02.05.2013 Views

'n Ondersoekende studie na die verband tussen leesvaardighede ...

'n Ondersoekende studie na die verband tussen leesvaardighede ...

'n Ondersoekende studie na die verband tussen leesvaardighede ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

voortdurende neerhalende opmerkings wanneer <strong>die</strong> leerder sukkel om te lees,<br />

sal emosionele spanning en opstandigheid by <strong>die</strong> kind laat ontstaan en lei tot<br />

gedragsprobleme (Lerner, 1993).<br />

Die opvoeder wat voortgaan met ‘n saai, vervelige, geroetineerde leesmetode<br />

sal by leerders belangstelling in lees laat kwyn en laat verdwyn en leesprobleme<br />

laat onstaan. Sommige opvoeders het geen kennis of ervaring van <strong>die</strong> ontleding<br />

van leesgebreke by leerders nie en is onkundig ten opsigte van<br />

leerondersteuning om hulp en leiding te verleen vir leesprobleme. Die opvoeder<br />

se be<strong>na</strong>dering van <strong>die</strong> leesfoute moet nie net <strong>die</strong> leesfout raaksien nie, maar <strong>die</strong><br />

kind met ‘n leesfout. Hier<strong>die</strong> kind moet dan <strong>die</strong> nodige ondersteuning in lees<br />

kry. Op hier<strong>die</strong> wyse sal <strong>die</strong> kind gehelp word om sy/haar leesprobleme te<br />

oorbrug. Die ongereelde skoolbesoek van leerders kan lei tot ‘n gebrek aan<br />

kontinuïteit in <strong>die</strong> leerder se leesontwikkeling (Grove, 1986).<br />

c) Emosionele en sosiale ontwikkeling<br />

Leesgereedheid vereis selfvertroue en emosionele aanpassing. ‘n Kind moet<br />

emosioneel bereid wees om te wil lees. Sy emosionele ewewig of gebrek,<br />

beïnvloed sy vermoë om te leer lees. In<strong>die</strong>n ‘n kind gedwing word om te lees<br />

en hy/sy is nog nie gereed nie, kan hy/sy meer emosionele probleme ontwikkel.<br />

Dit lei tot ‘n ongunstige houding teen <strong>die</strong> leesproses. Die kind ontwikkel dan ‘n<br />

gevoel van spanning en vrees in <strong>die</strong> leessituasie (De Beer, 1989).<br />

Die oorgrote meerderheid van leesvertraagde leerders toon dat hulle onder<br />

versteurende emosionele spanning gebuk gaan. Die swak leser is geneig om alle<br />

selfvertroue en sy leesvermoeëns te verloor en beskou homself/haarself as ‘n<br />

mislukking. Hulle ontwikkel ‘n onverskilligheid teenoor lees omdat hy/sy nie<br />

kan lees nie. Hulle skuil dan agter ‘n skerm van onverskilligheid. Die regte<br />

gesindheid teenoor lees en <strong>die</strong> behoeftes om te lees ontbreek by <strong>die</strong> kind. Dit<br />

wek <strong>die</strong> gevoel van onbeholpenheid wat soms <strong>die</strong> oortuiging laat posvat dat<br />

hy/sy dom is. Die onvermoë om bevredigend te leer lees, lei tot ernstige<br />

frustrasie. Die kind raak in so ‘n mate teensinnig vir lees dat hy/sy nooit uit sy<br />

eie boek sal lees nie, met <strong>die</strong> gevolg dat hy/sy al hoe meer verswak in lees.<br />

Herhaaldelike kritiek en straf oor leesonvermoë veroorsaak dat <strong>die</strong> kind ‘n<br />

52

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!