02.05.2013 Views

'n Ondersoekende studie na die verband tussen leesvaardighede ...

'n Ondersoekende studie na die verband tussen leesvaardighede ...

'n Ondersoekende studie na die verband tussen leesvaardighede ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

leerders (Aaron, 1995 in Bunding, 1999). Om woorde in isolasie te leer, het nie<br />

veel waarde as hulle nie in konteks gelees word nie. Lees is meer as net <strong>die</strong><br />

erkenning van woorde.<br />

2.6.1.4 Die fonetiese stadium<br />

Hier<strong>die</strong> fase handel oor <strong>die</strong> stadium waar <strong>die</strong> leerder oor <strong>die</strong> vaardigheid beskik<br />

om begrip te toon van <strong>die</strong> teks. Die fonetiese stadium verskil van <strong>die</strong> letter en<br />

woordherkenningstadium in <strong>die</strong> sin dat <strong>die</strong> leerder nou <strong>die</strong> a<strong>na</strong>liseringsproses<br />

ontwikkel. Stahl (1992:201) verwys <strong>na</strong> <strong>die</strong> proses as “... the beginning of<br />

a<strong>na</strong>lytic processing of phonological recording, of the learning of the graphemephoneme<br />

correspondences, and of deciphering the alphabetic code”. Fonetiese<br />

lees verwys <strong>na</strong> <strong>die</strong> toepassing van fonetiese leidrade om <strong>die</strong> woord uit te spreek.<br />

Fonetiese lees is ‘n basiese vorm van leesbaarheid, maar is nie lees nie, want <strong>die</strong><br />

leerder fokus slegs op sekere van <strong>die</strong> letters. Die leerder het nog nie <strong>die</strong><br />

spelkuns bemeester nie, want hy/sy kan nie ontbrekende woorde vlot dekordeer<br />

nie.<br />

2.6.1.5 Die dekorderingstadium<br />

Volgens Rayner en Pollatsek (1989:376 in Bunding, 1999), is hier<strong>die</strong> fase waar<br />

<strong>die</strong> leerder <strong>die</strong> stadium bereik van “... to comprehend in some small measure,<br />

the orthographic regularity of the alphabetic principle”. Hier<strong>die</strong> fase is <strong>die</strong><br />

begin van o<strong>na</strong>fhanklike lees toepassing, want <strong>die</strong> kind beskik oor <strong>die</strong><br />

vaardigheid van woordherkenning, leesbegrip en integrasie van persoonlike<br />

ervarings met <strong>die</strong> geskrewe teks.<br />

Die leerder begin letterpatrone identifiseer, visuele waarneming en<br />

diskrimi<strong>na</strong>sie van <strong>die</strong> geheelbeelde van woorde is voldoende en goed ontwikkel.<br />

Die klem van fonologiese bewustheid speel ‘n kardi<strong>na</strong>le rol in hier<strong>die</strong> fase of<br />

stadium van dekordering.<br />

2.6.1.6 Die vlotlees dekorderingstadium<br />

Tydens hier<strong>die</strong> stadium kan <strong>die</strong> kind formeel sinne lees. Die kind beskik tydens<br />

<strong>die</strong> vlotlees dekorderingstadium oor <strong>die</strong> <strong>leesvaardighede</strong> van kritiese en<br />

<strong>na</strong>denkend lees asook basiese meganiese lees. Dit beteken dat <strong>die</strong> leerder in<br />

48

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!