'n Ondersoekende studie na die verband tussen leesvaardighede ...

ooreenkoms vind plaas. Die vaardigheid van deeglike klankkennis is gebrekkig
byvoorbeeld dat ‘n enkelvokaal óf kort óf lank uitgespreek kan word soos in
byvoorbeeld ‘bom’ en ‘bome’. Die herkenning van wanneer dubbel konsonante
nodig is om ‘n vokaalklank kort te hou soos in byvoorbeeld ‘blomme’ en
‘katte’.
4.3.1.9 Weiering om ‘n woord te lees
Indien enige respondent geen poging sou aanwend om ‘n woord na 4 sekondes
aan te pak of te probeer lees nie, word die woord vir hom/haar gesê en sou as
leesfoute aangeteken word. Tydens die navorsing het geen respondent hierdie
probleem in groep 1 ondervind nie, maar tóg in groep 2.
4.3.1.10 Herhaling van woord
Hierdie probleem of leesfout word moontlik veroorsaak deur die feit dat die
respondent tyd probeer wen terwyl hy/sy probeer om ‘n moeilike woord aan te
pak. Meermale is ‘n bekende woord ook net voor ‘n onbekende woord herhaal.
Veelvuldige herhalings is gewoonlik ‘n aanduiding van swak woordherkenningsvermoë.
4.3.1.11 Ander swak leesgewoontes/leerstoornisse
‘n Respondent met ‘n leesprobleem begaan nie noodwendig altyd spesifieke
leesfoute soos vervat vanaf paragrawe 4.3.1.1 tot 4.3.1.10 nie. Daar is ook
dikwels sprake van swak leesgewoontes wat die leesvermoë rem. Tydens die
navorsing het die navorser, deur noukeurige waarneming terwyl die respondent
gelees het, gelet of aangeteken dat daar een of meer van die volgende swak
leesgewoontes teenwoordig was:
• Lees té vinnig of té stadig;
• Die tydsberekening is swak; die asem raak op voor die tyd;
• Spel woorde in ‘n poging om hulle te bemeester;
• Die respondent is geneig om woorde te raai;
• Kopbewegings vind plaas tydens lees;
• Klank woorde voordat hy/sy woord uitspreek;
• Hou die boek te naby die oë; en
112