Community policing - VU-DARE Home - Vrije Universiteit Amsterdam

3 Community policing in Nederland
met andere lokale partijen noodzakelijk wordt. Voordelen van dergelijke netwerken
kunnen zijn dat door het informele karakter, dat is gebaseerd op persoonlijke bekendheid
en onderling vertrouwen, problemen snel en flexibel worden opgepakt, gebruikmakend
van de deskundigheid en middelen van de afzonderlijke partijen. Nadeel is
dat de samenwerking vaak veel tijd kost en stroperig verloopt, vooral in de beginfase
(Terpstra, 2008: 249-250).
Voor wijkagenten is overleg met partners meestal alleen zinvol als het hen steunt in de
aanpak van concrete problemen. Gebeurt dat niet dan wordt de samenwerking gezien
als te zacht en te vrijblijvend. Wijkagenten storen zich aan het in hun ogen optredende
gebrek aan daadkracht en doortastendheid, terwijl omgekeerd de externe partners
zich storen aan het impulsieve kortetermijnreageren van wijkagenten op incidenten
( Terpstra, 2008: 248-255).
De laatste jaren heeft de samenwerking van wijkagenten met andere organisaties meer
vorm gekregen. Er zijn duidelijker afspraken, een betere verantwoordelijkheidsverdeling
en de regie ligt niet meer per definitie bij de politie. De motieven voor de samenwerking
zijn enerzijds dat integrale samenwerking effectiever zal zijn en anderzijds dat
vragen die bij de politie komen en niet stroken met hun kerntaken of de beschikbare
capaciteit weggezet moeten worden bij anderen. Bij dit wegzetten speelt de wijkagent
een cruciale rol. Terpstra constateert dat het gebiedsgebonden werken hierdoor een
opvallende verandering ondergaat. Terwijl het oorspronkelijk bedoeld was om de
politie meer open te laten staan voor externe ontwikkelingen en vragen lijkt het nu
ook een manier om vragen af te houden en te verwijzen. Daarenboven ontstaat een
schemer zone tussen wegzetten en afschuiven (Terpstra, 2008: 255-257).
De professionaliteit van de ondersteuning die wijkagenten kunnen krijgen, blijkt vaak
beperkt. Bovendien hebben zij, terwijl oude taken gebleven zijn, te maken met nieuwe
inhoudelijke eisen en prioriteiten. Terpstra stelt dan ook dat deze situatie erop duidt
‘dat in de organisatie onvoldoende steun en draagvlak bestaat voor het gebiedsgebonden
werk. Een interne regietaak die alleen steunt op de schouders van de wijkagent zal
moeilijk van de grond komen, tenzij het gebiedsgebonden werken breder in de organisatie
is ingepast en vanuit de top gesteund wordt’ (Terpstra, 2008: 127-142).
Een vijfde kenmerk van gebiedsgebonden politie houdt volgens Terpstra in dat er naast
reactief ook proactief en preventief gewerkt wordt. Terpstra omschrijft preventie als
‘het door middel van doelgerichte, georganiseerde activiteiten voorkomen van ernstige
problemen’ (Terpstra, 2008: 225). Het gebiedsgebonden werk is dan ook bedoeld om
bij te dragen aan het voorkomen van maatschappelijke onveiligheid en criminaliteit.
In de praktijk van wijkagenten blijkt dat preventie slechts in beperkte mate tot ontwikkeling
gekomen is (Terpstra, 2008: 244). Terpstra (2008: 237-243) noemt een viertal
preventieve strategieën van wijkagenten, namelijk preventie door persoonlijk contact,
door informatie, via samenwerking met partners en door strikte op specifieke overlast
gerichte handhaving.
75