Community policing - VU-DARE Home - Vrije Universiteit Amsterdam

Buurtregie met mate
prestatiedruk, overvraging en fragmentatie van de politiefunctie. Met het visiedocument
Politie in Ontwikkeling (2005) werd door de Raad van Hoofdcommissarissen
getracht op deze situatie een antwoord te formuleren.
Gebiedsgebonden werken werd benoemd als blijvend leidend principe voor de Nederlandse
politie om de politiefunctie dichtbij de burger te continueren. In een tijd van
prestatieconvenanten en nadruk op bedrijfsvoering was dit een keuze tegen de stroom
in. De lokale politie moest in staat zijn om sociale actie ter bevordering van veiligheid
te organiseren en andere partijen zo nodig te mobiliseren en op die wijze wilde men
het schrikbeeld van de rellen in de Franse voorsteden voorkomen (Straver et al., 2008:
9,10). Zelfs de recente vorming van een nationale politie staat in het teken van continuering
van een politie dichtbij de burger (Minister van Veiligheid en Justitie, 2010).
Straver et al. geven aan dat community policing binnen de gebiedsgebonden politiezorg
op twee manieren kan worden vormgegeven. Als aparte functionaliteit of als leidend
en richtinggevend principe voor het hele korps (Straver et al., 2008: 6), wat doorwerkt
in de mate van maatschappelijke integratie van de politie en de basis is voor legitimiteit
van politiewerk. Het gaat dan om respectievelijk verticale en horizontale legitimering.
‘Bij verticale legitimering gaat het om legitimering naar politiek en bestuur, waarbij
de effecten van politiewerk centraal staan. Bij horizontale legitimering gaat het om
legitimering naar het publiek, waarbij de symbolische waarde van het politiewerk centraal
staat: Het gevoel van burgers dat de politie hen ondersteunt en terzijde staat en
bijdraagt aan een rechtvaardige maatschappij’ (Straver et al., 2008: 6).
Gewezen wordt op het belang van maatschappelijke integratie vanwege de toegenomen
maatschappelijke spanningen langs lijnen van ras, herkomst en religie. Door het
gebiedsgebonden werken zou de politie dichtbij de burger staan en in staat zijn hiermee
om te gaan. Het idee is een politie die met alle kanten in gesprek blijft zonder partij
te worden. ‘Een politie zijn voor iedereen’ (Straver et al., 2008: 11). Straver et al. constateren
dat realisatie van de idealen van community policing in de praktijk tegenvalt.
Noodhulp is vaak dominant in planning en beleving van de basiseenheden, waardoor
ruimte voor en betrokkenheid op gebiedsgebonden politiezorg beperkt wordt. Geen
enkel korps heeft de streefsituatie van gebiedsgebonden politiezorg als concept gerealiseerd.
De keuze voor community policing is volgens auteurs dan ook een moeizame en
veeleisende weg (Straver et al., 2008: 36-37).
Het rapport sluit af door korpsen te adviseren een eigen visie te ontwikkelen op
gebiedsgebonden politiezorg met specifieke aandacht daarin voor zowel horizontale
als verticale legitimering. Het rapport bevat enkele zinnige suggesties voor verbetering
van de gebiedsgebonden politiezorg, namelijk aandacht voor vormgeving en aansturen
van frontlijnsturing en noodhulpcollegae een deel van hun tijd met wijkagenten te
laten samenwerken (Straver et al., 2008: 43).
Verder wordt naast veel organisatorische maatregelen onder andere sterke nadruk
gelegd op een informatiegestuurde politie, waarbij vooral meer informatie van burgers
moet worden ingewonnen (Straver et al., 2008: 46-47). De formulering wijst in de
72