Community policing - VU-DARE Home - Vrije Universiteit Amsterdam

Buurtregie met mate
het informatiegestuurde werken op basis van analyse van politieregistraties en anderzijds
meer directe contacten met burgers zoals bij sms-alert, burgernet en twitter.
3.9.2 Herwaardering van repressieve strategieën
Onder andere door deze verdere professionalisering en het bedrijfsmatige werken is
het Nederlandse community policing onder druk komen te staan. Dit uit zich in een
herwaardering van repressieve strategieën. De tolerante, vriendelijke en sociale politiestijl
met de slogan ‘de politie is je beste vriend’ stond vanaf de vroege jaren negentig
bloot aan kritiek van burgers en politici, die vonden dat de Nederlandse tolerantie te
ver was doorgevoerd en een averechts effect had gehad (Das et al., 2007: 518; Punch
et al., 2008: 71).
Er werd onvoldoende aandacht besteed aan de groeiende problemen in vooral de grote
steden, zoals geweldscriminaliteit, aanhoudende overlast en toenemende problemen
met tweedegeneratieimmigranten (Punch et al., 2008: 65-69). Mede onder druk van
de publieke opinie, werd steeds meer aangedrongen op een hardere en repressiever
aanpak van deze problemen (Das et al., 2007: 525).
Na de eeuwwisseling zorgden terroristische aanslagen in het Westen en een tweetal
publieke moorden in eigen land voor een verdere verschuiving van de aandacht naar
counterterrorisme en wetshandhaving. Het ging daarbij enerzijds om de terreuraanslagen
in New York, Madrid en Londen in respectievelijk 2001, 2004 en 2005 en
anderzijds om de politieke moord op Pim Fortuyn in 2002 en de controversiële filmmaker
Theo van Gogh in 2004.
Voor wat betreft de invulling van community policing resulteerde dit in een scherpere
en assertiever stijl. Het inzetten van gebiedsgebonden functionarissen na de moord
op Theo van Gogh bleek een effectief middel om verdere escalatie van multiculturele
spanningen te voorkomen (Van Dijk, 2011). Daarnaast was het feit dat de dreiging
van binnenuit kwam in plaats vanuit het buitenland reden om de aandacht op lokale
gemeenschappen te intensiveren, maar dan sterk gericht op het vergaren van zinvolle
informatie voor opsporing en counterterrorisme (Punch et al., 2008: 73).
Samen leidden deze ontwikkelingen tot verhard veiligheidsbeleid gericht op criminaliteitsbestrijding
met uitbreiding van bevoegdheden, strengere prestatienormen en
strenger optreden tegen criminogeen en overlastgevend gedrag. In dat kader past een
gerichte aanpak van zogenaamde hotspots, veelplegers en problematische jeugdgroepen
en uitbreiding van maatregelen zoals het plaatsen van camera’s en de mogelijkheid
notoire overtreders gebiedsverboden op te leggen (Das et al., 2007: 525; Van Stokkom
& Van den Brink, 2009: 8-11).
3.9.3 Ambivalente effecten
Uit het vorenstaande blijkt opnieuw dat zowel nabijheid als distantie tot burgers besloten
liggen in politieoptreden en goedbedoelde innovaties soms ambivalente effecten
sorteren wat betreft de relatie tussen politie en burgers.
70