Community policing - VU-DARE Home - Vrije Universiteit Amsterdam

Buurtregie met mate
het algemeen belang, verloren en dan werkt het juist contraproductief (Terpstra &
Kouwenhoven, 2004: 290).
In de praktijk van veiligheidsnetwerken signaleren Terpstra en Kouwenhoven een
terugtrekkende beweging van wijkagenten, die voorheen door hun actiegerichtheid
vaak juist initiatiefnemer en aanjager van dergelijke netwerken waren. Als uitvloeisel
van de kerntakendiscussie wijst de politie steeds vaker andere partijen op hun eigen
verantwoordelijkheid in de aanpak van veiligheids- en leefbaarheidsproblemen. De
rol van de politie komt dan pas in beeld als sluitstuk van de activiteiten van het netwerk,
omdat oneigenlijke taken moeten worden vermeden. Het resultaat is een tweede
generatie netwerken, waarbij enerzijds sprake is van een strikte scheiding tussen de
verantwoordelijkheden van de afzonderlijke partijen en anderzijds van een enge interpretatie
van de verantwoordelijkheden en taken van de politie. Die situatie creëert
nieuwe onzekerheden voor partijen en verlies van invloedsmogelijkheden voor de politie
(Terpstra & Kouwenhoven, 2004: 181-187).
Onderzoekers waarschuwen dat de terugtrekkende beweging van de politie als centrale
speler binnen veiligheidsnetwerken de legitimiteit ervan onder druk zet. De
tweede generatie netwerken heeft immers als uitgangspunt dat elke partner zich moet
beperken tot zijn kerntaak en daarop mag worden aangesproken. De brede, initiërende
en stimulerende rol van de politie, die juist zo wordt gewaardeerd door partners, wordt
daardoor veranderd in sluitstuk. Dat veroorzaakt weer nieuwe problemen (Terpstra &
Kouwenhoven, 2004: 269-283).
Het is de vraag of andere partijen de rol van de politie wel kunnen overnemen. De
nagestreefde inzet van vooral burgers kan alleen tot stand komen als de politie op
de achtergrond deze initiatieven ondersteunt. Lokale partners hebben geen last van
overdracht van taken, maar wel van een politie die onbereikbaar en onzichtbaar is.
Bovendien kan dit instrumentaliseren van de onderlinge contacten de uiteindelijke
betrokkenheid van partijen negatief beïnvloeden (Terpstra & Kouwenhoven, 2004:
269-283).
3.8 De multi-etnische samenleving
Een volgende complicerende factor voor gebiedsgebonden werken is de sterk veranderde
bevolkingssamenstelling van Nederland, in het bijzonder in de grote steden.
Voornamelijk in sterk multi-etnische stadswijken is de diversiteit van de bevolking een
extra uitdaging voor de gebiedsgebonden politiefunctionarissen die trachten lokale
burgerbetrokkenheid en een probleemgerichte aanpak te realiseren. De gemeenschap
of ‘community’ als zodanig bestaat in zulke wijken uit een veelvoud van, vaak langs
etnische lijnen te onderscheiden deelgemeenschappen. Wat betekent dat nu voor de
politie en hoe kan zij daarmee omgaan in haar streven naar een betere integratie in de
samenleving?
66