Community policing - VU-DARE Home - Vrije Universiteit Amsterdam

Buurtregie met mate
rijkspolitie werden omgevormd naar 25 regionale politiekorpsen en een korps landelijke
politiediensten (Fijnaut, 2007a: 954; Van der Vijver & Zoomer, 2004: 257).
Ten derde speelde de situatie in de grote steden een rol. Publiek en lokaal bestuur
klaagden al voor de reorganisatie over de afstand van de politie tot de maatschappij.
Door de sterke toename van criminaliteit en overlast in beide voorafgaande decennia
nam de roep om aanpak van de problemen in de grote steden toe en was sprake van
een groeiende politieke interesse voor de sociale veiligheid en leefbaarheid in buurten
(Van der Vijver & Zoomer, 2004: 257).
Ten vierde was eind jaren tachtig ook bij de centrale overheid het besef doorgedrongen
dat politie en justitie de problemen niet langer alleen aankonden. De noodzaak tot
samenwerking met anderen, zoals gemeenten, private partners, maatschappelijke organisaties
en burgers, werd evident. Uit die gedachtegang ontwikkelde zich uitein delijk
halverwege de jaren negentig het integrale veiligheidsbeleid (Cachet & Ringeling,
2004: 635-644) en ook de gebiedsgebonden politiefunctionaris. 9
Medio jaren negentig werd na wijkagent en wijkteams een derde variant van community
policing in stelling gebracht, de gebiedsgebonden politiefunctionaris. Met een
mix van wijkteams en deze buurtgebonden functionarissen hoopte men de voordelen
van beide oudere systemen te behouden en de nadelen te vermijden. De herkenbare,
aanspreekbare en bereikbare wijkagent kwam terug, maar als politieagent en niet als
sociaal werker en goed verbonden met zijn eigen organisatie in plaats van geïsoleerd
(Van der Vijver & Zoomer, 2004: 257).
Deze wijkagent nieuwe stijl werd voortaan verantwoordelijk gehouden voor het organiseren
van de veiligheid en leefbaarheid in zijn buurt. Dit diende hij te realiseren
in samenwerking met lokale externe partners en leden van het wijkteam en door het
consulteren, motiveren en mobiliseren van burgers rondom veiligheid en leefbaarheid
(Punch et al., 2007: 70-71).
In het bijzonder deze beide complexe taken, enerzijds het bouwen en onderhouden
van netwerken met lokale partners en anderzijds het motiveren tot en ondersteunen
van lokale burgers bij sociale zelfredzaamheid, onderscheidden de gebiedsgebonden
functionaris van de wijkagent oude stijl. Men positioneerde hem als vooruitgeschoven
post van de politie, die als bekwaam onderhandelaar zou zorgen voor structurele
oplossing van die problemen, die zowel een voortdurende belasting van de politie als
een constante bron van ergernis voor de buurt opleverden (Punch et al., 2007: 70-71).
9 In zijn onderzoek naar sociale zelfredzaamheid refereert Raspe (1995: 16) aan een publicatie van het LSOP
van Van Os en Langhout (1995), waarin gebiedsgerichte politiezorg volgens Raspe gepresenteerd wordt als
een volstrekt nieuwe manier van denken en werken die op twee pijlers rust. Namelijk de integrale samenwerking
en een gewijzigde aanpak van problemen door gedragsbeïnvloeding, die actief burgerschap moet
bevorderen en de neiging tot negatief gedrag moet verminderen.
56