Community policing - VU-DARE Home - Vrije Universiteit Amsterdam

(5) Botsing van culturen: hiërarchie versus overleg
12 Laagdrempeligheid en burgerbetrokkenheid
De onderzoeksresultaten tonen een zekere ambivalentie op meerdere fronten in de
waardering van het buurtregiewerk door de eigen organisatie. Het vermogen van
buurtregisseurs om de-escalerend op te treden wordt enerzijds gewaardeerd, maar
anderzijds is het voorkomen van problemen een ongrijpbaar iets en heeft vooral binnen
de noodhulp het ‘echte’ werk volgens de buurtregisseurs meer status. Een aanhouding
van een verdachte is een tastbaar resultaat en geeft meer aanzien dan bemiddeling
in de zoveelste burenruzie.
Ook bij de verhouding tot rechercheonderdelen lijken cultuurverschillen een rol te
spelen. Informatie speelt zowel bij buurtregisseurs als bij rechercheonderdelen een cruciale
rol, maar op een heel andere manier. Bij de recherche is informatie de brandstof
voor het opsporingsonderzoek met als enige doel criminelen op het spoor te komen,
verder bewijs van de criminele activiteiten te verzamelen en uiteindelijk verdachten
aan te houden en over te dragen aan justitie met het oog op een succesvolle vervolging
en dus veroordeling. Buurtregisseurs daarentegen behoeven juist informatie om hun
begrip en kennis van het functioneren van hun buurt en contacten met de buurt te
verdiepen om van daaruit samen met de buurt verbetering in die situatie te brengen.
Ten slotte is de politieorganisatie ook tegenwoordig nog steeds in essentie een hiërarchische
organisatie. Hoewel de organisatie ongetwijfeld veel democratischer functioneert
dan een halve eeuw geleden is binnen de politie nog steeds erg belangrijk ‘wie
waar over gaat’. Eindverantwoordelijkheid berust altijd bij een lijnchef. Zo zijn wijkteamchefs
en boven hen districtschefs eindverantwoordelijk voor het functioneren van
buurtregisseurs en kunnen knopen doorhakken. Buurtregisseurs daarentegen wordt
weliswaar eindverantwoordelijkheid toegedicht voor hun buurt, maar zij zijn daarin
afhankelijk van ‘zachte’ beïnvloedingsstrategieën. Zij hebben te maken met een netwerk
van horizontale verhoudingen waarin zij invloed kunnen uitoefenen, maar niets
af kunnen dwingen met een beroep op hun positie. Hiërarchie verhoudt zich slecht
tot netwerken.
12.4 Gevallen van bredere burgerbetrokkenheid
Overigens realiseert een enkele buurtregisseur ondanks deze belemmeringen toch een
bredere burgerbetrokkenheid. Dat wil niet zeggen dat in de overige gevallen helemaal
niet wordt samengewerkt met burgers. Er zijn namelijk relatief veel kleinschalige vormen
van samenwerking met een select groepje van actieve burgers of met individuele
actieve burgers. Van structurele buurtbrede samenwerking is dan echter meestal geen
sprake en de mate waarin actieve burgers meer bijdragen dan het melden van problemen
is beperkt. In tegenstelling tot bewoners zijn ondernemers vaker betrokken bij het
prioriteren en aanpakken van problemen. Een factor die daarbij ongetwijfeld een rol
309