Community policing - VU-DARE Home - Vrije Universiteit Amsterdam

Buurtregie met mate
122
aanpakken van de oorzaken van onveiligheidsproblemen en daarna evalueren en
eventueel bijstellen van de aanpak daarvan. Wanneer burgers zelf oplossingen inbrengen
zullen zij deze sterker onderschrijven.
5.5 Samenvatting
In de laatste twintig jaar is de wijze waarop Westerse maatschappijen aankijken tegen
en reageren op onveiligheidsvraagstukken sterk veranderd. Onder invloed van het tot
de late jaren negentig almaar stijgend criminaliteitsniveau, de opkomst van problemen
met overlast en toenemende onveiligheidsgevoelens bij de bevolking, wijzigden
bestaande inzichten over de aanpak van onveiligheid. Mede onder druk van die voortdurend
toenemende werklast ging men voortaan op lokaal niveau samen met allerlei
partners de problemen aanpakken. Daarnaast werd de burger aangesproken op zijn
eigen verantwoordelijkheid en rol daarin, die hij in het kader van sociale zelfredzaamheid
diende op te pakken. De verschuiving van de positie van de overheid ten opzichte
van andere partijen, de vorming van hybride netwerken met zowel publieke als private
partijen en de veranderde rol van de overheid, waarin zij optreedt als regiehouder,
worden in de literatuur aangeduid als governance.
Johnston en Shearing (2003) beschrijven de veranderingen van het veiligheidsveld
vanuit de theorie van nodal governance. De notie van nodal governance houdt erkenning
in van het feit dat de huidige veiligheidszorg een resultante is van een complex
geheel van voortdurend veranderende en variërende relaties tussen verschillende governance
nodes (knooppunten) in tijd en plaats. In deze netwerkversie van governance,
worden staat en politie niet langer gezien als de enige aanbieder van veiligheid, maar
worden gezien als slechts een van de nodes onder de anderen. Nodes zijn governance
trefpunten waar kennis, vaardigheid en hulpbronnen geactiveerd worden om bepaalde
effecten te bereiken, zoals veiligheid.
Aan de hand van acht dimensies maken Johnston en Shearing de veranderingen van
governing naar governance inzichtelijk. Kort samengevat komen de door hen in acht
dimensies beschreven veranderingen op het volgende neer: tegenwoordig zijn er meer
partijen dan alleen de staat die bepalen wat orde in de samenleving behelst. Grenzen
tussen publieke en private regelgeving zijn vervaagd en men richt zich naast reactief
reageren op problemen steeds meer op het voorkomen ervan. Thans zijn er meer partijen
dan de staat alleen die trachten het naleven van de regels te verzekeren. Implementatie
is niet langer uitsluitend specialisme, maar is vaak onderdeel van gewone
betrekkingen en mede taak van samenleving en burgers. Onderhandeling krijgt meer
nadruk als middel om naleving te verzekeren. Nieuwe instrumenten worden belangrijk
en waar het denken over veiligheid eerst beheerst werd door straf, komen nieuwe
denkwijzen in zwang rondom risicomanagement, schadebeperking, heling en herstel.
Door de acht dimensies van de governance van veiligheid te combineren met steeds
twee aspecten van buurtregie die nabijheid tot burgers bevorderen en twee aspecten