Community policing - VU-DARE Home - Vrije Universiteit Amsterdam

5 Regisseren van veiligheid en leefbaarheid
worden toebedacht. Zo wordt het begrip soms van een normatieve lading voorzien.
Het zou een vorm van government symboliseren, die meer open zou staan voor de wensen
en behoeften van de samenleving door publieke betrokkenheid en democratische
vernieuwing (Terpstra & Kouwenhoven, 2004: 31-33).
Het spaarzame empirische onderzoek naar de verschuiving van government naar
governance, zoals van Benyon en Edwards (1999) leert dat deze samengaat met veranderingen
in de focus van en gehanteerde methoden bij de aanpak van veiligheidsproblemen,
vooral naar preventie. Het werken in veiligheidsnetwerken maakt bovendien
een flexibele aanpak mogelijk, waarin informaliteit en onderling vertrouwen een
cruciale rol spelen (Terpstra & Kouwenhoven, 2004: 34). Voor wat betreft de betekenis
van de veranderde rol van de overheid bestaat overigens verschil van mening, sommigen
vinden dat sprake is van een verlies aan invloed van de overheid (Johnston &
Shearing, 2003), anderen vinden daarentegen juist dat sprake is van een toename van
overheidsinvloed (Flint, 2002; Garland, 2000; Crawford, 2009).
5.2 Dimensies van een veranderend veiligheidsveld
5.2.1 Veiligheid
Buurtregie is dus ontstaan tegen de achtergrond van een veranderend veiligheidsveld.
Kenmerkend voor de veranderde benadering van de onveiligheidsproblematiek is dat
niet langer gesproken wordt over onveiligheid, maar juist over veiligheid. Daarachter
gaat een essentieel verschil in benadering en denken schuil, namelijk dat de focus
niet langer alleen maar ligt op het bestrijden van onveiligheid, maar juist ook op het
bevorderen van veiligheid.
In de literatuur wordt ook wel gesproken over respectievelijk negatieve veiligheid en
positieve veiligheid. Een combinatie van beide, of beter een balans daarin afhankelijk
van plaats en tijd, ligt ten grondslag aan het vooralsnog voortdurende streven naar
een veilige(r) samenleving en een door de jaren heen voortdurend verschuiven van de
nadruk van het een naar het ander. De balans tussen repressie en preventie, distantie
en nabijheid, reactief en proactief optreden, controle en vertrouwen moet afhankelijk
van de omstandigheden steeds opnieuw gevonden worden.
Maar waar gaat het eigenlijk om als we het over veiligheid hebben? Volgens Van Dale
betekent ‘veilig’ eenvoudig ‘buiten gevaar, beschermd tegen personen of gevaren die
iemand bedreigen’. Volgens Johnston en Shearing (2003: 2-5) vragen we ons elke dag
tientallen keren af of wij en degenen om wie wij geven veilig zullen zijn. Als het antwoord
bevestigend is, dan voelen we ons gerust en in vrede en treden de wereld tegemoet
met een gevoel van zekerheid. Dat gevoel van zekerheid en vrede behelst meer
dan de enkele afwezigheid van een actuele dreiging; het vertegenwoordigt het gevoel
dat men veilig zal zijn in de toekomst.
Veiligheid omvat dus de innerlijke overtuiging dat de vrede in onze omgeving gewaarborgd
is, zowel in het hier en nu als in de nabije toekomst. Het gaat daarbij zowel
103