Community policing - VU-DARE Home - Vrije Universiteit Amsterdam

5 Regisseren van veiligheid en
leefbaarheid
De functie van buurtregie is voortgekomen uit de behoefte van de politie Amsterdam-
Amstelland een passend antwoord te vinden op een veranderende maatschappelijke
context, specifiek het veranderende veiligheidsveld. Dit hoofdstuk handelt in eerste
instantie over de overgang van government (hiërarchie en monopolie overheid) naar
governance (meer horizontale samenwerking door vele partijen) van veiligheid. Het
schetst de veranderingen in het veiligheidsveld vanuit de theorie van nodal governance
van Johnston en Shearing (2003). Daarbij worden acht dimensies van de governance
van veiligheid nader toegelicht. Aansluitend wordt een op deze theorie gebaseerd
model van nabijheid en distantie van buurtregie gepresenteerd en nader geoperationaliseerd.
De dimensies in dat model fungeren als basis voor het empirisch onderzoek.
Het hoofdstuk sluit af met een samenvatting.
5.1 Governance en het veiligheidscomplex
Buurtregie is bij uitstek een functie waarin de elementen van de nieuwe rol van de
overheid zoals verwoord in het concept governance tot uitdrukking komen. Ik doel dan
op de veranderde rol van de politie ten opzichte van externe partijen, de samenwerking
in netwerken met lokale partijen en de bij de buurtregisseur neergelegde verantwoordelijkheid
voor de leefbaarheid en veiligheid in de buurt, die hij dient te realiseren
door het voeren van operationele regie over die samenwerking.
In hun beschrijving van de ontwikkelingen die geleid hebben naar een verschuiving
van government (hiërarchie en monopolie overheid) naar governance (meer horizontale
samenwerking door vele partijen) geven Terpstra en Kouwenhoven (2004: 42-43) aan
dat die ontwikkeling zich in Nederland en andere Westerse landen uit in drie concrete
zaken, namelijk de opkomst van community policing, het integrale veiligheidsbeleid en
de opkomst van de private veiligheidssector. Het volgende is gebaseerd op de beschrijving
van de opkomst van governance door Terpstra en Kouwenhoven (2004), waarbij
de factor ‘anders denken over onveiligheid’ als kapstok is aangegrepen.
5.1.1 Hybride veiligheidsnetwerken
In de laatste twintig jaar is de wijze waarop de maatschappij aankijkt tegen en omgaat
met onveiligheidsvraagstukken sterk veranderd. Dat geldt zowel voor Nederland als
voor andere Westerse landen. Onder invloed van het tot de late jaren negentig almaar
101