Onder ambtenaren - Jeronimus van Pelt

30 31
reInIer Ter KuILe
Directeur Justitieel Jeugdbeleid
Ministerie van Veiligheid en Justitie
Donderdag 14 januari 2010. Directeur Reinier ter Kuile had op de derde etage laagbouw van Veiligheid en
Justitie net een overleg met minister Hirsch Ballin en staatssecretaris Albayrak achter de rug. Twee dagen
eerder had een aardbeving de Haïtiaanse hoofdstad Port-au-Prince en omgeving zwaar getroffen.
De gebeurtenis had in de toren het dossier interlandelijke adoptie plots actueel gemaakt.
“De bewindspersonen zaten nog op de voor hen gebruikelijke plaats aan de vergadertafel. Er was een nota
onderweg met een advies, maar we moesten snelheid maken. Ik ben achter ze gaan staan. Ik informeerde ze
over berichten die ik had gekregen over de situatie in Haïti. Er bleken kinderen in getroffen tehuizen te zitten
die al waren gekoppeld aan Nederlandse adoptieouders. De situatie in de tehuizen werd met het uur nijpender.
Wij wilden kijken of het mogelijk was deze kinderen versneld naar Nederland te halen. Een adoptieorganisatie
had daar sterk op aangedrongen. Maar voor ik daarover het overleg aanging, wilde ik weten of ik ruimte
had om er verder op te handelen. De minister, verantwoordelijk voor interlandelijke adoptie, en de staatssecretaris,
verantwoordelijk voor de toelating, draaiden zich naar me om. Ze stelden nog een paar vragen. Tot
mijn verbazing zeiden ze daarna meteen: Go, ga maar door.”
“Het was de start van een krankzinnige week”, zo herinnert Ter Kuile zich. “Wij hebben een team gevormd dat
elke dag om half negen bij elkaar kwam om de actualiteit en het werk van die dag te bespreken. Met mensen
van mijn eigen directie en de Centrale Autoriteit, de directies Voorlichting, Wetgeving, Vreemdelingenbeleid,
en de IND. Daarnaast hadden we als team intensieve contacten met de adoptieorganisaties, Buitenlandse
Zaken, de Raad voor de Kinderbescherming, het Landelijk Overleg Voorzitters Familiekamers en zelfs adoptieouders.
Al die partijen waren nodig om een overkomst van die kinderen en een goed verloop van het proces bij
aankomst mogelijk te maken. Vrijwel iedere dag kwam er wel een vraag of voorwaarde naar voren waar we nog
iets voor moesten regelen. Enerzijds wilden we vanwege de humanitaire situatie adoptiekinderen versneld
naar Nederland halen. Anderzijds moesten we er ook voor zorgen dat er geen kinderen in het vliegtuig terecht
zouden komen die niet naar Nederland mochten. De emoties liepen soms hoog op.
Op donderdag 21 januari 2010 landde het vliegtuig met 105 Haïtiaanse kinderen op het vliegveld in Eindhoven.
En daarnaast een aantal kinderen dat door zou vliegen naar Luxemburg. Baby’s in de armen van hulpverleners.
“Stel je de positie van de adoptieouders voor. Eerst horen ze van ons dat de adoptie jaren kan duren, en dan
krijgen ze op zaterdagavond een telefoontje met de boodschap dat hun kind over een paar dagen in Nederland
zal zijn. Eén moeder heeft gezegd: ‘Ik ben er nog niet klaar voor’.”