Download als pdf-bestand - Maatschappijwetenschappen ...

98
ARENA VAN ACHTING EN VERACHTING
Op de VU bestond enige scepsis ten aanzien van de sociale geografi e (de planologie werd
behartigd door Dr. L. Bak als docent in deeltijd binnen de faculteit der sociale wetenschappen).
De sociaal-geografen aan de VU werden ondergebracht in de faculteit der Letteren want
de faculteit Sociale Wetenschappen wilde ze niet. De Letterenfaculteit werd geacht, zo
vertelde een hoogleraar oude talen me later, het wetenschappelijk niveau “in de gaten
houden” want met zo’n nieuw vak “wist je toch maar nooit of het wetenschappelijk wat
zou gaan voorstellen”. Dit geeft al aan dat er strijd geleverd moest worden om een plaats
in het universitaire bestel.
Toen was de arena vooral die van de achting van of verachting door andere hoogleraren
in de faculteit. Zij hadden het in eerste instantie voor het zeggen bij de toewijzing van
personeel en middelen. Thans is die helemaal in handen van de universitaire bureaucratie
en kunnen hoogleraren slechts zijdelings nog invloed uitoefenen via hun plaats in heel
anderssoortige beoordelings- en adviesgevende gremia.
De geografen waren tot ver in de jaren zestig volstrekt beschrijvend bezig. Terwijl
de sociologen al volop werkten met theorieën en ook met moderne statistische
methoden was dat in de geografi e toen nog ongebruikelijk. De sociaalgeografen
van de UvA, die zich van oudsher moesten handhaven in een sociaalwetenschappelijke
omgeving, waren een uitzondering.
Vooral nadat de in opkomst zijnde sociologie in 1958 de sociografi e descriptiviteit
en gebrek aan theorievorming en -gebruik verweet, namen de Amsterdamse
sociaal-geografen een voorsprong op de collega’s elders in het land. Zij onderscheidden
zich vooral door hun onderzoeksmethoden en het gebruik van theorieën
uit andere sociaal-wetenschappelijke disciplines. Hun voorsprong heeft
zeker vijftien jaar geduurd.
Toen ik naar de VU ging en ik een medewerker - dat was de eerste cum laude
afgestudeerde sociaal geograaf aan de VU - mocht aantrekken, stuurde ik hem
een aantal maanden naar SISWO. Directeur Kouwe liet hem daar met sociologisch
onderzoek meelopen en gaf hem de gelegenheid zich methodisch en technisch
te bekwamen in niet-beschrijvend empirisch onderzoek. Zelf ging ik in
1967 enkele maanden naar de VS om daar de broedplaatsen van stadsgeografi -
sche theorieën te bezoeken. Het resultaat was onder andere dat de volgende aan
de VU aan te stellen medewerker een wiskundige zou zijn die de computer moest
hanteren en onderwijs statistiek moest geven.