Download als pdf-bestand - Maatschappijwetenschappen ...

‘De kaart van Nederland vastleggen voor 2030 is een vlucht uit
de realiteit’
EEN ALLERGIE VOOR ONGEBREIDELDE
IDEEËN EN IDEETJES
Gerrit Wissink
In dit artikel zal ik mij als oud gediend planoloog wagen aan een vergelijking van
enkele eigen ervaringen met wat momenteel in de praktijk gaande is. Ik doe dat uiteraard
in de hoop dat ik een aantal jongere planologen en bestuurderen bereik in de
spaarzame refl ectieve momenten die zij hebben.
ONTWIKKELINGSGANG
Nog tijdens mijn in 1946 aangevangen studie heb ik als onderzoeker (met P.J.W.
Kouwe), mede-auteur (met Kouwe en Chr. van Paassen) en eindredacteur, gewerkt
aan het grote Haarlemmermeer-project (De Haarlemmermeer:
Plattelandsproblematiek in de Randstad Holland, Assen, Van Gorcum, 1955). Na
afsluiting van de studie sociale geografi e (vrije studierichting) heb ik eerst . werkervaring
opgedaan als wetenschappelijk assistent en tijdens veldwerk in de VS als stipendiaat
van ZWO. Daarna ben ik van 1957 tot 1962 verbonden geweest aan de
Rijksdienst voor het Nationale Plan, waarvan de laatste anderhalf jaar als hoofd van
de afdeling Onderzoek. Mijn proefschrift over Amerikaanse steden heb ik in maart
1962 in Utrecht verdedigd (American Cities in Perspective, Assen, Van Gorcum,
1962). Van 1 november 1962 tot 1 februari 1993 heb ik dienst gedaan als gewoon
hoogleraar planologie in Nijmegen.
Vanuit mijn academische positie heb ik de eerste jaren vooral aandacht gevraagd voor
aard en structuur van stadsgewesten en de daaruit voortvloeiende wenselijkheden.
Daarna ben ik gaan wijzen op de beperkte invloed van de overheid op de ruimtelijke
ontwikkeling, vooral als het gaat om grotere structuren en spreidingspatronen.
Daarop werken immers zoveel niet volledig onder controle te brengen andere actoren
en factoren in, inclusief de som van de individuele voorkeuren van de consumenten.
Als uitvloeisel daarvan heb ik erop aangedrongen het denken en handelen in de
planologie meer te richten op de situaties waarin, de voorwaarden waaronder en
de werkwijzen waarmee - vaak in samenwerking met andere actoren - wél dingen
71