Download als pdf-bestand - Maatschappijwetenschappen ...

32
dergaande bevoegdheden op pla nologisch gebied.
In februari 1955 werd in Dortmund, onder auspiciën van de universiteit van het
Ruhrgebiet i.o., een internationaal congres gehouden: “Der Stadtplan geht uns
Alle an”. Een topfi guur van het Britse zonebestuur - geen deskundige - vertelde
hoe het in Engeland was geregeld. Mijn man, dr. W. Steigenga, was gevraagd
voor “Die Vereinigten Staten in Westeuropäischer Sicht.” Aan de lunch was de
verbazing algemeen: blijkbaar waren de Verenigde Staten toch een democratie en
niet, zoals velen in Duitsland meenden, een technocratie.
Deze mening bleek post te heb ben gevat door het boek “The managerial revolution”
van Burnham, dat velen gelezen had den.
Als enige vrouw nam ik op dit congres aan de discussie deel: het was in die tijd in
Duitsland nog geen gewoonte dat vrouwen bij dit soort gelegenheden het woord
voerden. Ik vertelde dat bij een bezoek aan de in aanbouw zijnde wijk Pendrecht
in Rotterdam koningin Juliana had gevraagd: “Heeft u de mening van huisvrouwen
wel gevraagd voordat u de plan nen reali seerde?” Dat hadden ze niet! En dan
te bedenken dat Pendrecht was ontworpen door een vrou welijke stedebouwkundige:
Lotte Stam-Beese!
MODELLENBOUW
De volgende dag kwam de grote vraag: hoe verenigt men planning en democratie?
Men vroeg om een artikel daarover voor de ‘Informationen’ van het Institut
für Raumfor schung in Bonn. Het verscheen in het februarinummer van 1956.
Het is een pleidooi om het sociaal-wetenschappelijk onderzoek ten behoeve van
de ruimtelijke ordening niet te beperken tot descriptie (survey) en analyse. Op
grond van de verkregen resultaten zou men moeten overgaan tot modellenbouw,
waarbij verschillende mogelijkheden worden uitgewerkt. De politiek verantwoordelijke
instantie kan vervolgens uit deze alternatieven een gefundeerde
keuze maken. Pas daarna komt het stede bouwkundig ontwerp.
De toenmalige directeur van het NIROV, drs. H. van der Weijde, vroeg onmiddellijk
na lezing van de ‘Informationen’ toestemming om de Nederlandse tekst
af te drukken in Volkshuisvesting en Stedebouw (Steigenga 1956). Eindelijk was
er een werkbaar voorstel geleverd ter beantwoording van de vraag hoe en in welke
volgorde alle betrokkenen bij een plan hun inbreng kunnen leveren.
Binnen het NIROV bestond in die tijd de Studiegroep van Planologische Onderzoekers.
Die was vlak na de oorlog, in 1946, opgericht met als doel door onderling
overleg en studie de methoden van onderzoek in een steeds gecompliceer-