innoveer landbou Jaarverslag 2012 - gwk

Jaarverslag 2012
innoveer landbou

innoveer landbou
Graanprodukte
Graanbemarking
Koring
Mielies
Sojabone en Sonneblom
Simba-mielies
Durum
Gars
Waxy-mielies
Graanfasiliteite
Oos-Vrystaat Bemarking
Oos-Kaap Bemarking
Cape Malting House
Westra (Top White)
Koringmeule
Pastafabriek
Beskuitjiefabriek
Primêre Produksie
Sidi Parani (kunsmis)
Direkte Insette
Chemikalië
Saadproduksie, Verwerking en Bemarking
Gewasproduksie
FloTank (logistiek)
Versekering
Presisieboerdery
Produksienavoring
Opkomende Boerdery-ontwikkeling
KwaZulu-Natal Bemarking
Bestaansrede:
Spesialisprodukte
Oliesade
Pekanneute
Verspreiders
Wyn (Landzicht)
Aartappels
Noord-Kaap Aartappellaboratorium
Kontrakteurs
Olie
Katoen
Lusern en Veevoere
SA Feed Phosphates (SAFP)
Bullhill
Wes-Kaap Bemarking
Korporatiewe Dienste
Finansies en Stelsels
Korporatiewe Bemarking
Finansiering
Finansiële Landbou-advies (Pro-Farmer)
Risikobestuur
Sekretariaat en Regsdienste
Menslike Hulpbronne
Veilings, Vleis en Supermarkte
Veilings
Vleis
Meat to Market (beesabattoir)
Supermarkte
GWK Properties
Handel
Meganisasie en Ingenieurswerke
• Heelgoedere (John Deere-agentskappe)
• Werkswinkels (John Deere)
• Onderdele (John Deere)
• Bearing and Belting
Kleinhandel
• Handelswinkels (LandMark)
• Store
• Bande
• Vulstasies
• Brandstof (opberging en verspreiding)
• Besproeiing (Valley-agentskappe)
• Selfone (Nashua Mobile)
As besigheid in produsentebesit, tree GWK as verlengstuk van ons produsente se besighede op om volhoubare welvaart te skep vir
deelnemende aandeelhouers en belanghebbendes. GWK beywer hom om generasies van suksesvolle produsente deel van landbou te hou.
Visie:
• Om`n volhoubare agri-besigheid van uitnemendheid te wees.
Missie:
Ons ontsluit potensiaal, skep welvaart en voeg waarde toe vir ons
vennote-in-missie op `n entrepreneuriese wyse, gekenmerk deur:
• innoverende denke,
• kreatiewe oplossings,
• voortreflike besluitneming,
• energieke uitvoering, en
• gerugsteun deur eienaarskap en spesialisasie.
Waardesisteem:
• Met eerlikheid, integriteit en deursigtigheid,
• sosiaal verantwoordbaar teenoor ons gemeenskappe,
• vennootskap met ons personeel, en
• met holistiese volhoubaarheid as oogmerk.
Indeks
Die verslae en state soos vervat in die dokument
verteenwoordig die finansiële state wat aan die
aandeelhouers voorgelê word.
Inhoudsopgawe Bladsy
Drie jaar groep finansiële oorsig 2
Verslag van die Voorsitter van die Direksie 6
GWK Direksie 8
Korporatiewe beheer 10
Verslag van die Ouditkomitee 14
Sosiale verantwoordelikheid 16
Verslag van die Sosiale en Etiekkomitee 18
Verslag van die Besturende Direkteur 22
GWK Hoofbestuur 26
Verslag van die onafhanklike ouditeure 28
Direkteursverantwoordelikheid en -goedkeuring 30
Sertifikaat van die Maatskappysekretaris 31
Direkteursverslag 32
Staat van finansiële posisie 36
Staat van finansiële prestasie 38
Staat van omvattende inkomste 39
Staat van verandering in ekwiteit 42
Staat van kontantvloei 44
Aantekeninge tot verkorte finansiële state 48
Algemene inligting 56
1

2 3
GWK Beperk
Drie jaar groep finansiële oorsig
Inkomstestaat 2010 2011 2012
Omset
innoveer landbou
R'000 R'000 R'000
3,089,719 3,208,089 4,897,038
Bedryfsinkomste voor inagneming van die volgende: 152,233 196,123 192,712
- Rente betaal: Eksterne bronne 63,422 65,492 87,178
Wins voor toevallings aan lede 88,811 130,631 105,534
Toevallings aan lede 59,772 68,701 100,389
- Korting betaal 40,670 54,709 76,426
- Rente betaal 19,102 13,992 23,963
Wins voor belasting 29,039 61,930 5,145
Belasting 8,375 12,541 2,024
Wins vir die jaar 20,664 49,389 3,121
R 3,089,719
R 3,208,089
R 4,897,038
2010 2011 2012
7.0%
Omset
(R'000)
Netto opbrengs op totale kapitaal
9.9%
6.2%
2010 2011 2012
R 88,811
Wins voor toevallings aan lede
(R'000)
R 130,631
R 105,534
2010 2011 2012
2.9%
Netto wins as % van omset
4.1%
2.2%
2010 2011 2012
Balansstaat 2010 2011 2012
Bates
R'000 R'000 R'000
Nie-bedryfsbates 311,124 399,158 439,065
Bedryfsbates 1,003,517 1,306,291 1,755,461
Totale bates 1,314,641 1,705,449 2,194,526
Ekwiteit en laste
Uitgereikte aandelekapitaal 10,325 10,779 11,363
Reserwes 37,123 76,268 81,410
Aandeelhouerslenings 373,986 424,245 508,777
Aandeelhouersbelang 421,434 511,292 601,550
Nie-bedryfslaste 26,242 31,449 182,289
Bedryfslaste 866,965 1,162,708 1,410,687
Totale ekwiteit en laste 1,314,641 1,705,449 2,194,526
R 1,314,641
R 421,434
Totale Bates
(R'000)
R 1,705,448
Aandeelhouersfondse
(R'000)
R 511,292
R 2,194,526
2010 2011 2012
R 601,550
2010 2011 2012
32.1%
Eie kapitaal tot totale kapitaal
30.0%
27.4%
2010 2011 2012
24.9%
Opbrengs op aandeelhouersfondse
31.0%
20.6%
2010 2011 2012

4 5
innoveer landbou
_000671
_000864
_000752
innoveer landbou
innoverende landbou
Verslag van die Voorsitter van die Direksie

6 7
Verslag van die Voorsitter van die Direksie
GWK gaan voort om in terme van sy finansiële en ander
prestasies aan die verwagting te voldoen. Die maatskappy
is ook reg geposisioneer om in die toekoms voort te gaan om
aandeelhouer-produsente en ander belanghebbendes deur sy
werksaamhede te bevoordeel.
Die landbou word al hoe meer gekenmerk deur stygende
onsekerheid, meer volatiliteit en ‘n sake-omgewing wat daagliks
verander.
Landboubesighede moet in hierdie omgewing innoverende
besigheidsoplossings bewerkstellig deur effektiewe
waardeketting-meganismes op alle vlakke te skep. `n Ketting
is ook net so sterk soos sy swakste skakel. Daarom moet alle
belanghebbendes in die ketting betrokke wees en daardeur
bevoordeel word. Dít is wat GWK doen.
In die jaar in oorsig het GWK weer daarin geslaag om homself
effektief in die landbou-waardeketting te posisioneer. Die
kompetisie in die mark is nie net tussen produkte en maatskappye
nie, maar ook tussen waardekettings.
Landbouers moet verseker dat ons deel is van die mees
mededingende waardeketting. Dit is wat landboubesighede in die
toekoms van mekaar gaan onderskei.
Ekonomiese oorsig
`n Paar trekkragte het op die oomblik die grootste invloed op
die landbou-omgewing. Dit sluit in die droogte in Amerika, die
finansiële krisis in Europa, China se volgehoue dryf tot sy eie
voedselsekerheid en landbou-ontwikkeling in Afrika.
Die droogte in Amerika bied op die korttermyn hoër graanpryse
wat voedselpryse in ‘n mate opwaarts trek. Dít gee `n welkome
inspuiting in die kommoditeitsmarkte wat nuwe debatte oor
voedselsekuriteit en die billike beskerming van ons plaaslike
bedrywe ontlok.
Verder maak dit Suid-Afrika se graan mededingend in die
wêreldmark en nuwe uitvoergeleenthede ontstaan. Dit is alles
positief vir landbouers.
Die krisis in Europa sal waarskynlik nog ‘n tyd lank voortduur en
hoewel hulle nie juis nuwe geleenthede vir uitvoer bied nie, moet
ons steeds ons markaandeel daar beskerm.
China is ‘n ander storie. Al het die land se ekonomie effens
afgekoel, is dit steeds die drywer wat die wêreldekonomie kop
bo water laat hou.
innoveer landbou
Ek glo dat China en Indië van ons grootste handelsvennote
gaan word, maar ook van ons grootste mededingers. Die Suid-
Afrikaanse regering moet versigtig met dié reuse onderhandel.
Suid-Afrika moet `n fyn balans handhaaf tussen die uitbreiding
van ons sakeverhouding met China en die beskerming en groei
van ons eie ekonomie.
Landbou-ontwikkeling in Afrika, waarby China ook betrokke is om
aan sy voedselbehoeftes te voldoen, noodsaak Suid-Afrikaanse
produsente ook om dermate meer effektief te boer sodat Suid-
Afrika sy posisie as die kosmandjie van Afrika kan behou. Suid-
Afrikaanse landbou moet nie die geleentheid miskyk om self in
die ontwikkeling van landbou in ander Afrikalande betrokke te
raak nie.
Die groot uitdaging midde-in die invloed van hierdie groter
trekkragte is hoe Suid-Afrikaanse produsente hulself moet
posisioneer om so ver vorentoe as moontlik `n aandeel in die
waardeketting in Afrika te behou en terselfdertyd die risiko`s in
die mark te verskans.
Landbou-oorsig
Die vloede van die afgelope twee jaar het groot druk op
produsente geplaas. Hier het GWK weer ‘n unieke oplossing
gevind deur vloedlenings van R150 miljoen van die Industrial
Development Corporation (IDC) aan produsente beskikbaar te
maak.
Grondhervorming en politieke onsekerheid bly groot uitdagings.
Die vlak van retoriek sal oor die komende maande al hoe erger
word.
Met die honderdjarige herdenking van Wet no. 27 oor Grondsake
van 1913, kan ons ook baie uitsprake oor grond verwag. Ons moet
egter koelkop bly! Ek glo vas dat `n proses van gee en neem en
toewyding van alle belanghebbendes oplossings sal bring.
Die veranderings met die grootste toekomsimpak in die landbou
word in die bemarkingsomgewing gesien. Kompetisie is sterk, die
konsentrasie van koopkrag word groter, die produsent se aandeel
in die verbruiker se Rand krimp, terwyl storting (dumping) en
laeprys-invoere vermeerder.
Daar is dus geen plek vir oneffektiewe praktyke nie. Op plaasvlak
moet die doeltreffendheid van produksie verhoog word.
Produsente moet meer effektief boer om mededingend te bly.
Die jaar vir GWK
Frank Lawrence
Voorsitter
GWK het die afgelope jaar weer daarin geslaag om die produsent
by te staan om meer effektief te boer. Dit is gedoen deur
toonaangewende navorsing, betrokkenheid by produsente én die
effektiewe oordrag van kundigheid.
Voorbeelde hiervan is voorligting, boeredae, besproeiingskedulering,
meganisasietegnieke, kontrakteringsdienste
vir katoen en lusern, finansiële dienste en studiegroepe.
GWK is daartoe verbind om sterk verhoudings met elke rolspeler
te vorm en te handhaaf op elke vlak van die waardeketting – van
die verskaffing van insette tot produksie, berging, prosessering,
verspreiding en bemarking.
GWK se grondboontjie-drogingsaanleg, katoenpluismeule,
pekanneutaanleg, koelkamers, uitvoer van lusern, abattoirs en
die onlangse opening van kleinhandelwinkels, asook die beplande
koringmeule, pasta- en beskuitjiefabriek is voorbeelde van hoe
GWK nuwe geleenthede in die waardeketting ontgin.
GWK tree as verlengstuk van produsente se besighede op. Ons
is, as maatskappy in produsente se besit, uniek vanweë die
samewerking en samehorigheid wat tussen die maatskappy
en produsente bestaan. Dít is die siel van ons besigheid.
Dit alles het bygedra tot uitstekende finansiële resultate met
‘n wins van R105 miljoen en toevallings van R100 miljoen
aan aandeelhouers. Ons bereik vanjaar ook ‘n mylpaal
met die eerste kapitaaluitbetalings van voorkeuraandele
en aandeelhouerslenings. Dit is die eerste rotasie van
aandeelhouersfondse wat plaasvind. `n Totale bedrag van
R11,9 miljoen sal aan kwalifiserende aandeelhouers uitbetaal
word.
GWK se eie kapitaal is tans net onder 30%. Ons mikpunt is hoër,
maar die stand van ons eie kapitaal is grootliks veroorsaak
deur die vertraagde mielieoes en die koringvoorraad wat nog
gestoor word. Dit behoort in die nuwe jaar reggestel te word.
|
Volhoubaarheid
GWK is `n besproeiingspesialis en besproeiing vorm `n integrale
deel van die landboulegkaart. Daarom is ons genoodsaak om
onsself vir die behoud van watergehalte te beywer en ook
volhoubaar en omgewingsvriendelik te boer.
In ons besigheid moet ons ook probeer om voortdurend nuwe
werkgeleenthede te skep. Deel hiervan is GWK se fokus op die
ontwikkeling van opkomende produsente en `n konstruktiewe
bydrae tot swart ekonomiese bemagtiging.
Nuwe werk word net met nuwe besigheid geskep. GWK is
daarom ook daarop gefokus om nuwe besigheidsgeleenthede
aan te gryp.
Erkenning
Ek bedank graag my mede-direkteure vir hul toewyding en die
besonderse wyse waarop hulle hul pligte uitvoer.
Dankie ook aan GWK se Bestuur en ander personeel vir die passie
wat in julle werk sigbaar is.
Aan ons aandeelhouers, dankie vir jul lojale ondersteuning wat
die maatskappy jaarliks groter hoogtes laat bereik.
Bowenal, dankie vir die genade van Bo wat ons daagliks ontvang.
Frank Lawrence
Voorsitter
Douglas
13 September 2012

8 9
Direksie
innoveer landbou
Frank Lawrence
(Voorsitter)
Orffer Müller
Frans Lubbe
(Onder-voorsitter)
Piet Roux
Johan Jacobs Wynand Human Frans Wiid Tertius Marais
Koos van der Ryst
Ronnie Stadhouer
Hennie Coetzee
Eric Ramongalo
Johan van Dyk
(Besturende Direkteur)
Johann Klopper
(Finansiële Direkteur)
Willem Mülke

10 11 11
Korporatiewe beheer
Die Direksie verskaf effektiewe leierskap gebaseer op GWK se waardesisteem. Dit is `n fundamentele beginsel van GWK om `n
volhoubare besigheid te bou met inagneming van ekonomiese beginsels sowel as die belange van die gemeenskappe waarbinne dit
funksioneer.
As besigheid in produsente se besit, tree GWK as verlengstuk van produsente se besighede op om volhoubare welvaart te skep vir
deelnemende aandeelhouers en belanghebbers. GWK beywer hom om generasies van suksesvolle produsente deel van landbou te
hou.
GWK Waardesisteem
Korporatiewe beheer is gesetel in GWK se waardesisteem, wat die volgende behels:
• Kliëntgerigtheid
• Spanfokus
• Integriteit
• Menswaardigheid
• Openlikheid
• Voortreflikheid
• Mede-eienaarskap
• Sosiale verantwoordelikheid
Raad van Direkteure
GWK beskik oor `n Raad van Direkteure met 13 onafhanklike, nie-uitvoerende direkteure en twee uitvoerende direkteure. Altesaam
12 direkteure word deur aandeelhouers in streeksverband benoem en op die Algemene Jaarvergadering verkies.
Die Direksie funksioneer in terme van `n formele direkteursbeleid wat die waardes van die maatskappy weerspieël en die raamwerk
waarbinne GWK se Direksie funksioneer, uiteensit.
`n Matriks bestaan in terme waarvan sekere bevoegdhede en magte deur die Direksie aan Bestuur gedelegeer is. Wesenlike
bevoegdhede is gereserveer vir besluitneming deur die Raad van Direkteure. Dit is die verantwoordelikheid van die Uitvoerende
Direkteure om die besluite van die Raad van Direkteure te implementeer.
Die Raad van Direkteure is in effektiewe beheer van die maatskappy en sy Bestuur en is betrokke by alle besluite wat wesenlik is vir
die maatskappy ten einde die volhoubaarheid daarvan te verseker.
Divisie-direksies bestaan vir elke operasionele divisie in GWK en dit stel die Direksie in staat om groter gespesialiseerde kundigheid
in `n gediversifiseerde maatskappy te vestig.
innoveer landbou
Direksie
Portefeuljes
Frank Lawrence*
Frans Lubbe*
Hennie Coetzee*
Wynand Human*
Johan Jacobs*
Klasie Jacobs*
Johann Klopper#
GWK Direksie V§ O§ X X§ X§ Vβ Xα X X X X © X X X Xβ X X X
Uitvoerende Komitee V§ X X§ Vβ X X
Ouditkomitee X V Xβ X X§
Risikokomitee X V Xβ X X§
Vergoedingskomitee V§ X X Vβ X§ X
Sosiale en Etiekkomitee V X X Vβ X X
GWK Handelsdivisie
Direksie
GWK Veilings &
Vleisdivisie Direksie
Tertius Marais*
Willem Mülke*
Orffer Müller*
Rehann Nolte#
X§ Xα X © X X Xβ V X
X§ Xα X © X X Xβ V X
GWK Graandivisie Direksie X X§ Xα X X X © V
GWK Spesialisproduktedivisie
Direksie
GWK Industrieë Divisie
Direksie
X X§ Xα X X X © V
X X Xβ Xα X X © X V X
Aartappel Advieskomitee X X X§ Xβ V X X
Grondbone Advieskomitee X X X§ Xβ V X X
Wyn Advieskomitee X X X§ Xβ V X X
Katoen Advieskomitee X X X§ V X X
Veeprodusente
vergadering
Besproeiingsprodusentevergadering
*
#
©
α
β
§
V
O
X
X X X X§ X§ Xβ Xα X X X X © X X X Xβ X X X
X X X X§ X§ Xβ Xα X X X X © X X X Xβ X X X
SEB-komitee X X Xβ Xα X © X X V
Onafhanklik, nie-uitvoerend
Uitvoerend
Tot 01 September 2012
Vanaf 01 September 2012
Tot 09 November 2011
Vanaf 09 November 2011
Voorsitter
Onder-voorsitter
Lid
Eric Ramongalo*
Piet Roux*
Ronnie Stadhouer*
Gerhard Stander*
Johan van Dyk#
Koos van der Ryst *
Frans Wiid*

12 13
Korporatiewe beheer (vervolg)
Direksiekomitees
Die Direksie het spesifieke komitees gevestig wat verantwoording doen aan die Raad van Direkteure. Spesifieke verantwoordelikhede
is aan die komitees gedelegeer met duidelik gespesifiseerde verwysingsraamwerke. Geen uitvoerende direkteur tree as voorsitter
van enige van die ondergemelde Direksiekomitees op nie.
Ouditkomitee
Die Ouditkomitee verrig `n belangrike rol in die stelsel vir die monitering van interne kontroles. Die lede van die Ouditkomitee beskik
oor voldoende finansiële en kommersiële vaardighede om hul pligte en verantwoordelikhede suksesvol uit te voer.
Die verslag van die Ouditkomitee vir die afgelope finansiële jaar is in hierdie jaarverslag vervat.
Risikokomitee
Die Risikokomitee beskik oor `n formele handves wat deur GWK se Raad van Direkteure goedgekeur is. Die komitee is verantwoordelik
om die maatskappy se risiko-filosofie, strategieë en beleid te hersien, sowel as om die effektiwiteit van GWK se risikobestuursplan
te evalueer.
Die maatskappy se Risikokomitee bestaan uit vier onafhanklike, nie-uitvoerende direkteure. Die Uitvoerende Direkteure,
Hoofbestuurders, Uitvoerende Bestuurder: Sekretariaat en Risikobestuur en Bestuurder: Interne Oudit woon die vergaderings op
uitnodiging by. Die komitee vergader minstens vier maal per jaar.
Tydens die jaar in oorsig is `n algehele herevaluasie van die GWK-groep se risiko-analisestelsel gedoen en is die risiko-analiseproses
en rapportering dienooreenkomstig aangepas.
Vergoedingskomitee
Die Vergoedingskomitee bestaan uit vier onafhanklike, nie–uitvoerende direkteure sowel as die Besturende Direkteur. Die Finansiële
Direkteur woon die vergaderings op uitnodiging by.
Die Vergoedingskomitee het twee maal die afgelope finansiële jaar vergader. Die Vergoedingskomitee het onbeperkte toegang tot
eksterne kundiges om die komitee by te staan in die hersiening van GWK se vergoedingsfilosofie, formulering van die oorhoofse
menslike hulpbron-raamwerk en vergelyking van die maatskappy se vergoedingspraktyke met die beste bestaande praktyke.
Sosiale en Etiekkomitee
Tydens die afgelope finansiële jaar is `n Sosiale en Etiekkomitee gevestig, welke komitee uit vier onafhanklike, nie-uitvoerende
direkteure en die Besturende Direkteur bestaan. Die Sosiale en Etiekkomitee monitor die GWK-groep se aktiwiteite in die gemeenskappe
waarbinne dit funksioneer en evalueer GWK se rol as korporatiewe burger.
innoveer landbou

14 15 15
Verslag van die Ouditkomitee
Hierdie verslag inkorporeer die vereistes vir die statutêre verantwoordelikhede van Ouditkomitees, soos vervat in Artikel 94 van
die Maatskappywet.
Samestelling van die Ouditkomitee
Die Ouditkomitee bestaan uit vier onafhanklike, nie-uitvoerende direkteure soos per die riglyne van King III. Die lede beskik, na die
mening van die komitee, oor die nodige vaardighede, kennis en ervaring om hul pligte en verantwoordelikhede in terme van die
Maatskappywet, na behore te verrig.
Die volgende persone het vir die jaar in oorsig op die Ouditkomitee gedien:
Ouditkomiteelid Kwalifikasie
F.J. Lubbe (Voorsitter) GR(SA)
F.J. Lawrence B.Sc. Landbou-ekonomie (Hons)
T.C.J. Marais B.Com MBA
A.O. Műller GR(SA)
Verantwoordelikhede van die Ouditkomitee
Die komitee beskik oor `n handves wat deur die Direksie goedgekeur is, welke handves die pligte, verantwoordelikhede en
gedelegeerde bevoegdhede van die komitee uiteensit.
Die komitee dien ook as Ouditkomitee van die filiale van GWK.
Die algemene verantwoordelikhede van die Ouditkomitee sluit die volgende in:
• dien as skakel tussen die eksterne ouditeure en die Direksie;
• adviseer die Direksie of daar voldoende interne en finansiële kontroles in plek is;
• nagaan en goedkeuring van die jaarlikse interne ouditplan;
• nagaan en goedkeuring van die eksterne ouditplan;
• nagaan van interne ouditverslae, sowel as bestuurskommentaar daarop;
• nagaan van eksterne ouditverslae, sowel as bestuurskommentaar daarop;
• bepaal die effektiwiteit van die eksterne sowel as interne ouditeure;
• bepaal beleid, vir goedkeuring deur die Direksie, rakende die voorsiening van nie-oudit dienste deur eksterne ouditeure;
• maak `n aanbeveling aan die aandeelhouers vir goedkeuring, vir die aanstelling van onafhanklike eksterne ouditeure, sowel as
die goedkeuring van eksterne ouditeure se vergoeding;
• verseker dat alle wesenlike finansiële risiko’s geïdentifiseer is en bestuur word;
Vergaderings
Die Ouditkomitee het vir die periode in oorsig vier maal vergader, welke vergaderings ook deur die onafhanklike eksterne ouditeure,
Uitvoerende Direkteure, Hoofbestuur, die Uitvoerende Bestuurder: Sekretariaat en Risikobestuur, Bestuurder: Interne Oudit en die
Maatskappysekretaris op uitnodiging bygewoon word. Persone wat vergaderings op uitnodiging bywoon, beskik nie oor stemreg
nie.
Die Ouditkomitee vergader, sonder dat enige ander bestuurslede teenwoordig is, met die onafhanklike, eksterne ouditeure,
Uitvoerende Bestuurder: Sekretariaat en Risikobestuur en Bestuurder: Interne Oudit.
innoveer landbou
Toegang tot die Ouditkomitee
Die onafhanklike eksterne ouditeure, sowel as die interne ouditeure het onbeperkte toegang tot die Ouditkomitee en die
Voorsitter van die Ouditkomitee.
Statutêre pligte
In navolging van die bepalings van die Wet, het die Ouditkomitee:
• die aanstelling van Enslins (Bethlehem) Ing. as onafhanklike eksterne ouditeure en mnr. P.Y. Morrison, as die
geregistreerde ouditeur verantwoordelik vir die oudit, bevestig;
• hulself tevrede gestel dat die eksterne ouditeure onafhanklik van die maatskappy is;
• die terme van aanstelling en die fooie betaalbaar met die onafhanklike eksterne ouditeure ooreengekom;
• bevestig dat dit nie enige klagtes ontvang het nie, hetsy van binne of buite die maatskappy, met betrekking tot
rekeningkundige praktyk, die eksterne en interne oudit van die maatskappy, die inhoud of oudit van die jaarlikse
finansiële state of enige verwante aangeleentheid.
Die Ouditkomitee beveel ook aan dat die aandeelhouers die aanstelling van Enslins (Bethlehem) Ing. as onafhanklike eksterne
ouditeure van GWK vir die jaar geëindig 31 Mei 2013 en mnr. PY Morrison as die geregistreerde ouditeur verantwoordelik vir
die oudit, goedkeur.
Jaarlikse finansiële state
Ná deeglike oorweging van die finansiële state, ingesluit die jaarverslag, met spesifieke verwysing dat `n aanvaarbare vlak
van openbaarmaking en redelike voorlegging aan voldoen is, het die Ouditkomitee aan die GWK Direksie aanbeveel dat die
jaarlikse finansiële state goedgekeur word.
Namens die Ouditkomitee
F.J. Lubbe
Voorsitter van die Ouditkomitee
Douglas
21 Augustus 2012

16 17 17
Sosiale verantwoordelikheid
Die waardes waarop GWK gebou is, sluit integriteit en sosiale verantwoordelikheid in. Investering in die gemeenskappe waar ons
werk en leef is nie vir die GWK Direksie en Bestuur onderhandelbaar nie en `n integrale deel van hoe ons sake doen.
Die maatskappy is daartoe verbind om as `n verantwoordelike, korporatiewe burger op te tree. Dit word gedoen deur beleggings in
die gemeenskap met borgskappe, vaardigheidsontwikkeling en interaksie met belanghebbendes.
GWK meet nie die nakoming van sosiale verantwoordelikheid en herinvestering in die omgewing aan die hoeveelheid geld wat
hiervoor aangewend word nie. Die sukses van ons gemeenskapsprojekte word gemeet aan die verskil wat dit maak.
Tydens die finansiële jaar in oorsig is verskillende skole in GWK se bedieningsgebied gehelp om belangrike infrastruktuur op te knap,
geleenthede vir leerders in onder meer sport geskep en verskeie gemeenskapsinstansies finansieel ondersteun om hul doelwitte te
bereik.
GWK is ook daarby betrokke om mense te vereer wat `n verskil in die gemeenskap maak om daardeur gemeenskapsbetrokkenheid
en `n gevoel van sosiale verantwoordelikheid te ontwikkel.
GWK fokus dié investering in plattelandse gebiede waar ons aandeelhouers hul landboubesighede bedryf. Dit is vir GWK belangrik
om te belê in die onderhoud van instansies wat vir hierdie gemeenskappe kosbaar is. Die investering is nie op individue gefokus nie,
maar op die befondsing van projekte en instellings waar mense in groepe bevoordeel word.
GWK besef sy verantwoordelikheid om projekte te ondersteun wat daarop fokus om opkomende produsente in Suid-Afrika as
kommersiële landbouers te vestig. Ons is daarom ook in samewerking met vennote soos die Noord-Kaapse department van
landbou by die opleiding van opkomende produsente betrokke.
Tydens die jaar in oorsig was meer as 1 000 opkomende produsente die bevoordeeldes in verskillende projekte waarby GWK deur
mentorskap by opleiding, boerderybeplanning, die ontwikkeling van volhoubare sakeplanne en landboukundige steun betrokke was.
Die maatskappy onderskryf ook die beginsels soos vervat in die Landbouhandves vir Swart Ekonomiese Bemagtiging. GWK se eie
SEB-voldoening is geklassifiseer as Vlak 7 en SEB-ontwikkeling word as strategies van belang beskou.
_000457
_000364
innoveer landbou
_000964
_000657
gee om vir ons gemeenskappe

18 19 19
Verslag van die Sosiale en Etiekkomitee
Die Sosiale en Etiekkomitee is die afgelope jaar gevestig ten einde die GWK Direksie by te staan om te verseker dat die GWK-groep as
goeie korporatiewe burgers funksioneer. Die komitee verrig voorts die statutêre funksies soos vereis in terme van die Maatskappywet.
Hierdie verslag word voorgelê om aan te toon hoe die komitee sy plig in terme van die van die Maatskappywet verrig het, sowel as
enige addisionele pligte wat die GWK Direksie aan die komitee delegeer het.
Samestelling van die komitee
Die komitee bestaan uit vier onafhanklike, nie-uitvoerende direkteure en een uitvoerende direkteur. Die Finansiële Direkteur,
Maatskappysekretaris, Uitvoerende Bestuurder: Menslike Hulpbronne en Uitvoerende Bestuurder: Korporatiewe Bemarking, woon
die vergaderings op uitnodiging by en beskik oor geen stemreg nie.
Die volgende persone dien op die komitee:
Komiteelid Uitvoerend / Nie-uitvoerend
F.J. Lawrence (Voorsitter) Nie-uitvoerend
J.H. Coetzee Nie-uitvoerend
F.J. Lubbe Nie-uitvoerend
T.C.J. Marais Nie-uitvoerend
J.H. van Dyk Uitvoerend
Verantwoordelikhede van die Sosiale en Etiekkomitee
Die komitee beskik oor `n handves wat deur die Direksie goedgekeur is, welke handves die pligte, verantwoordelikhede en gedelegeerde
bevoegdhede van die komitee uiteensit. Die komitee dien ook as Sosiale en Etiekkomitee van die filiale in die GWK-groep.
Die funksies van die komitee sluit die volgende in, soos bepaal deur die Maatskappywet en die goedgekeurde handves:
Monitering van die GWK-groep se aktiwiteite met betrekking tot sosiale en ekonomiese ontwikkeling met spesifieke verwysing
na die groep se prestasie in terme van:
• Die bevordering van goeie korporatiewe burgerskap van die GWK-groep.
• Monitering van die GWK-groep se voldoening aan omgewing-, gesondheid- en veiligheidsnorme wat insluit
die impak van die GWK-groep se produkte en dienste.
• Monitering van klanteverhoudings wat insluit advertensies, openbare betrekkinge en voldoening aan
verbruikerswetgewing.
Toegang tot inligting
Die komitee beskik oor volle toegang tot:
• Interne ouditverslae.
• Verslae van eksterne ouditeure.
• Veiligheidsverslae en -notules.
• Verslae met betrekking tot sosiale ontwikkelingsaksies.
• Enige ander inligting wat die komitee redelikerwys in die uitvoering van sy pligte benodig.
innoveer landbou
Wesenlike aksies
Breedvoerige rapportering oor GWK se aktiwiteite met betrekking tot sosiale en ekonomiese ontwikkeling word in die sosiale
verantwoordelikheidsverslag gedoen.
Tydens die jaar in oorsig het die GWK Direksie `n nakomingsbeleid goedgekeur. Die beleid dien as `n riglyn wat betref die nakoming
van wette, reëls en riglyne deur werknemers en GWK en weerspieël ook GWK se waardesisteem. Die nakomingsbeleid is bedoel
om ons werknemers te voorsien van riglyne en verwysings in sy/haar daaglikse werk en sodoende enige oortreding te voorkom,
sowel as om GWK se etiese standaarde daar te stel. `n Uitgebreide kommunikasieprogram is geïmplementeer om te verseker dat die
nakomingsbeleid inslag vind op alle vlakke in GWK.
Vordering is ook gemaak met die finalisering van `n bedrogvoorkomingsbeleid wat in die 2013 finansiële jaar geïmplementeer sal
word. Een van die oogmerke van hierdie beleid is om `n meganisme daar te stel waardeur werknemers en kliënte onwettige, oneerlike
of onetiese gedrag deur werknemers van GWK kan rapporteer sonder enige gevaar van intimidasie.
GWK se veiligheids- en gesondheidsraamwerk en -strukture is die afgelope jaar hersien en wesenlike struktuurveranderings is gedoen.
Die struktuurveranderings het ten doel om groter fokus op die veiligheid en gesondheid van GWK se werknemers en kliënte te verkry
deur meer akkurate en tydige bestuursinligtingstelsels, groter verantwoordelikheid van personeel ten opsigte van veiligheid en meer
effektiewe en objektiewe rapporteringstelsels.
Namens die Sosiale en Etiekkomitee
F.J. Lawrence
Voorsitter van die Sosiale en Etiekkomitee
Douglas
21 Augustus 2012
innoveer landbou
_000657
_000964
_000854

20 21 21
innoveer landbou
innoveer landbou
_000487
_000369
_000454
verlengstuk van produsente se besigheid
Verslag van die Besturende Direkteur

22 23 23
Verslag van die Besturende Direkteur
Inleiding
GWK se finansiële én strategiese resultate vir die 2011/12
finansiële jaar is `n getuigskrif van hoe die maatskappy daartoe
kan bydra om suksesvolle produsente deel van landbou in Suid-
Afrika te hou.
`n Groei van 45% in die maatskappy se wins voor toevallings
aan aandeelhouers het toevallings vir ons aandeelhouers
dienooreenkomstig tot R100 miljoen laat toeneem.
`n Verlaging in kunsmispryse het wel die groter GWK-groep se
wins ingeperk, maar besparing op dié insetkoste was `n verdere
voordeel vir ons produsente.
Die groter korting sowel as dié besparing kon realiseer omdat die
wins van die GWK-maatskappy se filiale in die groter GWK-groep
nie `n invloed op toevallings vir aandeelhouers het nie. Dit wys
die voordeel van die groep se diversiteit.
Dié bydraes tot volhoubare landbou is fondamente vir verdere
groei vir die groter GWK-groep. Volatiliteit in internasionale
landboukommoditeite, asook ander onsekerhede in Suid-
Afrikaanse landbou, noodsaak doelgerigte optrede om meer
stabiliteit in primêre landbouproduksie te bewerkstellig.
GWK het daarom tydens die periode in oorsig ook finansiering
teen gunstige koerse opgeneem by die Industrial Development
Corporation (IDC) om dié voordeel net so deur te gee aan
produsente wat finansieel ná vloede ingeperk is. `n Totale bedrag
van R150 miljoen is só aan produsente toegeken.
`n Kerngesonde debiteureboek plaas GWK in `n posisie om voort
te gaan om produsente in hul bedrywighede by te staan, terwyl
die diversiteit van die GWK-groep se besighede die platform is vir
volhoubare groei en ontwikkeling.
Die belyning van hierdie diverse besigheidstrukture om in pas te
bly met verandering, het daarom reeds in die jaar in oorsig weer
aandag geniet. Dit sal GWK se posisie in die volgende periode
verder versterk deur betrokkenheid in `n al hoe groter deel van
die hele landbou-waardeketting.
innoveer landbou
Graanprodukte
Die afgelope jaar is gekenmerk deur `n besonderse goeie
koringproduksie-seisoen.
Rekord-opbrengste is in GWK se bedieningsgebied behaal.
Meulenaars het die produk egter baie stadig opgeneem met min
belangstelling in plaaslike koring. Die jaar is gekenmerk deur `n
rekord-persentasie verbruik van ingevoerde koring.
Die mielie-seisoen was lank en nat en is deur gemiddelde
opbrengste gekenmerk.
Graanpryse het die jaar in oorsig eers laag verhandel met ’n
sterk opwaartse beweging teen jaareinde. Dié styging was veral
welkom vir koringverhandeling.
Weens die laat mielieoes en swak koringpryse was
koringaanplantings laer tydens die huidige seisoen teenoor die
vorige seisoen.
Die verbouing van Durumkoring, gars, en Waxy- en Simba-mielies
geniet baie aandag. Daar word gepoog om hierdie markte 100%
vanuit GWK se bedieningsgebied te voorsien. `n Bestendige groei
word in hierdie markte verwag.
Kapitaalprojekte wat in die 2011/12 finansiële jaar afgehandel
is, sluit in die opgradering van die Jan Kempdorp-depot om
innamekapasiteit te verhoog. Addisionele silokapasiteit
van 10 000mt is by Hopetown (Trans Oranje) opgerig. Die
deurligtingskapasiteit van GWK se silokomplekse is dramaties
uitgebrei om GWK in staat te stel om graan teen hoër
vogpersentasies te ontvang en hanteer.
Koring en mielies is in silosakke gestoor om kapasiteit te skep
by Douglas en Modderrivier om sodoende die groter koring- en
mielieoeste te kon hanteer.
Die finale lewensvatbaarheidstudie vir die oprigting van `n
garsmoutery by Modderrivier sal in die volgende finansiële jaar
afgehandel word.
Die oprigting van `n koringmeule, beskuitjiefabriek en pastafabriek
by Modderrivier gaan voort.
Voortgesette samesprekings met Transnet Freight Rail sowel
as provinsiale en nasionale regeringstrukture het gelei tot
goedkeuring vir die opgradering van die Belmont-Douglasspoorlyn.
Werk om die drakrag van dié taklyn te verhoog, begin
in die nuwe finansiële jaar. Die projek sal na verwagting teen
Maart 2013 voltooi word.
Die hoë internasionale graanpryse, veral vir koring, mielies
en sojabone, is positief vir die Suid-Afrikaanse graanbedryf.
Voortgesette verbouing van hierdie gewasse blyk baie
winsgewend te wees vir die komende finansiële jaar.
Goeie aanplanting word op somergewasse verwag vanweë die
hoë pryse. Mielies behoort voortgeset op uitvoerpariteitsvlakke
te verhandel, wat steeds winsgewende produksie ondersteun.
Spesialisprodukte
Johan van Dyk
Besturende Direkteur
Dié divisie het die afgelope jaar uitsonderlik gepresteer met beter
as verwagte finansiële resultate. Twee ontwikkelingsprojekte is
ook suksesvol en binne begroting geïmplementeer.
Die katoenpluismeule is een van dié projekte wat suksesvol
geïmplementeer is – die katoenbesigheid het sy eerste jaar aan
die geprojekteerde winsverwagting voldoen.
Bogemiddelde pluispersentasies is ondanks `n moeilike
pluisseisoen gerealiseer. Innoverende verskansingstrategieë is
geïmplementeer waarmee produsente se prysrisiko effektief
bestuur is.
Dit was `n uitdagende jaar vir aartappels. `n Groot ooraanbod
het beteken dat nie alle moerproduksie in ons streek uitgeplaas
kon word nie. Bemarking is gekortwiek deur kansellasies van
bestellings, sowel as die virustoetsingsperiode wat weens
fisiologiese redes ongewoon lank was. Die kweekhuisprojek is
suksesvol voltooi en die nuwe rakstelsel word reeds met die
huidige seisoen se inname in gebruik geneem.
Die Wynbesigheid het kop opgetel met verskeie verbeterings
wat by die fasiliteite aangebring is en die huidige saprealisasies
vergelyk met die beste in die industrie. Druiweproduksie in die
GWK-gebied bly egter `n bekommernis. Verskillende opsies vir
die optimale benutting van die fasiliteite word ondersoek. Die
afgelope seisoen se reeks wyne het heelwat aanklank gevind in
die mark en is daarin geslaag om die produk op `n breër basis
bekend te stel.
GWK was bevoorreg om die afgelope jaar heelwat volumes
saad te verwerk en bemark en ons het ook heelwat energie aan
saadproewe spandeer. GWK het ook samewerkingsooreenkomste
met internasionale telers aangegaan om spesifieke gewasse
se lyne op `n eksklusiewe basis in Suid-Afrika te beproef.
Verder het GWK die eksklusiewe verkoopsregte op sekere
grondboonvariëteite bekom.
GWK was aan die voorpunt van nuwe markontsluiting met die
uitvoer van groot volumes lusern na oorsese verbruikers. Dít
het alternatiewe bemarkingsgeleenthede vir lusernprodusente
gebied, terwyl GWK as `n betroubare sakevennoot met unieke
oplossings gevestig is. Volumes het saam met verhoogde
binnelandse leweringskontrakte met meer as 25% gegroei.
Die koste van nuwe plant- en oestoerusting is `n uitdaging
vir produsente wat gesonde wisselboupraktyke toepas.
Bewerking van verskillende gewasse noodsaak egter toegang
tot spesialistoerusting. GWK het daarom besluit om in `n
kontrakteursbesigheid te belê. Vier katoenplukkers in dié
besigheid is reeds in 2011 suksesvol aangewend. Daar word verder
belê in lusernbalers en plant- en oestoerusting vir grondbone.
Produsente wat reeds oor spesialistoerusting beskik, word ook
betrek deur derdeparty-kontraktering vir hulle te beding.
Die grondbonemark is die afgelope jaar deur hoë pryse
gekenmerk. GWK kon die mark goed benut om beter winste in
die Oliesade-besigheid te ontsluit. Uitvoere het glad verloop
sonder enige gehalteprobleme. GWK kon verder sonder enige
voorraadverliese beter effektiwiteit by die verwerkingsgedeelte
ontsluit.

24 25 25
Die Pekanneut-besigheid het sy kwota uitdagings gehad. Die
finansiële prestasie was laer as geprojekteer hoewel bykans
drie keer die vorige jaar se volumes hanteer is. Die lesse wat
ons geleer het, het gelei tot heelwat veranderings aan die
verwerkingsaanleg, terwyl produkhanteringsprotokolle ook
reeds aangepas is. Uitvoere het wel goed verloop en ons kon `n
volhoubare afnemersmark vestig wat in die komende seisoen
waardevol sal wees.
GWK Navorsing en Ontwikkeling het uitsonderlike dienste verrig.
`n Uitbreiding in kontrakte vir Hoë Tegnologie Boerdery (HTB)
het in bykans al die streke gerealiseer. Investering in navorsing
en ontwikkeling bied aan produsente die geleentheid om hul
eweknieë elders in die land met bogemiddelde opbrengste uit te
stof.
GWK Navorsing en Ontwikkeling was die jaar in oorsig ook
betrokke by die opleiding van meer as 1 000 opkomende
produsente. GWK se dryf en betrokkenheid hierby is daarop
gefokus om voorheen benadeelde produsente kommersieel te
vestig.
Handel
Die Kleinhandelbesigheid het aan die verwagte finansiële
prestasievereistes voldoen. `n Dramatiese groei in markaandeel
is verblydend.
Al vier GWK LandMark-winkels is aangewys as deel van die top
ses winkels van LandMark in die land. Die handelstak op Douglas
is aangewys as die beste groot LandMark-winkel, terwyl
die handelswinkel op Prieska aangewys is as die naasbeste
mediumgrootte winkel in die land.
Daarbenewens het GWK ook `n goue handelaarstatus van Valley
Irrigation ontvang, wat beklemtoon hoe GWK hom as dié spesialis
in verbouing onder besproeiing geposisioneer het.
GWK kon ten spyte van landwye vervoerstakings tydens die
Desember-oestyd met innoverende oplossings voortgaan om
genoeg brandstof by al sy depots aan produsente te voorsien en
daardeur `n groot krisis afweer.
Ontwikkeling in dié besigheid sluit in die opgradering van die
Vaalrivier Diensstasie op Douglas en die omskakeling van die
bande-afdeling op Modderrivier na `n Conti Partner-agentskap,
terwyl uitbreiding van produkreekse om deurlopend aan die
aanvraag by kleinhandeltakke te voldoen, asook `n volgehoue
fokus op klantediens, tot die winsgroei bygedra het.
innoveer landbou
Die Meganisasie en Ingenieurswerke-besigheid het puik presteer.
Deelname aan die John Deere Dealer of the Future-plan skep
`n mededingende voordeel om markaandeel verder uit te brei.
Dié besigheid se vakleerlingprogram het ook sy eerste groep
gekwalifiseerde vakleerlinge in die jaar in oorsig opgelewer.
Opgradering van die onderdele en werkswinkelfasiliteite op
Barkly-Wes is afgehandel en plaas GWK in nóg `n beter posisie om
die Barkly-Wes- én Hartsvallei-omgewing met goeie fasiliteite en
diens te bedien.
Bearing and Belting, wat laers, waaierbande en elektriese motors
verkoop, is `n nuwe handelsmerk wat in die jaar in oorsig in die
Meganisasie en Ingenieurswerke-besigheid gevestig is.
Industrieë
Sidi Parani, GWK se kunsmismaatskappy, het met effektiewe
bestuur sy markaandeel behou en in nuwe gebiede uitgebrei
midde-in `n omgewing wat deur groot wisselvalligheid in
grondstofpryse gekenmerk is.
Dié volatiliteit het ook vir mededingers groot uitdagings
veroorsaak terwyl Sidi Parani wesenlik laer kunsmispryse aan
produsente kon bied.
Die werklike impak van die Mededingingskommissie se
ooreenkoms met SASOL het in die jaar in oorsig meer rigbaar
geword. Beplanning word bemoeilik en mededingendheid in die
afwesigheid van prysaanduidings beïnvloed. Dit is ook die enigste
bron van ammoniumnitraat.
Die fokus is daarop om mededingendheid te verhoog
met die verbetering van produksietoerusting, prosesse,
grondstowwe en produkgehalte asook `n verdere verbetering in
klantetevredenheid.
SA Feed Phosphates (SAFP), GWK se vervaardiger van
voerfosfate, het `n uitdagende jaar beleef. Volumes het weens
afwaartse aanpassing van pryse deur mededingers gedaal.
Die veevoerfosfaatmark is gekonsentreerd met `n klein
hoeveelheid kopers wat `n groot persentasie van die totale mark
verteenwoordig.
Die besigheid fokus op sy mededingendheid in dié kopersmark.
Die fabriek is opgegradeer en aansoek is gedoen om ISOgradering
te verkry. Die wateroplosbaarheid van die produk is
ook nagevors en verskeie opsies is ondersoek om dit te verbeter
en hierdie geleentheid nou aan te gryp.
FloTank, wat `n diens as vervoermakelary intern aan die GWKgroep,
maar ook ekstern aan ander maatskappye bied, het die
afgelope jaar `n positiewe bydrae tot die groep se resultate
gelewer. Die besigheid het sagteware ontwikkel om `n nóg beter
diens aan sy kliënte te lewer. Die stelsel funksioneer goed ná
volledige implementering. `n Dienssentrum vir intydse inligting
vir kliënte oor vordering met aflewerings is die volgende vlak
van ontwikkeling wat aangepak word.
Westra, wat betrokke is in die vermaling van mielies om
voedselprodukte te vervaardig, het bevredigende resultate
gelewer vir die jaar in oorsig ten spyte van prysvolatiliteit weens
nuwe toetreders tot die mark. Vanweë Westra se produkgehalte
en handelsmerkvertroue kon die markaandeel vergroot word.
Die verpakkingsafdeling is opgegradeer om kapasiteit en
produktiwiteit te optimaliseer. Dit het wesenlike besparing en
groter effektiwiteit bewerkstellig.
Ondersoek word ingestel na verdere uitbreiding van Westra se
produkaanbieding, terwyl die beplande koringmeule, pastafabriek
en beskuitjiefabriek volgens beplanning onder dié besigheid gaan
ressorteer.
Veilings en Vleisbedrywe
Die Veilingsbesigheid het oor die afgelope finansiële jaar baie
goed presteer. `n Lewendehawe-kantoor is in Bloemfontein
geopen en `n bestaande veilingsbesigheid is op Humansdorp
tot die divisie toegevoeg. GWK Veilings het dus sy voetspoor
dramaties uitgebrei en is strategies goed geposisioneer vir
verdere winsgroei in die komende jaar.
Die winsgewendheid van GWK se Vleisbesigheid het wesenlik
verbeter van die vorige jaar se verliesposisie. Hoewel skaapgetalle
nasionaal laer was, het LAW sy markaandeel vergroot en is
beduidend meer skape by die fasiliteite op Groblershoop en De
Aar geslag. Nuwe strategieë is geïmplementeer om waarde tot
die produkreeks toe te voeg en eie verspreiding in die Noord-
Kaap te behartig. Die verwagting is dat skaapgetalle matig in die
komende jaar sal toeneem, wat daartoe sal bydra om deurset
deur die abattoirs te verhoog en winsgewendheid te verbeter.
Produsentepryse het in Junie en Julie 2011 skerp gestyg, maar het
weens verbruikersweerstand teruggesak en sywaarts beweeg.
Die Meat-to-Market-beesabattoir was onder moeilike
handelsomstandighede steeds winsgewend. `n Nuwe elektrisiteituit-gas-aanleg
is in die proses van voltooiing en sal in die nuwe
jaar in bedryf gestel word. Die tegnologie is `n eerste in Suid-
Afrika, is omgewingsvriendelik en sal oor die langtermyn tot
kostevoordele aanleiding gee.
Finansiering
Die fokus wat die afgelope paar jaar op die bestuur van risiko’s
met debiteure geplaas is, het verdere vrugte afgewerp deurdat
die boek tans kerngesond is.
In teenstelling met huidige neigings in die landbou, het die
groep se voorsiening vir twyfelagtige skuld met ’n verdere
R2,4 miljoen afgeneem.
`n Onlangse prestasiemeting-opname, uitgevoer deur PWC, het
getoon dat GWK se persentasie agterstallige skuld laer as die
nywerheidsgemiddeld is.
Dit is steeds ’n sterk fokus om ’n persoonlike verhouding met
GWK se kliënte te vestig. Dit is hierdie persoonlike verhouding
wat GWK ’n mededingende voordeel bied.
Ten slotte
As maatskappy in landbou-produsente se besit tree GWK as
verlengstuk van dié produsente se besighede op. Dit, sowel as
die diversiteit van GWK se verskillende besighede, maak GWK
uniek en posisioneer die maatskappy vir die toekoms.
Dit plaas GWK ook in `n posisie om voort te gaan met belangrike
herinvestering in die gemeenskappe waar ons sake doen.
GWK is as werkgewer van voorkeur in die Noord-Kaap trots op
die bydra van elke personeellid. Ek wil die GWK-span bedank vir
die toewyding en passie wat hulle daagliks in die maatskappy
belê. U is waarlik `n bron van inspirasie.
Aan die Raad van Direkteure, dankie vir u leiding en insig wat u die
afgelope jaar gebied het.
Dank ook aan ons kliënte, aandeelhouers en sakevennote,
waarsonder GWK nie `n bestaansreg sou gehad het nie.
En dan, aan die Hemelse Vader al die eer vir sy seëninge wat Hy
daagliks aan ons bied.
Johan van Dyk
Besturende Direkteur
Douglas
13 September 2012

26 27 27
innoveer landbou
Hoofbestuur
Johan van Dyk
Besturende Direkteur
Johann Klopper
Finansiële Direkteur
Tom Meintjes
Hoofbestuurder:
Graanprodukte
Mark du Plessis
Hoofbestuurder:
Handel
Pieter Bekker
Hoofbestuurder:
Primêre Produksie
Llewellyn Brooks
Hoofbestuurder:
Spesialisprodukte
Wim van Rooyen
Hoofbestuurder:
Veilings, Vleis en
Supermarkte

28 29 29
Verslag van die onafhanklike ouditeure
Aan die aandeelhouers van die GWK-groep
Die meegaande opsommende finansiële state, wat bestaan uit die gekonsolideerde sowel as individuele verkorte staat van
finansiële posisie soos op 31 Mei 2012, die gekonsolideerde sowel as individuele verkorte state van omvattende inkomste,
veranderings in ekwiteit en kontantvloei vir die jaar wat in daardie datum geëindig het, ‘n opsomming van beduidende
rekeningkundige beleid en ander verduidelikende aantekeninge is opgestel vanaf inligting verkry vanuit die geouditeerde groep en
maatskappy finansiële state van GWK Beperk vir die jaar geëindig 31 Mei 2012.
In ons verslag gedateer 13 September 2012 het ons ‘n ongekwalifiseerde mening uitgespreek ten opsigte van daardie finansiële
state. Die verkorte finansiële state bevat nie al die vereiste openbaarmaking in terme van die Suid Afrikaanse Standpunte van
Algemeen aanvaarde rekeningkundige praktyk en die Maatskappywet nie. Die lees van die verkorte finansiële state is dus nie
dieselfde as om die om die geouditeerde finansiële state van GWK Beperk te lees nie.
Die Bestuur se verantwoordelikheid tot die finansiële state
Die Bestuur is verantwoordelik vir die opstel van hierdie verkorte finansiële state gebaseer op die geouditeerde finansiële jaarstate,
soos toegelaat in die Maatskappywet van Suid Afrika.
Ouditeure se verantwoordelikheid
Dit is ons verantwoordelikheid om ‘n mening uit te spreek oor die verkorte finansiële state op grond van prosedures uitgevoer in
terme van Internasionale Standaarde vir Oudit, spesifiek ISA 810 “Engagements to report on Summary Financial Statements”.
Mening
Na ons mening is hierdie verkorte finansiële state in alle beduidende opsigte ‘n redelike opsomming van die geouditeerde groep en
maatskappy finansiële state van GWK Beperk.
Enslins Bethlehem Ingelyf
Geregistreerde Ouditeure
13 September 2012
Pres. Boshoffstraat 3
Bethlehem
9700
innoveer landbou

30 31 31
Direkteursverantwoordelikheid en ‑goedkeuring
Die Maatskappywet van 2008 bepaal dat die Direkteure omvattende rekeningkundige rekords moet handhaaf en
verantwoordelik is vir die inhoud en integriteit van die finansiële state en verwante finansiële inligting wat by die verslag
ingesluit word. Dit is hul verantwoordelikheid om te verseker dat die finansiële state ter voldoening aan ‘International Financial
Reporting Standards’ ‘n redelike weergawe is van die groep se sake aan die einde van die finansiële jaar en die resultate van
sy bedrywighede vir die tydperk wat op daardie tydstip geëindig het. Die eksterne ouditeure is aangestel om ’n onafhanklike
mening oor die finansiële state uit te spreek.
Die finansiële state is ooreenkomstig ‘International Financial Reporting Standards’ opgestel en is gegrond op toepaslike
rekeningkundige beleid wat konsekwent toegepas is en deur redelike en verstandige oordeel en ramings ondersteun is.
Die Direkteure erken dat hulle uiteindelik verantwoordelik is vir die stelsels van interne finansiële beheer wat die groep ingestel
het en plaas aansienlike klem op die belang van handhawing van streng beheer. Vir die Direkteure om die verantwoordelikhede
te kan nakom, stel die Direksie standaarde vir interne beheer wat daarop gerig is om die risiko van foute of verlies op ’n
kostedoeltreffende wyse te verklein. Die standaarde sluit in die behoorlike delegasie van verantwoordelikhede binne ’n duidelik
omskrewe raamwerk, effektiewe rekeningkundige prosedures en toereikende skeiding van pligte om ’n aanvaarbare risikovlak
te verseker. Die beheermaatreëls word deur die hele groep gemonitor en alle werknemers moet die hoogste etiese standaarde
handhaaf om te verseker dat die groep se besigheid gedoen word op ’n wyse wat onder alle redelike omstandighede bo
verdenking is. Die groep se risikobestuur is gerig op die identifisering, evaluering, bestuur en monitering van alle bekende
risiko’s in die groep. Hoewel die bedryfsrisiko nie heeltemal uitgeskakel kan word nie, probeer die groep dit tot ‘n minimum
beperk deur te verseker dat die toepaslike infrastruktuur-, beheer- en ander stelsels en etiese gedrag volgens voorafbepaalde
prosedures en beperkings toegepas word.
Die Direkteure is, op grond van inligting en verduidelikings wat bestuur verskaf, van mening dat die interne beheerstelsels
redelike sekerheid bied dat daar vir die opstel van die finansiële state op die finansiële rekords gesteun kan word. Enige interne
stelsels vir finansiële beheer kan egter slegs redelike, en nie absolute versekering nie, teen enige beduidende wanverklaring
of verlies bied.
Die Direkteure het die groep se kontantvloeivoorspelling vir die jaar tot 31 Mei 2013 nagesien en is in die lig van die nasiening
en die huidige finansiële posisie oortuig dat die groep toereikende middele het of toegang tot toereikende middele het om sy
bedrywighede in die voorsienbare toekoms voort te sit.
Hoewel die Direksie primêr verantwoordelik is vir die finansiële sake van die groep, word hulle deur die groep se onafhanklike
ouditeure ondersteun.
Die onafhanklike ouditeure is verantwoordelik vir die onafhanklike oudit van die groep se finansiële state en om daaroor
verslag te doen. ‘n Onafhanklike oudit is uitgevoer op hierdie finansiële state deur die groep se onafhanklike ouditeure en hul
verslag word op bladsy 28 aangebied.
Die finansiële state wat uiteengesit word en op die lopendesaakgrondslag opgestel is, is op 13 September 2012 deur die
Direksie goedgekeur en namens hulle onderteken deur:
Frank Lawrence
Voorsitter
Douglas
13 September 2012
innoveer landbou
Johan van Dyk
Besturende Direkteur
Douglas
13 September 2012
Sertifikaat van die Maatskappysekretaris
In my hoedanigheid as Maatskappysekretaris, bevestig ek ingevolge die Maatskappywet, 2008, dat alle opgawes soos vereis vir
Maatskappye vir die jaar geëindig 31 Mei 2012 by CIPC ingedien is, en dat sodanige opgawes waar, korrek en op datum is.
FC Meyer
Douglas
13 September 2012
_000032

32 33 33
Direkteursverslag
Die direkteure dien hul verslag vir die jaar geëindig 31 Mei 2012 in.
1. Oorsig van aktiwiteite
Hoofbesigheid en -bedrywighede
Die groep is betrokke by landbouverwante bedrywe en is hoofsaaklik in Suid-Afrika bedrywig.
Die maatskappy en groep se bedryfsresultate en stand van sake word ten volle in die aangehegte finansiële state uiteengesit en
vereis na ons mening geen bykomende kommentaar nie.
Die groep se wins was R3 121 401 (2011: R49 388 969 wins), nadat belasting van R2 023 742 (2011: R12 541 128) afgetrek is.
Kortings van R76 425 894 en rente van R23 963 746 het vir die jaar aan die aandeelhouers toegeval. In terme van die ooreenkoms,
word 10% van die totaal aan die aandeelhouers uitbetaal, 1% van die bruto korting word omskep in voorkeuraandele en die balans
word as lenings hanteer waarvan terugbetaling op die Direksie se diskresie plaasvind, maar ook onderhewig aan die bepalings
uiteengesit in aantekening 5.
2. Gebeure na die verslagdoeningsdatum
Die direkteure is nie bewus van enige gebeure wat sedert die einde van die finansiële jaar ontstaan het nie.
3. Gemagtigde en uitgereikte aandelekapitaal
Altesaam 24 000 gewone aandele is uitgereik teen nominale waarde van R1 per aandeel. ‘n Totaal van 11 800 gewone aandele is in
die jaar afgelos.
Voorkeuraandelekapitaal het met 764 259 aandele vermeerder. ‘n Totaal van 193 538 voorkeuraandelekapitaal is tydens die jaar
afgelos.
4. Dividende
Geen dividende was verklaar of betaal tydens die jaar nie.
5. Direksie
Die maatskappy se Direksie tydens die jaar en tot die datum van dié verslag is soos volg:
Direkteure Veranderinge
FJ Lawrence (Voorsitter)
FJ Lubbe (Onder-voorsitter)
JH van Dyk (Besturende Direkteur)
JH Coetzee
TCJ Marais
WG Mülke
AO Müller
KEE Ramongalo
PF Roux
IWJ Stadhouer
FGJ Wiid
JC van der Ryst
JJ Klopper (Finansiële Direkteur) Aangestel 1 September 2012
WJ Human Aangestel 9 November 2011
JG Jacobs Aangestel 9 November 2011
HA Nolte (Finansiële Direkteur) Bedank 1 September 2012
NB Jacobs (Voorsitter) Bedank 9 November 2011
JG Stander Bedank 9 November 2011
innoveer landbou
6. Sekretaris
Die maatskappy se sekretaris is FC Meyer wat by die volgende adres werksaam is:
Besigheidsadres:
Posbus 47 De Villiersstraat
Douglas Douglas
8730 8730
7. Belang in filiale
Besonderhede van die maatskappy se beleggings in filiale word in aantekening 1 uiteengesit.
8. Ouditeure
Enslins Bethlehem Ingelyf sal kragtens artikel 90 van die Maatskappywet hul amp voortsit.
_000508

34 35 35
innoveer landbou
generasies van suksesvolle
landbouers deel van landbou
innoveer landbou
_000954 _000627
_000764
Opsomming van die geouditeerde finansiële
state vir die jaar geëindig 31 Mei 2012
‘n Kopie van die volledige finansiële state kan van die
Maatskappysekretaris, Mnr. FC Meyer bekom word.
Tel: 053 298 8200
e-pos: freekm@gwk.co.za

36 37 37
Staat van finansiële posisie
Bates
Nie-bedryfsbates
Beleggingseiendom - 1 153 631 - -
Eiendom, aanleg en toerusting 355 130 000 318 965 878 280 458 592 251 398 920
Klandisiewaarde 17 955 562 17 955 562 - -
Ontasbare bates 96 968 218 163 - -
Beleggings in filiale 1 - - 54 642 141 54 642 013
Belegging in gesamentlik beheerde ondernemings 2 595 248 525 174 595 248 525 174
Beleggings in geassosieerdes 3 1 933 785 1 888 006 1 933 785 1 888 006
Lenings aan groepmaatskappye 4 1 637 000 1 637 000 75 235 515 76 712 375
Ander finansiële bates 8 954 542 9 992 606 8 812 079 8 662 359
Uitgestelde belasting 52 761 609 46 821 401 19 122 620 17 004 928
Bedryfsbates
innoveer landbou
Groep Maatskappy
Syfers In Rand 2012 2011 2012 2011
439 064 714 399 157 421 440 799 980 410 833 775
Biologiese bates 6 12 995 429 - - -
Voorraad 7 608 908 996 407 764 425 437 340 372 286 985 509
Lenings aan groepmaatskappye 4 - - 11 159 429 4 944 767
Ander finansiële bates 374 761 37 737 - -
Inkomstebelasting 2 655 959 3 964 130 957 006 1 500 000
Handels- en ander debiteure 1 076 682 123 842 299 936 975 256 999 790 175 289
Onafgehandelde poele ontvangbaar 583 664 - 583 664 -
Kontant en kontantekwivalente 53 261 018 51 925 129 44 510 475 33 229 904
1 755 461 950 1 305 991 357 1 469 807 945 1 116 835 469
Nie-bedryfsbates gehou-vir-verkoop en bates van verkoopsgroepe - 300 000 - -
Totale bates 2 194 526 664 1 705 448 778 1 910 607 925 1 527 669 244
Staat van finansiële posisie (vervolg)
Ekwiteit en aanspreeklikhede
Ekwiteit
Aandelekapitaal 8 11 362 270 10 779 349 11 362 270 10 779 349
Nie-verdeelbare reserwes 27 786 192 25 957 206 27 909 658 26 485 098
Opgelope inkomste 53 624 410 50 310 331 38 275 211 38 723 474
Laste
Nie-bedryfslaste
Lenings vanaf groepmaatskappye 4 - - 111 367 102 924
Ander finansiële aanspreeklikhede 144 253 903 62 083 - -
Bedryfshuurlaste - 170 650 - -
Aftreevoordeelverpligting 15 184 961 14 300 203 15 184 961 14 300 203
Uitgestelde belasting 22 850 970 16 916 338 5 909 466 4 939 169
Bedryfslaste
Groep Maatskappy
Syfers In Rand 2012 2011 2012 2011
92 772 872 87 046 886 77 547 139 75 987 921
Lenings vanaf aandeelhouers 5 508 777 313 424 244 920 508 777 313 424 244 920
601 550 185 511 291 806 586 324 452 500 232 841
182 289 834 31 449 274 21 205 794 19 342 296
Lenings vanaf groepmaatskappye 4 171 481 85 458 468 825 352 587
Ander finansiële aanspreeklikhede 1 046 905 812 777 996 181 1 046 865 544 778 058 264
Inkomstebelasting betaalbaar 700 106 498 464 - -
Bedryfshuurlaste 89 392 457 094 - -
Handels- en ander krediteure 318 295 801 271 943 245 253 929 211 226 519 808
Voorsienings 1 814 099 1 464 456 1 814 099 1 464 456
Onafgehandelde poele betaalbaar - 1 698 992 - 1 698 992
Bankoortrekking 42 709 954 108 563 808 - -
1 410 686 645 1 162 707 698 1 303 077 679 1 008 094 107
Totale laste
Totale laste 1 592 976 479 1 194 156 972 1 324 283 473 1 027 436 403
Totale ekwiteit en aanspreeklikhede 2 194 526 664 1 705 448 778 1 910 607 925 1 527 669 244

38 39 39
Staat van finansiële prestasie
Inkomste 4 897 038 546) 3 208 089 532) 3 440 287 956) 2 619 963 358)
Koste van verkope (4 359 636 145) (2 757 804 291) (3 112 817 261) (2 368 285 601)
Bruto wins na kortings aan aandeelhouers 537 402 401) 450 285 241) 327 470 695) 251 677 757)
Tel terug: kortings aan aandeelhouers 76 425 894) 54 709 199) 76 425 894) 54 709 199)
Bruto wins voor kortings aan aandeelhouers 613 828 295) 504 994 440) 403 896 589) 306 386 956)
Ander inkomste 381 027 373) 483 769 252)) 355 523 693) 442 596 315)
Bedryfskoste (823 736 808) (810 270 436) (603 222 642) (631 212 175)
Bedryfswins 171 118 860) 178 493 256) 156 197 640) 117 771 096)
Beleggingsinkomste 7 248 711) 5 914 224) 4 888 028) 5 869 245))))
Wins met verkryging -) 11 504 521) -) -)
Billikewaardeaanpassing 23 978) (28 856) -) -)
Billikewaardeaanpassing op biologiese bates en landbouprodukte 14 185 716) -) -) -)
Inkomste uit ekwiteitsverantwoorde beleggings 135 910) 240 344) -) -)
Finansieringskoste (87 178 392) (65 492 250) (60 696 028) (54 301 184)
Wins voor toevalings aan aandeelhouers 105 534 783)) 130 631 239) 100 389 640) 69 339 157)
Finansieringskoste aan aandeelhouers (23 963 746) (13 991 943) (23 963 746) (13 991 943)
Kortings aan aandeelhouers (76 425 894) (54 709 199) (76 425 894) (54 709 199)
Wins voor belasting 5 145 143) 61 930 097)) -) 638 015)
Belasting (2 023 742) (12 541 128) (448 263) 1 705 959)
Wins (verlies) vir die jaar 3 121 401)) 49 388 969)) (448 263) 2 343 974)
innoveer landbou
Groep Maatskappy
Syfers In Rand 2012 2011 2012 2011
innoveer landbou
_00064
_000904
_000574
Staat van omvattende inkomste
Wins (verlies) vir die jaar 3 121 401 49 388 969) (448 263) 2 343 974)
Ander omvattende inkomste
Algemene Reserwes 16 971 698 930) 16 971) 698 930)
Aanpassing van finansiële bates beskikbaar‑vir‑verkoop 1 000 059 (12 676 158) 265 914) (11 387 714)
Belasting verwant aan komponente van ander omvattende inkomste 735 280 1 562 915) 872 321) 1 594 281)
Ander omvattende wins (verlies) vir die jaar na belasting 1 752 310 (10 414 313) 1 155 206) (9 094 503)
Totale omvattende wins (verlies) 4 873 711 38 974 656) 706 943) (6 750 529)
Totale omvattende wins (verlies) toeskryfbaar aan:
Groep Maatskappy
Syfers In Rand 2012 2011 2012 2011
Eienaars van die houermaatskappy 4 873 711 38 974 656) 706 943) (6 750 529)

40 41 41
innoveer landbou
eienaarskap en spesialisering
_000564
_000651
Staat van verandering in ekwiteit

42
Staat van verandering in ekwiteit
Totale
ekwiteit
Opgelope
inkomste
Totale
reserwes
Ben
Scholtz
Aandele
terugkoop
reserwe
Herwaardasie
reserwe
Algemene
reserwe
Aandelekapitaal
Syfers in Rand
Groep
Saldo op 1 Junie 2010 10 325 395) 11 849 887 19 442 430 3 806 902 1 101 809 36 201 028) 921 362 47 447 785
Verandering in ekwiteit
Totale omvattende inkomste vir die jaar -))) 698 930 (11 113 243) - - (10 414 313) 49 388 969 38 974 656)
Aandele-uitgifte 563 692) - -) 104 538 - 104 538) - 668 230)
Verkryging van eie / tesourie-aandele (109 738) - -)))))) - - -) - (109 738)
Netto beweging Ben Scholtz -) - -) - 65 953 65 953) - 65 953)
Totale veranderings 453 954) 698 930 (11 113 243) 104 538 65 953 (10 243 822) 49 388 969 39 599 101)
Saldo op 1 Junie 2011 10 779 349 12 548 817 8 329 187) 3 911 440 1 167 762 25 957 206) 50 310 331 87 046 886)
Verandering in ekwiteit
Totale omvattende inkomste vir die jaar -) 16 971 1 735 339) - - 1 752 310) 3 121 401 4 873 711)
Aandele-uitgifte 788 259) - -) - - - - -)
Verkryging van eie / tesourie-aandele
- -) 193 538 - 193 538) - (11 800)
(205 338)
Netto beweging Ben Scholtz -) - - - 75 816 75 816) - 75 816)
Oorplasing tussen reserwes -)) - (192 678) - - (192 678) 192 678 -)
Totale veranderings 582 921 16 971 1 542 661) 193 538 75 816 1 828 986) 3 314 079 5 725 986)
Saldo op 31 Mei 2012 11 362 270 12 565 788 9 871 848) 4 104 978 1 243 578 27 786 192) 53 624 410 92 772 872)
Aantekening(e) 8
innoveer landbou
43
Staat van verandering in ekwiteit (vervolg)
Totale
ekwiteit
Opgelope
inkomste
Totale
reserwes
Ben
Scholtz
Aandele
terugkoop
reserwe
Herwaardasie
reserwe
Algemene
reserwe
Aandelekapitaal
Syfers in Rand
Maatskappy
Saldo soos op 1 Junie 2010unie 2010 10 325 395 11 849 887 18 650 512) 3 806 902) 1 101 809 35 409 110 36 379 500 82 114 005)
Verandering in ekwiteit
Totale omvattende inkomste vir die jaar -) 698 930 (9 793 433) -) - (9 094 503) 2 343 974) (6 750 529)
Aandele uitgifte 563 692) - -) 104 538) - 104 538) -) 668 230)
Verkryging van eie / tesourie-aandele (109 738) - -)) - - -) -) (109 738)
Netto beweging Ben Scholtz -) )- -) -) 65 953 65 953) -) )65 953)
Totale veranderings 453 954) 698 930 (9 793 433) 104 538 65 953 (8 924 012) 2 343 974 (6 126 084)
Saldo op 1 Junie 2011 10 779 349) 12 548 817 8 857 079)) 3 911 440 1 167 762 26 485 098) 38 723 474) 75 987 921)
Verandering in ekwiteit
Totale omvattende inkomste vir die jaar -)) 16 971 1 138 235) - - 1 155 206) (448 263) 706 943)
Aandele-uitgifte 788 259) - -) 193 538 - 193 538) -) 981 797)
Verkryging van eie/tesourie-aandele (205 338) - -) - - -) -) (205 338)
Netto beweging Ben Scholtz -)) - -) - 75 816 75 816) -)) 75 816)
Totale veranderings 582 921) 16 971 1 138 235) 193 538 75 816 1 424 560) (448 263) 1 559 218)
Saldo op 31 Mei 2012 11 362 270) 12 565 788 9 995 314) 4 104 978 1 243 578 27 909 658) 38 275 211 77 547 139)
Aantekening(e) 8
innoveer landbou

44
45
45
Staat van kontantvloei
Kontantvloei uit bedryfsaktiwiteite
Kontant gegenereer deur (aangewend in) bedrywighede (257 182 972) (112 225 427) (203 977 718) (105 949 412)
Rente-inkomste 7 089 964) 5 845 928) 4 736 470) 5 799 188)
Dividende ontvang 158 747) 68 296) 151 558) 70 057)
Finansieringskoste (111 133 000) (79 462 858) (84 659 774) (68 293 127)
Belasting betaal (4 955 982) (11 731 421) (180 000) (6 093 233)
Kontantvloei van bedrywighede gehou-vir-verkoop/
beëindigde bedrywighede
innoveer landbou
300 000)
Netto kontant uit bedryfsaktiwiteite (365 723 243) (197 505 482) (283 929 464) (174 466 527)
Kontantvloei uit beleggingsaktiwiteite
Verkryging van eiendom, aanleg en toerusting (67 285 076) (98 712 522) (52 392 096) (74 945 019)
Verkoop van eiendom, aanleg en toerusting 1 084 722) 2 735 202) 668 695) 185 091)
Verkoop van beleggingseiendom 1 153 631) (10 804 680) -) -)
Verkryging van ontasbare bates -)) (492 815) -) -)
Besigheidsamevoegings -) (12 000 002) -) -)
Lenings deur groepmaatskappye terugbetaal 86 023) 11 740 666) 2 908 547) 119 881)
Lenings aan groepmaatskappye toegestaan (2 305 500) (794 104) (9 951 849) (7 294 994)
Opbrengs op lenings van groepmaatskappye -))) -) 124 681) 42 961)
Terugbetaling van lenings van groepmaatskappye -) -)) -) (2 839 765)
Billike waarde aanpassing van finansiële bates 851 809) -) -) -)
Verkoop van finansiële bates -) 10 502 816) -) 17 882 797)
Verkryging van biologiese bates (12 995 429) -) -) -)
Billikewaardeaanpassing - biologiese bates 14 185 716) -) -) -)
Ander nie-kontantitems -) (15 051 139) -) 67 556)
Netto kontant uit beleggingsaktiwiteite (65 224 104) (112 876 578) (58 642 022) (66 781 492)
Kontantvloei uit finansieringsaktiwiteite
Groep Maatskappy
Syfers In Rand aantekening(e) 2012 2011 2012 2011
Opbrengs op aandele-uitgifte 8 ) 12 200) 11 400) 12 200) 11 400)
Obrengs van aflosbare voorkeuraandele 8 570 721 442 554) 570 721) 442 554)
Opbrengs van ander finansiële aanspreeklikhede 413 030 914) 206 958 197) 268 736 743) 207 599 600)
Opbrengs op aandeelhouerslening 89 187 464) 54 413 821) 89 187 464) 54 413 821)
Terugbetaling van aandeelhouerslening (4 655 071) (4 154 874) (4 655 071) (4 154 874)
Bruikhuurbetaling (9 138) (21 335) -) -)
Netto kontant uit finansieringsaktiwiteite 498 137 090) 257 649 763)) 353 852 057)) 258 312 501)
Totale kontantbeweging vir die jaar 67 189 743) (52 732 297) 11 280 571) 17 064 482)
Saldo aan die begin van die jaar (56 638 679) (3 593 728) 33 229 904) 16 478 076)
Uitwerking van wisselkoersverandering op kontantsaldo's -) (312 654) -) (312 654)
Saldo aan die einde van die jaar 10 551 064) (56 638 679) 44 510 475) 33 229 904)
-)
-)
-)
innoveer landbou
_000647
_000904
_000846
voortreflike besluitneming

46 47 47
innoveer landbou
kreatiewe oplossings
_000924
_000207
Aantekeninge tot verkorte finansiële state

48 49 49
Aantekeninge tot verkorte finansiële state
1. Beleggings in filiale
Syfers In Rand
Naam van maatskappy Besit deur Drabedrag 2012 Drabedrag 2011
GWK Properties (Edms) Bpk GWK Beperk 45 830 45 830
GWK Trading (Edms) Bpk GWK Beperk 2 2
Kimberley Tractor Dealers (Edms) Bpk GWK Beperk 75 597 75 597
De Aar Abattoir (Edms) Bpk GWK Beperk 1 917 894 1 917 894
Curions (Edms) Bpk GWK Beperk 52 300 462 52 300 462
Certified Natural (Edms) Bpk GWK Beperk 300 000 300 000
Noord-Kaap Laboratoriumdienste (Edms) Bpk GWK Beperk 1 1
Cumacor 176 (Edms) Bpk GWK Beperk 120 -
LAW Holdings (Edms) Bpk GWK Beperk 1 000 1 000
U-Meat Holdings (Edms) Bpk GWK Beperk 100 92
Synergeo (Edms) Bpk GWK Beperk 135 135
Koegrabie (Edms) Bpk GWK Beperk 1 000 1 000
innoveer landbou
internasionale standaarde
innoveer landbou
_000604
_000516
54 642 141 54 642 013
Die drabedrag van filiale word ná aftrekking van die waardedalingsverlies getoon. Alle filiale se aandeelhouding is 100%.
_000154
Aantekeninge tot verkorte finansiële state (vervolg)
2. Belegging in gesamentlik beheerde ondernemings
Naam van maatskappy
Bullhill (Edms) Bpk
Die drabedrag van gesamentlik beheerde ondernemings word na aftrekking van die waardedalingsverlies getoon.
Billike waarde
Die billike waardes word soos volg jaarliks op die verslagdoeningsdatum bereken:
• Die billike waarde van genoteerde of gekwoteerde beleggings word op die gekwoteerde bodmarkprys gegrond.
• Die billike waarde van beleggings wat nie genoteer of gekwoteer word nie, word beraam deur netto batewaarde te gebruik.
3. Beleggings in geassosieerdes
Naam van maatskappy
Meat-to-Market (Edms) Bpk
Cape Malting House (Edms) Bpk
Die drabedrae van geassosieerdes word na aftrekking van die waardedalingsverlies getoon.
Billike waarde
Genoteer/
Ongenoteer
Ongenoteer
Genoteer/
Ongenoteer
Ongenoteer
Ongenoteer
% Aandeelhouding
2012
Die billike waardes wat jaarliks op die verslagdoeningsdatum bereken word, word soos volg bereken:
• Die billike waarde van genoteerde of gekwoteerde beleggings word op die gekwoteerde markprys gegrond.
• Die billike waarde van beleggings wat nie genoteer of gekwoteer word nie, word beraam deur netto batewaarde te gebruik.
50.00%
%0 Aandeelhouding
2012
30.00%
30.00%
% Aandeelhouding
2011
50.00%
% Aandeelhouding
2011
30.00%
-%
Drabedrag
2012
595 248
Drabedrag
2012
1 933 784
1
Drabedrag
2011
525 174
Drabedrag
2011
1 888 006
1 933 784 1 888 006
-

50 51 51
Aantekeninge tot verkorte finansiële state (vervolg)
4. Lenings aan (vanaf) groepmaatskappye 4. Lenings aan (vanaf) groepmaatskappye (vervolg)
Filiale
GWK Properties (Edms) Bpk
Die lening dra rente teen prima minus 1% op R1 345 446.00 van die lening. Hierdie
lening is ondergeskik gestel aan die konkurente krediteure van GWK Eiendomme
(Edms) Bpk.
innoveer landbou
- - 1 974 175) 3 657 360)
FloTank (Edms) Bpk - - 7 650 334) 3 590 363)
Westra Nywerhede (Edms) Bpk - - 42 395) -)
SA Feed Phosphates (Edms) Bpk
- - 3 426 305) -)
Hierdie lenings is onverseker, het geen vasgestelde terugbetalingsvoorwaardes nie
en dra rente teen prima min een persent uitleenkoers.
GWK Trading (Edms) Bpk
Hierdie lening is onverseker, het geen vasgestelde terugbetalingsvoorwaardes nie
en dra rente teen prima min een persent uitleenkoers.
Noord-Kaap Laboratoriumdienste (Edms) Bpk
Hierdie lening is onverseker, het geen vasgestelde terugbetalingsvoorwaardes nie
en dra rente teen prima min een persent uitleenkoers.
Kimberley Tractor Dealers (Edms) Bpk
Hierdie lening is onverseker, het geen vasgestelde terugbetalingsvoorwaardes nie
en is rentevry.
De Aar Abattoir (Edms) Bpk
Hierdie lening is onverseker, het geen vasgestelde terugbetalingsvoorwaardes nie
en dra rente teen prima min een persent uitleenkoers.
Sidi Parani (Edms) Bpk
Hierdie lening is onverseker, het geen vasgestelde terugbetalingsvoorwaardes nie
en dra rente teen prima min een persent uitleenkoers. Hierdie lening is ondergeskik
gestel aan die konkurente krediteure van Sidi Parani (Edms) Bpk.
Curions (Edms) Bpk
Daar is ‘n ondergeskikstellingsooreenkoms onderteken deur GWK Bpk vir ‘n bedrag
van R40 000 000.
Cumacor 176 (Edms) Bpk
Hierdie lening is onverseker, het geen vasgestelde terugbetalingsvoorwaardes nie
en dra rente teen prima min een persent uitleenkoers.
- - 424 967) 510 551)
- - (111 247) (104 364)
- - 33 185) 45 321)
- - 13 695 511) 13 715 030)
)
- - 10 757 784) 11 779 884)
- - 84 384 978) 84 384 978)
- - (120) -)
- - 122 278 267)
117 579 123)
Waardedaling van lenings aan filiale - - (37 929 034) (37 929 034)
Gesamentlike ondernemings
Bullhill (Edms) Bpk
Hierdie lening is onverseker, het geen vasgestelde terugbetalingsvoorwaardes
nie en die deel van die saldo wat R200 000 oorskry dra, in terme van die
aandeelhouersooreenkoms, rente teen prima uitleenkoers.
Groep Maatskappy
Syfers In Rand aantekening(e) 2012 2011 2012 2011
- - 84 349 233 ) 79 650 089)
28 519 114 542 28 519 114 542
28 519 114 542 28 519 114 542
Aantekeninge tot verkorte finansiële state (vervolg)
Geassosieerdes
_000987
_000342
Groep Maatskappy
Syfers In Rand 2012 2011 2012 2011
Meat-to-Market (Edms) Bpk
Hierdie lening is onverseker, het geen vasgestelde terugbetalingsvoorwaardes nie.
Cape Malting House (Pty) Ltd
Hierdie lening is onverseker, het geen vasgestelde terugbetalingsvoorwaardes nie
1 437 000) 1 437 000) 1 437 000) 1 437 000)
)
2 305 500)) - 2 305 500 -
3 742 500) 1 437 000) 3 742 500) 1 437 000)
Waardedaling van lenings aan geassosieerdes (2 305 500) - )) (2 305 500) -)
1 437 000) 1 437 000) 1 437 000) 1 437 000)
Nie-bedryfsbates 1 637 000) 1 637 000) 75 235 515) 76 712 375)
Bedryfsbates -) -) 11 159 429) 4 944 767)
Nie-bedryfslaste -) -) (111 367) (102 924)
Bedryfslaste (171 481) (85 458) (468 825) (352 587)
Lenings aan groepmaatskappye wat oninbaar is
1 465 519) 1 551 542) 85 814 752) 81 201 631)
Op 31 Mei 2012 het lenings aan groepmaatskappye ten bedrae van R102 499 564 (2011: R101 757 368) ‘n verswakte
komponent gehad en is daar voorsiening daarvoor getref.
Die bedrag van die voorsiening op 31 Mei 2012 was R40 234 534 (2011: R37 929 034).
Rekonsiliasie van voorsienings vir waardedaling van lenings aan groepmaatskappye
Openingsaldo - - 37 929 034 38 072 229
Voorsiening vir waardedaling - - 2 305 500 -
Ander - - - (143 195)
- - 40 234 534 37 929 034

52 53 53
Aantekeninge tot verkorte finansiële state (vervolg)
5. Lenings aan (vanaf) aandeelhouer
innoveer landbou
Groep Maatskappy
Syfers In Rand 2012 2011 2012 2011
Aandeelhouers - Kortings (508 777 313) (424 244 920) (508 777 313) (424 244 920)
Aandeelhouerslenings is ondergeskik gestel tot die Landbank-fasiliteite.
5.1
5.1.1
5.1.2
5.1.3
5.1.4
5.1.5
5.1.6
5.1.7
Die belange van aandeelhouers en gewese aandeelhouers in die aandeelhouerslenings word aan hulle in die volgende
omstandighede en onderworpe aan die bepalings en voorwaardes soos vervolgens uiteengesit, uitbetaal onderworpe
aan die goedkeuring deur die Direksie.
Oorspronklike aandeelhouerslenings
Dit is daardie aandeelhouerslenings wat ontstaan by die totstandkoming van die maatskappy, of as gevolg van die omskepping
van ‘n koöperasie in die maatskappy, of as gevolg van die verkoop van bates van ‘n koöperasie as ‘n lopende saak aan die
maatskappy;
Wanneer ‘n aandeelhouer die ouderdom van 65 (vyf en sestig) jaar of meer bereik, word sy lenings op aansoek aan
hom uitbetaal, op die voorwaarde dat boerdery gestaak is na oordeel van die Raad;
Wanneer die lenings, in paragraaf 5.1.2 omskryf, vir ‘n minimum termyn van 15 (vyftien) jaar in aandeelhouerslenings
is, sal dit aan die begin van die volgende jaar aan die betrokke aandeelhouer uitbetaal word, op die diskresie van die
Direksie. Hierdie lenings kan wel ten volle afgelos word indien die gelykbreekpunt ten opsigte van hierdie lenings
reeds bereik is;
By die afsterwe van ‘n aandeelhouer of gewese aandeelhouer word die belang van die oorledene wat tot sy krediet in
die oorspronklike lenings staan, aan sy boedel uitbetaal;
Wanneer aandeelhouding in die maatskappy op enige ander wyse beëindig word, sal geen uitbetaling geskied voordat
die belang in die fonds nie vir ‘n minimum termyn van 15 (vyftien) jaar in die fonds is nie, tensy die raad ‘n betaling
voor die verstryking van die jaar magtig, in welke geval uitbetalings teen ‘n verdiskonteerde waarde kan geskied.
Wanneer ‘n regspersoon, wat ‘n aandeelhouer van hierdie maatskappy is, se begunstigde of aandeelhouer:
te
•
sterwe
te sterwe
kom,
kom,
of
•
boerdery
of boerdery
gestaak
gestaak
het en
het
opgehou
en opgehou
het om
het
aandeelhouer
om aandeelhouer
van sodanige
van sodanige
regspersoon
regspersoon
te wees,
te wees,
of
•
die
of
ouderdom
die ouderdom
van 65
van
(vyf-en-sestig)
65 (vyf-en-sestig)
jaar bereik
jaar bereik
het en
het
die
en
boerdery
die boerdery
gestaak
gestaak
het na
het
oordeel
na oordeel
van die
van
raad
die raad
en nie
en
meer
nie
‘n
meer
aandeelhouer
‘n aandeelhouer
of begunstigde
of begunstigde
van genoemde
van genoemde
regspersoon
regspersoon
is nie, word
is nie,
sodanige
word sodanige
aandeelhouer
aandeelhouer
of begunstigde
of
van die
begunstigde
regspersoon
van
se
die
proporsionele
regspersoon se
belang
proporsionele
in die oorspronklike
belang in die
lenings
oorspronklike
deur die regspersoon
lenings deur
in
die
die
regspersoon
maatskappy
in die
gehou
maatskappy
op aansoek
gehou
van hom
op aansoek
of sy eksekuteur
van hom
uitbetaal;
of sy eksekuteur
met dien
uitbetaal;
verstande
met
dat
dien
(behalwe
verstande
by afsterwe
dat (behalwe
van ‘n
by afsterwe
aandeelhouer)
van ‘n aandeelhouer)
geen uitbetaling
geen
sal
uitbetaling
geskied
sal
voor
geskied
die belang
voor
in
die
die
belang
fonds
in
nie
die
vir
fonds
‘n minimum
nie vir ‘n
van
minimum
15 (vyftien)
van 15
jaar
(vyftien)
in die
fonds
jaar
is nie,
in die
tensy
fonds
die
is
raad
nie, tensy
‘n betaling
die raad
voor
‘n
die
betaling
verstryking
voor die
van
verstryking
die jaar uitdruklik
van die
magtig,
jaar uitdruklik
in welke
magtig,
geval uitbetaling
in welke geval
teen
uitbetaling
‘n verdiskonteerde
teen ‘n verdiskonteerde
waarde kan geskied;
waarde kan geskied;
Geen uitbetaling in terme van paragraaf 5.1.6 sal gemaak word nie alvorens die aandeelhouer of sy eksekuteur
nie dokumentêre bewys van sodanige regspersoon se belang in die aandeelhouerslenings lewer en die skriftelike
toestemming van die ander aandeelhouers of begunstigdes van sodanige regspersoon aan die Direksie voorlê nie.
New shareholders loans
5.1.8
Ten aansien van enige aandeelhouerslenings wat tot die krediet van enige aandeelhouers van die maatskappy staan,
en wat sedert 1 Januarie 1998 ten gunste van aandeelhouers gekrediteer word (“die nuwe lenings”); sal sodanige
nuwe lenings ‘n aflossingstermyn van 15 (vyftien) jaar hê, tensy die Direksie ‘n uitbetaling voor die verstryking van
sodanige 15 (vyftien) jaar termyn magtig, in welke geval dit teen ‘n verdiskonteerde waarde afgelos kan word. Die
voorwaardes soos uiteengesit in 5.1.1 tot 5.1.7 is steeds van toepassing,
Aantekeninge tot verkorte finansiële state (vervolg)
5. Lenings aan (vanaf) aandeelhouer (vervolg)
Aandeelhouerslenings: Produsenteleweringsheffings
5.2.1
5.2.2
Produsenteleweringsheffings is in die huidige finansiële jaar terugbetaal.
Dit is fondse wat jaarliks van aandeelhouers ingevorder was, proporsioneel tot hulle graanlewerings aan die
maatskappy. Die fondse in ‘n jaar gevorder, is terugbetaalbaar na 7 (sewe) jaar (behalwe in geval van dood of
uittrede) mits die maatskappy finansieël daartoe in staat is.
Die rentekoers tot ‘n maksimum van nie hoër as 1.5% bo die heersende Landbank-koers op korttermynlenings word jaarliks
deur die Direksie bepaal. Vir die vorige jaar is rente teen 1% laer as die heersende Landbank koers betaal en het in die 2011
jaar prima minus 2% vir die jaar beloop. Die lenings mag aangewend word ter delging van ‘n aandeelhouer se skuld by dood,
uittrede of uitsetting.
6. Biologiese bates
Groep 2012 2011
Koste/
waardasie
Opgehoopte
depresiasie
Drawaarde
Koste/
waardasie
Opgehoopte
depresiasie
Drawaarde
Mielies 9 875 429 - 9 875 429 - - -
Sonneblom 3 120 000 - 3 120 000 - - -
Totaal 12 995 429 - 12 995 429 - - -
Rekonsiliasie van biologiese bates - Groep - 2011
Openingsaldo Aankope Totaal
Mielies - 9 875 429 9 875 429
Sonneblomme - 3 120 000 3 120 000
7. Voorraad
Grondstowwe, komponente
Onvoltooide werk
Afgewerkte goedere
Handelsvoorraad
Produksievoorraad
Verbruiksvoorraad
Landbouprodukte
- 12 995 429 12 995 429
Groep Maatskappy
Syfers In Rand 2012 2011 2012 2011
4 604 356 6 566 269 - -
129 985 535 74 190 743 - -
3 718 359 2 338 736 - -
98 244 635 78 367 852 85 251 620 72 594 245
4 517 827 4 336 085 - -
2 960 784 5 090 632 2 960 784 5 090 632
364 877 500 236 874 108 349 127 968 209 300 632
608 908 996 407 764 425 437 340 372 286 985 509

54
55
Aantekeninge tot verkorte finansiële state (vervolg)
8. Aandelekapitaal
innoveer landbou
Groep Maatskappy
Syfers In Rand 2012 2011 2012 2011
Gemagtig
1 000 000 Gewone aandele van R 1 elk. 1 000 000))) 1 000 000)) 1 000 000) 1 000 000))
50 000 000 Aflosbare en omskepbare voorkeuraandele sonder pariwaarde 50 000 000)) 50 000 000)) 50 000 000) 50 000 000))
51 000 000)) 51 000 000)) 51 000 000) 51 000 000))
Rekonsiliasie van getal uitgereikte aandele:
Gerapporteer op 1 Junie 2011 10 779 349) 10 325 395) 10 779 349) 10 325 395))
Aflossing van gewone aandele (11 800) (4 200) (11 800) (4 200))
Uitgifte van aandele – voorkeuraandele (193 538) (104 538) (193 538) (104 538))
Uitgifte van gewone aandele 24 000) 15 600) 24 000) 15 600))
Omskepping van voorkeuraandele 764 259) 547 092) 764 259) 547 092))
11 362 270 10 779 349) 11 362 270) 10 779 349))
Altesaam 340 650 onuitgereikte gewone aandele is kragtens ‘n ledebesluit wat tydens die vorige Algemene
Jaarvergadering goedgekeur is, onder die Direksie se beheer. Dié magtiging geld tot die volgende Algemene Jaarvergadering.
Uitgereik
Gewoon 659 350) 647 150 659 350 647 150))
Voorkeur 10 702 920)) 10 132 199 10 702 920 10 132 199))
51 000 000) 51 000 000 51 000 000 51 000 000))
Die voorkeuraandele word afgelos onderhewig aan dieselfde voorwaardes soos omskryf in aantekening 5 ten opsigte van
aandeelhouerslenings. Die voorkeuraandele is ook stemdraend.
_000459
spesialisdiens
innoveer landbou
_000657
_000964

56
Algemene inligting
Land van inkorporasie en domisilie Suid-Afrika
Aard van besigheid en hoofaktiwiteite Landbouverwante bedrywe
Direkteure FJ Lawrence (Voorsitter)
FJ Lubbe (Onder-voorsitter)
JH van Dyk (Besturende Direkteur)
JJ Klopper (Finansiële Direkteur)
JH Coetzee
WJ Human
JG Jacobs
TCJ Marais
AO Müller
WG Mülke
EE Ramongalo
PF Roux
IWJ Stadhouer
JC van der Ryst
FGJ Wiid
Geregistreerde kantoor De Villiersstraat
Douglas
8730
Besigheidsadres De Villiersstraat
Douglas
8730
Posadres Posbus 47
Douglas
8730
E-pos www.gwk.co.za
Bankiers Standard Bank
Landbank
Eerste Nasionale Bank
Absa Bank
Ouditeure Enslins Bethlehem Ingelyf
Geoktrooieerde Rekenmeesters (S.A.)
Geregistreerde Ouditeure
Sekretaris FC Meyer
Maatskappyregistrasienommer 1997/022252/06
Belastingverwysingsnommer 9833688717
Vlak van gerusstelling Hierdie finansiële state is geouditeer in ooreenstemming met die
toepaslike vereistes van die Maatskappywet.
Rekenmeester Hierdie finansiële state is intern voorberei deur
Jacques Fourie (CPA).
innoveer landbou

innoveer landbou