01.05.2013 Views

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

3.1 Die kard<strong>in</strong>ale-vokaal-kaart<br />

<strong>LitNet</strong> Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012<br />

Figuur 3 is ’n gestileerde vokaalkaart, geskoei op dié van <strong>die</strong> In<strong>te</strong>rnational Phonetic<br />

Association. Dit be<strong>te</strong>ken dat <strong>die</strong> primêre kard<strong>in</strong>ale vokale (1 to 8 is <strong>in</strong> rooi gen<strong>om</strong>mer; vokale<br />

self is <strong>in</strong> seegroen gedruk) op <strong>die</strong> ui<strong>te</strong>rs<strong>te</strong> pun<strong>te</strong> en sye van <strong>die</strong> kaart aangebr<strong>in</strong>g is; dit is nie<br />

bedoel <strong>om</strong> <strong>die</strong> vokaalstande van enige bepaalde taal <strong>te</strong> weerspieël nie. Let daarop dat daar<br />

ook ’n aantal ander vokale ook <strong>in</strong> seegroen voork<strong>om</strong> – hulle is almal, uitgesonderd <strong>die</strong> sjwa<br />

/@/; /ə/ en /{/; /æ/ sekondêre kard<strong>in</strong>ale vokale; ook hulle posisies is bloot <strong>te</strong>oreties. Die swart,<br />

onderstreep<strong>te</strong> vokale is dié wat <strong>in</strong> Afrikaans voork<strong>om</strong> – almal behalwe /{/; /æ/ het<br />

foneemstatus <strong>in</strong> Afrikaans. Let op dat dit ook nie bedoel is <strong>om</strong> ooreen <strong>te</strong> k<strong>om</strong> met <strong>die</strong><br />

werklike stand van <strong>die</strong> Afrikaanse vokaalsis<strong>te</strong>em nie; daarvoor is daar nog geen <strong>om</strong>vat<strong>te</strong>nde<br />

navors<strong>in</strong>gsresulta<strong>te</strong> beskikbaar nie.<br />

Figuur 3. Diagrammatiese voors<strong>te</strong>ll<strong>in</strong>g van <strong>die</strong> ligg<strong>in</strong>g van primêre en sekondêre<br />

kard<strong>in</strong>ale en Afrikaanse vokale op ’n artikulatoriese kaart. Sien <strong>te</strong>ks vir<br />

ui<strong>te</strong>ensett<strong>in</strong>g.<br />

Soos <strong>hier</strong> bo gesê, is dit taamlik seker dat Afrikaans se vokale b<strong>in</strong>ne <strong>die</strong> kard<strong>in</strong>ale grense val,<br />

s<strong>om</strong>mige baie duidelik. Wiss<strong>in</strong>g (2010) toon dit byvoorbeeld aan <strong>die</strong> hand van<br />

eksperimen<strong>te</strong>le resulta<strong>te</strong> duidelik aan vir byvoorbeeld <strong>die</strong> BOER-vokaal. In Figuur 3 word<br />

<strong>die</strong> Afrikaanse vokale – soos dit op <strong>hier</strong><strong>die</strong> stadium waarskynlik lyk (dit moet nog<br />

eksperimen<strong>te</strong>el presies vasges<strong>te</strong>l word 15 ) – met vet, swart simbole voorges<strong>te</strong>l; dit is boonop<br />

onderstreep en gekursiveer. Daar is /u/ taamlik <strong>die</strong>p na b<strong>in</strong>ne geplaas.<br />

711

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!