01.05.2013 Views

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>LitNet</strong> Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012<br />

(Smith 1999:68). K<strong>in</strong>ders wat geboelie word, ervaar byvoorbeeld dikwels s<strong>om</strong>atiese<br />

simpt<strong>om</strong>e soos hoofpyn en maagpyn (Swart en Bredekamp 2009:405), asook simpt<strong>om</strong>e van<br />

depressie, soos selfmoordgedag<strong>te</strong>s (KaltialaHe<strong>in</strong>o, Rimpelä, Marttunen e.a. 1999:351;<br />

Roland 2002:55).<br />

Alhoewel daar reeds vorige ondersoeke <strong>in</strong> verband met <strong>af</strong>knouery <strong>in</strong> Suid-Afrika gedoen is,<br />

was <strong>die</strong> fokus daarvan meestal op <strong>die</strong> voork<strong>om</strong>s van <strong>af</strong>knouery (De Wet 2005:82; Greeff<br />

2004:1; Neser e.a. 2004:30), asook op leerders en onderwysers se ervar<strong>in</strong>gs van <strong>af</strong>knouery<br />

(Adam 2007:10; MacDonald en Swart 2004:33; Pillay 2004:5; Swart en Bredekamp<br />

2009:405; Zeelie 2004:5). Geen soortgelyke ondersoeke aan <strong>die</strong> huidige een is <strong>in</strong> <strong>die</strong> Suid-<br />

Afrikaanse li<strong>te</strong>ratuur gev<strong>in</strong>d nie.<br />

Ges<strong>in</strong>sis<strong>te</strong>em<strong>te</strong>orie (Broderick 1993) versk<strong>af</strong> <strong>die</strong> <strong>te</strong>oretiese raamwerk vir <strong>die</strong> ondersoek.<br />

Hiervolgens is ges<strong>in</strong>ne oop, deurlopende, doel-soekende, selfregulerende sosiale sis<strong>te</strong>me wat<br />

op hul bes<strong>te</strong> verstaan kan word <strong>in</strong> <strong>die</strong> kon<strong>te</strong>ks van wedersydse <strong>in</strong><strong>te</strong>raksies en sis<strong>te</strong>miese<br />

verhoud<strong>in</strong>gs (Broderick 1993:37). Eerder as <strong>om</strong> <strong>in</strong>dividuele ges<strong>in</strong>slede <strong>in</strong> <strong>af</strong>sonder<strong>in</strong>g <strong>te</strong><br />

bestudeer, moet daar na ges<strong>in</strong>ne as geheel gekyk word. Ges<strong>in</strong>slede is <strong>af</strong>hanklik van mekaar<br />

en <strong>die</strong> <strong>in</strong><strong>te</strong>raksie en k<strong>om</strong>munikasie tussen <strong>in</strong>dividuele ges<strong>in</strong>slede moet bestudeer word <strong>om</strong> <strong>die</strong><br />

ges<strong>in</strong>sis<strong>te</strong>em as geheel <strong>te</strong> verstaan (Broderick 1993). Alhoewel elke ges<strong>in</strong>slid dus sy/haar eie<br />

lewe lei en dit s<strong>om</strong>s voork<strong>om</strong> of <strong>in</strong>dividue on<strong>af</strong>hanklik funksioneer, <strong>af</strong>fek<strong>te</strong>er gebeure <strong>in</strong> een<br />

lid se lewe ook noodwendig al <strong>die</strong> ander lede (Broderick 1993:21).<br />

Gegee <strong>die</strong> beperk<strong>te</strong> plaaslike navors<strong>in</strong>g van hoe <strong>af</strong>knouery <strong>die</strong> ges<strong>in</strong>seenheid beїnvloed,<br />

asook <strong>die</strong> po<strong>te</strong>nsiële negatiewe gevolge wat met <strong>af</strong>knouery gepaard gaan, is besluit <strong>om</strong> ’n<br />

verkennende, kwalitatiewe navors<strong>in</strong>gsontwerp <strong>te</strong> gebruik <strong>om</strong> ’n be<strong>te</strong>r begrip <strong>te</strong> kry van hoe<br />

Suid-Afrikaanse ges<strong>in</strong>ne deur <strong>die</strong> krisis van <strong>af</strong>knouery ge<strong>af</strong>fek<strong>te</strong>er word.<br />

2. Metode<br />

’n Kwalitatiewe ondersoekende navors<strong>in</strong>gsontwerp is gebruik waar data met behulp van ’n<br />

oop vraag <strong>in</strong>gesamel is.<br />

2.1. Deelnemers<br />

Die stu<strong>die</strong>populasie is ges<strong>in</strong>ne met laerskoolk<strong>in</strong>ders wat vir ses maande of langer geboelie is<br />

<strong>in</strong> <strong>die</strong> voor<strong>af</strong>gaande drie jaar en wat <strong>in</strong> ’n dorp <strong>in</strong> <strong>die</strong> Suid-Kaap woon. Die s<strong>te</strong>ekproef is<br />

saamges<strong>te</strong>l uit ges<strong>in</strong>ne met k<strong>in</strong>ders <strong>in</strong> ’n plat<strong>te</strong>landse laerskool en wat aan <strong>die</strong> vereis<strong>te</strong>s vir<br />

deelname voldoen. Die s<strong>te</strong>ekproef was nie-ewekansig en is met behulp van sneeubals<strong>te</strong>ekproeftrekk<strong>in</strong>g<br />

bek<strong>om</strong>.<br />

Nadat toes<strong>te</strong>mm<strong>in</strong>g <strong>om</strong> <strong>die</strong> ondersoek <strong>te</strong> doen by <strong>die</strong> skoolhoof en beheerliggaam van <strong>die</strong><br />

laerskool verkry is, is ’n brief <strong>in</strong> verband met <strong>die</strong> ondersoek aan alle ouers met k<strong>in</strong>ders <strong>in</strong> <strong>die</strong><br />

skool gestuur. Toes<strong>te</strong>mm<strong>in</strong>g is verleen <strong>om</strong> <strong>die</strong> graad 5-, graad 6- en graad 7-k<strong>in</strong>ders se ouers<br />

690

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!