01.05.2013 Views

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>LitNet</strong> Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012<br />

Die dialoog vereis ’n meervoudige uitvoer van take en is dus meer as ’n dubbeltaak. Die<br />

student moet praat, luis<strong>te</strong>r en d<strong>in</strong>k aan hoe hy gaan reageer op <strong>die</strong> antwoorde en <strong>die</strong> <strong>in</strong>ligt<strong>in</strong>g<br />

van <strong>die</strong> dosent. In<strong>te</strong>nsiewe luis<strong>te</strong>r en praat is nodig, daar<strong>om</strong> <strong>die</strong> klassifikasie van [-<br />

enkeltaak].<br />

Die betrokke elemen<strong>te</strong> plaas <strong>hier</strong><strong>die</strong> taak <strong>in</strong> kwadrant 1 van Rob<strong>in</strong>son (2005:8) se model. Dit<br />

s<strong>te</strong>l met ander woorde lae performatiewe en ontwikkel<strong>in</strong>gseise aan <strong>die</strong> deelnemers. Die taakkenmerke<br />

[+ daar en dan] en [- enkeltaak] k<strong>om</strong> nie <strong>in</strong> <strong>hier</strong><strong>die</strong> kwadrant voor nie, wat toon dat<br />

meervoudige take <strong>in</strong> ’n ander tyd uitgevoer moet word, wat <strong>die</strong> taak effens k<strong>om</strong>plekser maak<br />

<strong>te</strong>n opsig<strong>te</strong> van beide <strong>die</strong> hulpbrongerig<strong>te</strong> en <strong>die</strong> hulpbronverspreidende kenmerke. Dit s<strong>te</strong>l<br />

dus eise aan <strong>die</strong> aandagsbronne van <strong>die</strong> deelnemers.<br />

Ops<strong>om</strong>mend vertoon <strong>die</strong> taak <strong>die</strong> volgende kenmerke:<br />

Taak Hulpbrongerig<strong>te</strong> kenmerke<br />

(hoë<br />

ontwikkel<strong>in</strong>gsk<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it)<br />

+ m<strong>in</strong> elemen<strong>te</strong><br />

+ m<strong>in</strong> redener<strong>in</strong>g<br />

+ daar en dan 12<br />

Hulpbronverspreidende<br />

kenmerke<br />

(lae performatiewe<br />

k<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it)<br />

+ beplann<strong>in</strong>gstyd<br />

+ para<strong>te</strong> kennis<br />

- enkeltaak<br />

Kwadrant<br />

Alhoewel <strong>die</strong> taak oorwegend s<strong>in</strong>ne <strong>in</strong> <strong>die</strong> <strong>te</strong>enwoordige tyd bevat, is <strong>die</strong> fokus eg<strong>te</strong>r op sake<br />

wat <strong>in</strong> <strong>die</strong> toek<strong>om</strong>s gaan plaasv<strong>in</strong>d: “Ek sal dit tydens ons personeelvergader<strong>in</strong>g s<strong>te</strong>l” (s<strong>in</strong> 21);<br />

“D<strong>in</strong>k u daar sal probleme wees?” (s<strong>in</strong> 22); en “Ek sal u Vrydag voor <strong>die</strong> les<strong>in</strong>g <strong>in</strong>lig” (s<strong>in</strong><br />

34). Daar<strong>om</strong> is dit noodsaaklik, volgens Loschky en Bley-Vr<strong>om</strong>an (1993:138), dat dié<br />

grammatikale struktuur gebruik word.<br />

Alhoewel <strong>hier</strong><strong>die</strong> taak hoofsaaklik uit enkelvoudige s<strong>in</strong>ne bestaan (wat dit m<strong>in</strong>der k<strong>om</strong>pleks<br />

maak), k<strong>om</strong> ’n aantal k<strong>om</strong>plekse s<strong>in</strong>strukture wel voor. Die enkelvoudige s<strong>in</strong>ne bestaan<br />

meesal uit s<strong>te</strong>ls<strong>in</strong>ne, waar<strong>in</strong> <strong>die</strong> dosent aan <strong>die</strong> student verduidelik wat <strong>om</strong> <strong>te</strong> doen <strong>om</strong> <strong>die</strong><br />

uits<strong>te</strong>ltoets <strong>te</strong> kan skryf. Die taak neem verder <strong>die</strong> vorm van vraag en antwoord aan. Daar<strong>om</strong><br />

k<strong>om</strong> s<strong>te</strong>ls<strong>in</strong>ne en vraags<strong>in</strong>ne <strong>af</strong>wisselend voor, soos byvoorbeeld aan <strong>die</strong> beg<strong>in</strong> van <strong>die</strong> taak,<br />

waar <strong>die</strong> dosent uitvra oor <strong>die</strong> student se stu<strong>die</strong>s en hy dan daarop antwoord. Die student s<strong>te</strong>l<br />

hoofsaaklik <strong>in</strong> <strong>die</strong> res van <strong>die</strong> dialoog <strong>die</strong> vrae en <strong>die</strong> dosent gee <strong>die</strong> <strong>in</strong>struksies.<br />

Die taak bevat verder k<strong>om</strong>plekse s<strong>in</strong>ne. Volgens Fos<strong>te</strong>r e.a. (2000) se analise van<br />

spraakeenhede is on<strong>af</strong>hanklike bys<strong>in</strong>ne aanduid<strong>in</strong>gs van k<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it. In <strong>hier</strong><strong>die</strong> taak k<strong>om</strong><br />

neweskikkende s<strong>in</strong>ne voor, waar twee of meer hoofs<strong>in</strong>ne verb<strong>in</strong>d word <strong>om</strong> <strong>die</strong> oordra van<br />

<strong>in</strong>ligt<strong>in</strong>g aanmekaar <strong>te</strong> ryg. Die skakelende neweskikker en word baie gebruik, byvoorbeeld<br />

<strong>in</strong>: “bied ’n konsertuitvoer<strong>in</strong>g aan en ek is gekies” (s<strong>in</strong> 15), “Ek weet nie wat <strong>om</strong> <strong>te</strong> doen nie<br />

en wil net hoor wat ek kan doen” (s<strong>in</strong> 18), “<strong>om</strong> <strong>die</strong> geleentheid <strong>te</strong> kry en ek d<strong>in</strong>k nie <strong>die</strong><br />

depar<strong>te</strong>ment” (s<strong>in</strong> 26) en “want ons vergader dan en dan kan ek dit s<strong>om</strong>mer s<strong>te</strong>l” (s<strong>in</strong> 33). In<br />

1<br />

645

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!