Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

LitNet Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012
ontwerp kan word dat die grammatikale struktuur natuurlik of nuttig of noodsaaklik mag
voorkom (1993:140).
Taaknatuurlikheid beteken dat ’n grammatikale konstruksie natuurlik mag opkom tydens
taakuitvoering, maar die taak kan daarsonder uitgevoer word (byvoorbeeld: terwyl die stappe
in ’n eksperiment beskryf word, mag die verledetydsvorm natuurlik na vore kom). Die taak
leen sigself natuurlik tot die herhaaldelike gebruik van die struktuur, maar die gebruik
daarvan gedurende taakuitvoering is onopsigtelik.
Taaknuttigheid/taakbruikbaarheid beteken dat dit moontlik is om die taak sonder die
struktuur te voltooi, maar mét die struktuur is dit makliker (byvoorbeeld: indien iets
beoordeel word, sal dit makliker wees om adjektiewe te gebruik, teenoor die niegebruik
daarvan). In byvoorbeeld “Soek die verskille”-take kan verskillende lokatiewe strukture of
voorsetsels gebruik word, maar hulle kan ook voltooi word deur slegs “ja”/“nee”-sinstrukture
te gebruik. Tog sal die gebruik van voorsetsels of lokatiewe strukture veroorsaak dat die taak
makliker voltooi kan word en is hulle dus bruikbaarder en nuttiger om die taak te voltooi.
Die uitdaging vir taakontwerpers is volgens Loschky en Bley-Vroman (1993:137) om take te
ontwerp waarin die nuttigheid van die teikenstrukture so duidelik is dat leerders natuurlik
daaraan aandag sal skenk, want die taak kan effektiewer voltooi word indien die struktuur
korrek gebruik word.
Taaknoodsaaklikheid beteken dat die taak nie suksesvol uitgevoer kan word nie tensy die
struktuur gebruik word. Die struktuur is noodsaaklik vir die taak, nie net vir taakvoltooiing
nie, maar as ’n belangrike onderdeel van die taak. Dit beteken dat die grammatika die
essensie is waarop gefokus moet word. Sulke take is volgens Loschky en Bley-Vroman
(1993:138) moeilik om te ontwerp.
Sintaktiese kompleksiteit is ’n ondersoek na hoe kompleks die taal in die taak is, asook
wanneer die taak gedoen word.
In hierdie afdeling is verskillende aspekte rondom ’n multiperspektiefbenadering gegee
deurdat na die volgende teoretiese aspekte gekyk is: behoefte-analises, taaktipologie,
taakomstandighede en taakkompleksiteit en laastens sintaktiese kompleksiteit. Vervolgens
word die praktiese toepassing daarvan aan die hand van ’n illustratiewe student-dosentteikentaak
geïllustreer.
4. Praktiese toepassing van multiperspektiefbenadering
4.1 Inleiding
Die beginpunt vir die ontwerp van ’n Afrikaanse taakgebaseerde kursus met die oog op
kampuskommunikasie was ’n behoefte-analise deur middel van vraelyste en onderhoude met
studente in die Afrikaanse Taalverwerwingsklasse in die Fakulteit Lettere en Sosiale
Wetenskappe aan die Universiteit Stellenbosch. Die vraelyste het op vyf hoofgebiede
636