Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet
Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet
LitNet Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012 Die numerering in bostaande kwadrante kom ooreen met die volgorde waarin take uitgevoer moet word. Take wat in kwadrant 1 voorkom, sal eerste uitgevoer word – voor take wat in die ander kwadrante voorkom. Robinson (2005:26–7) stel voor dat die performatiewe /uitvoerende kenmerke (1–2) eers georden moet word om verhoogde kompleksiteit te kry. Daarna word die ontwikkelingskenmerke (3–4) georden om sodoende toegang tot die huidige intertaal te verkry, wat gefasiliteer, geoefen en gekonsolideer moet word voordat nuwe konseptuele en linguistiese eise gestel word. Verhoog dus eers die hulpbronverspreidende eise (horisontale dimensies van 1 na 2) en daarna die hulpbrongerigte eise (vertikale dimensies van 3 na 4). In ’n Powerpoint-aanbieding op 8 Februarie 2009 plaas Robinson (2009b) Cummins se basiese interpersoonlike kommunikatiewe vaardighede (BIKV) 10 langs kwadrant 1 en die kognitiewe akademiese taalvaardighede (KATV) 11 langs kwadrant 4. Daar kan dus afgelei word dat take in kwadrant 1 die BIKV is en dat daar deur taakordening gepoog moet word om by die KATV in kwadrant 4 uit te kom. Die ordeningsvolgorde van eenvoudig na komplekse take lyk so (Gilabert 2008) (my aanpassing en vertaling): Figuur 4. Ordeningsvolgorde vir take Veronderstel die teikentaak is dat ’n passasier roete-aanduidings aan ’n bestuurder moet gee om ’n plek te vind deur die gebruik van ’n kaart terwyl hulle deur ’n onbekende gebied ry. Die eerste weergawe is eenvoudig ten opsigte van al die kenmerke. Die leerders word ’n kaart gegee met die roete daarop aangedui en hulle kry tyd om te beplan hoe om die roete aan hul maat te verduidelik. Dan word die hulpbronverspreidende kenmerke eers verhoog in kompleksiteit en daarna die hulpbrongerigte kenmerke. Meer progressiewe komplekse weergawes kan geoefen word, byvoorbeeld deur die beplanningstyd weg te neem, daarna die roete nie te merk op die kaart nie, daarna ’n kaart van ’n onbekende gebied te gebruik, en dan laastens die kaart te vergroot. Die mees komplekse werklikewêreld-weergawe sal wees wanneer ’n passasier aan ’n motoris moet verduidelik hoe om ’n hotel te vind, wat onbekend aan hulle is, in ’n stad wat hulle nie ken nie. Op dié manier word take verhoog in kompleksiteit en outentisiteit, wat geleidelik nader kom aan die eis van werklikewêreldteikentake. 633
LitNet Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012 Die toenemende kognitiewe kompleksiteitsweergawe van bogenoemde kaarttaak uit Robinson (2001d:38) lyk dus so (my vertaling): Tabel 6. Kompleksiteitskenmerke vir kaartaak Kompleksiteitskenmerke Eenvoudig Kompleks 1 5 2 3 4 beplanningstyd (voor gesprek) + - - - - enkeltaak (roete gemerk) + + - - - parate kennis (‘n bekende gebied) + + + - - min elemente (‘n klein gebied) + + + + - (vereenvoudigde kaart) (outentieke kaart) Volgens Housen en Kuiken (2009:463) is kompleksiteit moeilik om te definieer, aangesien dit in tweedetaalnavorsing na beide die eienskappe van taaltake verwys, naamlik taakkompleksiteit, én na die eienskappe van tweedetaaluitvoering en -vaardigheid, dus tweedetaalkompleksiteit, wat linguistiese kompleksiteit insluit. Larsen-Freeman (2009:588) onderstreep dieselfde gedagte wanneer sy kompleksiteit omskryf as “the emergent property of complex systems”. Kompleksiteit verwys dus na taakkompleksiteit én linguistiese kompleksiteit, met ander woorde hoe kognitief eenvoudig of kompleks take is én hoe sintakties of leksikaal eenvoudig of kompleks die taal van die uitsette van die taak is. Samuda en Bygate (2008:99) is van mening dat een van die belangrikste vrae binne die taakgebaseerde teorie is hoe take die leer en onderrig van spesifieke aspekte van taal help. Een van die maniere is om na die sintaktiese kompleksiteit van take te kyk. 3.4 Sintaktiese kompleksiteit Aangesien taakkompleksiteit ’n uitwerking op taakproduksie het, word sintaktiese kompleksiteit ondersoek. Sintaktiese kompleksiteit (sintaktiese volwassenheid of linguistiese kompleksiteit) verwys, volgens Ortega (2003:492), na die reeks vorme wat in taalproduksie na vore kom en die graad van sofistikasie van sulke vorme. Vir die toets van taalproduksie kan verskillende globale metingsinstrumente, soos klousules per kommunikasie-eenheid of persentasies van foutvrye kommunikasie-eenhede, gebruik word. Globale metings van sintaktiese kompleksiteit is belangrike en bruikbare navorsingsinstrumente – nie alleen op die gebied van tweedetaalverwerwing nie, maar ook in ander taalverwante dissiplines, beweer Ortega (2003:493) en Norris en Ortega (2009:558). Ortega (2003:494) waarsku teen die wangebruik van sintaktiese kompleksiteitsmetrikasies as absolute ontwikkelingsaanduiders of 634
- Page 619 and 620: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 621 and 622: Abstract LitNet Akademies Jaargang
- Page 623 and 624: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 625 and 626: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 627 and 628: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 629 and 630: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 631 and 632: Die volgende is ’n uiteensetting
- Page 633 and 634: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 635 and 636: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 637 and 638: Groepplasing ten opsigte van kultuu
- Page 639 and 640: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 641 and 642: 5.2 Beperkinge van die studie LitNe
- Page 643 and 644: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 645 and 646: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 647 and 648: 1 66 Sesotho Engels 1.5 1.5 2 53.5
- Page 649 and 650: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 651 and 652: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 653 and 654: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 655 and 656: Figuur 1. Sillabusontwerprosedures
- Page 657 and 658: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 659 and 660: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 661 and 662: A Interaksionele aktiwiteite 1. Int
- Page 663 and 664: Inligtingsg aping Probleemo plossin
- Page 665 and 666: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 667 and 668: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 669: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 673 and 674: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 675 and 676: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 677 and 678: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 679 and 680: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 681 and 682: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 683 and 684: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 685 and 686: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 687 and 688: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 689 and 690: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 691 and 692: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 693 and 694: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 695 and 696: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 697 and 698: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 699 and 700: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 701 and 702: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 703 and 704: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 705 and 706: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 707 and 708: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 709 and 710: Met vergunning van Iziko Museums va
- Page 711 and 712: Somerset West (We) LitNet Akademies
- Page 713 and 714: Bibliografie LitNet Akademies Jaarg
- Page 715 and 716: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 717 and 718: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
- Page 719 and 720: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
<strong>LitNet</strong> Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012<br />
Die toenemende kognitiewe k<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>itsweergawe van bogenoemde kaarttaak uit<br />
Rob<strong>in</strong>son (2001d:38) lyk dus so (my vertal<strong>in</strong>g):<br />
Tabel 6. K<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>itskenmerke vir kaartaak<br />
K<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>itskenmerke Eenvoudig<br />
K<strong>om</strong>pleks<br />
1<br />
5<br />
2 3 4<br />
beplann<strong>in</strong>gstyd<br />
(voor gesprek)<br />
+ - - - -<br />
enkeltaak<br />
(roe<strong>te</strong> gemerk)<br />
+ + - - -<br />
para<strong>te</strong> kennis<br />
(‘n bekende gebied)<br />
+ + + - -<br />
m<strong>in</strong> elemen<strong>te</strong><br />
(‘n kle<strong>in</strong> gebied)<br />
+ + + + -<br />
(vereenvoudigde kaart) (ou<strong>te</strong>ntieke kaart)<br />
Volgens Housen en Kuiken (2009:463) is k<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it moeilik <strong>om</strong> <strong>te</strong> def<strong>in</strong>ieer, aangesien dit<br />
<strong>in</strong> tweedetaalnavors<strong>in</strong>g na beide <strong>die</strong> eienskappe van taaltake verwys, naamlik<br />
taakk<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it, én na <strong>die</strong> eienskappe van tweedetaaluitvoer<strong>in</strong>g en -vaardigheid, dus<br />
tweedetaalk<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it, wat l<strong>in</strong>guistiese k<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it <strong>in</strong>sluit. Larsen-Freeman (2009:588)<br />
onderstreep <strong>die</strong>selfde gedag<strong>te</strong> wanneer sy k<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it <strong>om</strong>skryf as “the emergent property<br />
of c<strong>om</strong>plex sys<strong>te</strong>ms”. K<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it verwys dus na taakk<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it én l<strong>in</strong>guistiese<br />
k<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it, met ander woorde hoe kognitief eenvoudig of k<strong>om</strong>pleks take is én hoe<br />
s<strong>in</strong>takties of leksikaal eenvoudig of k<strong>om</strong>pleks <strong>die</strong> taal van <strong>die</strong> uitset<strong>te</strong> van <strong>die</strong> taak is.<br />
Samuda en Byga<strong>te</strong> (2008:99) is van men<strong>in</strong>g dat een van <strong>die</strong> belangriks<strong>te</strong> vrae b<strong>in</strong>ne <strong>die</strong><br />
taakgebaseerde <strong>te</strong>orie is hoe take <strong>die</strong> leer en onderrig van spesifieke aspek<strong>te</strong> van taal help.<br />
Een van <strong>die</strong> maniere is <strong>om</strong> na <strong>die</strong> s<strong>in</strong>taktiese k<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it van take <strong>te</strong> kyk.<br />
3.4 S<strong>in</strong>taktiese k<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it<br />
Aangesien taakk<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it ’n uitwerk<strong>in</strong>g op taakproduksie het, word s<strong>in</strong>taktiese<br />
k<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it ondersoek. S<strong>in</strong>taktiese k<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it (s<strong>in</strong>taktiese volwassenheid of l<strong>in</strong>guistiese<br />
k<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it) verwys, volgens Or<strong>te</strong>ga (2003:492), na <strong>die</strong> reeks vorme wat <strong>in</strong> taalproduksie<br />
na vore k<strong>om</strong> en <strong>die</strong> graad van sofistikasie van sulke vorme. Vir <strong>die</strong> toets van taalproduksie<br />
kan verskillende globale met<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>strumen<strong>te</strong>, soos klousules per k<strong>om</strong>munikasie-eenheid of<br />
persentasies van foutvrye k<strong>om</strong>munikasie-eenhede, gebruik word. Globale met<strong>in</strong>gs van<br />
s<strong>in</strong>taktiese k<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it is belangrike en bruikbare navors<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>strumen<strong>te</strong> – nie alleen op <strong>die</strong><br />
gebied van tweedetaalverwerw<strong>in</strong>g nie, maar ook <strong>in</strong> ander taalverwan<strong>te</strong> dissipl<strong>in</strong>es, beweer<br />
Or<strong>te</strong>ga (2003:493) en Norris en Or<strong>te</strong>ga (2009:558). Or<strong>te</strong>ga (2003:494) waarsku <strong>te</strong>en <strong>die</strong><br />
wangebruik van s<strong>in</strong>taktiese k<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>itsmetrikasies as absolu<strong>te</strong> ontwikkel<strong>in</strong>gsaanduiders of<br />
634
Change language