01.05.2013 Views

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>LitNet</strong> Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012<br />

kognitiewe/konseptuele eise beskryf en leerders se aandags- en geheuebronne rig, wat weer<br />

tot <strong>in</strong><strong>te</strong>rtaalontwikkel<strong>in</strong>g sal lei. Rob<strong>in</strong>son en Gilabert (2007:165) verwys na <strong>die</strong> volgende<br />

hulpbrongerig<strong>te</strong> veranderlikes of kenmerke:<br />

a. [+/- m<strong>in</strong> elemen<strong>te</strong>]: <strong>die</strong> aantal en <strong>die</strong> aard van enti<strong>te</strong>i<strong>te</strong> wat onderskei moet word<br />

b. [+/- <strong>hier</strong> en nou]: <strong>te</strong>enwoordige tyd <strong>te</strong>enoor nie<strong>te</strong>enwoordige tyd<br />

c. [+/- ruim<strong>te</strong>like redener<strong>in</strong>g]: <strong>die</strong> aard en <strong>om</strong>vang van <strong>in</strong>houde van bekende en maklik<br />

identifiseerbare ruim<strong>te</strong>like plas<strong>in</strong>gs <strong>te</strong>enoor ruim<strong>te</strong>like plas<strong>in</strong>gs wat onbekend is<br />

d. [+/- kousale redener<strong>in</strong>g]: eenvoudige <strong>in</strong>ligt<strong>in</strong>gsoordrag <strong>te</strong>enoor redener<strong>in</strong>g oor kousale<br />

verbande en <strong>die</strong> verhoud<strong>in</strong>gs tussen hulle<br />

e. [+/- <strong>in</strong><strong>te</strong>nsionele redener<strong>in</strong>g]: eenvoudige <strong>in</strong>ligt<strong>in</strong>gsoordrag <strong>te</strong>enoor redener<strong>in</strong>g oor<br />

ander mense se <strong>in</strong><strong>te</strong>nsies, oortuig<strong>in</strong>gs, begeer<strong>te</strong>s en vooroordele<br />

f. [+/- perspektiefnem<strong>in</strong>g]: <strong>die</strong> taak vereis van <strong>die</strong> spreker of luis<strong>te</strong>raar <strong>om</strong> slegs een<br />

persoon se perspektief <strong>in</strong> ag <strong>te</strong> neem <strong>te</strong>enoor meervoudige persoonsperspektiewe wat<br />

<strong>in</strong> ag geneem moet word.<br />

Hulpbronverspreidende kenmerke is volgens Rob<strong>in</strong>son en Gilabert (2007:165) <strong>die</strong><br />

veranderlikes wat performatiewe/prosesser<strong>in</strong>gseise (gebruikseise) <strong>om</strong>skryf. Dié eise verhoog<br />

ook taakk<strong>om</strong>pleksi<strong>te</strong>it, maar sonder <strong>om</strong> <strong>die</strong> studen<strong>te</strong> se aandag en pog<strong>in</strong>g tot<br />

konseptualiser<strong>in</strong>g tot enige spesifieke aspek van <strong>die</strong> taalkode <strong>te</strong> lei (Rob<strong>in</strong>son 2005:7). Dit<br />

stimuleer <strong>die</strong> toegang tot bestaande tweedetaalkennis deur byvoorbeeld beplann<strong>in</strong>gstyd toe <strong>te</strong><br />

laat. Rob<strong>in</strong>son en Gilabert (2007:166) onderskei <strong>die</strong> volgende kenmerke:<br />

a. [+/- beplann<strong>in</strong>g]: <strong>die</strong> ma<strong>te</strong> waar<strong>in</strong> <strong>die</strong> <strong>in</strong>houde voor<strong>af</strong>beplann<strong>in</strong>g van <strong>die</strong> deelnemers<br />

vereis of nie<br />

b. [+/- enkeltaak]: <strong>die</strong> ma<strong>te</strong> waar<strong>in</strong> deelnemers slegs ’n enkeltaak (praat of luis<strong>te</strong>r)<br />

uitvoer, of ’n dubbel- of veelvuldige taak (byvoorbeeld praat en luis<strong>te</strong>r plus<br />

beplann<strong>in</strong>g of ontled<strong>in</strong>g)<br />

c. [+/- para<strong>te</strong> kennis]: <strong>die</strong> ma<strong>te</strong> waar<strong>in</strong> <strong>die</strong> <strong>in</strong>houde para<strong>te</strong> voor<strong>af</strong>kennis van <strong>die</strong><br />

deelnemers manifes<strong>te</strong>er of nie<br />

d. [+/- taakstruktuur]: <strong>die</strong> ma<strong>te</strong> waar<strong>in</strong> <strong>die</strong> taakstruktuur duidelik manifes<strong>te</strong>er <strong>om</strong> <strong>te</strong> help<br />

met <strong>die</strong> suksesvolle voltooi<strong>in</strong>g van <strong>die</strong> taak<br />

e. [+/- stappe]: take wat slegs een of ’n paar stappe benodig vir <strong>die</strong> voltooi<strong>in</strong>g daarvan<br />

<strong>te</strong>enoor dié wat baie stappe vereis<br />

f. [+/- on<strong>af</strong>hanklikheid van stappe]: <strong>die</strong> ma<strong>te</strong> waar<strong>in</strong> daar geen on<strong>af</strong>hanklikheid van of<br />

s<strong>te</strong>ier<strong>in</strong>g tussen <strong>die</strong> stappe is nie <strong>te</strong>enoor dié wat ’n vasges<strong>te</strong>lde, streng orden<strong>in</strong>g moet<br />

volg.<br />

Rob<strong>in</strong>son (2005:4) beskou taak<strong>om</strong>standighede as <strong>die</strong> <strong>in</strong><strong>te</strong>raktiewe faktore, soos gespesifiseer<br />

<strong>in</strong> <strong>te</strong>rme van <strong>die</strong> <strong>in</strong>ligt<strong>in</strong>gsvloei <strong>in</strong> klaskamerdeelname, soos eenrigt<strong>in</strong>g- of tweerigt<strong>in</strong>gtake.<br />

Dit verwys verder na <strong>die</strong> groeper<strong>in</strong>g van <strong>die</strong> deelnemers, soos <strong>die</strong>selfde geslag <strong>te</strong>enoor<br />

verskillende geslag<strong>te</strong> <strong>in</strong> <strong>die</strong>selfde klaskamer. Taak<strong>om</strong>standighede word volgens Rob<strong>in</strong>son<br />

(2001d:32) verdeel <strong>in</strong> deelnem<strong>in</strong>gskenmerke wat <strong>in</strong><strong>te</strong>raksionele/wisselwerkende eise s<strong>te</strong>l <strong>te</strong>n<br />

opsig<strong>te</strong> van <strong>in</strong>ligt<strong>in</strong>gsvloei (byvoorbeeld eenrigt<strong>in</strong>g- of tweerigt<strong>in</strong>gk<strong>om</strong>munikasie) en <strong>die</strong><br />

k<strong>om</strong>munikatiewe doelwit<strong>te</strong> van taakuitvoer<strong>in</strong>g (soos een oploss<strong>in</strong>g <strong>te</strong>enoor baie<br />

moontlikhede) én deelnemerskenmerke wat <strong>in</strong><strong>te</strong>raktan<strong>te</strong> eise s<strong>te</strong>l (byvoorbeeld bekendheid of<br />

630

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!