01.05.2013 Views

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

5.2 Beperk<strong>in</strong>ge van <strong>die</strong> stu<strong>die</strong><br />

<strong>LitNet</strong> Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012<br />

Kultuur is ’n d<strong>in</strong>amiese enti<strong>te</strong>it wat met verloop van tyd moderniseer en van tradisionele<br />

gewoon<strong>te</strong>s, ervar<strong>in</strong>gs en lewenswyses wegbeweeg. Talle jong swart persone beweeg al hoe<br />

meer weg van <strong>die</strong> tradisionele denkwyses van <strong>die</strong> Sesotho/Setswana-kultuur weens<br />

ekon<strong>om</strong>iese ontwikkel<strong>in</strong>g en vers<strong>te</strong>delik<strong>in</strong>g. Hier<strong>die</strong> modernisasie veroorsaak dat <strong>die</strong> stu<strong>die</strong><br />

slegs van toepass<strong>in</strong>g op huidige generasie bejaarde persone is en beperk dus <strong>die</strong><br />

oordraagbaarheid 5 van <strong>hier</strong><strong>die</strong> bev<strong>in</strong>d<strong>in</strong>ge.<br />

5.3 Aanbevel<strong>in</strong>gs vir toek<strong>om</strong>stige navors<strong>in</strong>g<br />

Hier<strong>die</strong> bev<strong>in</strong>d<strong>in</strong>ge kan gebruik word as ’n basis vir toek<strong>om</strong>stige stu<strong>die</strong>s waar <strong>die</strong><br />

Sesotho/Setswana-<strong>in</strong>woners van residensiële-sorg-eenhede ook ’n bydrae tot <strong>die</strong> <strong>in</strong>samel<strong>in</strong>g<br />

van <strong>in</strong>ligt<strong>in</strong>g rakende <strong>die</strong> skep van ’n kultuurtoepaslike milieu kan lewer. Betrokkenheid van<br />

<strong>die</strong> bejaarde persone as medenavorsers by data-<strong>in</strong>samel<strong>in</strong>g kan ’n ander dimensie aan <strong>die</strong><br />

stu<strong>die</strong> gee en <strong>hier</strong><strong>die</strong> persone ook bemagtig deur <strong>die</strong> erkenn<strong>in</strong>g van <strong>die</strong> rol as adviseur <strong>in</strong> <strong>die</strong><br />

gemeenskap.<br />

Toek<strong>om</strong>stige navors<strong>in</strong>g kan op <strong>die</strong> implemen<strong>te</strong>r<strong>in</strong>g van voors<strong>te</strong>lle vir kultuurtoepaslike<br />

ervar<strong>in</strong>gs <strong>in</strong> residensiële-sorg-eenhede fokus. Die impak van modernisasie op <strong>die</strong> begrip en<br />

ervar<strong>in</strong>g van ‘n milieu as “kultuurtoepaslik” <strong>in</strong> <strong>die</strong> 21s<strong>te</strong> eeu behoort eg<strong>te</strong>r oorweeg <strong>te</strong> word.<br />

Miskien maak dit selfs ’n appèl op <strong>die</strong> arbeids<strong>te</strong>rapie-professie <strong>om</strong> <strong>die</strong> polari<strong>te</strong>i<strong>te</strong> van<br />

universali<strong>te</strong>it en <strong>in</strong>dividuali<strong>te</strong>it van <strong>die</strong> konsep van menswaardigheid b<strong>in</strong>ne <strong>die</strong> Suid-<br />

Afrikaanse kon<strong>te</strong>ks empiries <strong>te</strong> verken.<br />

5.4 Aanbevel<strong>in</strong>gs vir <strong>die</strong> arbeids<strong>te</strong>rapeut<br />

Betrokkenheid by aktiwi<strong>te</strong>i<strong>te</strong> wat ’n unieke be<strong>te</strong>kenis vir <strong>die</strong> <strong>in</strong>dividu <strong>in</strong>hou, dra tot gesonde<br />

lewensvloeivi by. Arbeids<strong>te</strong>rapeu<strong>te</strong> is bemagtigers van lewensvloei deurdat hulle vir<br />

<strong>in</strong>dividue <strong>die</strong> geleenthede skep <strong>om</strong> vrylik aan aktiwi<strong>te</strong>i<strong>te</strong> van eie keuse deel <strong>te</strong> neem. Keuse<br />

tot deelname aan aktiwi<strong>te</strong>i<strong>te</strong> vers<strong>te</strong>rk <strong>die</strong> lewenstro<strong>om</strong> <strong>in</strong><strong>die</strong>n dit vanuit ’n kliëntgesentreerde<br />

benader<strong>in</strong>g aan persone gebied word.<br />

B<strong>in</strong>ne residensiële-sorg-eenhede kan sosiale ongeregtigheid aangespreek word deur <strong>die</strong><br />

aanpass<strong>in</strong>g van <strong>die</strong> sosiale <strong>om</strong>gew<strong>in</strong>g. Bejaarde persone as <strong>in</strong>woners moet deelneem aan<br />

enige beslui<strong>te</strong> wat hulle lewensgehal<strong>te</strong> direk aanspreek, hetsy dit <strong>die</strong> keuse van ’n kamermaat<br />

en kamerplas<strong>in</strong>g, of <strong>die</strong> werw<strong>in</strong>g van vrywilligers vir <strong>die</strong> aanbied van ontspann<strong>in</strong>gsaktiwi<strong>te</strong>i<strong>te</strong><br />

is, <strong>te</strong>n e<strong>in</strong>de <strong>in</strong>sluit<strong>in</strong>g van <strong>die</strong> <strong>in</strong>dividu <strong>in</strong> <strong>die</strong> gemeenskap <strong>te</strong> fasili<strong>te</strong>er. Sosiale geregtigheid<br />

het ’n noue verband met aktiwi<strong>te</strong>itsverrigt<strong>in</strong>gsgeregtigheid, wat onder andere handel oor <strong>die</strong><br />

toegang tot ’n verskeidenheid be<strong>te</strong>kenisvolle aktiwi<strong>te</strong>i<strong>te</strong> en deelname saam met persone of <strong>in</strong><br />

situasies van voorkeur. Alhoewel <strong>die</strong> Sesotho/Setswana-bejaarde dus genoodsaak word <strong>om</strong> <strong>in</strong><br />

<strong>die</strong> tradisioneel Wes<strong>te</strong>rse milieu van residensiële-sorg-eenhede ’n tuis<strong>te</strong> <strong>te</strong> skep, behoort<br />

menswaardigheid s<strong>te</strong>eds erken <strong>te</strong> word deur <strong>die</strong> <strong>in</strong>agnem<strong>in</strong>g van <strong>die</strong> unieke behoef<strong>te</strong>s van <strong>die</strong><br />

<strong>in</strong>dividu b<strong>in</strong>ne ’n kultuurtoepaslike milieu. In ag gen<strong>om</strong>e <strong>die</strong> vloeibaarheid van kultuur kan<br />

604

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!