01.05.2013 Views

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>LitNet</strong> Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012<br />

<strong>in</strong>woners (Christiansen en Townsend soos na verwys <strong>in</strong> Zeldenryk en Yalmambirra 2006:44),<br />

wat lewensgehal<strong>te</strong> kan bevorder. Vryheid van keuse erken <strong>die</strong> bejaarde persoon as ’n mens<br />

met unieke behoef<strong>te</strong>s. Dit betrek <strong>die</strong> <strong>in</strong>dividu by <strong>die</strong> besluitnem<strong>in</strong>gsproses, wat <strong>die</strong> gebruik<br />

van <strong>die</strong> kliëntgesentreerde benader<strong>in</strong>g vers<strong>te</strong>rk.<br />

Alhoewel <strong>die</strong> response van <strong>die</strong> deelnemers aanvanklik nie <strong>die</strong> vraag direk beantwoord het nie,<br />

het <strong>die</strong> goue draad van menswaardigheid regdeur al <strong>die</strong> response gevleg. Menswaardigheid<br />

hou eg<strong>te</strong>r direk met <strong>die</strong> lewensgehal<strong>te</strong> van ’n <strong>in</strong>dividu verband. Nilsson en Townsend<br />

(2010:58) beklemtoon <strong>te</strong>reg dat betrokkenheid <strong>in</strong> be<strong>te</strong>kenisvolle aktiwi<strong>te</strong>i<strong>te</strong> <strong>die</strong> <strong>in</strong>dividu <strong>in</strong><br />

staat s<strong>te</strong>l <strong>om</strong> menswaardigheid <strong>te</strong> behou, wat optimale lewensgehal<strong>te</strong> bevorder. Hier<strong>die</strong> <strong>te</strong>ma<br />

is veral van belang gegewe <strong>die</strong> verlies van menswaardigheid wat dikwels met<br />

<strong>in</strong>stitusionaliser<strong>in</strong>g <strong>in</strong> residensiële-sorg-eenhede gepaard gaan.<br />

4.2 Temas van lewensgehal<strong>te</strong> tydens ontled<strong>in</strong>g van oorblywende response<br />

Die hoofdoel van <strong>die</strong> stu<strong>die</strong> was ‘n ondersoek na daar<strong>die</strong> faktore wat sal bydra tot <strong>die</strong> skep<br />

van ’n kultuurtoepaslike milieu <strong>in</strong> residensiële-sorg-eenhede <strong>te</strong>n e<strong>in</strong>de deelname aan<br />

aktiwi<strong>te</strong>i<strong>te</strong> van keuse <strong>te</strong> fasili<strong>te</strong>er. Die behoud van menswaardigheid deur <strong>die</strong> skepp<strong>in</strong>g van ’n<br />

toepaslike milieu kan tot <strong>die</strong> lewensgehal<strong>te</strong> van <strong>die</strong> <strong>in</strong>dividu bydra.<br />

Al <strong>die</strong> response wat deur <strong>die</strong> twee groepe as voors<strong>te</strong>lle vir <strong>die</strong> bevorder<strong>in</strong>g van toepaslike<br />

ervar<strong>in</strong>gs vir Sesotho/Setswana-bejaarde persone gegenereer is, is <strong>in</strong> ag geneem <strong>in</strong> <strong>die</strong><br />

triangulasie van <strong>die</strong> data. Aangesien <strong>die</strong> behoud van menswaardigheid direk tot <strong>die</strong><br />

optimaliser<strong>in</strong>g van <strong>die</strong> lewensgehal<strong>te</strong> van ‘n <strong>in</strong>dividu bydra, is al <strong>die</strong> response <strong>in</strong> Tabel 2<br />

volgens Kane en Kane (soos na verwys <strong>in</strong> Cutler en Kane 2004:6) se elf <strong>te</strong>mas van<br />

lewensgehal<strong>te</strong> geka<strong>te</strong>goriseer. Die response het gestrook met <strong>die</strong> <strong>te</strong>mas wat Kane en Kane<br />

voorges<strong>te</strong>l het.<br />

Groep 1 Groep 2 Lewensgehal<strong>te</strong>-<br />

<strong>te</strong>mas<br />

Toeganklike geboue met<br />

veiligheidsaanpass<strong>in</strong>gs<br />

Stigt<strong>in</strong>g van ’n<br />

arbeids<strong>te</strong>rapiek<strong>om</strong>i<strong>te</strong>e<br />

Die oue<strong>te</strong>huis behoort ekstra klere<br />

vir bejaarde persone aan <strong>te</strong> sk<strong>af</strong><br />

Spesiale gesondheids<strong>die</strong>ns<strong>te</strong><br />

behoort gelewer <strong>te</strong> word<br />

Fisiese gemak<br />

’n Gesondheidsfasili<strong>te</strong>it by <strong>die</strong><br />

Sorgeenheid vir professionele sorg<br />

Onderrig moet voortgesit word Funksionele<br />

bevoegdheid<br />

Bied privaatheid Privaatheid behoort gerespek<strong>te</strong>er<br />

<strong>te</strong> word<br />

Privaatheid<br />

Manlike verpleeg- of<br />

sorgpersoneel behoort manlike<br />

<strong>in</strong>woners <strong>te</strong> versorg<br />

599

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!