01.05.2013 Views

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>LitNet</strong> Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012<br />

prestasie gelê het, <strong>die</strong> groei nie <strong>te</strong>n volle daaraan toegeskryf kan word nie. ’n Deel van <strong>die</strong><br />

oplew<strong>in</strong>g is <strong>te</strong>weeggebr<strong>in</strong>g deur hoër k<strong>om</strong>modi<strong>te</strong>itspryse en nuwe bronne van <strong>in</strong>ves<strong>te</strong>r<strong>in</strong>g,<br />

veral Ch<strong>in</strong>a.<br />

In <strong>die</strong> mees<strong>te</strong> sta<strong>te</strong> waar hervorm<strong>in</strong>gs aangebr<strong>in</strong>g is, het <strong>die</strong> verhoogde ekon<strong>om</strong>iese groei<br />

eg<strong>te</strong>r nie gepaard gegaan met gro<strong>te</strong>r populêre welvaart nie. Volgens Lewis (2007:68) is Suid-<br />

Afrika, Nigerië, Ghana en Tanzanië voorbeelde waar ekon<strong>om</strong>iese groei weliswaar<br />

bewerks<strong>te</strong>llig is, maar dat dit nie welvaart vir <strong>die</strong> gewone burgery geskep het nie. Hy verwys<br />

na <strong>hier</strong><strong>die</strong> wanverband (disconnect) tussen makro-ekon<strong>om</strong>iese <strong>in</strong>dikatore en mikroekon<strong>om</strong>iese<br />

prestasie as <strong>die</strong> paradoks van groei sonder welvaartskepp<strong>in</strong>g.<br />

Aangesien Lewis na Suid-Afrika as voorbeeld verwys, kan gemeld word dat <strong>die</strong> Suid-<br />

Afrikaanse ekon<strong>om</strong>ie sedert 1993 tot en met <strong>die</strong> uitbreek van <strong>die</strong> wêreldwye ekon<strong>om</strong>iese<br />

krisis <strong>in</strong> 2008 vir 62 kwartale ononderbroke groei getoon het (SouthAfrica.<strong>in</strong>fo 2011). Ten<br />

spy<strong>te</strong> van <strong>hier</strong><strong>die</strong> uitgerek<strong>te</strong> periode van ekon<strong>om</strong>iese groei wys Gouws (2011) eg<strong>te</strong>r daarop<br />

dat 35% van alle Suid-Afrikaners onder <strong>die</strong> armoedegrens leef. Die ryks<strong>te</strong> 10% van <strong>die</strong><br />

<strong>in</strong>woners ver<strong>die</strong>n 53% van <strong>die</strong> <strong>in</strong>k<strong>om</strong>s<strong>te</strong> en <strong>die</strong> ryks<strong>te</strong> 20% kry 70% daarvan. Die arms<strong>te</strong> 10%<br />

van <strong>die</strong> bevolk<strong>in</strong>g kry 0,57% van <strong>die</strong> <strong>in</strong>k<strong>om</strong>s<strong>te</strong>, <strong>te</strong>rwyl <strong>die</strong> arms<strong>te</strong> 20% slegs 1,6% daarvan<br />

kry. Dit be<strong>te</strong>ken dat Suid-Afrika, <strong>te</strong>n spy<strong>te</strong> van ’n relatief lang periode van ekon<strong>om</strong>iese groei,<br />

s<strong>te</strong>eds <strong>die</strong> mees ongelyke staat <strong>in</strong> <strong>die</strong> wêreld is <strong>te</strong>n aansien van <strong>die</strong> verdel<strong>in</strong>g van <strong>in</strong>k<strong>om</strong>s<strong>te</strong>.<br />

Dit is belangrik <strong>om</strong> <strong>te</strong> beklemtoon dat <strong>die</strong> lae vlak van sosio-ekon<strong>om</strong>iese ontwikkel<strong>in</strong>g <strong>in</strong><br />

veral SSA voortduur nie<strong>te</strong>enstaande <strong>om</strong>vangryke ontwikkel<strong>in</strong>gstra<strong>te</strong>gieë en -planne deur <strong>die</strong><br />

<strong>in</strong><strong>te</strong>rnasionale gemeenskap en sta<strong>te</strong> <strong>in</strong> Afrika self. In hul verslag aan <strong>die</strong> Oorseese<br />

Ontwikkel<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>stituut <strong>in</strong> 2009 gee Handley e.a. (2009) ’n oorsig van <strong>die</strong> verskillende groei-<br />

en ontwikkel<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>isiatiewe vir Afrika wat <strong>die</strong> <strong>af</strong>gelope dekades <strong>die</strong> lig gesien het. Eers<strong>te</strong>ns is<br />

daar <strong>die</strong> armoedegerig<strong>te</strong> planne en programme, wat <strong>in</strong>sluit <strong>die</strong> Struktureleaanpass<strong>in</strong>gsprogramme<br />

(SAP’s) en Armoedeverm<strong>in</strong>der<strong>in</strong>gstra<strong>te</strong>gieë (PRS’s) van <strong>die</strong><br />

In<strong>te</strong>rnasionale Monetêre Fonds (IMF) en <strong>die</strong> Wêreldbank, <strong>die</strong> Millennium-<br />

Ontwikkel<strong>in</strong>gsdoelwit<strong>te</strong> (MDG’s) neergelê deur <strong>die</strong> Verenigde Nasies (VN), asook <strong>die</strong><br />

programme vir kapasi<strong>te</strong>itsbou, armoede-bekamp<strong>in</strong>g, sosiale beskerm<strong>in</strong>g, <strong>in</strong>sluit<strong>in</strong>g en<br />

bemagtig<strong>in</strong>g. Tweedens is daar <strong>die</strong> groeigerig<strong>te</strong> programme wat <strong>in</strong>sluit planne vir<br />

handelsuitbreid<strong>in</strong>g, verhoogde <strong>in</strong>ves<strong>te</strong>r<strong>in</strong>g, nywerheids- en <strong>in</strong>frastruktuurontwikkel<strong>in</strong>g.<br />

Derdens is daar <strong>die</strong> planne vir <strong>die</strong> hervorm<strong>in</strong>g van bui<strong>te</strong>landse hulpverlen<strong>in</strong>g. Laas<strong>te</strong>ns is daar<br />

<strong>die</strong> planne en programme wat spesifiek deur sta<strong>te</strong> <strong>in</strong> Afrika geïnisieer is, soos <strong>die</strong> NEPAD<br />

(New Econ<strong>om</strong>ic Plan for Africa’s Development), <strong>die</strong> APRM (Africa Peer Review<br />

Mechanism), <strong>die</strong> Kimberley-proses en <strong>die</strong> Extractive Industries Transparency Initiative<br />

(EITI).<br />

Dat <strong>die</strong> lae vlak van sosio-ekon<strong>om</strong>iese ontwikkel<strong>in</strong>g, <strong>te</strong>n spy<strong>te</strong> van ’n <strong>om</strong>vangryke s<strong>te</strong>l<br />

stra<strong>te</strong>gieë en planne vir groei en armoedeverligt<strong>in</strong>g, ’n enorme probleem vir demokratiese<br />

konsolidasie regoor Afrika skep, sal geredelik besef word, veral as <strong>in</strong> gedag<strong>te</strong> gehou word dat<br />

<strong>die</strong> burgery, <strong>om</strong>dat hul lewens<strong>om</strong>standighede nie verbe<strong>te</strong>r het nie, vertroue <strong>in</strong> <strong>die</strong><br />

demokratiser<strong>in</strong>gsproses kan verloor en sodoende <strong>die</strong> weg baan vir imperiale presiden<strong>te</strong> en<br />

populistiese aktivis<strong>te</strong> <strong>om</strong> hul magsgreep op samelew<strong>in</strong>gs <strong>te</strong> behou en <strong>te</strong> vers<strong>te</strong>rk. Die eise van<br />

571

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!