Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

LitNet Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012
• Die opvoeding van die kieserspubliek in die fundamentele uitgangspunte en
beginsels van demokratiese regering.
• Die organisering en die bedryf van die regeringsfunksie deur die party of koalisie
van partye wat as die oorwinnaar in ’n verkiesing aangewys word.
• Die toesig oor en monitering van die wyse waarop die regeringsfunksie
georganiseer en bedryf word deur die partye wat die verkiesing verloor het.
• Die organisering en motivering van die openbare amptenary om as ’n eenheid in
belang van die burgery saam te werk.
• Die eliminasie van plaaslike en streeksverskille ten einde die openbare mening
sodanig te vorm dat daar slegs op kwessies gekonsentreer kan word wat vir die
burgery as geheel van belang is.
• Nasiebou, veral in ontwikkelende en demokratiserende state.
Wanneer ondersoek ingestel word na die vraag of politieke partye in kontemporêre Afrika
daarin geslaag het om bogemelde funksies ten uitvoer te bring en as demokratiseringsagente
gedurende die derde golf van demokrasie op te tree, kom ’n somber prent na vore. Volgens
Hamdok (2007:58) het politieke partye in die meeste state nie daarin geslaag om die nodige
vertroue en respek by die burgery te vestig nie en gevolglik nie meegehelp om die
demokratiseringsproses tot wasdom te bring nie. Die twee vernaamste probleme tot dusver
was die feit dat die meeste politieke partye slegs daarop ingestel was om hul eie besondere
belange na te streef en nie daarin geslaag het om ’n betekenisvolle rol in die kritieke periodes
tussen verkiesings te speel nie.
’n Verdere rede waarom politieke partye in Afrika nie daarin geslaag het om as suksesvolle
demokratiseringsagente op te tree nie, is die feit dat talle partye wat aan die demokratiese
verkiesings deelgeneem het, nie werklik as demokraties beskou kan word nie en nie die
vestiging van ’n demokratiese orde ten doel gehad het nie. Dit is bekend dat die talle
revolusionêre en linkervleuelpartye in Afrika wat hul in dominante posisies ná
bewindsaanvaarding bevind het, agendas nagestreef het wat slegs daarop gemik was om
staatsmag te bekom en daarna die oogmerke van ’n charismatiese individu of ’n klein elitegroep
te bevorder.
Vir die talle partye wat hul beslag spesifiiek binne die bevrydingsideologie-raamwerk gekry
het, was en is die verkryging van ’n permanente magsgreep op die samelewing of die
vestiging van ’n bepaalde ideologie of die ekonomiese en maatskaplike tranformasie van die
samelewing van oorheersende belang. Ten einde hierdie doelwitte te bereik was hierdie
partye nie alleen bereid om hul toevlug tot geweld en intimidasie te neem nie, maar, soos
Gumede (2011) hier bo ten aansien van die ANC in Suid-Afrika aangetoon het, ook bereid
om ’n onderhandelde demokratiese grondwet as van sekondêre belang te beskou en ’n nuwe
regering- en waardestelsel te aanvaar, nieteenstaande die feit dat dit op magsug, korrupsie en
eiebelang geskoei was.
Volgens die navorser Matlosa (2007:25) is die burokraties-oligargiese sindroom (BOS) ’n
belangrike faktor wat die effektiewe funksionering van politieke partye regoor Afrika
belemmer. Hy beskou die BOS as die achilleshiel van politieke partye in Afrika en grootliks
daarvoor verantwoordelik dat hulle as demokratiseringsagente nie suksesvol is nie. Die
561