Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

More documents

Recommendations

Info

LitNet Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012 politiek aan mekaar verwant is; en die wyse waarop ekopoësie en ekokritiek ander strategieë van aksie uitlok as waartoe omgewingsbeleid in staat is. Voorts bied ekokritiek ook verruimende perspektief op die wyse waarop daar na natuur en wildernis gekyk word as die nuwe Ander. In hierdie artikel fokus die ondersoek op twee gebiede en daarom word dit in twee dele aangebied. Die eerste deel, die hooffokus van die artikel, bied ’n teoretiese agtergrond van die terme ekokritiek en ekopoësie en dien veral as ’n poging om ’n omvattende definisie van ekopoësie daar te stel. In die tweede deel word daar kortliks na enkele gedigte van Martjie Bosman, uit haar bundel Toevallige tekens (2010), gekyk. Daar word gepoog om die vraag te beantwoord: Hoe lyk ’n ekogedig? Dit word gedoen aan die hand van ’n aantal gemeenskaplike temas wat in ekopoësie voorkom en deur te wys hoe hierdie temas of kenmerke konseptueel en visueel binne ’n gedig manifesteer. Die gedigte waarna verwys sal word, is “Op die spoor”, “Mosambiekse vlugteling I”, “Mosambiekse vlugteling II, “Mutilados”, “Eendagskoon”, “Die Skreeu”, “Huis”, “Handsak” en “Venster”. Bosman se poësie vorm deel van ’n steeds groeiende korpus stemme in die Afrikaanse poësie wat hulle bemoei met die mens se verhouding tot die natuur en die omgewing. Cochrane (2011:11) skryf byvoorbeeld in ’n resensie in Die Burger die volgende oor die bundel: “Toevallige tekens sluit met sy sterk fokus op die natuur as ’n estetiese gegewe aan by die ouer Afrikaanse poësietradisie en die groenpoësie van onder andere Johann Lodewyk Marais.” Hoewel vroeëre “groen” skrywers en digters tot so ver terug as Eugène N. Marais, C.J. Langenhoven en Boerneef verdien om ekokrities herlees te word, is dit die nuwe stemme in die poësie wat tans aandag trek. Bosman bevind haar in die geselskap van onder andere George Weideman, Wilma Stockenström, Johann Lodewyk Marais, T.T. Cloete, Ina Rousseau en, meer onlangs, Carina Stander in haar poëtiese betrokkenheid by die omgewing. Reeds met haar debuutbundel, Landelik, waarvoor sy met die Ingrid Jonker-prys bekroon is, het Bosman temas rondom die verhouding tot en misbruik van die natuurlike omgewing aangespreek. Olivier (2003:166) wys daarop dat die temas van reis en landskap en die onvermoë om die aarde vas te vat, sentraal in die bundel Landelik staan. Ook Hambidge (2003:16) sê in dié verband: “Die digter kyk na die ekologie en die mens se verbintenis met die heelal”, terwyl Odendaal (2003:6) skryf dat Martjie se “ekologiese sensitiwiteit” alreeds uit hierdie eerste bundel spreek. John (2003:13) wys op die “konsekwente vooropstelling van die natuurlike” en die verhouding tussen mens/gemeenskap en natuur. Dit is hierdie natuurtemas waarop daar in Toevallige tekens voortgebou word, waarop die soeklig val. 2. Ekokritiek In 2005 skryf Lawrence Buell oor sy eie boek: 505
LitNet Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012 Until the end of the twentieth century, such a book as this could not have been written. The environmental turn in literary and cultural studies emerged as a selfconscious movement little more than a dozen years ago. Since then it has burgeoned. (Buell 2005:1) En met betrekking tot die plek wat ekokritiek inneem, sê hy: Ecocriticism, the commonest omnibus term for an increasingly heterogeneous movement, has not yet achieved the standing accorded (say) to gender or postcolonial or critical race studies. Eventually I believe it will; but it is still finding its path, a path bestrewn by obstacles both external and self-imposed. (Buell 2005:1) Ekokritiek sluit ’n verskeidenheid teorieë en uitgangspunte in. Soos wat Cook (1994:2) opmerk, wil die term ekokritiek eerder inklusief as eksklusief wees sonder die nodigheid om grense te trek. Die interdissiplinêre aard van ekokritiek word ten sterkste deur deelnemers aan hierdie kritiese beweging benadruk. Ekokritiek kan breedweg gesien word as die studie van kultuurprodukte soos kunswerke, skryfwerk en wetenskaplike teorieë wat hulle bemoei met die menslike verhouding met die natuurlike wêreld. Cheryll Glotfelty en Harold Fromm, pioniers van die ekokritiese literatuurteorie, definieer ekokritiek in die seminale publikasie The ecocriticism reader (1996:xviii) as “the study of the relationship between literature and the physical environment”, terwyl die term in The Routledge dictionary of literary terms (Childs en Roger 2009:65) weergegee word as “[t]he study of literary texts with reference to the interaction between human activity and the vast range of ‘natural’ or non-human phenomena which bears upon human experience – encompassing (amongst many things) issues concerning fauna, flora, landscape, environment and weather”. Nog ’n baanbreker op die gebied is Buell met sy tekste The environmental imagination (1995) en The future of environmental criticism (2005). Die term ekokritiek is egter alreeds so vroeg as 1978 deur William Rueckert in sy artikel “Literature and ecology: An experiment in ecocriticism” (1978:71) gebruik, waarin hy ondersoek instel na die toepassing van ekologiese konsepte op die studie van literatuur. As wêreldwye reaksie op die toenemende vernietiging van die verhouding tussen die mens en die natuur bied ekokritiek ’n interdissiplinêre kyk op die wyse waarop kultuurprodukte soos poësie hierdie verhouding ontgin en verwoord en dien dit as ’n reaksie op die behoeftes, probleme en krisisse wat die mensdom in die gesig staar. Cook (1994:1) stel dit só: “I am interested in place, how we place ourselves in the world and the biological, social, and political ways in which we define where we are.” In haar artikel “What is ecocriticism?” beskryf Glotfelty (1994, par. 4) die verskil tussen ekokritiek en ander vorme van literêre kritiek soos volg: Literary theory, in general, examines the relations between writers, texts, and the world. In most literary theory ”the world” is synonymous with society – the social sphere. Ecocriticism expands the notion of ”the world” to include the entire ecosphere. 506
Page 1 and 2:
LitNet Akademies Augustus 2012: jaa
Page 3 and 4:
Adviesraadslede van LitNet Akademie
Page 5 and 6:
Inhoudsopgawe Afdeling: Natuurweten
Page 7 and 8:
Die impak van revisie op vertaalde
Page 9 and 10:
LitNet Akademies Jaargang 9 (2), Ap
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
en die SOLVSOM S2 = (L2,S2), met L2
Page 19 and 20:
Vlak 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Aanhangsel LitNet Akademies Jaargan
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Figuur 2. Borrelbemiddelde elektros
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
3. Resultate en bespreking LitNet A
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Abstract Epigenetics: The link betw
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
2. Tipes epigenetiese modifikasies
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Vetsug Veranderde geenuitdrukking v
Page 71 and 72:
ensieme gevolg deur PCR (MSRE-PCR)
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Afdeling: Regte
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
1. Inleiding LitNet Akademies Jaarg
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
4.2. F-sake 4.2.1 Feite LitNet Akad
Page 93 and 94:
4.2.3. Uitspraak van die konstitusi
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
10 962-3. LitNet Akademies Jaargang
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
64 443. 65 2011:142. LitNet Akademi
Page 107 and 108:
93 F v Minister of Safety and Secur
Page 109 and 110:
Opsomming LitNet Akademies Jaargang
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
4. Dogmatiese grondslag LitNet Akad
Page 117 and 118:
5. Samevatting LitNet Akademies Jaa
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
43 Sien O’Donovan (2000:79-81); B
Page 125 and 126:
62 2003:690-1; sien ook Neethling,
Page 127 and 128:
1. Inleiding en tersaaklike wetgewi
Page 129 and 130:
3. Uitspraak en redes van die hof b
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
5. Bespreking 5.1 Die ondersteunend
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Eindnotas 1 Sien bv. De Jager v Gru
Page 141 and 142:
38 Par. 13-7. 39 1967 4 SA 459 (A).
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Burial wishes LitNet Akademies Jaar
Page 147 and 148:
2. Die betekenis van die term begra
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
5.2.1 Geskrewe instruksies LitNet A
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
13 Joubert e.a. (2009:6). LitNet Ak
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
153 Trollip-saak 247. Sien ook Jans
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203 and 204:
Page 205 and 206:
Page 207 and 208:
19 Mbembe (2006:2). 20 Mbembe (2006
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
Page 213 and 214:
1. Inleiding LitNet Akademies Jaarg
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Page 227 and 228:
Page 229 and 230:
Page 231 and 232:
Page 233 and 234:
66 71 van 2008 art. 1: "Persoon: oo
Page 235 and 236:
112 Davis et al. 2010:241. 113 71 v
Page 237 and 238:
154 71 van 2008. 155 71 van 2008 ar
Page 239 and 240:
Page 241 and 242:
3. Die bestuursbenaderings LitNet A
Page 243 and 244:
Page 245 and 246:
Page 247 and 248:
Page 249 and 250:
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
8. Gevolgtrekking en samevatting Li
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
9 Kloppers 1999:430. 10 Bradstreet
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
89 71 van 2008 art. 140(1)(a). 90 7
Page 263 and 264:
131 Kloppers 1999:430. 132 71 van 2
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
90 Grondwet artt. 7(2) en 8(1). 91
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
5.2 Vereistes vir kennisgewing van
Page 309 and 310:
Page 311 and 312:
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
5 Sien art. 8; Otto en Otto (2010,
Page 317 and 318:
Page 319 and 320:
93 Par. 14 (my kursivering). LitNet
Page 321 and 322:
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
Universiteit van die Witwatersrand
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
Page 339 and 340:
11. Gevolgtrekking LitNet Akademies
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
Page 349 and 350:
Page 351 and 352:
Page 353 and 354:
Page 355 and 356:
Page 357 and 358:
Page 359 and 360:
Page 361 and 362:
Page 363 and 364:
Page 365 and 366:
Page 367 and 368:
Page 369 and 370:
Page 371 and 372:
Page 373 and 374:
Page 375 and 376:
Page 377 and 378:
Page 379 and 380:
Page 381 and 382:
Page 383 and 384:
Page 385 and 386:
Page 387 and 388:
Page 389 and 390:
Page 391 and 392:
Page 393 and 394:
Page 395 and 396:
Page 397 and 398:
Page 399 and 400:
Page 401 and 402:
Page 403 and 404:
Page 405 and 406:
Page 407 and 408:
Page 409 and 410:
Page 411 and 412:
Page 413 and 414:
Page 415 and 416:
Page 417 and 418:
liggaam be-leef, oor my liggaam so
Page 419 and 420:
Page 421 and 422:
Page 423 and 424:
Page 425 and 426:
Page 427 and 428:
Page 429 and 430:
Page 431 and 432:
Page 433 and 434:
Page 435 and 436:
Page 437 and 438:
Page 439 and 440:
Page 441 and 442:
Page 443 and 444:
Page 445 and 446:
Page 447 and 448:
Page 449 and 450:
Page 451 and 452:
Page 453 and 454:
Page 455 and 456:
Page 457 and 458:
Page 459 and 460:
Page 461 and 462:
Page 463 and 464:
Page 465 and 466:
4.2 Wat is kuns? Wat is die funksie
Page 467 and 468:
Page 469 and 470:
Page 471 and 472:
Page 473 and 474:
Page 475 and 476:
Page 477 and 478:
Page 479 and 480:
Page 481 and 482:
Page 483 and 484:
Page 485 and 486:
Page 487 and 488:
Page 489 and 490:
Page 491 and 492: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
Page 497 and 498: Kaapkolonie 46 Nieu-Engeland Jones
Page 499 and 500: Kaapkolonie 2 36 Kaapkolonie 3 51 K
Page 505 and 506: Opsomming LitNet Akademies Jaargang
Page 527 and 528: Figuur 7. Uitgeweryprofiel van Brey
Page 541: LitNet Akademies Jaargang 9(2), Aug
Page 553 and 554: wat soggens met hul helder kleur gl
Page 565 and 566: 1. Inleiding LitNet Akademies Jaarg
Page 593 and 594:
Page 595 and 596:
Page 597 and 598:
Page 599 and 600:
Page 601 and 602:
Page 603 and 604:
Page 605 and 606:
3. Die makrostrukturele faktore 3.1
Page 607 and 608:
Page 609 and 610:
Page 611 and 612:
Page 613 and 614:
Page 615 and 616:
Page 617 and 618:
Page 619 and 620:
Page 621 and 622:
Abstract LitNet Akademies Jaargang
Page 623 and 624:
Page 625 and 626:
Page 627 and 628:
Page 629 and 630:
Page 631 and 632:
Die volgende is ’n uiteensetting
Page 633 and 634:
Page 635 and 636:
Page 637 and 638:
Groepplasing ten opsigte van kultuu
Page 639 and 640:
Page 641 and 642:
5.2 Beperkinge van die studie LitNe
Page 643 and 644:
Page 645 and 646:
Page 647 and 648:
1 66 Sesotho Engels 1.5 1.5 2 53.5
Page 649 and 650:
Page 651 and 652:
Page 653 and 654:
Page 655 and 656:
Figuur 1. Sillabusontwerprosedures
Page 657 and 658:
Page 659 and 660:
Page 661 and 662:
A Interaksionele aktiwiteite 1. Int
Page 663 and 664:
Inligtingsg aping Probleemo plossin
Page 665 and 666:
Page 667 and 668:
Page 669 and 670:
Page 671 and 672:
Page 673 and 674:
Page 675 and 676:
Page 677 and 678:
Page 679 and 680:
Page 681 and 682:
Page 683 and 684:
Page 685 and 686:
Page 687 and 688:
Page 689 and 690:
Page 691 and 692:
Page 693 and 694:
Page 695 and 696:
Page 697 and 698:
Page 699 and 700:
Page 701 and 702:
Page 703 and 704:
Page 705 and 706:
Page 707 and 708:
Page 709 and 710:
Met vergunning van Iziko Museums va
Page 711 and 712:
Somerset West (We) LitNet Akademies
Page 713 and 714:
Bibliografie LitNet Akademies Jaarg
Page 715 and 716:
Page 717 and 718:
Page 719 and 720:
Page 721 and 722:
Page 723 and 724:
Page 725 and 726:
Page 727 and 728:
Page 729 and 730:
Page 731 and 732:
Page 733 and 734:
Page 735 and 736:
Page 737 and 738:
Page 739 and 740:
Abstract LitNet Akademies Jaargang
Page 741 and 742:
Page 743 and 744:
Page 745 and 746:
Page 747 and 748:
Page 749 and 750:
Page 751 and 752:
Figuur 4. /i/ in hiet en /y/ in huu
Page 753 and 754:
4.2 Die egte (ronde) agtervokale Li
Page 755 and 756:
Figuur 9. /A/;/α/ in hat en /a/ in
Page 757 and 758:
Page 759 and 760:
Page 761 and 762:
Page 763 and 764:
Page 765 and 766:
Page 767 and 768:
Figuur 20. Formantstruktuur van die
Page 769 and 770:
Page 771 and 772:
Page 773 and 774:
Page 775 and 776:
Page 777 and 778:
Page 779 and 780:
21 Die eerste skrywer van die boek
Page 781 and 782:
Page 783 and 784:
Page 785 and 786:
Page 787 and 788:
2. Die tafereel Van Dale (1975:947)
Page 789 and 790:
Page 791 and 792:
5. New York LitNet Akademies Jaarga
Page 793 and 794:
7. Suid-Afrika LitNet Akademies Jaa
Page 795 and 796:
Page 797 and 798:
Page 799 and 800:
Page 801 and 802:
show all

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?