01.05.2013 Views

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Ops<strong>om</strong>m<strong>in</strong>g<br />

<strong>LitNet</strong> Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012<br />

’n Inligt<strong>in</strong>gs<strong>te</strong>gnologie-gesentreerde<br />

gebruikerskoppelvlak vir navors<strong>in</strong>gsdoele<strong>in</strong>des<br />

b<strong>in</strong>ne <strong>die</strong> gees<strong>te</strong>swe<strong>te</strong>nskappe met spesifieke<br />

verwys<strong>in</strong>g na <strong>die</strong> Afrikaanse let<strong>te</strong>rkunde<br />

Burgert Senekal<br />

Burgert Senekal: Depar<strong>te</strong>ment Afrikaanse en Nederlands, Duits en Frans, Universi<strong>te</strong>it van <strong>die</strong> Vrystaat<br />

Die <strong>in</strong>ligt<strong>in</strong>gsontploff<strong>in</strong>g is ’n bekende probleem wat alle <strong>in</strong>stansies konfron<strong>te</strong>er wat betrokke<br />

is by <strong>in</strong>ligt<strong>in</strong>g- en kennisbestuur, <strong>in</strong>slui<strong>te</strong>nd akademiese navors<strong>in</strong>g en militêre <strong>in</strong><strong>te</strong>lligensie. In<br />

’n groot ma<strong>te</strong> <strong>te</strong> danke aan <strong>die</strong> astron<strong>om</strong>iese Amerikaanse verdedig<strong>in</strong>gsbegrot<strong>in</strong>g (<strong>in</strong> 2009<br />

was <strong>die</strong> Amerikaanse <strong>in</strong><strong>te</strong>lligensie-begrot<strong>in</strong>g alleen $48 miljard (Aldrich 2009:889)), is<br />

militêre <strong>in</strong><strong>te</strong>lligensie aan <strong>die</strong> voorpunt van <strong>te</strong>gnologiese ontwikkel<strong>in</strong>g wat betref<br />

<strong>in</strong>ligt<strong>in</strong>gsbestuur, en aangesien <strong>die</strong> akademiese navorser ook gekonfron<strong>te</strong>er is met <strong>die</strong> "datastortvloed",<br />

is <strong>die</strong> lesse wat geleer word <strong>in</strong> militêre <strong>in</strong><strong>te</strong>lligensie ook nuttig vir <strong>die</strong> akademiese<br />

gemeenskap. Hier<strong>die</strong> artikel <strong>in</strong><strong>te</strong>greer militêre-<strong>in</strong><strong>te</strong>lligensie-<strong>te</strong>gnologie en konsep<strong>te</strong> b<strong>in</strong>ne <strong>die</strong><br />

raamwerk van <strong>die</strong> militêre-<strong>in</strong><strong>te</strong>lligensie-siklus met <strong>die</strong> navors<strong>in</strong>gsproses <strong>te</strong>n e<strong>in</strong>de <strong>die</strong><br />

kwantitatiewe en kwalitatiewe voordele <strong>te</strong> illustreer wat <strong>die</strong> uitgebreide <strong>in</strong>lyw<strong>in</strong>g van<br />

<strong>in</strong>ligt<strong>in</strong>gs<strong>te</strong>gnologie vir navors<strong>in</strong>gsdoele<strong>in</strong>des <strong>in</strong> <strong>die</strong> gees<strong>te</strong>swe<strong>te</strong>nskappe <strong>in</strong>hou, met<br />

spesifieke verwys<strong>in</strong>g na <strong>die</strong> Afrikaanse let<strong>te</strong>rkunde. Dit word aangevoer dat konsep<strong>te</strong> van<br />

militêre <strong>in</strong><strong>te</strong>lligensie van toepass<strong>in</strong>g is op akademiese navors<strong>in</strong>g, spesifiek <strong>die</strong> gebruik van<br />

data-ontg<strong>in</strong>n<strong>in</strong>g, visualiser<strong>in</strong>g en sosiale-netwerk-analise (SNA). Die skema wat deur Pirolli<br />

en Card (2005:3) ontwikkel is, word gebruik <strong>in</strong> samewerk<strong>in</strong>g met NAVO se <strong>in</strong><strong>te</strong>lligensiesiklus<br />

<strong>om</strong> ’n proses ui<strong>te</strong>en <strong>te</strong> sit waar<strong>in</strong> <strong>in</strong>ligt<strong>in</strong>gs<strong>te</strong>gnologie opgeneem is <strong>in</strong> elke fase van <strong>die</strong><br />

navors<strong>in</strong>gsproses: beplann<strong>in</strong>g, versamel<strong>in</strong>g, ontled<strong>in</strong>g, en verspreid<strong>in</strong>g. S<strong>om</strong>mige militêre<strong>in</strong><strong>te</strong>lligensie-ontled<strong>in</strong>gsprogrammatuur<br />

word getoets en bespreek, <strong>te</strong>rwyl goedkoper (en<br />

gratis) weergawes ook gebruik word <strong>om</strong> <strong>die</strong> voordele van <strong>die</strong> <strong>in</strong><strong>te</strong>grasie van <strong>hier</strong><strong>die</strong><br />

programmatuur vir navors<strong>in</strong>gdoele<strong>in</strong>des <strong>te</strong> beskryf, en neem <strong>hier</strong>deur Senekal (2011) se<br />

voors<strong>te</strong>lle heelwat verder. Ui<strong>te</strong><strong>in</strong>delik argumen<strong>te</strong>er <strong>die</strong> artikel vir ’n wyespektrum-<strong>in</strong><strong>te</strong>grasie<br />

van <strong>in</strong>ligt<strong>in</strong>gs<strong>te</strong>gnologie <strong>in</strong> akademiese navors<strong>in</strong>gsaktiwi<strong>te</strong>i<strong>te</strong>, en illustreer <strong>die</strong> po<strong>te</strong>nsiaal van<br />

<strong>in</strong>ligt<strong>in</strong>gs<strong>te</strong>gnologie met ’n aantal voorbeelde waardeur <strong>te</strong>ndense b<strong>in</strong>ne <strong>die</strong> Afrikaanse li<strong>te</strong>rêre<br />

sis<strong>te</strong>em voorlopig geïdentifiseer en visueel ver<strong>te</strong>enwoordig word. Die artikel maak eg<strong>te</strong>r geen<br />

li<strong>te</strong>rêre bewer<strong>in</strong>gs op sigself nie: dit maak bloot voors<strong>te</strong>lle oor hoe <strong>in</strong>ligt<strong>in</strong>gs<strong>te</strong>gnologie<br />

gebruik kan word <strong>om</strong> navors<strong>in</strong>g <strong>te</strong> doen <strong>in</strong> <strong>die</strong> Afrikaanse let<strong>te</strong>rkunde <strong>in</strong> <strong>die</strong> 21s<strong>te</strong> eeu.<br />

Trefwoorde: militêre <strong>in</strong><strong>te</strong>lligensie; sosiale-netwerk-analise; visualisasie; data-ontg<strong>in</strong>n<strong>in</strong>g;<br />

gees<strong>te</strong>swe<strong>te</strong>nskaplike navors<strong>in</strong>g<br />

Abstract<br />

468

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!