Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

LitNet Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012
volkome in hierdie doelwit. In gesprek met Willemien Brümmer vertel die digter waarom sy
dié “konfronterende” omslag gekies het:
“Toe hy (Goldblatt) die foto bring, het ek dadelik besef dis ’n konfronterende foto.
Mense sal alleenlik die boek optel as hulle dink: Met hierdie liggaam is ek. Ek is
rustig met hierdie liggaam. Ek vind dit nie grillerig nie, ek vind dit nie pateties nie. Ek
vind dit nie bejammerenswaardig nie.”
[…] [Krog] verduidelik oor jongmense wat “afgesit is deur ouderdom”: “Dis ’n soort
voortsleping na die dood waarin jongmense nie noodwendig geïnteresseerd is nie. Tog
sou ek dink dat selfs ’n jongmens wat die bundel optel, besluit het vir só ’n liggaam
…
“Ek tel so ’n boek op met liefde, met vrede. Ek dink die foto is uiteindelik ’n
wonderlike vergestalting van die ouerwordende lyf met dele wat ontsettend jonk en
sensueel is, maar wat ook ’n wêreld, ’n leeftyd, vertel.” (In Brümmer 2006:13)
Uit hierdie kommentaar blyk dit dat Krog, paradoksaal met sommige opmerkings in haar
gedigte oor die ouerwordende liggaam se gebreke, haar liggaam aanvaar. Die woedende, kru
verse in die digbundel kan dus as momentopnames van die digter se gemoed op ’n sekere
tydstip gelees word, maar terselfdertyd is daar ’n suggestie in Krog se reaksie op Goldblatt se
foto van ’n transformasieproses. Vermoedelik het Krog deur die skryfproses gegroei tot
aanvaarding van en versoening met haar liggaam.
Met die skryf van die verse by die skrywerstoevlugsoord Chateau de Lavigny in Switserland
ná die voltooiing van A change of tongue (2003) was sy in die interval waarna sy verwys as
“die treurigheid ná die gemeenskap” (in Brümmer 2006:13). Ná die Engelse teks wou sy
weer in Afrikaans dig. Die taboe-onderwerp van die menopousale vrou het in haar gedagtes
opgekom: “al die goed wat jy nou oor die jare dink oor jou liggaam, maar nie skryf nie” (in
Brümmer 2006:13). Krog bieg dat haar verbygegange jeug beklemtoon is deur ’n insident
waar ’n kelner haar met sluitingstyd oorsien in ’n restaurant – asof sy onsigbaar is. Al hierdie
fasette dien as katalisator vir die woedende verse oor die verganklikheid en die verouderde
liggaam wat die digter in die steek laat met alledaagse take soos krane toedraai.
Die sterk feministiese dialoog van die digbundel, wat kritiek uit verskeie oorde ontlok, is vir
Hambidge (2006b:2) ’n teken van die vernuwende aard van die bundel wat ’n “nuwe manier
van lees aankondig. En bewys dat die persoonlike beslis polities is.” Viljoen (2009b:221)
sluit hierby aan deur uit te lig dat Krog se uitdagende stellings nie om dowe neute gemaak
word nie, maar dat dit wel funksioneel is:
Die heftige diskussies rondom Krog se werk wys dat haar werk die vermoë het om
verskillende groepe in die samelewing, vanaf gewone tot akademiese lesers, te
provokeer en te laat nadink oor die skadelike samelewingspatrone wat hulle soms
berekend in stand hou of onnadenkend aanvaar.
Die felste kritiek op Krog se digbundels kom van Stephen Gray (2006), wat haar, soos
Stephen Watson, beskuldig van plagiaat in onder meer Die sterre sê ‘tsau’ (Krog 2004a). Dié
aantygings vind dan ook neerslag in die titel van die jongste bundel, Verweerskrif – onder
364