Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

LitNet Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012
keuse van ampstaalgebruik (wat ook nie meer konkreet gestel word nie). Hy vind dat SALB
II by implikasie nie hierdie beginsels in dieselfde mate realiseer nie.
Uit sy vergelyking lei ons af dat wat as die onderwerp van ’n taalwet beskou kan word, in die
twee gevalle drasties verskil. By SALB Iwas dit meer ambisieus asook meer omvattend as by
SALB II. Du Preez (2011) se vergelyking begin in werklikheid daarop dui dat ons hier
waarskynlik met twee verskillende taalwettipes te make het.
Hierdie gedagte word versterk deur nog ’n aantal opvallende tekortkominge wat Du Preez
(2011) by SALB II identifiseer (in vergelyking met SALB I). SALB II kom kort aan die
volgende (wat wel by SALB I aanwesig was):
• A well set out clause containing the objects of the bill entrenching the concept of
multilingualism.
• A praiseworthy and practical set of guiding principles for when the bill (Act) was
to be interpreted enshrining linguistic diversity in pursuance of the Constitution.
• A language policy clause providing for the implementation of all eleven official
languages on a rotational basis, thus giving practical effect to the “parity of
esteem” and “equitable treatment” of all official languages.
• The provision for language units with a wide array of powers and functions,
including reporting to Parliament and streamlined co-operation with the
PanSALB.
• Development of all South African languages as required by the Constitution.
• A centralized and decisive role to be played by the PanSALB also enunciated in
the Constitution.
• A remedies clause setting out in unambiguous terms the remedies available to an
aggrieved party in a language issue/dispute arising from the Bill.
Du Preez (2011) betrek hier by implikasie grondliggende beginsels (in die eerste twee punte
en die vyfde punt) van taalwetgewing, maar ook domeinbepalende beginsels (die
rotasiestelsel in die derde punt) en regsinstrumentele beginsels (die vierde, sesde en sewende
punte).
Indien die hipotese korrek is dat die aard van die taalwetsontwerp inderdaad fundamenteel
verander het, kan ’n mens begin verstaan waarom daar aan sommige van die beginsels
verander is. Die inherente verskille tussen institusionele en normaliserende taalwettipes wat
vroeër behandel is, kan juis toegeskryf word aan die mate van aanwesigheid van die drie
stelle beginsels. ’n Verdere ontleding sal meer lig hierop kan werp.
Lourens (2011) se vergelyking is meer tegnies van aard. Hy doen letterlik ’n klousule-perklousule-vergelyking
om uit te wys waar SALB II “afwyk” van SALB I. Hierdie vergelyking
kom dus grootliks (maar in meer besonderhede) ooreen met wat dié van Du Preez (2011).
Lourens se oogmerk met die betrokke vergelyking is om regstegniese gronde te vind “ter
verbetering” van SALB II. Omdat Du Preez se ontleding reeds suggereer dat ons hier
moontlik met inherent verskillende taalwetsontwerpe te make het, kan nou gevra word of so
’n klousule-per-klousule-vergelyking uiteindelik nuttig en selfs billik is. Reeds net ’n
oorsigtelike beskouing van die twee wetsontwerpe se oogmerke versterk die hipotese verder
336