01.05.2013 Views

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>LitNet</strong> Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012<br />

SALB II word vergesel van ’n <strong>volledige</strong> verklarende Memorandum (ble. 10–2). Onder meer<br />

word <strong>hier</strong><strong>in</strong> beklemtoon dat <strong>die</strong> wetsontwerp geen f<strong>in</strong>ansiële implikasies <strong>in</strong>hou nie. Ook word<br />

implikasies vir prov<strong>in</strong>sies aangeraak en word verdere prosedures vir <strong>die</strong> han<strong>te</strong>r<strong>in</strong>g van <strong>die</strong><br />

beoogde taalwet uitgespel.<br />

Ter aanloop van ’n ontled<strong>in</strong>g van <strong>die</strong> 2011-taalwetsontwerp sal enkele reaksies daarop<br />

bespreek word. Hier<strong>die</strong> reaksies raak belangrike <strong>in</strong>houdelike aspek<strong>te</strong> aan wat nadere<br />

ontled<strong>in</strong>g verg.<br />

4.1 Reaksies op <strong>die</strong> 2011-taalwetsontwerp<br />

Die reaksies wat <strong>hier</strong> betrekk<strong>in</strong>g het, volg <strong>die</strong> kab<strong>in</strong>et se bekendmak<strong>in</strong>g gedurende Junie 2011<br />

dat SALB II as taalwetsontwerp aanvaar is. Daar word veral vanuit Afrikaanssprekende<br />

geledere gereageer, en soos <strong>te</strong>r <strong>in</strong>leid<strong>in</strong>g vermeld is, k<strong>om</strong> <strong>die</strong> reaksies meestal skepties voor.<br />

Daar moet wel reken<strong>in</strong>g gehou word met <strong>die</strong> feit dat <strong>die</strong> reaksies volg op <strong>die</strong> nie-amp<strong>te</strong>like<br />

weergawe van <strong>die</strong> wetsontwerp wat sedert<strong>die</strong>n (RSA 2011a) <strong>die</strong> rond<strong>te</strong> doen. Die verskille<br />

met <strong>die</strong> gepubliseerde weergawe (RSA 2011b) is eg<strong>te</strong>r ger<strong>in</strong>g genoeg <strong>om</strong> s<strong>te</strong>eds kennis <strong>te</strong><br />

neem van <strong>die</strong> reaksies.<br />

Cerneels (Cornelus) Lourens self is een van <strong>die</strong> eers<strong>te</strong>s wat <strong>in</strong> <strong>die</strong> openbaar reageer. In ’n<br />

gerappor<strong>te</strong>erde onderhoud <strong>in</strong> Die Burger van 10 Julie 2011 verklaar hy: “Daar lê nog ’n lang<br />

pad voor voordat ons by ’n f<strong>in</strong>ale wet sal uitk<strong>om</strong>. ... Die konsepwet voldoen myns <strong>in</strong>siens nog<br />

nie aan <strong>die</strong> Grondwet se vereis<strong>te</strong>s nie” (De Bru<strong>in</strong> 2011). Hy verwys <strong>hier</strong> ui<strong>te</strong>raard na <strong>die</strong><br />

nasionale reger<strong>in</strong>g se grondwetlike verpligt<strong>in</strong>g <strong>in</strong> Artikel 6(4) van <strong>die</strong> Grondwet <strong>om</strong> deur<br />

wetgewende en ander maatreëls sy gebruik van amp<strong>te</strong>like tale <strong>te</strong> reël en <strong>te</strong> monitor (RSA<br />

1996a), maar ook sekerlik na <strong>die</strong> reg<strong>te</strong>r se bekragtig<strong>in</strong>g <strong>hier</strong>van (Cornelus Johannes<br />

Alexander Lourens vs. Die President van <strong>die</strong> Republiek van Suid-Afrika e.a. 2010f). Lourens<br />

se kritiek hou grootliks verband met strukturele aspek<strong>te</strong> van <strong>die</strong> taalwetsontwerp, maar hy<br />

gaan nie <strong>in</strong> besonderhede <strong>in</strong> nie.<br />

Jason Lloyd is volgende met ’n op<strong>in</strong>iestuk wat op 20 Julie 2011 op <strong>LitNet</strong> se men<strong>in</strong>gsblad<br />

verskyn (Lloyd 2011a) en weer op 30 Julie 2011 <strong>in</strong> Rapport (Lloyd 2011b) herhaal word. Hy<br />

is eerder skepties oor <strong>die</strong> haalbaarheid van <strong>die</strong> wetsontwerp b<strong>in</strong>ne <strong>die</strong> kon<strong>te</strong>ks van<br />

oorweldigende verengels<strong>in</strong>g. Lloyd sta<strong>af</strong> sy men<strong>in</strong>g met ’n behandel<strong>in</strong>g van <strong>die</strong> problematiek<br />

van verengels<strong>in</strong>g <strong>in</strong> ’n land waar meertaligheid op grondvlak volgens h<strong>om</strong> e<strong>in</strong>tlik <strong>die</strong> oorhand<br />

voer. Maar hy ui<strong>te</strong>r darem ook ’n positiewe toon:<br />

Ten spy<strong>te</strong> van al <strong>die</strong> struikelblokke op ons pad <strong>om</strong> ons 11 amp<strong>te</strong>like tale gelyke status<br />

[sic] <strong>te</strong> gee is <strong>die</strong> voorges<strong>te</strong>lde Wetsontwerp op Suid-Afrikaanse Tale [soos deur<br />

betrokke skrywer gebruik] <strong>die</strong> eers<strong>te</strong> stap <strong>in</strong> <strong>die</strong> rigt<strong>in</strong>g van ’n veeltalige samelew<strong>in</strong>g<br />

<strong>in</strong> Suid-Afrika. Dit gee hoop. Alles kan mos nie net Engels wees nie. Veral gegewe<br />

<strong>die</strong> feit dat slegs 9 persent van ons bevolk<strong>in</strong>g Engels as huistaal beoefen. (Lloyd<br />

2011a)<br />

Lloyd beweeg dus weg van <strong>die</strong> fokus van <strong>die</strong> hofbevel en <strong>die</strong> nasionale reger<strong>in</strong>g se direk<strong>te</strong><br />

grondwetlike verpligt<strong>in</strong>g en betrek ’n verwagt<strong>in</strong>g oor ’n meer oorkoepelende oogmerk met ’n<br />

331

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!