01.05.2013 Views

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Ops<strong>om</strong>m<strong>in</strong>g<br />

<strong>LitNet</strong> Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012<br />

’n Kritiek op ’n normatiewe vergelyk<strong>in</strong>g van <strong>die</strong><br />

2003- en 2011-weergawes van <strong>die</strong> South African<br />

Languages Bill aan <strong>die</strong> hand van sosiol<strong>in</strong>guistiese<br />

beg<strong>in</strong>sels van taalwetgew<strong>in</strong>g<br />

Theodorus du Plessis<br />

Theodorus du Plessis: Eenheid vir Taalbestuur, Universi<strong>te</strong>it van <strong>die</strong> Vrystaat<br />

Die hersiene weergawe van <strong>die</strong> South African Languages Bill wat sedert Julie 2011 <strong>in</strong><br />

<strong>om</strong>loop en gedurende Oktober 2011 vir openbare k<strong>om</strong>mentaar <strong>in</strong> <strong>die</strong> Staatskoerant<br />

gepubliseer is, het heelwat negatiewe reaksies ontlok, reeds voor <strong>die</strong> openbare verhoor<br />

daaroor wat <strong>die</strong> Parlementêre Por<strong>te</strong>feuljek<strong>om</strong>i<strong>te</strong>e vir Kuns en Kultuur gedurende Januarie<br />

2012 gehou het. Kritici bev<strong>in</strong>d onder meer dat dit ’n <strong>af</strong>gewa<strong>te</strong>rde weergawe van sy<br />

voorganger is, dat dit nie voldoen aan <strong>die</strong> Grondwet se vereis<strong>te</strong>s nie en dat dit e<strong>in</strong>tlik nie<br />

daar<strong>in</strong> gaan slaag <strong>om</strong> Engelse eentaligheid hok <strong>te</strong> slaan nie. Hier<strong>die</strong> <strong>af</strong>leid<strong>in</strong>gs spruit voort uit<br />

’n vergelyk<strong>in</strong>g wat met <strong>die</strong> 2003-weergawe gemaak word en wat laasgenoemde as ’n be<strong>te</strong>r<br />

wetsontwerp voorhou. Maar is <strong>die</strong> 2003-weergawe werklik ’n be<strong>te</strong>r wetsontwerp en sy 2011opvolger<br />

by implikasie dan ’n sleg<strong>te</strong>r ontwerp? Die kernvraag wat dus <strong>in</strong> <strong>hier</strong><strong>die</strong> artikel aan<br />

<strong>die</strong> orde k<strong>om</strong>, is hoe <strong>om</strong> taalwet<strong>te</strong> <strong>te</strong> kan vergelyk sonder <strong>om</strong> noodwendig normatief <strong>te</strong> werk<br />

<strong>te</strong> gaan. Op s<strong>te</strong>rk<strong>te</strong> van <strong>die</strong> sosiol<strong>in</strong>guistiese beg<strong>in</strong>sels van taalwetgew<strong>in</strong>g word ’n<br />

meet<strong>in</strong>strument ontwikkel <strong>om</strong> sodanige vergelyk<strong>in</strong>g <strong>te</strong> kan maak. Hier<strong>die</strong> <strong>in</strong>strument word<br />

dan getoets aan <strong>die</strong> hand van vier modeltaalwet<strong>te</strong>. ’n Met<strong>in</strong>g van <strong>die</strong> 2003-wetsontwerp lê<br />

dan ’n aantal <strong>in</strong>heren<strong>te</strong> leem<strong>te</strong>s <strong>in</strong> <strong>die</strong> ontwerp self bloot wat ernstige vrae oor sy normatiewe<br />

waarde aan <strong>die</strong> orde s<strong>te</strong>l. Die 2011-taalwetsontwerp word aan <strong>die</strong>selfde met<strong>in</strong>g onderwerp.<br />

Dit s<strong>te</strong>l <strong>die</strong> ontleder <strong>in</strong> staat <strong>om</strong> ’n rasionele vergelyk<strong>in</strong>g tussen <strong>die</strong> twee weergawes <strong>te</strong> maak<br />

sonder <strong>om</strong> normatief <strong>te</strong> werk <strong>te</strong> gaan. Die vergelyk<strong>in</strong>g br<strong>in</strong>g onder meer aan <strong>die</strong> lig dat <strong>die</strong><br />

2011-wetsontwerp <strong>in</strong> wese ’n volledig ander tipe wetsmaatreël veronders<strong>te</strong>l. Daar word<br />

bev<strong>in</strong>d dat dit <strong>in</strong> werklikheid nie as nasionale taalwet getakseer behoort <strong>te</strong> word nie, maar<br />

eerder as ’n soort adm<strong>in</strong>istratiewe taalwettipe en selfs as ’n taalskema. Hier<strong>die</strong> bev<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g hou<br />

implikasies <strong>in</strong> vir <strong>die</strong> verdere gesprek oor <strong>die</strong> South African Languages Bill wat ontleders kan<br />

help <strong>om</strong> <strong>die</strong> reg<strong>te</strong> vrae <strong>te</strong> s<strong>te</strong>l en gepas<strong>te</strong> voors<strong>te</strong>lle <strong>te</strong> kan maak.<br />

Trefwoorde: taalwet; taalwetgew<strong>in</strong>g; taalskema; taalbeleid; taalbeplann<strong>in</strong>g; taalbestuur<br />

Abstract<br />

A critique on a normative c<strong>om</strong>parison of the 2003 and 2011 versions of the South<br />

African Languages Billus<strong>in</strong>g sociol<strong>in</strong>guistic pr<strong>in</strong>ciples of language legislation<br />

309

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!