01.05.2013 Views

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

7. Bepal<strong>in</strong>g (met<strong>in</strong>g) van wêreldklasstatus van universi<strong>te</strong>i<strong>te</strong><br />

<strong>LitNet</strong> Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012<br />

Die ideaal sou ’n meet<strong>in</strong>strument wees wat al bogenoemde faktore verreken. So ’n <strong>in</strong>strument<br />

bestaan nie tans nie, en daar moet noodwendig op <strong>die</strong> bogenoemde s<strong>te</strong>lsels van<br />

universi<strong>te</strong>itsgrader<strong>in</strong>gs <strong>te</strong>ruggeval word.<br />

Universi<strong>te</strong>itsgrader<strong>in</strong>gs het ’n lang geskiedenis. US News & World Report se grader<strong>in</strong>gs, wat<br />

van<strong>af</strong> 1983 gepubliseer word, word gewoonlik beskou as <strong>die</strong> beg<strong>in</strong> van <strong>in</strong><strong>te</strong>rnasionale<br />

universi<strong>te</strong>itsgrader<strong>in</strong>gs (Wildavsky 2010:101; Liu en Cheng 2011:145), ofskoon pog<strong>in</strong>gs <strong>om</strong><br />

Amerikaanse universi<strong>te</strong>i<strong>te</strong> <strong>te</strong> gradeer tot so ver <strong>te</strong>rug as 1895 da<strong>te</strong>er (Wildavsky 2010:101).<br />

Sedert<strong>die</strong>n het grader<strong>in</strong>gs<strong>te</strong>lsels van universi<strong>te</strong>i<strong>te</strong> toegeneem, veral <strong>in</strong> ontwikkelde lande,<br />

maar ook <strong>in</strong> ontwikkelende lande, tot <strong>die</strong> punt waar daar vandag <strong>in</strong> s<strong>om</strong>mige lande ’n dosyn<br />

of meer universi<strong>te</strong>itsgrader<strong>in</strong>gs<strong>te</strong>lsels <strong>in</strong> <strong>om</strong>loop is (Liu en Cheng 2011:145). Sh<strong>in</strong>,<br />

Toutkoushian en Teichler (2011) se publikasie wat onlangs verskyn het, is <strong>die</strong> eers<strong>te</strong> boek oor<br />

universi<strong>te</strong>itgrader<strong>in</strong>gs en is gebaseer op 33 universi<strong>te</strong>itgrader<strong>in</strong>gs<strong>te</strong>lsels wat op <strong>die</strong> <strong>in</strong><strong>te</strong>rnet<br />

beskikbaar is.<br />

In ’n tydvak van globalisasie het <strong>die</strong> praktyk van <strong>in</strong><strong>te</strong>rnasionale grader<strong>in</strong>gs v<strong>in</strong>nig ontwikkel.<br />

In 2003 het <strong>die</strong> Sjanghai Akademiese Grader<strong>in</strong>g van Wêrelduniversi<strong>te</strong>i<strong>te</strong> (uitgevoer deur <strong>die</strong><br />

Instituut van Hoër Onderwys van Shanghai Jiao Tong Universi<strong>te</strong>it) verskyn, gevolg deur <strong>die</strong><br />

Times Higher Education Supplement (THES) se grader<strong>in</strong>gs<strong>te</strong>lsel ’n jaar la<strong>te</strong>r. Ofskoon dit <strong>die</strong><br />

twee mees gebruik<strong>te</strong> s<strong>te</strong>lsels is, het baie ander <strong>in</strong><strong>te</strong>rnasionale grader<strong>in</strong>gs<strong>te</strong>lsels (vgl. Liu en<br />

Cheng 2011:147–9) gevolg.<br />

Universi<strong>te</strong>itsgrader<strong>in</strong>gs het eg<strong>te</strong>r ook al baie kritiek ontlok. Hier<strong>die</strong> kritiek wen<strong>te</strong>l <strong>om</strong> <strong>die</strong><br />

gebrek aan <strong>om</strong>vat<strong>te</strong>ndheid van maatstawwe; <strong>die</strong> maatstawwe self; <strong>die</strong> relatiewe gewig van<br />

maatstawwe; <strong>die</strong> kle<strong>in</strong> getal universi<strong>te</strong>i<strong>te</strong> wat betrek word; en <strong>die</strong> gevolge van grader<strong>in</strong>gs.<br />

Soos Figuur 1 aantoon, behels ’n totale peil<strong>in</strong>g van <strong>die</strong> gehal<strong>te</strong> van ’n universi<strong>te</strong>it baie<br />

faktore, maar grader<strong>in</strong>gs is op slegs enkele faktore gebou. Tipies word aan navors<strong>in</strong>g baie<br />

gewig verleen, met m<strong>in</strong>der gewig aan onderrig (Liu en Cheng 2011:149), en nog m<strong>in</strong>der aan<br />

<strong>die</strong>nslewer<strong>in</strong>g (Sh<strong>in</strong> en Toutkoushian 2011:8), <strong>te</strong>rwyl vernuw<strong>in</strong>g en <strong>die</strong> rol van <strong>die</strong><br />

universi<strong>te</strong>it as <strong>die</strong> morele k<strong>om</strong>pas en waghond van <strong>die</strong> samelew<strong>in</strong>g (vgl. Figuur 1) geens<strong>in</strong>s<br />

figureer nie. S<strong>om</strong>mige faktore <strong>in</strong> <strong>die</strong> formule is moeilik, <strong>in</strong><strong>die</strong>n nie onmoontlik nie, <strong>om</strong> <strong>te</strong><br />

meet. Om byvoorbeeld <strong>af</strong>voerkwali<strong>te</strong>it (Figuur 1) na behore <strong>te</strong> meet, sal <strong>die</strong> impak van<br />

alumni <strong>in</strong> <strong>die</strong> werkplek en breë samelew<strong>in</strong>g oor <strong>die</strong> ganse leeftyd van alumni gepeil moet<br />

word. Voorts betrek <strong>die</strong> mees<strong>te</strong> grader<strong>in</strong>gs<strong>te</strong>lsels maar ’n kle<strong>in</strong> breukdeel van alle<br />

universi<strong>te</strong>i<strong>te</strong>. Die Sjanghai Akademiese Grader<strong>in</strong>g van Wêreldklasuniversi<strong>te</strong>i<strong>te</strong> en <strong>die</strong> THESgrader<strong>in</strong>gs<br />

sluit onderskeidelik net <strong>die</strong> boons<strong>te</strong> 500 en 400 universi<strong>te</strong>i<strong>te</strong> <strong>in</strong>, <strong>te</strong>rwyl daar<br />

(volgens <strong>die</strong> In<strong>te</strong>rnational Journal of Scient<strong>om</strong>etrics) 17 036 universi<strong>te</strong>i<strong>te</strong> <strong>in</strong> <strong>die</strong> wêreld is<br />

(Anon. 2011).<br />

Universi<strong>te</strong>itsgrader<strong>in</strong>gs het ’n groot impak op hoër onderwys wêreldwyd. In dié verband<br />

vestig Sh<strong>in</strong> en Toutkoushian (2011:10) <strong>die</strong> aandag op radikale hoëronderwyshervorm<strong>in</strong>g <strong>in</strong><br />

Frankryk. Die probleem is dat grader<strong>in</strong>gs <strong>in</strong> baie gevalle ’n doel op sigself geword het en dat<br />

dit nagejaag word tot nadeel van <strong>in</strong>stitusionele missies, <strong>om</strong>dat kontak met <strong>die</strong> plaaslike en<br />

293

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!