Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

LitNet Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012
Dit is duidelik dat die gemenereg en die gewoontereg aansienlik verskil oor wie die reg het
om die oorledene te begrawe. Die onderskeid tussen die benadering van die twee stelsels kom
ook duidelik na vore uit die uitsprake van die howe wat hierna onder die loep kom.
4.2 Toepassing van die wie-aspek in die howe
Die kwessie van wie die reg het om ’n oorledene te begrawe, is soms kontroversieel en die
howe volg nie altyd ’n eenderse benadering nie. 114
Die algemene regsvraag waarmee die howe gekonfronteer word, kan soos volg opgesom
word:
The crisp issue seems to be who, in the circumstances in which the parties find
themselves, has the duty or right to attend to the funeral arrangements and to
determine where the deceased's body should be buried. 115
Tot dusver het die howe verskillende benaderings gevolg om die vraag na wie die reg het om
te begrawe, op te los.
4.2.1 Die hiërargiese posisie van erfgenaamskap
Saiid v Schatz 116 was een van die eerste sake waarin die howe gekonfronteer is met die vraag
wie die oorledene moet begrawe en waar die oorledene begrawe moet word. In hierdie saak
was die oorledene binne gemeenskap van goed met die respondent getroud. Die respondent
het reëlings getref dat die begrafnis volgens die Christelike geloof geskied. Die oorledene se
broer, die applikant, het aansoek om ’n interdik gedoen om die respondent te verhinder om
voort te gaan met die reëlings. Die applikant was van voornemens om die oorledene kragtens
die gebruike van Islam te begrawe en het aangevoer dat dit in ooreenstemming met die wense
van die oorledene was. 117 Nadat die hof sprake van die oorledene se wense van die hand
gewys het weens onvoldoende bewyse, pas die hof die beginsels van die gemenereg toe en
kom tot die gevolgtrekking dat aangesien die oorledene intestaat gesterwe het, die respondent
en sy minderjarige kind die enigste erfgename was. Gevolglik kom die reg om te begrawe die
respondent toe weens die gemeenregtelike siening dat die erfgename die reg om te begrawe
het. 118
In Human v Human 119 was die respondent die langslewende gade en ook die enigste
erfgenaam van die oorledene. 120 Die hof volg die beslissing in die Saiid-saak en die siening
van Voet en bevind dat die respondent die reg het om die oorledene te begrawe. In die Saiid-
en die Human-saak het die howe nodig gehad om dispute oor wie die oorledene moet
begrawe, op te los tussen erfgename en nie-erfgename. Dit was betreklik maklik om tot ’n
bevinding te kom, aangesien daar enkel-erfgename was in wie se guns die hof kon beslis.
Wat sou die posisie egter wees waar daar meerdere erfgename is wat onder mekaar twis oor
wie die oorledene mag begrawe?
Die vraag oor meerdere aansprake van erfgename het ter sprake gekom in Tseola v
Maqutu. 121 Die oorledene het intestaat gesterwe en sy gade (die respondent) en sy moeder
149