01.05.2013 Views

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>LitNet</strong> Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012<br />

Begr<strong>af</strong>nisreg<strong>te</strong> <strong>in</strong> <strong>die</strong> kon<strong>te</strong>ks van <strong>die</strong> Afrikagewoon<strong>te</strong>reg<br />

en <strong>die</strong> rol van <strong>die</strong> <strong>te</strong>stamentops<strong>te</strong>ller<br />

Ops<strong>om</strong>m<strong>in</strong>g<br />

George Pelser en Christa Rau<strong>te</strong>nbach<br />

George Pelser en Christa Rau<strong>te</strong>nbach: Fakul<strong>te</strong>it Reg<strong>te</strong>, Noordwes-Universi<strong>te</strong>it<br />

Daar ontstaan heelwat konflik <strong>in</strong> <strong>die</strong> Afrika-gewoon<strong>te</strong>reg tussen familielede en erfgename by<br />

<strong>die</strong> <strong>af</strong>s<strong>te</strong>rwe van ’n familielid wanneer daar reël<strong>in</strong>gs vir <strong>die</strong> begr<strong>af</strong>nis getref moet word. Die<br />

hele kwessie kan onder <strong>die</strong> begrip begr<strong>af</strong>nisreg<strong>te</strong> tuisgebr<strong>in</strong>g word. Hier<strong>die</strong> "reg<strong>te</strong>" <strong>om</strong> 'n<br />

oorlede familielid <strong>te</strong> begrawe het eers<strong>te</strong>ns <strong>te</strong> doen met <strong>die</strong> vraag wie <strong>die</strong> oorledene mag<br />

begrawe en tweedens met <strong>die</strong> vraag waar <strong>die</strong> oorledene begrawe moet word. Dié twee vrae<br />

gee aanleid<strong>in</strong>g tot aansienlike verwarr<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>die</strong> howe en daar is nog geen eens<strong>te</strong>mmigheid<br />

oor <strong>die</strong> presiese beg<strong>in</strong>sels wat van toepass<strong>in</strong>g is nie. Die verskillende benader<strong>in</strong>gs wat <strong>in</strong> <strong>die</strong><br />

howe gevolg word, kan tot ’n aansienlike ma<strong>te</strong> van regsonsekerheid lei wat hoofbrekens kan<br />

besorg. ’n Regspraktisyn moet iemand wat volgens <strong>die</strong> gebruike en gewoon<strong>te</strong>s van <strong>die</strong><br />

Afrika-gewoon<strong>te</strong>reg leef, kan adviseer oor begr<strong>af</strong>nisreg<strong>te</strong> wanneer dit by <strong>die</strong> ops<strong>te</strong>l van ’n<br />

<strong>te</strong>stament <strong>te</strong>r sprake k<strong>om</strong>. Dit is gevolglik belangrik dat <strong>die</strong> regspraktisyn, veral <strong>in</strong> <strong>die</strong> <strong>in</strong> <strong>die</strong><br />

kon<strong>te</strong>ks van <strong>te</strong>stamen<strong>te</strong>, kennis dra van <strong>die</strong> regsposisie by begr<strong>af</strong>nisreg<strong>te</strong> <strong>in</strong> <strong>die</strong> Afrikagewoon<strong>te</strong>reg,<br />

asook welke stappe hy of sy kan doen <strong>om</strong> moontlike konfliksituasies <strong>te</strong> vermy.<br />

Die doel van <strong>hier</strong><strong>die</strong> bydrae is eers<strong>te</strong>ns <strong>om</strong> <strong>die</strong> regsposisie met betrekk<strong>in</strong>g tot begr<strong>af</strong>nisreg<strong>te</strong><br />

<strong>in</strong> <strong>die</strong> Afrika-gewoon<strong>te</strong>reg ui<strong>te</strong>en <strong>te</strong> sit, en tweedens <strong>om</strong> beplann<strong>in</strong>gsmeganismes vir ’n<br />

voornemende <strong>te</strong>sta<strong>te</strong>ur wat <strong>in</strong>gevolge <strong>die</strong> Afrika-gewoon<strong>te</strong>reg leef, voor <strong>te</strong> s<strong>te</strong>l.<br />

Sleu<strong>te</strong>lwoorde: Afrika-gewoon<strong>te</strong>reg; begr<strong>af</strong>nisreg<strong>te</strong>; <strong>te</strong>stament; <strong>te</strong>stamentops<strong>te</strong>ller<br />

Abstract<br />

Burial rights <strong>in</strong> the con<strong>te</strong>xt of African cust<strong>om</strong>ary law and the role of the dr<strong>af</strong><strong>te</strong>r of a will<br />

Religious and cultural practices and values play an important role <strong>in</strong> funerals and how they<br />

should be conduc<strong>te</strong>d. This crea<strong>te</strong>s considerable conflict between heirs and family members,<br />

especially those liv<strong>in</strong>g under a sys<strong>te</strong>m of African cust<strong>om</strong>ary law, when s<strong>om</strong>eone <strong>die</strong>s and<br />

funeral arrangements have to be made. This whole issue can be brought under the concept of<br />

burial rights. This "right" to bury a deceased family member can be qui<strong>te</strong> problematic <strong>in</strong> two<br />

ways: first, when the question of who should bury the deceased must be decided, and<br />

secondly when the question of where the deceased must be buried has to be decided. Not only<br />

do these two questions give rise to conflict among the family members of the deceased, but<br />

134

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!