Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet Klik hier om die volledige joernaal in PDF-formaat af te laai - LitNet

01.05.2013 Views

LitNet Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012 22 Sien De Welzim v Regering van KwaZulu 1990 2 SA 915 (N) 921 e.v.; Van der Merwe en Olivier (1989:519); Wicke (1997:76 e.v.); Scott (1983:67–8). 23 Botes v Van Deventer 1966 3 SA 182 (A) 205–6; Van der Merwe en Olivier (1989:519); Wicke (1997:76 e.v.). 24 Sien in die algemeen Van der Merwe en Olivier (1989:514 e.v.); Scott (1983:135 e.v.); Wicke (1997:83 e.v.); Loubser en Midgley (2010:259–60, 373–6); Okpaluba en Osode (2010:334 e.v.). 25 1986 1 SA 117 (A) 134; sien ookK v Minister of Safety and Security 2005 3 SA 179 (KH) 435–6; Minister of Safety and Security v Luiters 2006 4 SA 160 (HHA) 165; 2007 2 SA 106 (KH) 112–3, 115; Minister of Finance v Gore 2007 1 SA 111 (HHA) 123–4; Minister van Veiligheid en Sekuriteit v Phoebus Apollo Aviation BK 2002 5 SA 475 (HHA) 480–2; Minister van Veiligheid en Sekuriteit v Japmoco BK h/a Status Motors 2002 5 SA 649 (HHA) 658–2. 26 Sien in hierdie verband die rigtinggewende beslissing in K v Minister of Safety and Security 2005 3 SA 179 (KH) wat later bespreek word. 27 K v Minister of Safety and Security 2005 6 SA 419 (KH); Minister of Safety and Security v F 2011 3 SA 487 (HHA); F v Minister of Safety and Security 2012 1 SA 536 (KH). Sien bv. ook Minister of Police v Rabie 1986 1 SA 117 (A)(kwaadwillige arrestasie, aanranding en onregmatige vryheidsberowing); Commissioner, SARS v TFN Diamond Cutting Works (Pty) Ltd 2005 5 SA 113 (HHA) 117 (diefstal); Greater Johannesburg Transitional Metropolitan Council v ABSA Bank Ltd t/a Volkskas Bank 1997 2 SA 591 (W) (bedrog);Minister of Finance v Gore 2007 1 SA 111 (HHA) (bedrog); Twalo v The Minister of Safety and Security [2009] 2 All SA 491 (OK) (doodmaak van ’n broodwinner); sien verder Okpaluba en Osode (2010:346 e.v.). 28 Minister of Finance v Gore 2007 1 SA 111 (HHA) 123. 29 Sien bv. D’Oliviera 1976:477-88; vgl. Scott (1983:199–201); Wiechers (1985), hfst.7; Baxter (1984:631–2); Du Bois (2010:139). 30 Minister of Safety and Security v F 2011 3 SA 487 (HHA) 499–500 (obiter); sien ook F v Minister of Safety and Security2012 1 SA 536 (KH) 564–5 (minderheidsuitspraak); vgl. Minister of Law and Order v Ngobo 1992 4 SA 822 (A) 832. 31 Sien bv. Mhlongo v Minister of Police 1978 2 SA 551 (A) 568 (hier onder in n. 34 aangehaal). 32 Sien F v Minister of Safety and Security 2012 1 SA 536 (KH) 564 (minderheidsuitspraak); Scott 1983:200–1; D’Oliviera 1976:477–88; vgl. Wiechers (1985), hfst. 7. 33 1983:200–1. 93

LitNet Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012 34 Scott 1983:200–1 verkies middellike aanspreeklikheid as grondslag (vgl. egter Wiechers 1985:315–26), welke standpunt doelmatigheidshalwe ook deur die appèlhof in Mhlongo v Minister of Police 1978 2 SA 551 (A) 566-7gehandhaaf word: “It was argued by appellant’s counsel that in this connection [art. 1 van Wet 20 van 1957] the analogy of master and servant is a false one and that officers of the State should be seen as the organs by which the State itself acts and exercises its powers. Accordingly, when a policeman is about his business as a policeman, his acts (including delicts) are the acts or delicts of the State: they are not acts performed by a servant on behalf of its master. Consequently no question of vicarious liability arises. The State is liable for the acts of its officers or ‘servant’ because they are the State’s own acts. While this is an interesting theory ..., I am of the opinion that the view that all members of the police force are prima facie servants of the State, is too well entrenched in decisions of this Court ... to be reconsidered at this stage.” Sien ook F v Minister of Safety and Security 2012 1 SA 536 (KH) 564. 35 2011 3 SA 487 (HHA) 499; sien ook F v Minister of Safety and Security 2012 1 SA 536 (KH) 564 (minderheidsuitspraak); vgl. Minister of Law and Order v Ngobo 1992 4 SA 822 (A) 832. 36 Minister of Safety and Security v Van Duivenboden 2002 6 SA 431 (HHA); Van Eeden v Minister of Safety and Security 2003 1 SA 389 (HHA); Minister of Safety and Security v Hamilton 2004 2 SA 216 (HHA); Minister of Safety and Security v Carmichele 2004 3 305 (HHA). 37 Vgl. F v Minister of Safety and Security 2012 1 SA 536 (KH) 564 vn. 33 (minderheidsuitspraak). Die meerderheid van die hof het hulle nie oor direkte aanspreeklikheid uitgelaat nie (557). 38 Sien n. 36. 39 Neethling 2011(a):428 e.v.; vgl. ook Scott (2011(a):779–80). 40 2011(a):779–80. 41 2012 1 SA 536 (KH) 557. 42 557 e.v., veral 564 e.v. 43 565–6. 44 In Media 24 Ltd v SA Taxi Securitisation (Pty) Ltd 2011 5 SA 329 (HHA) 341 stel die hof dit duidelik dat “when this court has taken a policy decision, we cannot change it just because we would have decided the matter differently. We must live with that policy decision, bearing in mind that litigants and legal practitioners have arranged their affairs in accordance with that decision. Unless we are therefore satisfied that there are good reasons for change, we should confirm the status a quo.” 94

<strong>LitNet</strong> Akademies Jaargang 9(2), Augustus 2012<br />

22 Sien De Welzim v Reger<strong>in</strong>g van KwaZulu 1990 2 SA 915 (N) 921 e.v.; Van der Merwe en<br />

Olivier (1989:519); Wicke (1997:76 e.v.); Scott (1983:67–8).<br />

23 Bo<strong>te</strong>s v Van Deven<strong>te</strong>r 1966 3 SA 182 (A) 205–6; Van der Merwe en Olivier (1989:519);<br />

Wicke (1997:76 e.v.).<br />

24 Sien <strong>in</strong> <strong>die</strong> algemeen Van der Merwe en Olivier (1989:514 e.v.); Scott (1983:135 e.v.);<br />

Wicke (1997:83 e.v.); Loubser en Midgley (2010:259–60, 373–6); Okpaluba en Osode<br />

(2010:334 e.v.).<br />

25 1986 1 SA 117 (A) 134; sien ookK v M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r of S<strong>af</strong>ety and Security 2005 3 SA 179 (KH)<br />

435–6; M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r of S<strong>af</strong>ety and Security v Lui<strong>te</strong>rs 2006 4 SA 160 (HHA) 165; 2007 2 SA 106<br />

(KH) 112–3, 115; M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r of F<strong>in</strong>ance v Gore 2007 1 SA 111 (HHA) 123–4; M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r van<br />

Veiligheid en Sekuri<strong>te</strong>it v Phoebus Apollo Aviation BK 2002 5 SA 475 (HHA) 480–2;<br />

M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r van Veiligheid en Sekuri<strong>te</strong>it v Japmoco BK h/a Status Motors 2002 5 SA 649 (HHA)<br />

658–2.<br />

26<br />

Sien <strong>in</strong> <strong>hier</strong><strong>die</strong> verband <strong>die</strong> rigt<strong>in</strong>ggewende besliss<strong>in</strong>g <strong>in</strong> K v M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r of S<strong>af</strong>ety and<br />

Security 2005 3 SA 179 (KH) wat la<strong>te</strong>r bespreek word.<br />

27 K v M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r of S<strong>af</strong>ety and Security 2005 6 SA 419 (KH); M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r of S<strong>af</strong>ety and Security v<br />

F 2011 3 SA 487 (HHA); F v M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r of S<strong>af</strong>ety and Security 2012 1 SA 536 (KH). Sien bv.<br />

ook M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r of Police v Rabie 1986 1 SA 117 (A)(kwaadwillige arrestasie, aanrand<strong>in</strong>g en<br />

onregmatige vryheidsberow<strong>in</strong>g); C<strong>om</strong>missioner, SARS v TFN Diamond Cutt<strong>in</strong>g Works (Pty)<br />

Ltd 2005 5 SA 113 (HHA) 117 (<strong>die</strong>fstal); Grea<strong>te</strong>r Johannesburg Transitional Metropolitan<br />

Council v ABSA Bank Ltd t/a Volkskas Bank 1997 2 SA 591 (W) (bedrog);M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r of<br />

F<strong>in</strong>ance v Gore 2007 1 SA 111 (HHA) (bedrog); Twalo v The M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r of S<strong>af</strong>ety and Security<br />

[2009] 2 All SA 491 (OK) (doodmaak van ’n broodw<strong>in</strong>ner); sien verder Okpaluba en Osode<br />

(2010:346 e.v.).<br />

28 M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r of F<strong>in</strong>ance v Gore 2007 1 SA 111 (HHA) 123.<br />

29<br />

Sien bv. D’Oliviera 1976:477-88; vgl. Scott (1983:199–201); Wiechers (1985), hfst.7;<br />

Bax<strong>te</strong>r (1984:631–2); Du Bois (2010:139).<br />

30 M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r of S<strong>af</strong>ety and Security v F 2011 3 SA 487 (HHA) 499–500 (obi<strong>te</strong>r); sien ook F v<br />

M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r of S<strong>af</strong>ety and Security2012 1 SA 536 (KH) 564–5 (m<strong>in</strong>derheidsuitspraak); vgl.<br />

M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r of Law and Order v Ngobo 1992 4 SA 822 (A) 832.<br />

31 Sien bv. Mhlongo v M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r of Police 1978 2 SA 551 (A) 568 (<strong>hier</strong> onder <strong>in</strong> n. 34<br />

aangehaal).<br />

32 Sien F v M<strong>in</strong>is<strong>te</strong>r of S<strong>af</strong>ety and Security 2012 1 SA 536 (KH) 564 (m<strong>in</strong>derheidsuitspraak);<br />

Scott 1983:200–1; D’Oliviera 1976:477–88; vgl. Wiechers (1985), hfst. 7.<br />

33 1983:200–1.<br />

93

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!