01.05.2013 Views

Aflaai - Remgro

Aflaai - Remgro

Aflaai - Remgro

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID


80 BESTUURSRAAMWERK<br />

81 DIREKSIE<br />

BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID<br />

Korporatiewe bestuursverslag<br />

86 RISIKOBESTUUR EN INTERNE BEHEER<br />

86 EKSTERNE OUDIT<br />

86 BELEGGERSVERHOUDINGE EN AANDEELHOUERSKOMMUNIKASIE<br />

86 BESIGHEIDSREDDINGSTAPPE<br />

REMGRO BEPERK | 79 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


BESTUURSRAAMWERK<br />

KORPORATIEWE BESTUURSVERSLAG<br />

<strong>Remgro</strong> Beperk (<strong>Remgro</strong>) is verbind tot die hoogste<br />

vlak van korporatiewe bestuur, integriteit en etiek. Die<br />

raad van direkteure (die direksie) is in die finale instansie<br />

daarvoor verantwoordelik dat bestuurstandaarde<br />

gehandhaaf word en word hierin ondersteun deur senior<br />

bestuur, wat daarna streef om ’n kultuur van nakoming<br />

en goeie bestuur in die <strong>Remgro</strong> groep te vestig. Dit<br />

word ondersteun deur gesonde en sigbare leierskap,<br />

wat gekenmerk word deur die etiese waardes van<br />

verantwoordelikheid, aanspreeklikheid, billikheid en<br />

deursigtigheid. Goeie korporatiewe bestuurstrukture<br />

en -prosesse bestaan en word deur die direksie as<br />

deurslaggewend beskou om volhoubare groei in belang<br />

van alle belanghebbendes te lewer.<br />

Die direksie is ’n voorstander van goeie korporatiewe<br />

bestuur by al die ondernemings waarin <strong>Remgro</strong><br />

belê en die maatskappy gebruik sy beduidende<br />

invloed om te verseker dat alle genoteerde filiale en<br />

geassosieerde maatskappye die beginsels vervat in die<br />

King-verslag oor Bestuur in Suid-Afrika 2009 (King III)<br />

onderskryf. Doeltreffende bestuur vorm deel van<br />

<strong>Remgro</strong> se beleggings beoordelingsmaatstawwe en<br />

word verder op ’n deurlopende grondslag gemonitor<br />

deur nie-uitvoerende direksieverteenwoordiging by<br />

maatskappye waarin belê is.<br />

<strong>Remgro</strong> is ’n beleggingshouermaatskappy en daarom<br />

beteken enige verwysing na “die groep“ in hierdie<br />

konteks die maatskappy en sy volfiliale. <strong>Remgro</strong> se twee<br />

bedryfsvolfiliale, Tsb Sugar Holdings (Edms) Beperk<br />

(Tsb Sugar) en Wispeco Holdings Beperk (Wispeco),<br />

word bedryf en bestuur as onafhanklike entiteite, met<br />

outonome direksies. In die tydperk onder oorsig<br />

het Tsb Sugar die vereiste protokol in plek geplaas<br />

om te verseker dat die nuwe bestuurstandaarde<br />

wat deur King III vereis word, op ’n doeltreffende<br />

wyse aanvaar en geïmplementeer word. Die<br />

belangrikste gebiede wat aandag geniet het, het<br />

verband gehou met die hersiening van bestaande<br />

mandate, beleide en prosedures ten opsigte van<br />

sleutelbestuursmaatstawwe, met insluiting van,<br />

maar nie beperk nie tot direksie- en subkomiteehandveste<br />

en -mandate, sowel as beleid met betrekking<br />

tot belanghebbendes, IT-bestuur en wetlike nakoming.<br />

In die geval van Wispeco voldoen die samestelling<br />

van die direksie nie aan die onafhanklikheidsvereistes<br />

van King III nie as gevolg van die grootte van die<br />

besigheid. Deur die aanvaarding en implementering van<br />

<strong>Remgro</strong> se beleide, prosesse en prosedures, verseker<br />

laasgenoemde se verteenwoordigers in die direksie<br />

van Wispeco egter dat gesonde korporatiewe bestuur-<br />

en volhoubaarheidspraktyke deur die maatskappy<br />

gevolg word.<br />

<strong>Remgro</strong> se ander volfiliale, met uitsluiting van Tsb<br />

Sugar en Wispeco waarna hierbo verwys is, is nie<br />

bedryfsmaatskappye nie en word deur <strong>Remgro</strong><br />

Bestuursdienste Beperk (RBD) geadministreer.<br />

Die lede van <strong>Remgro</strong> se Bestuursraad is ook die<br />

direkteure van RBD. RBD verskaf bestuurs- en<br />

ondersteunende dienste aan <strong>Remgro</strong> en sommige<br />

van sy filiale en geassosieerdes en verhaal sy<br />

kostes gedeeltelik deur fooie wat vir hierdie<br />

dienste gehef word. Die netto koste van<br />

RBD vorm deel van die korporatiewe koste<br />

van <strong>Remgro</strong>.<br />

King III het op 1 Maart 2010 in werking getree en die<br />

direksie is tevrede dat <strong>Remgro</strong> die beginsels daarvan<br />

in die tydperk onder oorsig nagekom het. Waar nie aan<br />

’n beginsel van King III voldoen is soos gespesifiseer<br />

nie, word dit, waar toepaslik, verduidelik. Vir maklike<br />

verwysing word ’n opsomming van al die King IIIbeginsels<br />

wat nie toegepas is, hieronder gegee.<br />

> Die voorsitter van die direksie, Mnr Johann Rupert,<br />

is nie ’n onafhanklike nie-uitvoerende direkteur nie,<br />

maar gegewe sy kennis van die besigheid en sy<br />

sake-ondervinding ag die direksie hierdie reëling nie<br />

net as wenslik nie, maar ook as noodsaaklik om die<br />

sakedoelwitte van <strong>Remgro</strong> te bereik.<br />

> Die voorsitter van die direksie tree as ex officiovoorsitter<br />

van die vergoedings-en-nominasiekomitee<br />

op. Hoewel hy nie onafhanklik is nie, ondersteun<br />

die direksie sy voorsitterskap van die vergoedingsen-nominasiekomitee<br />

vanweë die noodsaaklikheid<br />

om die maatskappy se vergoedingsbenadering in<br />

ooreenstemming met die korporatiewe strategie<br />

te bring.<br />

> Die direksie en subkomitees doen jaarliks ’n eie<br />

evaluering, maar het besluit om nie ’n oorsig van die<br />

evalueringsproses, resultate en aksieplanne in die<br />

geïntegreerde verslag bekend te maak nie vanweë<br />

die potensiële sensitiewe aard daarvan.<br />

> Ingevolge die evalueringsproses word direkteure<br />

nie individueel as deel van die jaarlikse evaluering<br />

beoordeel nie. Onafhanklike nie-uitvoerende direkteure<br />

word egter individueel beoordeel ten opsigte<br />

van hul onafhanklikheid, en veral die onafhanklikheid<br />

van direkteure wat reeds meer as nege jaar in die<br />

direksie dien.<br />

> Volgens King III moet die geïntegreerde verslag<br />

die mandate van direksiekomitees openbaar. Die<br />

geïntegreerde verslag bevat egter net ’n opsomming<br />

van die mandate. Volledige besonderhede is op die<br />

maatskappy se webblad beskikbaar.<br />

> Die direksie glo nie daaraan dat direkteure,<br />

bykomend tot ’n basisfooi, bywoningsfooie moet<br />

verdien nie. Baie van die direkteure voeg aansienlike<br />

waarde tot die groep toe buite formele direksie- en<br />

REMGRO BEPERK | 80 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


komiteevergaderings, soms selfs meer as wat hulle<br />

binne formele vergaderings sou kon doen.<br />

> Die direksie is nie voornemens om aandeelhouers<br />

vir nie-bindende goedkeuring van <strong>Remgro</strong> se<br />

vergoedings beleid te vra nie. Die beredenering<br />

en grondslag vir die groep se uitvoerende<br />

vergoedingsbeleid word deeglik deur die<br />

vergoeding-en-nominasiekomitee oorweeg en in die<br />

jaarverslag gedokumenteer.<br />

> Die King III-verslag vereis dat die salarisse van die drie<br />

hoogs besoldigde werknemers wat nie uitvoerende<br />

direkteure is nie, geopenbaar word. Die inligting<br />

van mnr Neville Williams, ’n lid van die bestuursraad<br />

en ook <strong>Remgro</strong> se enigste voorgeskrewe beampte<br />

ingevolge die Maatskappywet (Nr. 71 van 2008)<br />

(nuwe Maatskappywet), word afsonderlik openbaar.<br />

Vanweë hulle gespesialiseerde kundigheid, die<br />

mededingende aard van die Suid-Afrikaanse sakeomgewing<br />

en hulle waarde vir <strong>Remgro</strong>, verkies die<br />

direksie om nie hierdie inligting vir elk van die twee<br />

oorblywende individue te openbaar nie, maar eerder<br />

om die gesamentlike salaris van die twee werknemers<br />

te openbaar.<br />

> Die direksie is nie van voorneme om ’n amptelike<br />

geskilbeslegtingsproses in te stel nie, omdat dit<br />

van mening is dat die bestaande prosesse in die<br />

groep suksesvol funksioneer en nie ’n meer formele<br />

en aparte meganisme benodig nie. Die nuwe<br />

Maatskappywet bied genoegsame regsmiddele aan<br />

aandeelhouers.<br />

> Die King III-verslag vereis dat die maatskappy<br />

se volhoubare ontwikkelingsverslag deur ’n<br />

onafhanklike, eksterne spesialis geouditeer word.<br />

<strong>Remgro</strong> se volhoubare ontwikkelingsverslag is nie<br />

geouditeer nie, maar verifiëring is verkry van die<br />

kernvol houbaarheidsaanwysers deur ooreengekome<br />

prosedures wat deur interne oudit en onafhanklike<br />

diensverskaffers uitgevoer is.<br />

Gedurende die tydperk onder oorsig het ’n reeks<br />

bestuursverwante regulatoriese ontwikkelings in<br />

werking getree, waarvan King III en die nuwe<br />

Maatskappywet die belangrikste was. Verskeie<br />

werkwinkels en opleiding-sessies oor King III en<br />

die nuwe Maatskappywet is die afgelope twee<br />

jaar binne <strong>Remgro</strong> gehou om te verseker dat sy<br />

direkteure en bestuur toegerus is om gesonde<br />

korporatiewe bestuurspraktyke te implementeer en<br />

toe te pas.<br />

<strong>Remgro</strong> meet die doeltreffendheid van sy bestuurs -<br />

prosesse aan die JSE se Maatskaplike Verant woorde likheid<br />

beleggingsindeks (SRI), waaraan die maatskappy<br />

sedert die loodsing daarvan in Mei 2004 suksesvol<br />

deelneem. Die bestuurspraktyke van Rainbow Chicken<br />

Beperk, as <strong>Remgro</strong> se grootste en enigste genoteerde<br />

filiaal, word hierby geïnkorporeer.<br />

KORPORATIEWE BESTUURSVERSLAG<br />

Geïntegreerde verslagdoening ingevolge King III<br />

vereis jaarlikse rapportering oor finansiële, sowel as<br />

volhoubaarheids- en maatskaplike vertoning. Die veranderinge<br />

aan die jaarverslag as gevolg van die toepassing<br />

van King III het grootliks te doen met die<br />

aanbied van inligting in ’n meer relevante formaat<br />

en as sodanig is aparte verslae vir risikobestuur en<br />

vergoeding ingesluit. Die aspekte wat in hierdie verslae<br />

behandel word, het vroeër in ’n mindere mate deel<br />

van die korporatiewe bestuursverslag gevorm. Buiten<br />

die veranderinge aan die jaarverslag, het baie van die<br />

uitwerking van King III te doen met die samestelling van<br />

die direksie en subkomitees, asook die funksionering<br />

van hierdie liggame, soos in meer besonderhede<br />

hieronder beskryf.<br />

DIREKSIE<br />

Direksiehandves en -verantwoordelikhede<br />

Die direksie het ’n formele handves aanvaar en<br />

geïmplementeer om:<br />

> die verantwoordelikhede, funksies en samestelling<br />

van die direksie te identifiseer, te omskryf en aan te<br />

teken, en<br />

> as verwysing vir nuwe direkteure te dien.<br />

Die handves is gedurende die tydperk op datum<br />

gebring om die beginsels en aanbevelings van King III in<br />

te sluit, sowel as enige veranderinge wat deur die nuwe<br />

Maatskappywet vereis word. Alle direkteure van <strong>Remgro</strong><br />

onderskryf die handves, waarvan ’n kopie op <strong>Remgro</strong> se<br />

webblad by www.remgro.com beskikbaar is.<br />

Sleutelverantwoordelikhede ingevolge die handves sluit<br />

die volgende in:<br />

> verseker dat die direksie se samestelling voorsiening<br />

maak vir die nodige vaardighede en ervaring;<br />

> aanstelling van nuwe direkteure;<br />

> die jaarlikse aanstelling en evaluering van die<br />

hoofuitvoerende beampte, die hoof finansiële<br />

beampte en die hoof beleggingsbeampte;<br />

> die aanspreek van alle aspekte wat van strategiese of<br />

wesentlike aard is of wat die aansien van <strong>Remgro</strong> kan<br />

benadeel;<br />

> gee rigting aan die etiese standaarde, strategie<br />

en werksaamhede van die groep om ’n volhoubare<br />

besigheid te bou, met inagneming van die kort- en<br />

langtermynimpak van die groep se strategie op die<br />

ekonomie, gemeenskap en die omgewing;<br />

> monitor nakoming van wette, regulasies en kodes van<br />

beste sakepraktyke;<br />

> verseker dat relevante en akkurate inligting betyds<br />

aan belanghebbendes gekommunikeer word;<br />

> in die finale instansie verantwoordelik vir die<br />

strategiese rigting, risiko-aptyt, prestasie en sake<br />

van <strong>Remgro</strong>;<br />

REMGRO BEPERK | 81 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


goedkeuring van nuwe beleggings of die uitbreiding<br />

van bestaande beleggings van meer as R500 miljoen,<br />

sowel as die vervreemding van bestaande beleggings<br />

vir bedrae meer as R500 miljoen;<br />

> monitor die bedryfs- en beleggingsprestasie van<br />

<strong>Remgro</strong>;<br />

> bemagtiging van uitvoerende bestuur om bedryfs-<br />

en beleggingsplanne en -strategieë te implementeer<br />

volgens gedelegeerde mandate;<br />

> risikobestuur en IT-bestuur;<br />

> verseker dat volhoubaarheidsrapportering by<br />

finansiële rapportering geïntegreer is;<br />

> die bevordering van goeie bestuur by filiale,<br />

insluitende die implementering van <strong>Remgro</strong> se<br />

beleide, prosesse en prosedures by filiale;<br />

> verseker dat die vergoeding van direkteure en senior<br />

bestuur volgens die vergoedingsbeleid geskied;<br />

> oorweeg, minstens twee keer per jaar, die<br />

lopendesaak-status van <strong>Remgro</strong>.<br />

Die direksie is tevrede dat hulle gedurende die afge -<br />

lope finansiële tydperk hulle verpligtinge en verantwoordelikhede,<br />

soos in die handves beskryf, behoorlik<br />

nagekom het.<br />

<strong>Remgro</strong> het ’n ten volle funksionele direksie wat die<br />

groep lei en beheer. Alle kwessies van ’n wesentlike of<br />

strategiese aard of wat ’n uitwerking op die reputasie van<br />

die groep kan hê, word na die direksie verwys. Ander sake<br />

word deur die bestuursraad en/of beleggingskomitee of<br />

deur senior bestuur hanteer, soos toegelaat ingevolge<br />

’n formele delegering van gesag. Die direksie vergader<br />

minstens vyf keer per jaar en volg ’n jaarlikse werkplan<br />

om te verseker dat alle relevante sake aandag geniet.<br />

Lede van die direksie en subkomitees ontvang ’n<br />

agenda, saam met ondersteunende stukke, minstens<br />

’n week voor elke vergadering ten einde hulle behoorlik<br />

voor te berei. Alle direkteure het onbeperkte toegang<br />

tot die dienste van die maatskappysekretaris en senior<br />

bestuur, sowel as tot maatskappyrekords.<br />

Samestelling van die direksie<br />

Besonderhede van die direkteure van die maatskappy<br />

verskyn op bladsy 19 tot 21 van die geïntegreerde<br />

jaarverslag.<br />

Die samestelling van die direksie weerspieël ’n ewewig<br />

van uitvoerende en nie-uitvoerende direkteure, van<br />

wie die meeste onafhanklik is. Die direksie bestaan<br />

tans uit ses uitvoerende en twaalf nie-uitvoerende<br />

direkteure, van wie agt onafhanklik is. Nie-uitvoerende<br />

direkteure word in die direksie verkies op grond van<br />

hul wyere kennis en ervaring en van hulle word verwag<br />

om effektief tot besluitneming en die formulering van<br />

beleid by te dra. Die onafhanklikheid van onafhanklike<br />

nie-uitvoerende direkteure word jaarliks hersien en die<br />

onafhanklikheid van nie-uitvoerende direkteure wat vir<br />

KORPORATIEWE BESTUURSVERSLAG<br />

meer as nege jaar in die direksie gedien het, word aan<br />

’n strawwe oorsig onderwerp.<br />

Uitvoerende direkteure dra hul insig tot die dag-tot-dagbedrywighede<br />

by, waardeur die direksie in staat gestel<br />

word om doelwitte te identifiseer, rigting te verskaf<br />

en die uitvoerbaarheid en volhoubaarheid van voorgestelde<br />

strategieë te bepaal. Hierdie direkteure is oor<br />

die algemeen verantwoordelik vir die implementering<br />

van alle bedryfsbesluite.<br />

Die direksie sal nie uit minder as vier of meer as<br />

negentien direkteure bestaan nie, of enige ander getal,<br />

soos van tyd tot tyd deur die direksie bepaal mag word.<br />

Die direksie is tevrede dat sy huidige lede gesamentlik<br />

oor die nodige vaardighede en ondervinding beskik<br />

om sy verantwoordelikhede na te kom, die groep se<br />

doelwitte te bereik en waarde vir aandeelhouers oor<br />

die lang termyn te skep. Volgens die statute van die<br />

maatskappy moet ’n derde van die direkteure jaarliks<br />

op ’n rotasiegrondslag aftree. Hulle mag hulself egter vir<br />

’n verdere termyn herkiesbaar stel.<br />

Die rolle en verant woorde likhede van die voorsitter<br />

van die direksie en die hoofuitvoerende beampte<br />

word geskei. Die voorsitter, die ondervoorsitter, die<br />

hoofuitvoerende beampte, die hoof finansiële beampte<br />

en die hoof beleggingsbeampte word almal op ’n<br />

jaarlikse grondslag verkies en/of aangestel.<br />

Soos voorheen genoem, is die voorsitter van die<br />

direksie nie ’n onafhanklike direkteur nie. Die direksie<br />

neem kennis van die beginsel in die King-verslae dat<br />

’n onafhanklike nie-uitvoerende direkteur as voorsitter<br />

aangestel word. Gegewe die verantwoordelikheid van<br />

die direksie om op prestasie te fokus en rigting aan die<br />

kommersiële en ekonomiese voorspoed van <strong>Remgro</strong> te<br />

gee, word die huidige reëling nie alleen as toepaslik nie,<br />

maar as noodsaaklik beskou. In nakoming van King III<br />

en die JSE se noteringsvereistes het die direksie op sy<br />

vergadering van 25 November 2010 mnr G T Ferreira<br />

as hoof onafhanklike direkteur aangestel. Sonder om<br />

afbreuk te doen aan die gesag van die voorsitter, is<br />

die hooffunksie van die hoof onafhanklike direkteur<br />

onder andere om leierskap en advies aan die direksie<br />

te verskaf wanneer die voorsitter ’n botsing van belange<br />

het. Die hoof onafhanklike direkteur word op ’n jaarlikse<br />

grondslag deur die direksie aangestel.<br />

Die hoofuitvoerende beampte, mnr Thys Visser, is<br />

verantwoordelik vir die dag-tot-dag bestuur van die<br />

maatskappy en hy word in hierdie opsig bygestaan<br />

deur mnre Leon Crouse (hoof finansiële beampte) en<br />

Jannie Durand (hoof beleggingsbeampte). Tussen<br />

die drie van hulle het hul 71 jare diens by <strong>Remgro</strong> en<br />

<strong>Remgro</strong>-verwante besighede.<br />

REMGRO BEPERK | 82 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


Evaluering van die direksie, subkomitees en<br />

individuele direkteure<br />

Die direksie en subkomitees word jaarliks deur hul lede<br />

geëvalueer. Die uitslag van hierdie evaluerings word nie<br />

in die geïntegreerde jaarverslag bekend gemaak nie,<br />

maar die benoeming van direkteure vir heraanstelling<br />

word nie gedoen alvorens die vertoning van die direksie<br />

geëvalueer is nie. Die direksie bepaal sy funksies,<br />

verpligtinge en prestasiemaatstawwe, asook dié van<br />

subkomitees, om as norm vir prestasiebeoordelings<br />

te dien.<br />

Die direksie is tevrede met die onafhanklikheid van<br />

onafhanklike nie-uitvoerende direkteure, insluitende dié<br />

van mnre Fred Robertson en Paul Harris, wat reeds vir<br />

tien jaar in die direksie dien. Gegrond op die evaluering<br />

is daar geen bewys van enige omstandighede en/of<br />

verwantskap wat hul oordeel in gedrang bring nie. Hul<br />

onafhanklikheid word ook op geen wyse deur die lengte<br />

van hul diens beïnvloed nie.<br />

Induksie van nuwe direkteure<br />

Pas aangestelde direkteure word amptelik deur die<br />

maatskappysekretaris van hul fidusiêre pligte in kennis<br />

gestel. By hul aanstelling ontvang die direkteure<br />

intreestukke, bestaande uit onder andere agendas<br />

en notules van die twee mees onlangse direksie- en<br />

subkomiteevergaderings (indien van toepassing),<br />

die jongste finansiële jaar- en geïntegreerde verslag,<br />

die maatskappy se gedragskode ten opsigte van binneinligtingtransaksies,<br />

die groepstruktuur, direksiehandves<br />

en subkomitee-mandate, ens. om hulle in<br />

te lig oor bestaande kwessies en risiko’s wat aandag<br />

geniet en ook om aan hulle ’n algemene begrip van<br />

die groep te gee. Nuwe direkteure word ook genooi<br />

om oriënteringsvergaderings saam met uitvoerende<br />

direkteure en senior bestuur by te woon. Hierbenewens<br />

ontvang nuwe direkteure ook inligting oor die JSE se<br />

noteringsvereistes en die verpligtinge van direkteure<br />

daarin vervat.<br />

Lede van die direksie, subkomitees en individuele<br />

direkteure is geregtig daarop om onafhanklike<br />

professionele advies oor die sake van die groep te<br />

bekom op koste van die maatskappy, met vooraf<br />

kennisgewing aan die hoofuitvoerende beampte of<br />

maatskappysekretaris.<br />

Maatskappysekretaris se rol en<br />

verantwoordelikhede<br />

Alle direkteure het onbeperkte toegang tot die dienste<br />

van die maatskappysekretaris, mev Mariza Lubbe, wat<br />

aan die direksie verantwoordelik is om te verseker dat<br />

behoorlike korporatiewe bestuursbeginsels nagekom<br />

en dat direksie-oriëntering en -opleiding wanneer<br />

nodig, verskaf word.<br />

KORPORATIEWE BESTUURSVERSLAG<br />

Die maatskappysekretaris is verder verantwoordelik vir<br />

die behoorlike administrasie van verrigtinge en sake<br />

wat verband hou met die direksie, die maatskappy en<br />

die aandeelhouers van <strong>Remgro</strong> in ooreenstemming met<br />

toepaslike wetgewing en prosedures.<br />

Die maatskappysekretaris is nie ’n direkteur van <strong>Remgro</strong><br />

nie en het ’n armlengteverhouding met die direksie en<br />

direkteure.<br />

Direksiekomitees<br />

Die direksie het subkomitees saamgestel om hulle met<br />

die nakoming van pligte en verantwoordelikhede by<br />

te staan. Elke komitee het sy eie mandaat wat die magte<br />

en pligte daarvan beskryf. Kopieë van hierdie mandate,<br />

wat op ’n jaarlikse grondslag hersien word, is op <strong>Remgro</strong><br />

se webblad by www.remgro.com beskikbaar.<br />

Die notules van komiteevergaderings word in die<br />

agendas van daaropvolgende direksievergaderings<br />

ingesluit en sake wat die direksie se aandag of ’n<br />

direksiebesluit verg, word uitgelig en as aparte agendapunte<br />

opgeneem. Ondanks die delegering van funksies<br />

na direksiekomitees, bly die direksie uiteindelik<br />

verantwoordelik vir die behoorlike uitvoering van<br />

hierdie funksies, met uitsondering van die funksies<br />

van die oudit-en-risikokomitee wat verband hou met<br />

die aanstelling, fooie en aanstellingsvoorwaardes van<br />

die eksterne ouditeur.<br />

Vergoedings-en-nominasiekomitee<br />

Die komitee bestaan uit vier nie-uitvoerende direkteure,<br />

waarvan drie onafhanklik is. Die maatskappyvoorsitter,<br />

mnr Johann Rupert, is ook die voorsitter van hierdie<br />

komitee, terwyl die hoof van die menslike hulpbronneafdeling<br />

as sekretaris optree. Die hoofuitvoerende<br />

beampte woon alle vergaderings op uitnodiging by. Die<br />

komitee se mandaat is gedurende die tydperk gewysig<br />

om die aanbevelings van King III te inkorporeer.<br />

Vergaderings van die komitee word periodiek gehou<br />

(maar minstens een keer per jaar) om die direksie te<br />

adviseer oor sake soos die vergoedingsbeginsels en<br />

diensvoorwaardes van alle direkteure en bestuursraadslede,<br />

die direksiestruktuur en -samestelling, direkteure<br />

se vergoeding en langtermyn-aansporings kemas,<br />

asook opvolgplanne vir die direksie, hoofuitvoerende<br />

beampte en ander bestuursraadaanstellings.<br />

<strong>Remgro</strong> se vergoedingsbeginsels word in die Vergoedings<br />

verslag op bladsy 119 tot 128 van die geïntegreerde<br />

jaarverslag uiteengesit. Soos voorheen genoem, beoog<br />

die direksie nie om aandeelhouers vir ’n nie-bindende<br />

adviesstem oor die maatskappy se vergoedingsbeleid<br />

te vra tydens die volgende algemene jaarvergadering<br />

op 24 November 2011 nie.<br />

REMGRO BEPERK | 83 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


Oudit-en-risikokomitee<br />

Die komitee word bestuur deur ’n mandaat wat<br />

gedurende die tydperk bygewerk is om nakoming van die<br />

aanbevelings van King III en die vereistes van die nuwe<br />

Maatskappywet te verseker. Die komitee bestaan uit<br />

vier onafhanklike nie-uitvoerende direkteure, wat deur<br />

<strong>Remgro</strong>-aandeelhouers, op aanbeveling van die direksie,<br />

gekies word. Die komitee staan onder voorsitterskap<br />

van mnr Herman Wessels en vergader minstens vier keer<br />

per jaar. Die hoofuitvoerende beampte, hoof finansiële<br />

beampte, hoof beleggingsbeampte en hoof van interne<br />

oudit woon alle vergaderings ex officio by.<br />

Die hooffunksie van die komitee is om die direksie by te<br />

staan in die nakoming van sy verantwoordelikhede ten<br />

opsigte van die volgende:<br />

> risikobestuur;<br />

> interne beheer;<br />

> interne finansiële beheer, rekenkundige stelsels en<br />

inligting;<br />

> die doeltreffendheid van die hoof finansiële<br />

beampte en finansiële funksie;<br />

> rekeningkundige beleid;<br />

> interne en eksterne oudit;<br />

> inligtingstegnologiestelsels;<br />

> beskerming van bates;<br />

> openbare rapportering; en<br />

> om die nakoming van wette, reëls, gedragskodes en<br />

standaarde te monitor.<br />

Die jaarlikse aanstelling van die eksterne ouditeur,<br />

die goedkeuring van sy aanstellingsvoorwaardes en<br />

ouditbenadering, sowel as die goedkeuring van fooie wat<br />

verband hou met oudit- en nie-ouditdienste word ook<br />

deur die komitee gedoen. Hierdie verantwoordelikhede<br />

is van toepassing op <strong>Remgro</strong> en sy volfiliale wat deur RBD<br />

geadministreer word. Die oudit-en-risikokomitees van<br />

<strong>Remgro</strong> se twee bedryfsvolfiliale, Tsb Sugar en Wispeco,<br />

rapporteer by elke vergadering van die groep se ouditen-risikokomitee<br />

by wyse van notules van vergaderings<br />

wat in die agenda van laasgenoemde opgeneem word.<br />

Die oudit-en-risikokomitee vergader minstens een<br />

keer per jaar met die eksterne en interne ouditeure en<br />

uitvoerende bestuur om te verseker dat hul pogings ten<br />

opsigte van risikobestuur en interne beheer behoorlik<br />

gekoördineer is.<br />

Daarby evalueer die komitee die doeltreffendheid<br />

van sy twee subkomitees, die finansiële statekomitee<br />

en die risiko-en-IT-bestuurskomitee. Die finansiële<br />

statekomitee is nie ’n amptelike subkomitee van die<br />

oudit-en-risikokomitee nie, maar sy take sluit in ’n<br />

hersiening van <strong>Remgro</strong> se jaarlikse geïntegreerde<br />

verslag (insluitende die jaarlikse finansiële state),<br />

KORPORATIEWE BESTUURSVERSLAG<br />

alvorens dit aan die oudit-en-risikokomitee voorgelê<br />

word. Die risiko-en-IT-bestuurskomitee is in die tydperk<br />

onder oorsig tot stand gebring en sy mandaat sluit in:<br />

die instandhouding van die risikobestuursbeleid en<br />

-plan, die daarstelling van ’n bedryfsrisiko-register,<br />

inligtingstegnologie-risikobestuur, wetlike nakoming<br />

en beroepsgesondheid en -veiligheid. Beide hierdie<br />

komitees staan onder die voorsitterskap van <strong>Remgro</strong><br />

se hoof finansiële beampte, mnr Leon Crouse, en die<br />

voorsitter van die oudit-en-risikokomitee woon die<br />

vergaderings op uitnodiging by.<br />

Die komitee is ook daarvoor verantwoordelik dat die<br />

gekombineerde gerusstellingsmodel deur King III<br />

bekend gestel, toegepas word om ’n gekoördineerde<br />

benadering tot alle gerusstellingsbedrywighede te<br />

verseker. In die besonder sal die komitee:<br />

> verseker dat die gekombineerde gerusstelling wat<br />

ontvang word, voldoende is om alle beduidende<br />

risiko’s waaraan die maatskappy blootgestel is, die<br />

hoof te bied; en<br />

> die verhouding tussen die eksterne diensverskaffers<br />

en die maatskappy monitor.<br />

Die komitee se verslag, wat beskryf hoe hy sy statutêre<br />

verpligtinge, ingevolge die Maatskappywet, en<br />

die bykomende pligte deur die direksie daaraan<br />

toegewys ten opsigte van die finansiële tydperk<br />

geëindig 30 Junie 2011 nagekom het, is ingesluit in die<br />

geïntegreerde jaarverslag op bladsy 132 tot 133.<br />

Beleggingskomitee<br />

Die beleggingskomitee bestaan uit vier nie-uitvoerende<br />

direkteure, waarvan twee onafhanklik is, sowel as<br />

die hoofuitvoerende beampte, die hoof finansiële<br />

beampte en die hoof beleggingsbeampte. Die komitee<br />

staan onder die voorsitterskap van mnr Johann Rupert<br />

en vergader wanneer nodig vir wesentlike beleggingsbesluite.<br />

Die pligte en verantwoordelikhede van die komitee is:<br />

> om te oorweeg en, indien toepaslik, goedkeuring te<br />

verleen vir:<br />

– nuwe beleggings tot ’n bedrag van nie meer as<br />

R500 miljoen nie;<br />

– die uitbreiding van bestaande beleggings vir<br />

bedrae tussen R100 miljoen en R500 miljoen;<br />

– die vervreemding van bestaande beleggings tot<br />

’n bedrag van nie meer as R500 miljoen nie; en<br />

> om beleggingsbesluite vir bedrae meer as<br />

R500 miljoen te oorweeg en aanbevelings aan die<br />

direksie te maak.<br />

Gedurende die tydperk onder oorsig is geskrewe<br />

resolusies deur lede van die beleggingskomitee aanvaar.<br />

REMGRO BEPERK | 84 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


Bestuursraad<br />

Die bestuursraad bestaan uit al ses uitvoerende<br />

direkteure, sowel as ’n lid van die senior bestuur,<br />

mnr Neville Williams. Die komitee vergader maandeliks<br />

en die pligte en verantwoordelikhede van komiteelede<br />

is bykomend tot hul pligte en verantwoordelikhede as<br />

lede van die raad (in die geval van lede wat direkteure is)<br />

en/of hul ander pligte as bestuurders.<br />

Die sleutelpligte en -verantwoordelikhede van die<br />

komitee is:<br />

> die ontwikkeling van bedryfs- en beleggingsplanne<br />

en -strategieë vir <strong>Remgro</strong> en voorlegging aan die<br />

direksie en die implementering daarvan wanneer dit<br />

goedgekeur is;<br />

> die evaluering en monitering van bestaande<br />

groepbeleggings;<br />

> die uitbreiding van bestaande beleggings tot ’n<br />

bedrag van nie meer as R100 miljoen nie;<br />

> die aanbeveling van alle nuwe beleggings en die<br />

BYWONING VAN VERGADERINGS<br />

KORPORATIEWE BESTUURSVERSLAG<br />

uitbreiding van bestaande beleggings van meer<br />

as R100 miljoen aan die beleggingskomitee en die<br />

direksie vir goedkeuring;<br />

> toepaslike rapportering oor bestaande beleggings<br />

aan die direksie;<br />

> die benoeming, vir goedkeuring deur die direksie,<br />

van verteenwoordigers van <strong>Remgro</strong> om as direkteure<br />

te dien in die direksies van maatskappye waarin<br />

belê is.<br />

Maatskaplike en etiese komitee<br />

Ingevolge die nuwe Maatskappywet moet elke<br />

genoteerde publieke maatskappy binne ’n jaar na die<br />

inwerking treding van die wet ’n maatskaplike en etiese<br />

komitee saamstel. <strong>Remgro</strong> is in die proses om sodanige<br />

komitee daar te stel en die proses sal voor 30 April 2012<br />

voltooi wees.<br />

Oudit-en-risikoVergoedingsen-nominasie<br />

Direksie<br />

komiteekomitee<br />

Bestuursraad<br />

Aantal vergaderings gehou 7 5 3 12<br />

Bywoning deur direkteure<br />

Nie-uitvoerende direkteure<br />

J P Rupert 7 – 3 –<br />

E de la H Hertzog 7 – – –<br />

P E Beyers 6 – – –<br />

J Malherbe 7 – – –<br />

Onafhanklike nie-uitvoerende direkteure<br />

G T Ferreira 6 – 3 –<br />

P K Harris 7 – 3 –<br />

N P Mageza 7 4 – –<br />

P J Moleketi 5 5 – –<br />

M M Morobe 6 – – –<br />

M A Ramphele 4 – – –<br />

F Robertson 6 5 2 –<br />

H Wessels 7 5 – –<br />

Uitvoerende direkteure en bestuursraad<br />

M H Visser 7 – – 12<br />

W E Bührmann 7 – – 11<br />

L Crouse 7 – – 10<br />

J W Dreyer 7 – – 12<br />

J J Durand 6 – – 12<br />

J A Preller 7 – – 10<br />

T van Wyk (1) 5 – – 8<br />

N J Williams – – – 12<br />

(1) Mnr T van Wyk het op 31 Januarie 2011 as uitvoerende direkteur bedank.<br />

REMGRO BEPERK | 85 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


Verhandelings in sekuriteite<br />

Ingevolge die noteringsvereistes van die JSE het<br />

die maatskappy ’n gedragskode met betrekking tot<br />

binnehandel aanvaar. Gedurende pryssensitiewe<br />

of geslote tydperke word direkteure en aangewese<br />

werknemers verbied om in <strong>Remgro</strong> se aandele handel te<br />

dryf. Volgens groepsbeleid strek geslote tydperke van<br />

die einde van die finansiële rapporteringstydperk tot<br />

die publikasie van finansiële resultate vir daardie<br />

tydperk. ’n Geslote tydperk geld ook wanneer die<br />

maatskappy ’n omsigtigheidsaan kondiging aan aandeelhouers<br />

gemaak het.<br />

Direkteure en aangewese werknemers mag buite<br />

die geslote tydperke slegs met goedkeuring van die<br />

voorsitter of hoofuitvoerende beampte in <strong>Remgro</strong>aandele<br />

handel dryf. Daarby mag direkteure en<br />

aangewese werknemers nie in die aandele van<br />

genoteerde maatskappye waarin belê is, handel dryf nie<br />

tensy goedkeuring van die voorsitter of hoofuitvoerende<br />

beampte verkry is.<br />

Botsing van belange<br />

Meganismes bestaan om enige werklike, potensiële<br />

of vermeende botsings van belange te erken, daarop<br />

te reageer en dit te bestuur. Daar word van direkteure<br />

verwag om hul persoonlike finansiële belange, en dié van<br />

persone verwant aan hulle, in kontrakte en ander sake<br />

waarin <strong>Remgro</strong> ’n belang het of wat deur die direksie<br />

oorweeg word, te verklaar. Waar ’n potensiële botsing<br />

van belange bestaan, word van direkteure verwag om<br />

hulle aan relevante besprekings en besluite te onttrek.<br />

Alle inligting wat direkteure in die uitvoering van hul<br />

pligte bekom wat nie openbaar gemaak is nie, word as<br />

vertroulik beskou. Direkteure mag nie sulke inligting<br />

gebruik, of skyn te gebruik, vir persoonlike gewin of tot<br />

voordeel van derde partye nie.<br />

Van alle direkteure van die maatskappy word verwag<br />

om die <strong>Remgro</strong> Etiese Kode, die bepalings van die<br />

Wet op Aandeledienste (Securities Services Act) en<br />

die vereistes van die JSE Beperk insake binnekennis,<br />

aandeletransaksies en die openbaarmaking van<br />

sodanige verhandelinge na te kom.<br />

Die werksaamhede en gedrag van uitvoerende<br />

direkteure en senior bestuur wat in ’n nie-uitvoerende<br />

hoedanigheid optree in die direksies van maatskappye<br />

waarin belê word, word bestuur aan die hand van formele<br />

riglyne wat deur die direksie goedgekeur is.<br />

KORPORATIEWE BESTUURSVERSLAG<br />

RISIKOBESTUUR EN INTERNE BEHEER<br />

Die direksie het ’n omvattende risikobestuurstelsel<br />

geïmplementeer wat voorsiening maak vir deurlopende<br />

risikobeoordeling, evaluering en die vaslegging van<br />

interne beheermaatreëls. Die groep se rapportering<br />

oor die risikobestuursproses en interne beheerstelsels<br />

is ingesluit in die risikobestuursverslag op bladsy 87 van<br />

die geïntegreerde jaarverslag.<br />

EKSTERNE OUDIT<br />

Volgens die JSE se noteringsvereistes moet die eksterne<br />

ouditeur van alle genoteerde maatskappye en hul<br />

belangrikste filiale by die JSE geakkrediteer wees.<br />

<strong>Remgro</strong> se eksterne ouditeur, PricewaterhouseCoopers<br />

Geïnk., is as sodanig by die JSE geakkrediteer. Die<br />

eksterne ouditeur woon alle vergaderings van die ouditen-risikokomitee<br />

by en het direkte toegang tot die<br />

voorsitter van hierdie komitee, asook die voorsitter van<br />

die groep.<br />

Nie-ouditdienste deur die eksterne ouditeur verskaf,<br />

word deur die oudit-en-risikokomitee goedgekeur en<br />

hou hoofsaaklik verband met belastingaangeleenthede.<br />

Hierdie dienste word deur ’n afdeling wat onafhanklik<br />

van die ouditvennote is, gelewer.<br />

BELEGGERSVERHOUDINGE EN<br />

AANDEELHOUERSKOMMUNIKASIE<br />

Die direksie erken die belangrikheid daarvan om<br />

aandeelhouers en die beleggersgemeenskap oor<br />

ontwikkelinge in <strong>Remgro</strong> se besigheid in te lig.<br />

Kommunikasie met aandeelhouers is gegrond op<br />

die beginsels van tydige, ewewigtige, duidelike en<br />

deursigtige inligting. Beide positiewe en negatiewe<br />

aspekte van finansiële en nie-finansiële inligting word<br />

verskaf. Interaksie met institusionele beleggers vind<br />

twee keer per jaar tydens die inbel-aanbieding van<br />

tussen- en finale resultate plaas wanneer vrae aan die<br />

hoofuitvoerende beampte, hoof finansiële beampte<br />

en hoof beleggingsbeampte gestel kan word. Die<br />

mees onlangse, asook historiese, finansiële en ander<br />

inligting word ook op die maatskappy se webblad<br />

by www.remgro.com gepubliseer. Meer inligting oor<br />

<strong>Remgro</strong> se kommuni kasie-inisiatiewe ten opsigte<br />

van alle belang hebbendes word in die volhoubare<br />

ontwikkelingsverslag verskaf.<br />

BESIGHEIDSREDDINGSTAPPE<br />

’n Interne besigheidsreddingsbeleid word tans opgestel<br />

om besigheidsreddingstappe en ander omkeermeganismes<br />

wat in die interne beheerprosesse van<br />

die beleggingsafdeling voorkom, te formaliseer. Dit<br />

sal van toepassing wees op die maatskappy en die<br />

ondernemings waarin belê word indien hulle in finansiële<br />

nood sou beland.<br />

REMGRO BEPERK | 86 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


88 INLEIDING<br />

88 VERSLAGPARAMETERS<br />

88 RISIKOBESTUURSPROSES<br />

91 RISIKOBESTUURSTRUKTUUR<br />

92 RISIKO-TOLERANSIEVLAKKE<br />

92 RISIKO-APTYT<br />

92 RISIKODRAENDE VERMOË<br />

92 ONVERWAGTE OF ONGEWONE RISIKO-ERVARINGS<br />

93 IT-BESTUUR<br />

BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID<br />

Risikobestuursverslag<br />

93 WETLIKE NAKOMING<br />

93 INTERNE BEHEER EN INTERNE OUDIT<br />

94 DOELTREFFENDHEID VAN RISIKOBESTUURSPROSES EN<br />

INTERNE BEHEERSTELSEL<br />

REMGRO BEPERK | 87 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


INLEIDING<br />

Die direksie is in die finale instansie verantwoordelik<br />

vir die risikobestuursproses en die interne beheerstelsel<br />

van <strong>Remgro</strong>. Die direksie het ’n omvattende risikobestuursbeleid<br />

en -plan opgestel, wat deur die bestuur<br />

geïmplementeer is. Dit behels voortdurende risikoidentifisering<br />

en assessering, asook die vaslegging van<br />

interne beheermaatreëls.<br />

Die oudit-en-risikokomitee het ’n mandaat ontvang<br />

om die risikobestuursproses en interne beheerstelsels<br />

te monitor en in hierdie verband word hy ondersteun<br />

deur sy subkomitee, die risiko-en-IT-bestuurskomitee.<br />

Die groep se interne en eksterne ouditeure, saam met<br />

bestuur en sekere eksterne konsultante, het die taak om<br />

gekombineerde gerusstellingsverslae aan die oudit-enrisikokomitee<br />

te lewer.<br />

Etiese leierskap en menslike kapitaal vorm die<br />

hoekstene van <strong>Remgro</strong> se risikobestuursfilosofie,<br />

omdat dit ondernemersvernuf, ’n goeie korporatiewe<br />

reputasie en doeltreffende bestuur verseker.<br />

<strong>Remgro</strong> se risikobestuursproses behels die ordening<br />

van hulpbronne om die bereiking van strategiese en<br />

besigheidsplanne te verseker, insluitende die benutting<br />

van beskikbare geleenthede wat voldoen aan die<br />

risiko-aptytmaatstawwe deur die direksie daargestel.<br />

Risikoprofiele inherent in bestaande bedrywighede<br />

en beleggings word binne die goedgekeurde risikotoleransievlakke<br />

gehandhaaf, waardeur die risikoopbrengsparameters<br />

geoptimaliseer word vir die skep<br />

van volhoubare groei en waarde vir aandeelhouers en<br />

ander belanghebbendes.<br />

RISIKOBESTUURSVERSLAG<br />

VERSLAGPARAMETERS<br />

Vanweë die aard en omvang van <strong>Remgro</strong> se beleggingsportefeulje,<br />

is die omvang van hierdie verslag, wat<br />

konsekwent met dié van vorige jare is, in ooreen -<br />

stemming met die “Global Reporting InitiativeTM (GRI)<br />

Boundary Protocol“ saamgestel.<br />

Hierdie verslag handel dus met die bedrywighede<br />

van die maatskappy en sy filiale, behalwe waar sulke<br />

entiteite genoteer en die relevante inligting geredelik<br />

aan belanghebbendes beskikbaar is. Derhalwe bevat<br />

hierdie verslag risikobestuursinligting van die maatskappy,<br />

<strong>Remgro</strong> Bestuursdienste Beperk (<strong>Remgro</strong> se<br />

dienstemaatskappy), V&R Management Services AG*,<br />

Tsb Sugar Holdings (Edms) Beperk en Wispeco Holdings<br />

Beperk.<br />

* ’n Volfiliaal, geregistreer en bestuur in Switserland, wat<br />

boekhouding- en tesouriedienste aan <strong>Remgro</strong> se buitelandse<br />

filiale en derde partye verskaf.<br />

RISIKOBESTUURSPROSES<br />

Die risikobestuursbeleid is op die beginsels en raamwerk<br />

van die internasionale Komitee van Borgorganisasies<br />

(COSO – Treadway-kommissie) gegrond en voldoen aan<br />

die aanbevelings van King III. Hierdie beleid beskryf die<br />

doel, metodiek, proses en verantwoordelikhede van<br />

die onderskeie rolspelers in die groep se risikobestuur.<br />

Die risikobestuursbeleid is onderworpe aan jaarlikse<br />

hersiening en enige wysigings word aan die oudit-enrisikokomitee<br />

vir goedkeuring voorgelê.<br />

<strong>Remgro</strong> is ’n beleggingshouermaatskappy en as<br />

sodanig neem die risikobestuursproses die risiko’s<br />

en geleenthede binne die maatskappy, sowel as die<br />

risiko’s en geleenthede inherent in sy beleggings portefeulje<br />

in ag.<br />

REMGRO BEPERK | 88 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


RISIKOBESTUURSVERSLAG<br />

Die volgende tabel gee ’n uiteensetting van die maatskappy se sleutelbeheerdoelwitte en verwante beheer -<br />

maatreëls.<br />

SLEUTELBEHEERDOELWIT SLEUTELBEHEERMAATREËL<br />

Die aanstelling van direkteure en beamptes wat oor<br />

geskikte vaardighede en ondervinding beskik, asook die<br />

vereiste waardes en dryfkrag.<br />

Etiese en sigbare leierskap via bestuurstrukture en<br />

verwante prosesse.<br />

Toepaslike langtermynstrategie binne die aanvaarde<br />

risiko-aptyt wat goed aan bestuur gekommunikeer en<br />

gedelegeer is.<br />

Die belangrikheid van <strong>Remgro</strong> se korporatiewe teenwoordigheid<br />

in die plaaslike beleggingsomgewing<br />

aangesien dit hom in staat stel om ’n betekenisvolle<br />

aandeel in uitgesoekte beleggingsgeleenthede te bekom.<br />

Verseker dat geleentheidsrisiko’s bestuur word om<br />

’n verlies te voorkom van geleenthede wat aan <strong>Remgro</strong> se<br />

streng beleggingsmaatstawwe voldoen.<br />

Beskikbare likiditeit om nuwe beleggings te finansier en<br />

suksesvolles verder te ondersteun.<br />

Doeltreffende groepstruktuur om bestaande en nuwe<br />

beleggings te huisves.<br />

Doeltreffende funksionering van die vergoedingsen-nominasiekomitee.<br />

Prestasiebeoordelings en komitee-evaluerings.<br />

Vasgelegde etiese en waardesisteem en die hand hawing<br />

daarvan deur sigbare leierskap.<br />

Formele etiese beleid en gedragkodes.<br />

Korporatiewe kultuur wat op voortreflike uitvoering en<br />

billike handeling fokus.<br />

Omvattende korporatiewe bestuurstrukture en -stelsels<br />

wat aan King III voldoen.<br />

Doeltreffende bestuursraad wat deur uitvoerende bestuur<br />

en ’n ervare beleggingsafdeling ondersteun word.<br />

’n Konserwatiewe sakebenadering, met langtermynbeleggingsmaatstawwe,<br />

wat op groei, volhoubaarheid en<br />

likiditeit gefokus is.<br />

Korporatiewe bedrywighede is in ooreenstemming met<br />

die langtermynstrategie.<br />

Goeie korporatiewe statuur en reputasie as voor keurbelegger.<br />

Bekwame en ervare beleggingsafdeling, met effektiewe<br />

bedryfsprosesse en -beheer.<br />

Doeltreffende ondersteuningstrukture en onderhandelingsprosesse,<br />

gerugsteun deur bewese omsigtigheidsprosesse.<br />

Konserwatiewe kontantadministrasie en ’n goed bestuurde<br />

en veilige tesourie-omgewing.<br />

Doeltreffende beheerstrukture, ondersteun deur<br />

bevoegde en ervare regs- en korporatiewe belastingspesialiste.<br />

REMGRO BEPERK | 89 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


RISIKOBESTUURSVERSLAG<br />

SLEUTELBEHEERDOELWIT SLEUTELBEHEERMAATREËL<br />

Doeltreffende interne bedrywighede, waaronder<br />

sekretariële, finansiële en menslike hulpbrondienste en<br />

alle ander afdelingsfunksies van die dienstemaatskappy<br />

en volfiliale onder beheer van die bestuur van die<br />

dienstemaatskappy.<br />

Gegewe die belangrikheid van tesourie is die volgende<br />

doelwitte in die mandaat van die tesourie komitee<br />

(’n bestuurskomitee, onder voorsitterskap van die hoof<br />

finansiële beampte, bestaande uit die hoofuitvoerende<br />

beampte, hoof beleggingsbeampte en ander senior<br />

bestuurders) geïntegreer:<br />

> Formele likiditeitsvereistes word opgestel<br />

> Handelsvoorwaardes met banke word hersien om<br />

voldoende risikodeling te verseker<br />

> Betaalstelsels word beveilig<br />

> Inligting word beveilig<br />

> FAIS (Finansiële Raadgewende Intermediêre<br />

Dienste)-wetgewing word nagekom<br />

> Die volgende tesourie-risiko’s word spesifiek bestuur:<br />

– Instrumentrisiko (afgeleide instrumente)<br />

– Beleggingsrisiko (kredietperke en verspreiding van<br />

kontant tussen goedgekeurde instellings)<br />

– Buitelandse valuta-risiko (verspreiding en same stelling<br />

van goedgekeurde wisselkoers bloot stelling)<br />

– Rentekoersrisiko<br />

Doeltreffende bestuur van onderliggende beleggings<br />

en versekering dat <strong>Remgro</strong> se beleggingsmaatstawwe<br />

gehandhaaf en die groep se regte beskerm word.*<br />

Akkurate, deursigtige en betroubare rapportering aan, en<br />

interaksie met, belanghebbendes.<br />

Voldoening aan belasting- en ander relevante wetgewing<br />

en nywerheidspraktyke.<br />

Behoorlike oorweging van, en steun aan, volhoubaarheidskwessies,<br />

soos BBSEB, omgewingsbestuur, maatskaplike<br />

korporatiewe ondersteuning, ens.<br />

Indiensneming en behoud van bekwame en ervare senior<br />

bestuur.<br />

Doeltreffende en geskikte interne beheerstelsels.<br />

Doeltreffende risiko-en-IT-bestuurskomitee.<br />

’n Formele tesouriebeleid word deur die tesourie komitee<br />

in stand gehou en wysigings word aan die direksie vir<br />

goedkeuring voorgelê.<br />

Bekwame personeel word in die tesourie-afdeling in diens<br />

geneem en omvattende interne beheermaatreëls word<br />

ingestel en aan voldoen.<br />

Die tesourie-afdeling is onderhewig aan kwartaallikse<br />

FAIS-oorsigte van die FDR (Raad van Finansiële Dienste)gekeurde<br />

nakomingsbeampte. Daarby word die tesourieafdeling<br />

(administratiewe- en verhandelingskantoor) aan<br />

gereelde interne oudit onderwerp, asook ’n jaareindeoorsig<br />

deur die eksterne ouditeure.<br />

Omvattende aandeelhouersooreenkomste word ten tye<br />

van belegging aangegaan.<br />

Dit vergemaklik doeltreffende beheer of beduidende<br />

invloed oor die uitvoerende bestuurspanne van<br />

maatskappye waarin belê word en verseker dat strategieë,<br />

doelwitte en afleweringsteikens nagekom word.<br />

Strukture vir volledige verslagdoening, hersiening en<br />

bestuur word geïmplementeer om te verseker dat tydige,<br />

akkurate en betroubare inligting in besluitnemingsprosesse<br />

gebruik word.<br />

Formele beleid ten opsigte van kommunikasie met<br />

belanghebbendes.<br />

Doeltreffende interne finansiële beheermaatreëls.<br />

Omvattende gesamentlike versekeringsplanne.<br />

Doeltreffende belastingkomitee.<br />

Wetlike nakomingsbeleid gekoppel aan deskundige<br />

regsadvies.<br />

Formele beleid en prosesse vir maatskaplike ondersteuning.<br />

BBSEB-beleid en -mandate.<br />

Omgewingsbestuur, binne die raamwerk van die risiko-en-<br />

IT-bestuurskomitee, met formele beleide.<br />

* Soos in die “Groepprofiel“-gedeelte van hierdie verslag genoem, is <strong>Remgro</strong> nie by die dag-tot-dag-bestuur betrokke van<br />

maatskappye waarin belê is nie, maar het hy wel, deur aandeelhouersooreenkomste, nie-uitvoerende verteenwoordiging in hierdie<br />

outonome direksies, wat op daardie vlakke vir risikobestuur verantwoordelik is.<br />

Deur bogenoemde proses verseker <strong>Remgro</strong>, as ’n verantwoordelike belegger, dat behoorlike korporatiewe bestuur<br />

ingestel en gehandhaaf word in alle ondernemings waarin belê word.<br />

REMGRO BEPERK | 90 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


RISIKOBESTUURSTRUKTUUR<br />

Die volgende struktuur is deur die maatskappy ingestel<br />

om die doelmatige en effektiewe bestuur van risiko in<br />

die maatskappy te verseker.<br />

In die struktuur hieronder word die funksie van die hoof<br />

risikobeampte tussen die volgende individue verdeel:<br />

> Die hoofuitvoerende beampte rapporteer op<br />

’n deurlopende grondslag direk aan die direksie<br />

oor risiko’s wat ’n uitwerking op die doelmatige<br />

en effektiewe uitvoering van die strategiese plan<br />

mag hê.<br />

BELEGGINGSKOMITEE<br />

BESTUURSRAAD<br />

BELEGGINGS<br />

Die risiko-en-IT-bestuurskomitee is ’n subkomitee van<br />

die oudit-en-risikokomitee en staan onder die voorsitterskap<br />

van die hoof finansiële beampte. Die voorsitter<br />

van die oudit-en-risikokomitee het ’n staande uitnodiging<br />

om alle vergaderings by te woon. Dis hierdie<br />

RISIKOBESTUURSVERSLAG<br />

REMGRO-DIREKSIE<br />

> Die hoof finansiële beampte, as voorsitter van die<br />

risiko-en-IT-bestuurskomitee, is verantwoordelik<br />

vir die inbring van risikobestuur in die daaglikse<br />

bedrywighede van die maatskappy, wat die<br />

opstel en handhawing van die risikoregister en<br />

risikobestuursbeleid insluit.<br />

> Die hoof ouditbeampte woon vergaderings van<br />

die risiko-en-IT-bestuurskomitee by en verleen<br />

onafhanklike gerusstelling oor die doeltreffendheid<br />

van die komitee se werksaamhede asook die sisteem<br />

van interne beheer.<br />

LYNBESTUUR<br />

OUDIT-EN-RISIKOKOMITEE<br />

RISIKO-EN-IT-BESTUURSKOMITEE<br />

VERSEKERINGSDEKKING<br />

komitee se taak om die groep se risikobestuursbeleid,<br />

IT-bestuursbeleid, bedryfsrisikoregisters, beroeps -<br />

veiligheid, gesondheid, omgewingsbestuur en wetlike<br />

nakom ings prosesse in stand te hou.<br />

REMGRO BEPERK | 91 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG<br />

INTERNE OUDIT<br />

EKSTERNE OUDIT<br />

KONSULTANTE


RISIKO-TOLERANSIEVLAKKE<br />

Die <strong>Remgro</strong>-direksie het die volgende risikotoleransievlakke<br />

opgestel en goedgekeur om die raad<br />

se risiko-aptyt te definieer en te verseker dat alle risiko’s<br />

in die groep binne hierdie perke bestuur word.<br />

Vanweë die aard van sy kernbedrywighede, gebruik<br />

<strong>Remgro</strong> toegewysde en uiteenlopende metodes om<br />

toleransie-vlakke in die volgende drie risikobedrywighede<br />

te hanteer:<br />

Beleggings<br />

Risiko-toleransievlakke word bepaal in ooreenstemming<br />

met die koste om die belegging te finansier (GGKK), soos<br />

aangepas met risikogewig (Beta), om volhoubaarheid<br />

en ’n positiewe risiko-opbrengsomgewing te verseker.<br />

Tesourie<br />

Gegewe die likiditeitsvereistes om bestaande beleggings<br />

te ondersteun en nuwe beleggingsgeleenthede<br />

te benut, word die risiko-toleransievlakke vir kontant wat<br />

in Suid-Afrika en internasionaal gehou word, gemeet in<br />

terme van die uitleenkoerse wat die belangrikste banke<br />

in die geldmark bepaal, met insluiting van, maar nie<br />

beperk nie tot, STeFI (korttermyn-vastekoste-indeks)<br />

of LIBOR.<br />

Buitelandse valuta-risiko’s en kapitaalbewaringsrisiko’s,<br />

tydens ’n ongunstige ekonomiese klimaat, word deur ’n<br />

konserwatiewe beleid ten opsigte van dekkingstrategieë<br />

en teenpartykeuring verminder.<br />

Tesouriefondse word belê ingevolge ’n direksiegoedgekeurde<br />

tesouriebeleid wat kyk na teenparty-<br />

(krediet)risiko, likiditeitsrisiko, rentekoersrisiko, wisselkoers<br />

risiko, instrumentrisiko, kommersiële risiko<br />

(handelsvoorwaardes), asook die beleid wat opgestel is<br />

om kontant en likiede bates te beveilig.<br />

Ander<br />

Dit sluit risiko’s in wat verband hou met onbeplande<br />

bateverliese en blootstelling aan laste, waarborge, sakeonderbreking<br />

en ander bedryfsrisiko’s.<br />

In sulke gevalle het die direksie ’n konserwatiewe benadering<br />

aanvaar om deur voldoende versekeringsdekking<br />

die verwagte maksimum verlies te verminder sou die<br />

risiko’s in hierdie kategorieë ’n werklikheid word.<br />

RISIKOBESTUURSVERSLAG<br />

RISIKO-APTYT<br />

Risiko-aptyt word as die oorblywende risiko beskryf<br />

wat die maatskappy bereid is om te aanvaar sonder<br />

dat verdere risikoverminderende aksies oorweeg word,<br />

of die mate van risiko wat die maatskappy bereid is<br />

om te aanvaar in die soeke na waarde. Dit word ook as<br />

die risikogeneigdheid van die direksie in die strewe na<br />

welvaartskepping beskryf.<br />

Die volgende kwalitatiewe en kwantitatiewe faktore<br />

word deur die direksie oorweeg wanneer die risiko-aptyt<br />

bepaal word:<br />

> risiko- en opbrengsprofiel van die bestaande<br />

beleggingsportefeulje;<br />

> beskikbaarheid van kontantbronne en ander likiede<br />

bates (beskikbaar vir verkoop);<br />

> risiko-opbrengsprofiel van voorgenome geleenthede;<br />

> finansiële verhoudings van toepassing in die meting<br />

van prestasie, insluitende:<br />

– intrinsieke netto batewaarde (IBW)<br />

– opbrengs op IBW relatief tot vergelykende risikobeleggings<br />

– dividendbeleid en -dekking;<br />

> internasionale en plaaslike ekonomiese siklusse en<br />

tendense;<br />

> buitelandse valuta-koerse en tendense; en<br />

> wesentlikheid van risiko’s met verwysing na die IBW<br />

van die groep<br />

RISIKODRAENDE VERMOË<br />

Risikodraende vermoë word as ’n geldwaarde gedefinieer<br />

wat as maatstaf gebruik word om die maksimum<br />

verlies te bepaal wat die maatskappy kan ly sonder om<br />

dit aan ’n situasie bloot te stel waar die voortbestaan en<br />

oorlewing daarvan bedreig word.<br />

Gegewe die aard en samestelling van <strong>Remgro</strong> se<br />

intrinsieke netto batewaarde, te wete ekwiteit en kontant<br />

sonder hefboom, is daar tans geen blootstellings<br />

wat die lopendesaak-status van die groep in gedrang<br />

kan bring nie.<br />

ONVERWAGTE OF ONGEWONE RISIKO-<br />

ERVARINGS<br />

Die risikobestuursproses is op die eksterne omgewing<br />

ingestel om te verseker dat nuwe risiko’s tydig<br />

geïdentifiseer en die doeltreffendheid van reaksie<br />

daarop geëvalueer word.<br />

REMGRO BEPERK | 92 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


IT-BESTUUR<br />

In die tydperk onder oorsig is ’n formele IT-bestuursbeleid<br />

in ooreenstemming met die beperkte tegnologiese<br />

behoeftes van ’n beleggingshouermaatskappy<br />

opge stel. Die beleid word met bestuursgebaseerde<br />

beleid, soos die aanvaarbare IT-gebruiksbeleid en<br />

inligtingvertroulikheidsbeleid, aangevul.<br />

Die hoof van IT rapporteer aan die groep finansiële<br />

bestuurder en IT-verwante sake word in die ITloodskomitee,<br />

bestaande uit senior bestuur, gehanteer.<br />

Die IT-risikoregister word deur die risiko-en-<br />

IT-bestuurskomitee oorweeg en die vordering met ITen<br />

beheerverwante projekte word via die risiko-en-<br />

IT-bestuurskomitee deur die oudit-en-risikokomitee<br />

gemonitor.<br />

Die maatskappy het sy IT-bedrywighede, via ’n omvattende<br />

diensvlakooreenkoms, aan ’n betroubare<br />

diens ver skaffer uitgekontrakteer. Dit is gedoen<br />

na ’n uitgebreide omsigtigheidsproses en ’n ontleding<br />

van behoeftes en standaarde waartydens<br />

spesifikasies en sleutelaflewerings, soos stelsel- en<br />

gebruikersondersteuning, stelselbeskikbaarheid, logiese<br />

beveiliging, virusbeskerming, asook telefoon- en ander<br />

beheermaatreëls, vasgelê is.<br />

Die IT-risikobestuursproses word tans tot die<br />

gekombineerde gerusstellingsproses van die maat -<br />

skappy uitgebrei. Intussen is ’n besigheids kontinuïteitsplan<br />

saamgestel en toetse gedoen op die rugsteun- en<br />

rampherwinningsproses.<br />

WETLIKE NAKOMING<br />

As deel van die raad se verbintenis tot etiese leierskap,<br />

is ‘n opgedateerde Wetlike Nakomingsbeleid goedgekeur<br />

ten einde te verseker dat daar voldoende<br />

bestuurskapasiteit en kontroles in plek is ten einde te<br />

verseker dat daar aan alle toepaslike wette en besondere<br />

industriepraktyke voldoen word.<br />

Die administrasie van die Wetlike Nakomingsisteem<br />

is by ‘n amptenaar gesetel wat oor die toepaslike<br />

regskwalifikasie beskik. Hierdie persoon word deur<br />

‘n regsfirma bygestaan wat verantwoordelik is om alle<br />

toepaslike nuwe wette en wysigings aan die maatskappy<br />

te voorsien. Die nakomingskontroles berus by senior<br />

bestuur van wie dit ook verwag word om op ‘n gereelde<br />

grondslag aan die risiko-en-IT-bestuurskomitee verslag<br />

te doen rakende hulle nakoming deur gebruik te<br />

maak van ‘n kontrole-selfevaluasiemetodologie. Hierdie<br />

proses is ingesluit in die jaarlikse interne ouditplan.<br />

RISIKOBESTUURSVERSLAG<br />

INTERNE BEHEER EN INTERNE OUDIT<br />

’n Omvattende interne beheerstelsel wat deur die groep<br />

geïmplementeer en in stand gehou word, is daarop<br />

gemik om risiko’s in die onderneming te verminder<br />

en te verseker dat die groep se doelwitte deurlopend<br />

bereik word. Interne beheermaatreëls is op die beginsel<br />

geskoei dat aanvaarbare risiko inherent is in die ontwerp<br />

en implementering van ’n koste-effektiewe interne<br />

beheerstelsel. Die stelsel sluit monitormeganismes en<br />

temperingsprosesse in om leemtes aan te vul waar dit<br />

bespeur word.<br />

Die interne ouditfunksie staan onder die bestuur<br />

van <strong>Remgro</strong> Bestuursdienste Beperk, en die hoof<br />

van interne oudit, mnr Deon Annandale, rapporteer<br />

aan die voorsitter van die oudit-en-risikokomitee en<br />

funksioneel aan die hoof finansiële beampte. Die<br />

afdeling voldoen aan die vereistes van King III en die<br />

internasionale standaarde vir die beroepspraktyk<br />

van interne oudit. Die afdeling het ’n drievlakgehalteversekeringstelsel,<br />

wat interne hersieningsprosesse,<br />

lêer- en verslagdeling met die groep<br />

se eksterne ouditeur en ’n driejaarlikse gehaltebeoordeling<br />

deur ’n internasionale eksterne ouditeursfirma,<br />

wat nie ook die groep se eksterne ouditeur is<br />

nie, insluit.<br />

Die interne ouditplanne, soos deur die oudit-enrisikokomitee<br />

goedgekeur, word op ’n risikogebaseerde<br />

gerusstellingsbenadering opgestel, met die klem<br />

daarop om waarde tot die beheeromgewing toe<br />

te voeg terwyl onafhanklike gerusstelling aan die<br />

oudit-en-risikokomitee en die direksie verleen word<br />

rakende die doeltreffendheid van interne finansiële<br />

beheermaatreëls en interne beheer oor bedryfs- en<br />

nakomingsaangeleenthede, insluitende die “geluide<br />

van bo“. Indien nodig, word deskundige vaardighede<br />

van buite bekom om met inligtingstegnologie en<br />

forensiese dienste behulpsaam te wees.<br />

Die interne ouditafdeling verskaf ook onafhanklike<br />

interne oudit- en risikobestuursdienste aan sommige<br />

groepmaatskappye wat verkies om die funksie uit te<br />

kontrakteer.<br />

REMGRO BEPERK | 93 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


DOELTREFFENDHEID VAN RISIKO-<br />

BESTUURSPROSES EN INTERNE<br />

BEHEERSTELSEL<br />

Die direksie, via die oudit-en-risikokomitee, het die<br />

gedokumenteerde beleid, prosedures en onafhanklike<br />

gerusstellingsverslae oorweeg en is tevrede dat die<br />

interne beheerproses en risikobestuursproses wat in<br />

die groep ingestel is, doeltreffend funksioneer.<br />

Die direksie is nie bewus van enige blootstelling<br />

of posisie wat daartoe kan lei dat die oorblywende<br />

risikoprofiel van die groep die perke oorskry van<br />

die risikodraende vermoë wat deur die direksie<br />

bepaal is nie.<br />

RISIKOBESTUURSVERSLAG<br />

REMGRO BEPERK | 94 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


96 INLEIDING<br />

97 OMVANG EN GRENSE VAN VERSLAG<br />

97 RAPPORTERINGSBEGINSELS EN GERUSSTELLING<br />

97 ORGANISASIESTRUKTUUR<br />

98 BESTUURSBENADERING TOT VOLHOUBAARHEID<br />

98 ETIEK EN NAKOMING<br />

99 VERHOUDINGE MET BELANGHEBBENDES<br />

101 BREË-BASIS SWART EKONOMIESE BEMAGTIGING (BBSEB)<br />

103 ONS MENSE<br />

105 BELEGGING IN DIE GEMEENSKAP<br />

107 VOLHOUBAARHEID VAN BEDRYFSFILIALE<br />

115 OMGEWING<br />

BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID<br />

Volhoubare ontwikkelingsverslag


INLEIDING<br />

<strong>Remgro</strong> se huidige waardesisteem sluit die riglyne<br />

in wat sy stigter, dr Rupert, meer as 40 jaar gelede vir<br />

die suksesvolle bedryf van sake neergelê het. Hierdie<br />

riglyne sluit die volgende in:<br />

> Eerlikheid – want dit duur die langste<br />

VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

“Wetlik gesproke, is ’n maatskappy ’n persoon en die vraag is hoe menslik dit in<br />

sy aksies is, hoe groot sy hart is en watter dienste dit aan die gemeenskap lewer<br />

waarin dit bestaan en waaruit sy inkomste verdien word.“<br />

> Korrektheid – want dit skep vertroue by vriende en<br />

opponente<br />

> Hoflikheid – wat waardigheid sonder hovaardigheid<br />

en vriendelikheid sonder dienstigheid beteken<br />

> Diens – in elke opsig: aan jou klant, jou medemens en<br />

jou land<br />

> Onderlinge steun – sodat jy ander teen die leer kan<br />

opdruk terwyl jy self klim, want as jy ander aftrek, sal<br />

jy self val<br />

> Vertroue – die geloof dat alles ten goede meewerk<br />

as elkeen sy plig doen<br />

<strong>Remgro</strong> glo dat hierdie waardes die gees beliggaam<br />

waarin gestreef word om ’n goeie korporatiewe<br />

burger te wees. Uit bogenoemde is dit duidelik dat<br />

die drie pilare van volhoubare ontwikkeling, naamlik<br />

ekonomiese, maat skaplike en omgewingsvolhoubare<br />

Volhoubaarheidshoogtepunte<br />

> Suksesvolle deelname aan die JSE SRI-indeks sedert die ontstaan daarvan in 2004<br />

praktyke, nog altyd deel van <strong>Remgro</strong> se kernwaardes<br />

was. Die bekend stelling van die King-verslag vir bestuur<br />

in Suid-Afrika 2009 (King III), sowel as die bepalings<br />

van die nuwe Maatskappywet (Nr. 71 van 2008),<br />

wat op 1 Mei 2011 in werking getree het, het aan<br />

<strong>Remgro</strong> die geleentheid gebied om sy bestuurstrukture,<br />

verhoudinge met belanghebbendes, risikobestuursprosesse,<br />

rapportering oor volhoubaarheid en<br />

maatskaplike vertoning, asook IT-bestuur te versterk.<br />

<strong>Remgro</strong> is ten volle daartoe verbind om sy besigheid<br />

op ’n volhoubare wyse te bestuur en die hoogste<br />

standaarde van etiek en korporatiewe bestuurspraktyke<br />

te handhaaf. Terwyl korporatiewe bestuur,<br />

risikobestuur en IT-bestuur in die korporatiewe en risikobestuursverslae<br />

behandel word, verskaf die volhoubare<br />

ontwikkelingsverslag ’n beter begrip van <strong>Remgro</strong><br />

se pogings op maatskaplike en omgewingsgebied<br />

om sy kerndoelwitte van maksimum waardeskepping<br />

oor die kort, medium en lang termyn te bereik<br />

deur op etiese wyse sake te doen. Verwys na die<br />

onderstaande tabel vir eksterne erkenning en prestasies<br />

in hierdie verband gedurende die tydperk onder oorsig.<br />

REMGRO BEPERK | 96 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG<br />

(Dr Anton Rupert – 1968)<br />

> Deelname aan die openbaarmakingsprojek vir koolstofuitlating en opname in die Leierskapindeks vir 2010<br />

> Voortgesette lidmaatskap van die Etiekinstituut van Suid-Afrika


OMVANG EN GRENSE VAN VERSLAG<br />

VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

Hierdie verslag is <strong>Remgro</strong> se eerste volhoubare<br />

ontwikkelingsverslag, waar meer inligting oor die niefinansiële<br />

aspekte van die groep se korporatiewe<br />

praktyke verskaf word. Soos op bladsy 5 uiteengesit,<br />

is die “Global Reporting InitiativeTM (GRI) Boundary<br />

Protocol“ as riglyn gebruik om die grense van die<br />

verslag te bepaal. Openbaarmaking word dus beperk tot<br />

daardie entiteite waar die groep beheer oor finansiële<br />

en bedryfsbeleid uitoefen, behalwe waar sodanige<br />

entiteite die relevante inligting in hul eie gepubliseerde<br />

jaarverslae bekend maak.<br />

Tans het <strong>Remgro</strong> drie wesentlike bedryfsfiliale, te wete<br />

Rainbow Chicken Beperk (Rainbow Chicken), Tsb Sugar<br />

Holdings (Edms) Beperk (Tsb Sugar) en Wispeco<br />

Holdings Beperk (Wispeco). Aangesien Rainbow<br />

Chicken (’n 74%-filiaal) op die JSE genoteer is, is<br />

volledige besonderhede oor sy finansiële, volhoubaarheids-<br />

en maatskaplike vertoning op sy webblad<br />

www.rainbowchicken.co.za beskikbaar.<br />

Beide Tsb Sugar en Wispeco is ongenoteerde volfiliale<br />

wat op ’n gedesentraliseerde grondslag as onafhanklike<br />

entiteite bedryf en bestuur word en oor outonome<br />

direksies beskik. Gegrond op bogenoemde, en die<br />

feit dat die twee maatskappye slegs 4.5% van <strong>Remgro</strong><br />

se intrinsieke netto batewaarde verteenwoordig, word<br />

slegs opgesomde nie-finansiële openbaarmaking ten<br />

opsigte van maatskaplike en omgewingsvertoning van<br />

hierdie maatskappye verskaf. Dit is in ooreenstemming<br />

met <strong>Remgro</strong> se verslagdoening oor die finansiële<br />

vertoning van hierdie maatskappye.<br />

In navolging van die filosofie hierbo, bestuur <strong>Remgro</strong><br />

alle maatskappye waarin belê word op dieselfde<br />

gedesentraliseerde grondslag ongeag of dit filiale,<br />

geassosieerdes of gesamentlike ondernemings is.<br />

Daarom word inligting wat verband hou met die<br />

maat skaplike en omgewingsvertoning van filiale,<br />

geassosieerdes en gesamentlike ondernemings<br />

waar <strong>Remgro</strong> nie bedryfsbeheer uitoefen nie, nie<br />

deur hierdie verslag gedek nie. Inligting word egter<br />

wel verskaf in gevalle waar wesentlike volhoubare<br />

ontwikkelingskwessies ter sprake is. Tensy anders<br />

aangedui, hou alle openbaarmaking met betrekking tot<br />

maatskaplike en omgewingsvertoning slegs verband<br />

met <strong>Remgro</strong> se werksaamhede by sy hoofkantoor op<br />

Stellenbosch.<br />

RAPPORTERINGSBEGINSELS EN<br />

GERUSSTELLING<br />

Die inhoud van hierdie verslag is op die beginsels<br />

en aanbevelings van die King III-verslag aangaande<br />

geïntegreerde volhoubaarheidsrapportering gegrond,<br />

sowel as op die G3-volhoubaarheidsrapporteringsriglyne<br />

wat deur die GRI ontwikkel is. Daar is<br />

ook kennis geneem van die aanbevelings in<br />

die besprekingsdokument oor geïntegreerde<br />

verslagdoening wat in Januarie 2011 deur die<br />

Geïntegreerde Rapporteringskomitee van Suid-Afrika<br />

uitgereik is en, waar moontlik, is dit ook toegepas.<br />

Hoewel <strong>Remgro</strong> daartoe verbind is om verslagdoening<br />

in ooreenstemming met die aanbevelings van King III<br />

en GRI G3 te verbeter, het ons besluit om nie ons GRI<br />

G3-toepassingsvlak vir hierdie verslag bekend te maak<br />

nie, maar om ’n verslag op vlak C vir die volgende<br />

jaarverslag voor te berei.<br />

Terselfdertyd erken ons die toenemende vereistes<br />

van beleggers en regulatoriese, asook ander riglyne,<br />

soos King III, GRI G3 en die geïntegreerde<br />

verslagdoenings riglyne vir eksterne gerusstelling<br />

oor gekose nie-finansiële inligting. Alle beskikbare<br />

opsies en vlakke van eksterne gerusstelling word<br />

oorweeg om die pad vorentoe te bepaal. In hierdie<br />

verband moet daarop gelet word dat <strong>Remgro</strong> ’n<br />

gekombineerde gerusstellingsmodel volg wat bestuur,<br />

interne oudit, en eksterne gerusstelling (bv verifikasie<br />

van BBSEB-eienaarskapstelkaart en koolstofopenbaarmakingsprojek)<br />

insluit. Ons glo dat hierdie metodes<br />

die nodige gerusstelling gee oor die gehalte en<br />

betroubaarheid van die inligting wat verskaf word.<br />

ORGANISASIESTRUKTUUR<br />

In Figuur 1 op die volgende bladsy verskyn ’n skematiese<br />

voorstelling van <strong>Remgro</strong> en sy bedryfsfiliale, insluitende<br />

hul getal werknemers en eienaarskapsbelang.<br />

Soos vroeër genoem, word net opgesomde nie-finansiële<br />

inligting oor die maatskaplike en omgewingsvertoning<br />

van <strong>Remgro</strong> se bedryfsfiliale in hierdie verslag verskaf.<br />

REMGRO BEPERK | 97 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


Figuur 1<br />

ORGANISASIESTRUKTUUR<br />

BESTUURSBENADERING TOT<br />

VOLHOUBAARHEID<br />

VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

<strong>Remgro</strong> se direksie is in die finale instansie aanspreeklik<br />

vir die vertoning van die maatskappy, met inagneming<br />

daarvan dat strategie, risiko, prestasie en volhoubaarheid<br />

onafskeidelik is. In hierdie opsig het die direksie die<br />

algemene oorsig en rappor tering oor volhoubaarheid aan<br />

die oudit-en-risikokomitee gedelegeer. In die tydperk<br />

onder oorsig het <strong>Remgro</strong> sy omgewingsbestuursbeleid<br />

en etiese kode bygewerk en daardeur sy verbintenis<br />

bevestig om op verantwoordelike wyse sake te doen.<br />

ETIEK EN NAKOMING<br />

Etiek<br />

Die direksie glo dat etiese gedrag uit die toepaslike<br />

waardesisteme van die mense in diens van die<br />

maatskappy spruit, asook uit die sigbare etiese<br />

leierskap en waardegedrewe korporatiewe kultuur<br />

wat dit rig en ondersteun. Leierskap wat op etiese<br />

beginsels gegrond is, lei tot ’n natuurlike kultuur van<br />

etiese en morele gedrag en die nakoming van wette,<br />

reëls, kodes en standaarde. Die direksie beskou dit dus<br />

as sy verantwoordelikheid om ’n kultuur van eerlikheid,<br />

AANTAL WERKNEMERS<br />

EIENAARSKAP %<br />

RBD<br />

(<strong>Remgro</strong> Bestuursdienste<br />

Beperk)<br />

8 007 2 981 986 182<br />

16<br />

73.6% 100% 100% 100%<br />

deursigtigheid, billikheid, verantwoordelikheid en<br />

aanspreeklikheid daar te stel en te handhaaf ten einde<br />

die maatskappy as ’n voorkeurbeleggingsvennoot te<br />

posisioneer. Dit word gerugsteun deur etiese leierskap,<br />

aangesien etiek nie gereguleer kan word nie, maar uit<br />

persoonlike oortuiging spruit.<br />

In hierdie verband het die maatskappy ’n etiese<br />

kode (die kode) aanvaar wat die raamwerk vir etiese<br />

praktyke en sakegedrag verskaf wat op alle direkteure<br />

en werknemers van toepassing is. Die kode is aan alle<br />

werknemers op <strong>Remgro</strong> se intranet beskikbaar en<br />

afskrifte daarvan word aan alle nuwe werknemers gegee.<br />

Die kode, sowel as ’n formele geskenkbeleid, verskaf<br />

duidelike riglyne oor geskenke, uitnodigings of gunste<br />

wat van enige verskaffer of ander party ontvang word.<br />

Die aanbied van gunste om onregmatige kommersiële<br />

voordele te bekom, is ook streng verbode.<br />

Die oudit-en-risikokomitee hou toesig oor die nakoming<br />

van die kode en hanteer gevalle van bedrog of<br />

onreëlmatighede. In die tydperk onder oorsig was daar<br />

geen voorvalle van bedrog of onreëlmatighede nie.<br />

REMGRO BEPERK | 98 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG<br />

Ander<br />

fi liale<br />

Wissel tussen<br />

55% en 100%


VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

Die maatskappy het ’n etiese lyn ingestel wat enige<br />

werknemer of belanghebbende in staat stel om inligting<br />

oor waargenome of vermeende onreëlmatige of<br />

onetiese gedrag in ’n vertroulike en beheerde omgewing<br />

te rapporteer. Die etiese lyn word deur ’n onafhanklike<br />

derde party bestuur en is op ’n 24-uurgrondslag<br />

beskikbaar. In die tydperk onder oorsig het die etiese<br />

lyn geen oproepe ontvang nie.<br />

Besonderhede oor die etiese lyn en die etiese<br />

kontakpersoon is op <strong>Remgro</strong> se webblad by<br />

www.remgro.com beskikbaar.<br />

Nakoming<br />

In die tydperk onder oorsig was daar geen voorvalle van<br />

wesentlike nie-nakoming van enige wette, regulasies,<br />

aanvaarbare standaarde of kodes nie en geen<br />

noemenswaardige boetes is ook gehef nie.<br />

VERHOUDINGE MET BELANGHEBBENDES<br />

Ons verhouding met alle belanghebbendes is gegrond<br />

op die volgende waardes wat in <strong>Remgro</strong> se etiese kode<br />

verskans en daardeur ondersteun word:<br />

> Verantwoordelikheid vir die bates en bedrywighede<br />

van die maatskappy<br />

> Aanspreeklikheid om sy besluite en bedrywighede<br />

teenoor aandeelhouers en ander belanghebbendes<br />

te regverdig<br />

Suid-<br />

Afrikaanse<br />

regering en<br />

beheerliggame<br />

Deursigtigheid<br />

Diensverskaffers<br />

Aandeelhouers en<br />

die beleggersgemeenskap<br />

Verantwoordelikheid<br />

Billikheid<br />

Gemeenskap<br />

> Billikheid in die beoordeling van belang hebbendes<br />

se regmatige belange<br />

> Deursigtigheid in die verskaffing van inligting op<br />

’n wyse wat belanghebbendes in staat stel om<br />

ingeligte besluite oor die maatskappy se vertoning<br />

en volhoubaarheid te maak.<br />

<strong>Remgro</strong> se direksie is die uiteindelike bewaarder<br />

van sy korporatiewe reputasie en verhoudinge met<br />

belanghebbendes. In hierdie verband spel ’n formele<br />

beleid <strong>Remgro</strong> se benadering en strategie ten opsigte<br />

van verhoudinge met belanghebbendes uit om te<br />

verseker dat ’n inklusiewe benadering tot korporatiewe<br />

bestuur gevolg word.<br />

<strong>Remgro</strong> gebruik ’n wye verskeidenheid kommuni kasiemetodes<br />

om te verseker dat sy kommunikasie met<br />

belanghebbendes duidelik en verstaanbaar, sowel<br />

as deursigtig, ewewigtig en geloofwaardig is en alle<br />

relevante feite, hetsy positief of negatief, uiteensit.<br />

Sorg word gedra dat skakeling met belanghebbendes,<br />

waar moontlik, nie slegs eenrigtingkommunikasie<br />

behels nie, maar opbouende vennootskapsgegronde<br />

betrokkenheid verteenwoordig. Dit verseker dat die<br />

regmatige verwagtinge van alle belanghebbendes,<br />

sover moontlik, geïdentifiseer en hanteer word.<br />

REMGRO BEPERK | 99 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG<br />

Werknemers<br />

Aanspreeklikheid<br />

Maatskappye<br />

waarin belê<br />

word en ander<br />

aandeelhouers<br />

van hierdie<br />

maatskappye


VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

Aandeelhouers en die beleggersgemeenskap<br />

<strong>Remgro</strong> se hoofdoelwit is om waardeskepping en<br />

volhoubare groei te maksimeer en in hierdie verband<br />

word besondere moeite gedoen om te verseker dat<br />

alle aandeelhouers of aandeelhouersklasse regverdig<br />

behandel word. Spesiale sorg word gedra om minderheids<br />

aandeelhouers teen optrede deur, of in die<br />

belang van, die beherende aandeelhouer te beskerm<br />

wat tot hul nadeel mag wees. In hierdie verband is<br />

’n hoof onafhanklike direkteur in die tydperk onder<br />

oorsig aangestel om as voorsitter van vergaderings<br />

op te tree in omstandighede waar die onafhanklikheid<br />

van die bestaande voorsitter bevraagteken word of<br />

gekompromitteer is.<br />

Kommunikasie met beleggers is op die beginsels van<br />

tydige, ewewigtige, duidelike en deursigtige inligting<br />

gegrond. In hierdie opsig het die beleggersgemeenskap<br />

toegang tot dieselfde inligting waaroor <strong>Remgro</strong> se<br />

aandeelhouers beskik. Duidelike protokolle bestaan<br />

wat die aard, omvang en frekwensie van kommunikasie<br />

met beleggers reël. Aandeelhouers en die beleggersgemeenskap<br />

word aangemoedig om <strong>Remgro</strong> se<br />

algemene vergaderings by te woon, waar aktuele<br />

sake openlik bespreek word. Verdere interaksie met<br />

institusionele beleggers vind twee keer per jaar by die<br />

inbel-aanbieding van tussen- en finale resultate plaas,<br />

waar vrae aan die hoofuitvoerende beampte, hoof<br />

finansiële beampte en hoof beleggingsbeampte gestel<br />

kan word. Die beleggersgemeenskap is ook welkom<br />

om direk met senior bestuur te skakel.<br />

Die mees onlangse, asook historiese, finansiële en<br />

ander inligting word op die maatskappy se webblad by<br />

www.remgro.com gepubliseer.<br />

Werknemers<br />

Vir <strong>Remgro</strong> om sy hoofdoelwitte te bereik, is dit<br />

noodsaaklik om werknemers van gehalte te werf en<br />

te behou. Ons werknemers word billik behandel en<br />

mededingend vergoed en <strong>Remgro</strong> streef daarna<br />

om aan alle werknemers die geleentheid te bied om<br />

hul potensiaal te verwesenlik. Tydens korporatiewe<br />

aksies word spesiaal daarna omgesien dat<br />

werknemers wat aan <strong>Remgro</strong> se ekwiteitsverhandelde<br />

aandelegroeiregteskema deelneem, nie gunstiger as<br />

gewone aandeelhouers behandel word nie.<br />

Omdat <strong>Remgro</strong> ’n beleggingshouermaatskappy met<br />

’n klein personeel is, geskied kommunikasie met<br />

werknemers informeel by wyse van onder andere<br />

e-posboodskappe, die interne intranet, <strong>Remgro</strong> se<br />

webblad, inligtingsessies en kennisgewingborde. Daar<br />

word seker gemaak dat alle kommunikasie met aandeelhouers<br />

ook aan werknemers oorgedra word.<br />

Maatskappye waarin belê word en ander<br />

aandeelhouers van hierdie maatskappye<br />

<strong>Remgro</strong> se prestasie is direk gekoppel aan die vertonings<br />

van die onderliggende maatskappye waarin belê<br />

word en daarom word kommunikasie met hierdie<br />

ondernemings en mede-aandeelhouers as baie<br />

belangrik beskou. Verhoudinge met maatskappye waarin<br />

belê is, word hoofsaaklik deur direksieverteenwoordiging<br />

bestuur, met direkteure of senior bestuur<br />

van <strong>Remgro</strong> wat as nie-uitvoerende direkteure in<br />

die direksies van hierdie maatskappye dien. Hierdie<br />

verteenwoordigers het tydens direksievergaderings<br />

interaksie met die direkteure en senior bestuur van<br />

die maatskappye waarin belê word en, indien nodig,<br />

word verteenwoordigers van hierdie maatskappye<br />

aangemoedig om <strong>Remgro</strong> se senior bestuur te ontmoet<br />

vir besprekings oor hul besighede. Alle transaksies met<br />

mede-aandeelhouers in maatskappye waarin belê is,<br />

word op ’n billike wyse gehanteer en in ooreenstemming<br />

met die onderliggende aandeelhouersooreenkomste.<br />

<strong>Remgro</strong> streef daarna om waarde tot hierdie beleggings<br />

toe te voeg.<br />

Gemeenskap<br />

Korporatiewe burgerskap, die verbintenis van ’n<br />

onderneming om tot volhoubare ekonomiese ontwikkeling<br />

by te dra, onderskryf die beginsel dat geen<br />

besigheid in isolasie bestaan nie, maar onmiskenbaar<br />

deel is van die omgewing waarin sake gedoen word.<br />

In sy verhouding met die gemeenskap streef <strong>Remgro</strong><br />

daarna om ’n waardevennoot te wees en daarom<br />

val die klem van sy gemeenskapsbetrokkenheid op<br />

armoedebekamping en investering in jongmense uit<br />

benadeelde gemeenskappe in die geloof dat sulke<br />

beleggings tot ver in die toekoms goeie dividende<br />

sal lewer. <strong>Remgro</strong> se korporatiewe maatskaplike<br />

beleggings inisiatiewe word in meer besonderhede op<br />

bladsy 105 tot 107 bespreek.<br />

Diensverskaffers<br />

<strong>Remgro</strong> glo daaraan om langtermyn-vennootskappe<br />

met diensverskaffers aan te gaan wat op onderlinge<br />

vertroue en respek gegrond is. Verskeie maatstawwe<br />

speel ’n rol in die keuse van geskikte verskaffers,<br />

waaronder voldoening aan gehaltestandaarde (indien<br />

van toepassing), bestendigheid en ’n bewese rekord<br />

van die organisasie en sy ondersteuningsnetwerk.<br />

Aangesien <strong>Remgro</strong> ’n beleggingshouermaatskappy<br />

is, word sy kostestruktuur deurgaans met dié van<br />

effektetrusts vergelyk om te verseker dat aandeelhouers<br />

nie benadeel word nie. As deel van die proses om<br />

korporatiewe koste te bestuur, word goeie verhoudinge<br />

met diensverskaffers gehandhaaf.<br />

REMGRO BEPERK | 100 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

Suid-Afrikaanse regering en beheerliggame<br />

’n Oop en eerlike verhouding word met die regering<br />

en relevante beheerliggame gehandhaaf. In hierdie<br />

verband geskied kommunikasie op ’n ad hoc-grondslag<br />

soos die behoefte ontstaan en dit vind gewoonlik in die<br />

vorm van formele vergaderings plaas. Beheerliggame,<br />

soos die Nasionale Tesourie, die Suid-Afrikaanse<br />

Reserwebank (SARB) en die JSE Beperk, word op hoogte<br />

gehou van korporatiewe aksies in ooreenstemming<br />

met alle toepaslike wette en regulasies. Vergaderings<br />

met die SARB vind jaarliks plaas om hulle in te lig oor<br />

<strong>Remgro</strong> se buitelandse bedrywighede.<br />

BREË-BASIS SWART EKONOMIESE<br />

BEMAGTIGING (BBSEB)<br />

Inleiding<br />

Die direksie glo dat BBSEB ’n maatskaplike, politieke<br />

en ekonomiese noodsaaklikheid is en daarom word<br />

die inisiatiewe van die maatskappy se filiale en<br />

geassosieerdes in hierdie verband ondersteun<br />

en aangemoedig. In die mate waarin <strong>Remgro</strong> se<br />

filiale en geassosieerdes BBSEB implementeer, het<br />

<strong>Remgro</strong> se aandeelhouers in effek deel aan hierdie<br />

BBSEB-inisiatiewe en die koste en voordele daaraan<br />

verbonde.<br />

In die tydperk onder oorsig is besluit om Empowerdex<br />

te betrek om die maatskappy se telling ten opsigte van<br />

ekwiteitseienaarskap te sertifiseer en die proses word<br />

in meer besonderhede hieronder bespreek.<br />

Figuur 2<br />

TELKAART VAN BBSEB-EKWITEITSEIENAARSKAP<br />

Ekwiteitseienaarskap<br />

Die verifiëring van BBSEB-eienaarskap word gereël<br />

deur die praktykkodes met betrekking tot Breë-Basis<br />

Swart Ekonomiese Bemagtiging (die kode), wat op<br />

9 Februarie 2007 ingevolge artikel 9(1) van die Wet op<br />

Breë-Basis Swart Ekonomiese Bemagtiging (Nr. 53<br />

van 2003) geproklameer is. Die metode wat deur<br />

Empowerdex vir die verifiëring en sertifisering van<br />

<strong>Remgro</strong> se bydraes tot BBSEB-eienaarskap gebruik<br />

word, is ingevolge die bepalinge van Kodereeks 100,<br />

Standpunt 102 – erkenning van die verkoop van bates,<br />

ontleen. Die resultaat van hierdie oefening word in<br />

figuur 2 hieronder aangebied.<br />

Daar moet op gelet word dat, bykomend tot bogenoemde,<br />

swart eienaarskap ook ingesluit is in die<br />

aandeelhoudings wat institusionele beleggers in<br />

<strong>Remgro</strong> hou (verwys na bladsy 200 waar <strong>Remgro</strong> se<br />

belangrikste aandeelhouers aangedui word). Aangesien<br />

besonderhede oor die uiteindelike begunstigdes van<br />

hierdie aandeelhoudings nie geredelik volgens ras en<br />

geslag beskikbaar is nie, is dit nie gekwantifiseer nie.<br />

Ander elemente van die BBSEB-telkaart<br />

Ander elemente van die generiese telkaartmaatstawwe,<br />

soos deur die Departement van Handel uiteengesit, is<br />

nie in die tydperk onder oorsig gesertifiseer nie. <strong>Remgro</strong><br />

neem egter jaarliks aan die Empowerdex Financial Mail<br />

BBSEB-opname deel en ’n punt van 44.57 (vlak 7-bydraer)<br />

is in die 2011-opname aan die maatskappy toegeken,<br />

waarvan die volledige besonderhede in figuur 3 uiteengesit<br />

word.<br />

Telkaart<br />

Eienaarskap Gewig Teiken Behaal Telling<br />

Swart stemreg 3 25.00% 11.44% 1.37<br />

Stemreg van swart vroue 2 10.00% 2.73% 0.55<br />

Swart ekonomiese belang 4 25.00% 11.44% 1.83<br />

Ekonomiese belang van swart vroue 2 10.00% 2.73% 0.55<br />

Ekonomiese belang (gespesifi seerde groepe) 1 2.50% 2.10% 0.84<br />

Realiseringspunte<br />

– Eienaarskapverwesenliking 1 Ja Ja 0.00<br />

– Netto waarde 7 Verskeie 11.44% 3.20<br />

Bonus – nuwe swart toetreders 2 10.00% 0.00% 0.00<br />

Bonus – swart deelnemers 1 10.00% 0.00% 0.00<br />

Totale telling 8.34<br />

REMGRO BEPERK | 101 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


Figuur 3<br />

VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

ANDER ELEMENTE VAN BBSEB-GENERIESE TELKAART<br />

Element Aanwyser Gewig Telling<br />

Bestuurbeheer Persentasie swart persone in uitvoerende bestuur en/of<br />

uitvoerende direksiekomitees 10 4.45<br />

Gelyke indiensneming Geweegde gelyke indiensnemingsanalise 15 0.00<br />

Vaardigheids ontwikkeling Vaardigheidsontwikkelingspandering in verhouding tot die<br />

totale betaalstaat 15 7.23<br />

Voorkeurverkryging Verkryging vanaf bemagtigde ondernemings en dié in<br />

swart besit in verhouding tot totale bates 20 12.89<br />

Entiteitsontwikkeling Gemiddelde waarde van bydrae tot ondernemingsontwikkeling<br />

as ’n persentasie van die teiken van 3% van<br />

netto wins na belasting 15 15.00<br />

Sosio-ekonomiese Korporatiewe maatskaplike belegging tot voordeel van<br />

ontwikkeling<br />

swart persone 5 5.00<br />

Totale telling 44.57<br />

Die individuele elemente word in meer besonderhede<br />

hieronder bespreek.<br />

Bestuursbeheer<br />

<strong>Remgro</strong> se direksie is saamgestel op ’n wyse wat<br />

verseker dat die gesamentlike vaardighede en ervaring<br />

van direkteure geskik is om sy verantwoordelikhede na<br />

te kom en die groep se doelwitte te bereik. Die direksie<br />

het die afgelope paar jaar aansienlik getransformeer,<br />

met vyf van die twaalf nie-uitvoerende direkteure (42%)<br />

wat tans swart is. Op bestuursraadvlak is een uit die<br />

sewe lede swart.<br />

Gelyke indiensneming<br />

Gelyke indiensneming is <strong>Remgro</strong> se grootste<br />

transformasie-uitdaging. ’n Telling van 0.0% is in hierdie<br />

kategorie aan die maatskappy toegeken weens die feit<br />

dat die minimum vlak van 40% nie behaal is in elk van<br />

die teikens wat in die gelyke indiensnemingstelkaart<br />

uiteengesit is nie. ’n Jaarlikse arbeidsplan waarin<br />

<strong>Remgro</strong> se transformasiedoelwitte uiteengesit word,<br />

word aan die Departement van Arbeid voorgelê. Hoewel<br />

pogings aangewend word om die maatskappy se swart<br />

verteenwoordiging op bestuursvlak te verbeter, bly die<br />

lae personeelomset van 4.3%, asook geringe organiese<br />

groei, beperkende faktore. Meer besonderhede oor<br />

gelyke indiensneming word op bladsy 104 aangebied.<br />

<strong>Remgro</strong> se opgesomde gelyke indiensnemingsverslag,<br />

soos op 31 Augustus 2010, word in figuur 4 aangebied en<br />

sit die verspreiding van heeltydse werknemers volgens<br />

ras en per beroepsvlak uiteen.<br />

Vaardigheidsontwikkeling<br />

<strong>Remgro</strong> voldoen aan die vereistes van die Wet op<br />

Vaardigheidsontwikkeling ingevolge waarvan ’n vaste<br />

persentasie van die betaalstaat as ’n opleidingsheffing<br />

aan die Suid-Afrikaanse Inkomstediens betaal word.<br />

’n Jaarlikse verslag van alle opleiding wat in die maatskappy<br />

plaasgevind het, word ook aan die relevante<br />

SETA voorgelê.<br />

Voorkeurverkryging<br />

Aangesien <strong>Remgro</strong> nie ’n bedryfsmaatskappy is<br />

nie, is die verkrygingsfunksie baie klein en word die<br />

verkrygingsprofiel deur ’n hoë dienskomponent<br />

geken merk eerder as deur materiaalaankope. Soos<br />

uit die verkrygingstelkaart blyk, koop <strong>Remgro</strong> meer<br />

as die helfte van sy goedere en dienste van BBSEBgeakkrediteerde<br />

handelaars. ’n Verbetering van die<br />

voorkeurverkrygingstelling bly ’n fokusgebied vir<br />

<strong>Remgro</strong>.<br />

Onderneming- en sosio-ekonomiese ontwikkeling<br />

<strong>Remgro</strong> het in hierdie twee gebiede die maksimum<br />

punte verdien vanweë die volgehoue besteding aan<br />

besigheidsontwikkeling en korporatiewe maatskaplike<br />

beleggingsinisiatiewe. Meer besonderhede oor die<br />

maatskappy se korporatiewe maatskaplike inisiatiewe<br />

word op bladsy 105 verskaf.<br />

BBSEB by maatskappye waarin belê is<br />

<strong>Remgro</strong> monitor en dra by tot die BBSEB-vertoning<br />

van die maat skap pye waarin belê is deur sy direksieverteenwoordiging<br />

en deelname en fasilitering van<br />

korporatiewe aksies by hierdie maatskappye. Die<br />

BBSEB-status van <strong>Remgro</strong> se bedryfsfiliale word in meer<br />

besonderhede behandel in die afdeling wat handel oor<br />

“volhoubaarheid by bedryfsfiliale“ op bladsy 107.<br />

Hieronder is ’n opsomming van die BBSEB-status van ’n<br />

aantal <strong>Remgro</strong> geassosieerdes soos op 30 Junie 2011:<br />

Sabido Vlak 2-bydraer<br />

FirstRand Vlak 3-bydraer<br />

Mediclinic Vlak 3-bydraer<br />

Air Products Vlak 4-bydraer<br />

Total South Africa Vlak 4-bydraer<br />

Dark Fibre Africa Vlak 5-bydraer<br />

Distell Vlak 5-bydraer<br />

Unilever Vlak 6-bydraer<br />

REMGRO BEPERK | 102 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


Figuur 4<br />

ONS MENSE<br />

VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

OPGESOMDE GELYKE INDIENSNEMINGSVERSLAG, SOOS OP 31 AUGUSTUS 2010<br />

Buite-<br />

Mans Vroue<br />

landers<br />

Beroepsvlakke S B I W S B I W Mans Vroue Totaal<br />

Topbestuur 0 1 0 7 0 0 0 1 0 0 9<br />

Senior bestuur<br />

Professioneel gekwalifi seerde<br />

en ervare spesialiste, asook<br />

0 0 0 14 0 0 0 2 0 0 16<br />

middelvlakbestuur<br />

Opgeleide tegniese en<br />

akademies gekwalifi seerde<br />

werkers, junior bestuur,<br />

toesighouers, voormanne en<br />

0 1 1 20 0 0 0 9 0 0 31<br />

superintendente<br />

Halfgeskoold, met<br />

4 6 0 12 1 5 0 35 0 0 63<br />

diskresionêre besluitneming<br />

Ongeskoold, met<br />

gespesifi seerde<br />

19 29 0 0 7 11 0 0 0 0 66<br />

besluitneming 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0<br />

Totaal heeltyds 23 37 1 53 8 16 0 47 0 0 185<br />

Deeltydse werknemers 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0<br />

Groottotaal 23 37 1 53 8 16 0 47 0 0 185<br />

Werknemersamestelling<br />

<strong>Remgro</strong> glo dat die gehalte van sy personeel ’n belangrike<br />

volhoubare voordeel bied. As ’n beleggingshouermaatskappy<br />

het hy ’n klein personeelkorps, wat<br />

op 30 Junie 2011 uit 182 werknemers (31 Maart 2010:<br />

185 werknemers) bestaan het. Verwys na figuur 5 waar<br />

Figuur 5<br />

SAMESTELLING VAN WERKNEMERS<br />

Vroue<br />

38%<br />

Mans<br />

62 %<br />

31 – 40 jaar oud<br />

23%<br />

30 jaar en jonger<br />

4%<br />

meer besonderhede oor die samestelling van ons<br />

personeel, volgens ras, geslag en ouderdom, aangebied<br />

word.<br />

In die vyftien maande onder oorsig was <strong>Remgro</strong> se<br />

personeel omset 4.3% teenoor 2.7% in die twaalf maande<br />

tot 31 Maart 2010. Die omsetsyfers is bereken deur die<br />

totale aantal werknemers op jaareinde te gebruik.<br />

41 – 50 jaar oud<br />

30%<br />

51 jaar en ouer<br />

43%<br />

REMGRO BEPERK | 103 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG<br />

Swart, bruin, Indiër<br />

46%<br />

Wit<br />

54%


VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

Werwing- en keuringbeleid<br />

Om te verseker dat <strong>Remgro</strong> ’n voorkeurbeleggingsvennoot<br />

bly, is dit belangrik dat werknemers van die<br />

hoogste gehalte gewerf, gekies en behou word. In<br />

hierdie verband sal die maatskappy te alle tye probeer<br />

om die beste kandidaat in ’n pos aan te stel. <strong>Remgro</strong> glo<br />

dat alle persone op gelyke indiensnemingsgeleenthede<br />

geregtig is en daarom word geen diskriminasie teenoor<br />

werknemers of aansoekers op grond van geslag, ras,<br />

geloof of ander redes toegelaat nie.<br />

Gelyke indiensneming<br />

<strong>Remgro</strong> onderskryf die beginsels van die Wet op Gelyke<br />

Indiensneming en in hierdie verband streef hy deur<br />

sy gelyke indiensnemingsbeleid daarna om gelyke<br />

geleenthede aan alle werknemers te bied en om geskikte<br />

individue te identifiseer, te ontwikkel en te vergoed<br />

in ooreenstemming met hul prestasie, toewyding en<br />

lojaliteit. Spesiale aandag word aan groepe gegee wat<br />

vanweë historiese redes hulself in ’n minder bevoorregte<br />

posisie mag bevind.<br />

Werknemersvergoeding<br />

Ons doelwit is om werknemers billik, mededingend en<br />

volgens hul vermoë, vaardighede, verantwoordelikheid<br />

en prestasievlakke te vergoed. Die vlak van salarisse<br />

wat betaal word, is een van verskeie aspekte van ons<br />

strategie om mense van gehalte te behou, te motiveer<br />

en, waar nodig, te werf. Daarby bied <strong>Remgro</strong> ook aan<br />

sy personeel ’n stimulerende werkomgewing. <strong>Remgro</strong><br />

se vergoedingsbeleid is in die tydperk onder oorsig<br />

geformaliseer en sit die vergoedingsbenadering met<br />

betrekking tot direkteure en bestuursraadslede uiteen.<br />

Verwys na die vergoedingsverslag op bladsy 119 waar<br />

<strong>Remgro</strong> se vergoedingsbenadering volledig bespreek<br />

word.<br />

<strong>Remgro</strong> bied aan sy werknemers aftreevoordele in<br />

die vorm van ’n omskrewevoordeelfonds (geslote)<br />

en omskrewebydraefonds wat onafhanklik van die<br />

maatskappy se finansies geadministreer word. Daarby<br />

word ook mediese versekering en studiehulp aan<br />

werknemers gebied.<br />

Opleiding en vaardigheidsontwikkeling<br />

Die hoofdoel van opleiding is om werknemers<br />

sodanig toe te rus dat hulle hul volle potensiaal kan<br />

verwesenlik tot voordeel van die maatskappy en hulself.<br />

Aangesien <strong>Remgro</strong>, as beleggingshouermaatskappy,<br />

oor ’n hoogs gespesialiseerde arbeidsmag beskik,<br />

word geen voorgeskrewe opleidingsprogramme<br />

aanbeveel nie. Individue word egter aangemoedig<br />

om opleidingskursusse by te woon wat hulle beter kan<br />

toerus om hul werk te doen. Die afgelope twee jaar is<br />

verskeie werkwinkels en opleidingsessies oor King III<br />

en die nuwe Maatskappywet gehou om te verseker<br />

dat direkteure en bestuur toegerus is om gesonde<br />

korporatiewe bestuurspraktyke te implementeer en toe<br />

te pas op alle vlakke waar hulle betrokke is.<br />

Gesondheid en veiligheid<br />

Die maatskappy het ’n gesondheid-en-veiligheidskomitee<br />

wat saamgestel is ingevolge die Wet op<br />

Beroepsgesondheid en Veiligheid. Die komitee is<br />

’n subkomitee van die risiko-en-IT-bestuurskomitee<br />

en verseker dat die maatskappy ’n veilige, gesonde<br />

en risikovrye omgewing vir sy personeel en besoekers<br />

bied en sien toe dat beheermaatreëls om risiko’s te<br />

beperk doeltreffend is en toegepas word.<br />

MIV/vigs<br />

Uit ’n beleggingshouermaatskappy se perspektief<br />

bestaan die risiko verbonde aan MIV/vigs uit twee<br />

elemente, naamlik:<br />

Groeprisiko<br />

Gegewe die potensiële uitwerking van MIV/vigs op<br />

markte, menslike kapitaal, die koste van indiensneming<br />

en die bedryfsprosesse van ondernemings waarin belê<br />

is, word hierdie risiko bestuur binne die strukture van<br />

die onderskeie maatskappye waarin belê word. Die<br />

vordering van hierdie beleid en strategieë word aan die<br />

hand van bestepraktyk-standaarde gemonitor. Meer<br />

inligting rakende die bestuur van MIV/vigs by <strong>Remgro</strong> se<br />

bedryfsfiliale word op bladsy 107 verskaf.<br />

Maatskappyrisiko<br />

<strong>Remgro</strong> het ’n formele MIV/vigs-beleid en is verbind<br />

tot daadwerklike stappe om die pandemie, en die<br />

besigheidsrisiko’s daaraan verbonde, te bestuur. Die<br />

beleid maak onder andere vir die volgende voorsiening:<br />

> Dat alle wetlike verpligtinge met betrekking tot<br />

MIV/vigs nagekom word<br />

> Dat daar op geen wyse teen werknemers of potensiële<br />

werknemers gediskrimineer word op grond van hul<br />

MIV-status nie<br />

> Dat inligting oor die MIV-status van werknemers<br />

streng vertroulik gehanteer word<br />

> Dat algemene maatreëls ingestel en bestuur word<br />

om toevallige besmetting te voorkom<br />

Die Remedi Mediese Hulpskema, waaraan die meeste<br />

<strong>Remgro</strong>-personeel behoort, beskik oor ’n bestuursplan<br />

vir MIV/vigs waaraan werknemers volgens hul keuse<br />

deelneem.<br />

REMGRO BEPERK | 104 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


BELEGGING IN DIE GEMEENSKAP<br />

VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

<strong>Remgro</strong> se korporatiewe maatskaplike bestedingsinisiatiewe<br />

en skenkingsprogram dek ’n breë spektrum<br />

van die gemeenskap en kan in die volgende kategorieë<br />

opgesom word:<br />

> Gemeenskapsontwikkeling<br />

> Kulturele ontwikkeling<br />

> Entrepreneurskap en opleiding<br />

> Omgewing<br />

> Gesondheidsorg<br />

> Sportontwikkeling<br />

<strong>Remgro</strong> probeer om ’n korporatiewe maatskaplike<br />

besteding van ongeveer 2.5% van sy vrye kontantvloei<br />

jaarliks te handhaaf. In hierdie opsig vergader die<br />

donasiekomitee op ’n gereelde basis om skenkings aan<br />

kwalifiserende instansies te oorweeg en goed te keur.<br />

Skenkings aan kwalifiserende instansies word op ’n<br />

jaarlikse grondslag vir ’n spesifieke tydperk gemaak en<br />

hoewel bydraes oor ’n taamlike breë spektrum strek, is<br />

daar twee ooglopende uitsonderings: politieke partye<br />

en kerkgenootskappe. Hoewel die maatskappy sy<br />

werknemers se reg respekteer om volgens keuse by<br />

hierdie instansies betrokke te raak, oefen hyself nie ’n<br />

keuse uit nie.<br />

Gedurende die tydperk onder oorsig het <strong>Remgro</strong><br />

se korporatiewe maatskaplike besteding R22 miljoen<br />

bedra (31 Maart 2010: R13 miljoen), soos in die<br />

onderstaande tabel uiteengesit.<br />

Opsomming van<br />

korporatiewe<br />

maatskaplike besteding<br />

Vyftien<br />

maande<br />

30 Junie<br />

2011<br />

R miljoen<br />

Twaalf<br />

maande<br />

31 Maart<br />

2010<br />

R miljoen<br />

Gemeenskapsontwikkeling<br />

7 4<br />

Kulturele ontwikkeling<br />

Entrepreneurskap en<br />

4 2<br />

opleiding 5 4<br />

Omgewing 3 1<br />

Gesondheidsorg 1 1<br />

Sportontwikkeling 2 1<br />

22 13<br />

In die tydperk onder oorsig was die vernaamste<br />

instansies waarby <strong>Remgro</strong> betrokke was die volgende:<br />

Gemeenskapsontwikkeling<br />

Ikamva Labantu – is 45 jaar gelede as ’n “ongevalleafdeling“<br />

vir swart stedelike gemeenskappe in die<br />

Wes-Kaap gestig en het sedertdien tot ’n breëbasisgemeenskapsprojek<br />

ontwikkel wat ’n holistiese<br />

benadering volg ten opsigte van die ontwikkeling<br />

van arm gemeenskappe: van voorskoolse kinders<br />

en ondersteuningsdienste vir gesinne tot die omsien na<br />

die behoeftes van bejaardes en gestremdes.<br />

Stellenbosch-Gemeenskapsontwikkelingsprogram<br />

(SGOP) – is ’n inisiatief in Kayamandi, ’n woongebied aan<br />

die buitewyke van Stellenbosch, waarheen die meeste<br />

van die inwoners (30 000) gekom het op soek na werk.<br />

Hier leef die meeste van hulle in informele nedersettings<br />

en in uiterste armoede. Dit, saam met die hoë voorkoms<br />

van MIV/vigs, maak van Kayamandi ’n gemeenskap wat<br />

hulp dringend nodig het. Die hoofdoel van die SGOP is<br />

om honger te help bekamp en voedsel aan behoeftige<br />

en wangevoede laerskoolkinders te verskaf om hul leeren<br />

konsentrasievermoë te verbeter.<br />

Yabonga – het in 1997 as ’n informele inisiatief tot stand<br />

gekom om kleuterskole in die armste gemeenskappe<br />

in Kaapstad en omliggende gebiede te ondersteun.<br />

As gevolg van die verwaarlosing van MIV-besmette<br />

kinders het die organisasie sy fokus in 2000 verskuif<br />

met die opening van ’n weeshuis vir besmette babas in<br />

Khayelitsha. Omdat Yabonga toenemend met desperate<br />

ma’s te kampe gekry het wat kinders by die weeshuis<br />

aflaai, is met ’n opleidingskursus begin om behoeftige<br />

ma’s te onderrig en hulle te help om portuuropvoeders<br />

in hul gemeenskappe te word.<br />

Kulturele ontwikkeling<br />

Veldorkesstigting (FBF) – die FBF, wat by geleentheid<br />

al as ’n innoverende oplossing vir ’n maatskaplike<br />

probleem beskryf is, het van ’n beskeie begin in 1997<br />

tot 18 veldorkesstreke met 36 orkeste gegroei, waarby<br />

meer as 4 000 jongmense landwyd betrokke is. Deur<br />

van massa-blaasorkeste, met dansers, gebruik te maak<br />

om bepaalde lewensvaardighede te kweek, streef die<br />

FBF daarna om ’n veilige, inspirerende en energieke<br />

omgewing te skep waar jongmense hul innerlike krag en<br />

positiewe kwaliteite kan ontdek en koester.<br />

Children’s Art Festival (CAF) – hierdie gevestigde<br />

instelling wat sy ontstaan 20 jaar gelede gehad het en<br />

tans ’n vaste instelling by die Grahamstad Nasionale<br />

Kunstefees is, gee aan kinders van veral die Oos-Kaap<br />

’n stimulerende en opwindende blootstelling aan kuns.<br />

Baie van die kinders kom uit ’n agtergrond waar enige<br />

vorm van kuns heeltemal vreemd is.<br />

Entrepreneurskap en opleiding<br />

TSiBA – die Tersiêre Skool in Besigheidsadministrasie,<br />

ook bekend as die entrepreneursuniversiteit van<br />

Kaapstad, is in 2004 gestig met die doel om begaafde<br />

jongmense van kleur deur middel van ’n B-graad<br />

in besigheidsadministrasie vir indiensneming voor<br />

REMGRO BEPERK | 105 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

te berei. In 2009 het TSiBA sy bedrywighede na die<br />

Suid-Kaap uitgebrei en dit saamgevoeg met dié van die<br />

Eden-kampus naby Sedgefield – ’n residensiële “groen“<br />

kollege wat op entrepreneurskap en vaardigheidsontwikkeling<br />

fokus.<br />

Shalamuka Stigting – hierdie stigting is in 2006<br />

daargestel om langtermynbefondsing, onder andere<br />

deur deelname aan SEB-transaksies, te verseker vir<br />

die hoogaangeskrewe Penreach-program, ’n niewinsgewende,<br />

holistiese skoolontwikkelingsprogram<br />

wat daarna streef om die vaardighede van onderwysers<br />

en die gehalte van onderwys in Mpumalanga en<br />

omliggende gebiede te verbeter.<br />

SciMathUS – is in 2001 deur die Universiteit van<br />

Stellenbosch as ’n oorbruggingsprogram ontwikkel<br />

met die doel om hoër onderwys meer toeganklik te<br />

maak vir swart studente wat gretig is om hul studies<br />

in fisiese en toegepaste wetenskap, ingenieurswese,<br />

mediese en gesondheidswetenskappe en ekonomiese<br />

en bestuurswetenskappe voort te sit.<br />

Bergzicht Opleidingsentrum – met sy basis in<br />

Stellenbosch, verskaf hierdie sentrum onderrig in<br />

werkverwante vaardighede aan ongeskoolde en<br />

werklose mense uit agtergeblewe gemeenskappe. Sy<br />

benadering is uniek deurdat dit verskeie kort-, sowel<br />

as omvattende kursusse in verskillende rigtings deur<br />

die jaar aanbied, soos tuisbestuur, bejaardesorg,<br />

spyseniering en kindersorg, kursusse wat nie een langer<br />

as drie maande duur nie.<br />

ORT-Tech – het ’n vennootskap met <strong>Remgro</strong> aangegaan<br />

om die geletterdheid- en syfervaardighede van<br />

graad 6-leerders in twaalf skole in die Stellenbosse<br />

distrik te verbeter. Die projek is ’n opvolg van die ORT<br />

SEED-projek wat tussen 2008 en 2010 deur <strong>Remgro</strong> in<br />

laerskole in die groter Stellenbosch-gebied befonds<br />

is en 70 onderwysers en 2 200 leerders sal hierby<br />

betrek word. Die doel van die huidige inisiatief is<br />

om die geletterdheidsvlak en syfervaardighede van<br />

elke skool met 10% te verhoog, die skole te help<br />

om die implementering van veranderinge in die<br />

nasionale kurrikulum te bestuur en om funksionele<br />

klaskamerbiblioteke in te rig. ORT-Tech is die<br />

innoverende vertakking van ORT South Africa, wat<br />

regoor die land in gebiede van uiterste armoede en<br />

agterstand werksaam is.<br />

Omgewing<br />

Stigting vir Vredesparke – die stigting fasiliteer<br />

die volgende: die daarstelling van oorgrensbewarings<br />

gebiede (vredesparke) wat ekosisteme<br />

oor internasionale grense verbind, die ontwikkeling<br />

van menslike hulpbronne, die bevordering van<br />

volhoubare ekonomiese ontwikkeling, die bewaring<br />

van biodiversiteit, asook streeksvrede en -stabiliteit.<br />

Vredesparke in Suider-Afrika sluit vandag omtrent<br />

die helfte van alle geproklameerde bewaringsgebiede<br />

in die streek in (met ’n oppervlakte van nagenoeg<br />

800 000 km²).<br />

WWF Suid-Afrika (WWF-SA) – gestig deur wyle<br />

dr Anton Rupert in 1968 as die Suider-Afrikaanse tak van<br />

die WWF, die internasionale bewaringsliggaam, speel<br />

WWF-SA vandag ’n belangrike bewaringsrol, beide deur<br />

bewaringsprojekte wat self onderneem word, asook die<br />

finansiering wat aan ander verskaf word om verwante<br />

bewaringswerk te doen.<br />

Gesondheidsorg<br />

Wits Donald Gordon-Mediese Sentrum (WDGMS) –<br />

is die eerste private akademiese hospitaal in Suid-<br />

Afrika. Dit het tot stand gekom toe die Universiteit van<br />

die Witwatersrand die Kenridge-hospitaal in Parktown,<br />

Johannesburg met ’n stigterdonasie van die Donald<br />

Gordontrust gekoop het. In 2005 het die Mediclinichospitaalgroep<br />

’n vennoot saam met Wits Universiteit<br />

geword en is die bestuurskontrak van die hospitaal aan<br />

eersgenoemde toegeken. WDGMS is gestig met die<br />

doel om ’n fasiliteit vir die opleiding van subspesialiste in<br />

die privaatsektor te skep en het homself ten doel gestel<br />

om die getalle van dié dokters in die nabye toekoms met<br />

40% te verhoog.<br />

Stigting vir Orgaanskenkers van SA – die beskikbaarheid<br />

van lewensonderhoudende organe is letterlik<br />

’n saak van lewe en dood. Die afgelope 23 jaar het<br />

die stigting hom beywer om die oorgang van organe<br />

van skenker na ontvanger so glad moontlik te laat<br />

verloop. Deur vier vlugte per jaar vir die vervoer van<br />

noodsaaklike organe te borg, ondersteun <strong>Remgro</strong><br />

hierdie humanistiese poging en word erkenning graag<br />

gegee aan die belangrike rol wat die personeel van die<br />

lugvaartmaatskappy Falconair in hierdie verband speel.<br />

Sportontwikkeling<br />

SA Gholfontwikkelingsraad (SAGOR) – die hoofdoel<br />

van SAGOR is om gholf toeganklik vir alle Suid-Afrikaners<br />

te maak deur geleenthede te skep waar dit nog<br />

REMGRO BEPERK | 106 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

ontbreek. Die afgelope dekade is gehalte-afrigting aan<br />

meer as 17 000 jong gholfspelers uit minder gegoede<br />

gebiede verskaf met die doel om hulle in die hoofstroom<br />

van junior gholf in Suid-Afrika te bring. Tans is SAGOR in<br />

elf streke van die land bedrywig.<br />

Wes-Kaapse Krieketakademie – as ’n katalisator vir<br />

krieketontwikkeling in die land het die Akademie van<br />

krag tot krag gegaan sedert die stigting daarvan in die<br />

1990’s. Nasionale en provinsiale spanne wemel letterlik<br />

van spelers wat hulle talente by die Akademie geslyp het.<br />

Die provinsiale spanne van die Westelike Provinsie en<br />

die Boland het die grootste voordeel getrek uit hierdie<br />

inisiatief, wat oor die jare ’n onuitwisbare stempel op die<br />

loopbane van baie talentvolle spelers afgedruk het.<br />

VOLHOUBAARHEID VAN BEDRYFSFILIALE<br />

<strong>Remgro</strong> se drie bedryfsfiliale, te wete Rainbow Chicken,<br />

Tsb Sugar en Wispeco, word op ’n gedesentraliseerde<br />

grondslag as onafhanklike entiteite, met outonome<br />

direksies, bedryf en bestuur. Slegs opgesomde<br />

nie-finansiële inligting, wat verband hou met<br />

hul bestuurstrukture, sowel as maatskaplike en<br />

omgewingsvertonings, word in hierdie verslag verskaf,<br />

terwyl hul finansiële vertonings in meer besonderhede<br />

in die beleggingsoorsigte op bladsy 43 behandel word.<br />

Rainbow Chicken<br />

Inleiding<br />

Rainbow is ’n vertikaal geïntegreerde hoenderprodusent<br />

en sy besigheid sluit bekende handelsmerke<br />

soos Rainbow, Farmer Brown, Rainbow<br />

FoodSolutions, Epol, Cobb en Vector logisticsolutions<br />

in. Die maatskappy is op die JSE Beperk onder<br />

“Verbruiksgoedere – Voedselvervaardigers“, met die<br />

aandeelkode “RBW“ genoteer.<br />

Bestuur, risikobestuur en nakoming<br />

Rainbow se direksie bestaan uit nege nie-uitvoerende<br />

(van wie vier onafhanklik is) en twee uitvoerende<br />

direkteure. Daar moet op gelet word dat die voorsitter<br />

van die direksie, mnr Thys Visser, nie onafhanklik is nie<br />

omdat hy ’n direkteur van Rainbow se hoofaandeelhouer,<br />

<strong>Remgro</strong> Beperk, is. In hierdie verband het Rainbow<br />

mnr R V Smither as hoof onafhanklike direkteur op<br />

30 Augustus 2011 aangestel om as voorsitter van<br />

vergaderings op te tree in omstandighede waar die<br />

onafhanklikheid van die huidige voorsitter bevraagteken<br />

word of gekompromitteer is.<br />

Aangesien Rainbow ’n genoteerde maatskappy is,<br />

moet hy aan die noteringsvereistes van die JSE en<br />

die aanbevelings van King III voldoen. In die tydperk<br />

onder oorsig het die maatskappy voortgegaan om sy<br />

bestuurs-, gerusstellings- en risikobestuurspraktyke<br />

te verbeter wat daartoe gelei het dat sekere rolle,<br />

strukture en komiteemandate gewysig is om die groep<br />

se bestuur te versterk. Rainbow se risikokomitee, wat<br />

’n sub komitee van die direksie is, is verantwoordelik vir<br />

toesig oor die geskiktheid en algehele doeltreffendheid<br />

van die groep se risikobestuursfunksie en die<br />

implementering daarvan deur bestuur. Dié komitee<br />

word deur ’n interne ouditafdeling ondersteun wat uit<br />

’n toegewyde span toepaslik gekwalifiseerde en tegnies<br />

ervare personeel bestaan.<br />

Sleutelvolhoubaarheidsgebiede<br />

Klante raak toenemend proaktief ten opsigte van<br />

kwessies soos gesondheid en veiligheid, boerderypraktyke,<br />

dierewelsyn, produkveiligheid en -etikettering.<br />

Rainbow hanteer hierdie kwessies op verskeie maniere<br />

en op die volgende bladsy is ’n verkorte weergawe van<br />

sy volhoubaarheidsverslag in hierdie verband. ISObestuurstelsels<br />

is oral in Rainbow geïmplementeer om<br />

aan gehaltevereistes en regulasies te voldoen.<br />

REMGRO BEPERK | 107 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

BELANGHEBBENDES SE KOMMER WAT ONS DOEN<br />

Produkgehalte en -veiligheid Aanstelling van vleisinspekteurs en prosesserings- en<br />

ingenieurspersoneel om veilige produkte te verseker wat<br />

aan bepaalde spesifikasies voldoen<br />

Aanstelling van “Safety, Health, Environmental and Quality<br />

Management“-spanne om verwerking, voedselveiligheid<br />

en wetlike en gehaltevoldoening deur middel van oudits<br />

te verifieer<br />

Voldoening aan ISO 22000<br />

Etikettering Voldoen aan die regulasies van die Wet op Voedingstowwe,<br />

Kosmetiekware en Ontsmettings middels (Nr. 154 van 1972)<br />

en nakoming van regulasie R146 sal in Maart 2012 voltooi<br />

wees<br />

Ondersteun die Verbruikersgoedereraad van Suid-Afrika<br />

(CGCSA) en Globale Standaarde (GS1) in die lys van alle<br />

produkte met GS1<br />

Boerderypraktyke, insluitende:<br />

Onderskryf die Britse Pluimveeraad se “Assured Chicken<br />

Dierewelsyn<br />

Huisvesting van hoenders<br />

Voeding<br />

Production Programme“ wat die hoogste standaarde vir<br />

die voeding en welsyn van pluimvee daarstel<br />

Oudits van dierewelsyn deur onafhanklike geakkrediteerde<br />

ouditeure regdeur landboudissipline om nakoming van<br />

Dieregesondheid en -veiligheid<br />

dierewelsynvereistes te verifieer<br />

Voorraaddigtheid van hokke word bepaal deur vloerspasie<br />

van die hok en toerusting daarin<br />

Toegang tot plase word deur streng bio-sekuriteitsmaatreëls<br />

beheer<br />

Voedselgrondstowwe word beheer deur die Wet op<br />

Misstowwe, Veevoedsel, Landboumiddels en Veemiddels<br />

(Nr. 36 van 1947)<br />

Tropbehandeling word beheer deur die Wet op die Beheer<br />

van Medisyne en Verwante Stowwe (Nr. 101 van 1965)<br />

Gereelde DBV-inspeksies<br />

Halaalstatus Hoenders word deur halaal-slagters geslag en gereelde<br />

inspeksies word deur die Suid-Afrikaanse Halaalowerheid<br />

(SANHA) en die “Muslim Judicial Council“ (MJC) gedoen<br />

Verbruikersinsig Bemarking- en produkontwikkelingspanne verseker<br />

dat Rainbow mededingende handelsmerke teen<br />

mededingende pryse ontwikkel en bemark<br />

Mense<br />

Rainbow erken die belangrikheid van sy personeel<br />

en lê klem op die bou van ’n gemeenskap van<br />

geïnspireerde mense met ’n gemeenskaplike doel. Deur<br />

konstruktiewe erkenningsooreenkomste het Rainbow<br />

’n bedingingseenheid daargestel waaraan 71% van sy<br />

personeel behoort en waardeur onderhandelings met<br />

erkende vakbonde oor salarisse en diensvoorwaardes<br />

jaarliks plaasvind. Rainbow het in 2011 ’n proses begin om<br />

met sy gelyke indiensnemingskomitees te beraadslaag<br />

met die oog daarop om teen 2015 ’n omvattende gelyke<br />

indiensnemingsplan gereed te hê waarmee die teikens<br />

van die Departement van Arbeid gehaal kan word.<br />

Op 30 Junie 2011 het 28% van Rainbow se personeel<br />

op bestuursvlak (31 Maart 2010: 27%) uit nie-blanke<br />

werknemers bestaan.<br />

Rainbow het ’n nasionale gesondheids- en veiligheidsbeleid<br />

wat alle bedrywe en geriewe verbind tot<br />

die daarstelling en handhawing van ’n gesonde en<br />

veilige werkomgewing. Die maatskappy het in 2010 ’n<br />

“disabling incident frequency rate“ (DIFR) van<br />

1.05 behaal. Die DIFR is ’n internasionaal aanvaarde<br />

standaard vir die meting van veiligheidsprestasie en<br />

hou verband met die aantal ongeskiktheidsvoorvalle<br />

vir elke 200 000 man-ure gewerk. Die DIFR-hersiening vir<br />

2011 is tans in proses.<br />

Rainbow se MIV/vigs-beleid dek die arbeidsmag en gee<br />

rigting aan die maatskappy se bestuur van MIV/vigs, met<br />

die klem op onderrig, portuuropvoeding, voorkoming<br />

en vrywillige berading en toetsing. Die beleid verseker<br />

ook dat geen diskriminasie in die werkplek plaasvind nie<br />

en dat werknemers wat die kliniek bywoon, dit vertroulik<br />

REMGRO BEPERK | 108 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

doen. Rainbow borg ook vigsbewusmakingsdae vir die<br />

jeug om die gemeenskap ingelig te hou.<br />

Rainbow se opleidingsbesteding vir die vyftien maande<br />

tot Junie 2011 het R16 miljoen bedra teenoor R15 miljoen<br />

in die twaalf maande tot Maart 2010.<br />

BBSEB<br />

Rainbow se laaste BBSEB-verifiëringsproses is op<br />

31 Maart 2011 deur Empowerdex gedoen en ’n vlak 5bydraervlak<br />

is bereik, wat gelykstaande aan ’n<br />

80%-verkrygingserkenningsvlak en ’n totaal van<br />

55.85 punte op die generiese telkaart is.<br />

Korporatiewe maatskaplike besteding<br />

Rainbow het die volgende twee gebiede geïdentifiseer<br />

waar hy glo dat hy met sy korporatiewe maatskaplike<br />

bestedingsbeleid ’n betekenisvolle en volhoubare<br />

bydrae oor die lang termyn tot agtergeblewe gemeenskappe<br />

kan maak:<br />

> Onderwys, en<br />

> Vaardigheidsontwikkeling<br />

Rainbow se maatskaplike besteding het in die vyftien<br />

maande tot Junie 2011 R4 miljoen bedra teenoor<br />

R3 miljoen in die twaalf maande tot Maart 2010.<br />

Omgewing<br />

Verwys na die omgewingsafdeling op bladsy 115 waar<br />

die omgewingspraktyke van Rainbow ook ingesluit is.<br />

Rainbow se volledige volhoubaarheidsverslag is op sy<br />

webblad by www.rainbowchicken.co.za beskikbaar.<br />

Tsb Sugar<br />

Inleiding<br />

Tsb Sugar is ’n volfiliaal van <strong>Remgro</strong> en streef daarna<br />

om die voorste laekoste-vervaardiger en -bemarker<br />

van suiker en suikerverwante produkte in die Suider-<br />

Afrikaanse streek te wees. Die maatskappy is in 1965<br />

gestig en besit en bedryf tans drie suikermeulens,<br />

waarvan twee in die Nkomazi-streek van Mpumalanga<br />

en een in die Pongola-streek in die noorde van KwaZulu-<br />

Natal is. Suikerprodukte word hoofsaaklik onder die<br />

bekende Selati-handelsmerk verkoop. Neweprodukte<br />

van die suikervervaardigingsproses, soos bagasse en<br />

melasse, word in die produksie van Molatek, Tsb Sugar<br />

se dierevoer-onderneming, gebruik.<br />

Die maatskappy gee ondersteuning aan meer as 1 700<br />

kommersiële en kleinboere op sowat 47 000 hektaar<br />

besproeiingsgrond. In ruil hiervoor verskaf die boere<br />

ongeveer 80% van die suiker wat in die meulens<br />

verwerk word.<br />

Bestuur, risikobestuur en nakoming<br />

Die bekendstelling van King III het aan Tsb Sugar die<br />

geleentheid gebied om sy bestuurstrukture te versterk.<br />

Daar is veral gefokus op die hersiening van<br />

bestaande mandate, beleid en prosedures ten opsigte<br />

van sleutelbestuursmaatstawwe, met insluiting van,<br />

maar nie beperk nie tot die handveste en mandate<br />

van die direksie en sy subkomitees, asook die beleide<br />

ten opsigte van belanghebbendes, IT-bestuur en<br />

wetlike nakoming. Tsb Sugar se direksie bestaan tans<br />

uit elf direkteure van wie sewe nie-uitvoerend is. Vyf van<br />

die nie-uitvoerende direkteure is onafhanklik.<br />

Die direksie het drie subkomitees, te wete ’n oudit-en-ITbestuurskomitee,<br />

’n menslike hulpbronne-komitee en ’n<br />

risikokomitee aangestel om hulle met die uitvoering van<br />

sy pligte en verantwoordelikhede by te staan. Die ouditen-IT-bestuurskomitee<br />

bestaan uit drie onafhanklike,<br />

nie-uitvoerende direkteure. Die risikokomitee bestaan<br />

uit twee onafhanklike, nie-uitvoerende direkteure en is<br />

verantwoordelik vir toesig oor die prosesse en beleid<br />

wat die uitvoerende bestuur implementeer om die<br />

integriteit en doeltreffendheid van risikobestuur te<br />

verseker. Die komitee word deur ’n interne ouditafdeling,<br />

bestaande uit toepaslik gekwalifiseerde en tegnies<br />

vaardige personeel, bygestaan.<br />

Sleutelvolhoubaarheidsgebiede, risiko’s en<br />

geleenthede<br />

Belanghebbendes se kommer oor kwessies by Tsb<br />

Sugar het hoofsaaklik te doen met produkgehalte en<br />

voedselveiligheid, etikettering, suikerrietverskaffing,<br />

beheer oor stygende insetkoste en reaksie op moontlike<br />

ontwikkelinge in die bedryf. ’n Opsomming word op die<br />

volgende bladsy verskaf oor die maniere waarop Tsb<br />

Sugar hierdie kwessies aanspreek.<br />

REMGRO BEPERK | 109 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

BELANGHEBBENDES SE KOMMER WAT ONS DOEN<br />

Produkgehalte en -veiligheid Alle produksie- en verpakkingsgeriewe is onder die<br />

ISO 9001:2008 gehalte- en voedselsekerheidsbestuurstelsel<br />

gesertifiseer<br />

Verpakkingsgeriewe is ook onder die voedselsekerheidstelsels<br />

van “Hazard Analysis and Critical Control<br />

Points“ (HACCP), SANS10330:2007 en PAS220 (voorvereiste<br />

programme), asook SANS1049:2011 gesertifiseer<br />

Suikerprodukte word verskaf ingevolge ’n “Certificate<br />

of Analyses“ (COA) om die gehalte van produkte te<br />

sertifiseer<br />

Etikettering Voldoen aan die regulasies van die Wet op Voedingstowwe,<br />

Kosmetiekware en Ontsmettings middels (Nr. 154<br />

van 1972)<br />

Ondersteun die Verbruikersgoedereraad van Suid-Afrika<br />

(CGCSA) en die “Global Food Safety Initiative“ (GFSI) in<br />

die lys van alle produkte met GFSI<br />

Halaalstatus Alle suiker wat vervaardig word, het halaalstatus.<br />

Inspekteurs van die Islamietse Raad van Suid-Afrika<br />

sien toe dat alle praktyke in ooreenstemming met<br />

halaalstandaarde is<br />

Kosjerstatus Suiker en alle bestanddele wat in die vervaardigings proses<br />

gebruik word, het Kashrut (kosjer)-status. Inspekteurs<br />

van die “Kashrut Department of the Union of Orthodox<br />

Synagogues“ in Suid-Afrika sien toe dat alle praktyke in<br />

ooreenstemming met kosjer-vereistes is<br />

Suikerrietverskaffing Proaktiewe betrokkenheid by grondhervormings-<br />

Beheer van stygende insetkoste<br />

programme om die implementering van volhoubare<br />

boerderymodelle te beïnvloed<br />

Bevorder beskikbaarheid en veiligheid van besproei ings -<br />

water<br />

Verbeter produksie en doeltreffendhede om eenheidskoste<br />

te verminder<br />

Beveilig alternatiewe bronne van inkomste deur diversifikasie<br />

na opwekking van krag en/of etanolproduksie<br />

Reaksie ten opsigte van moontlike bedryfsontwikkeling Volgehoue deelname aan suikerbedryfstrukture<br />

Interaksie met alle belanghebbendes met betrekking tot<br />

die hersiening van die Suikerwet van 1978 om te help met<br />

die implementering van ’n volhoubare bedryfsmodel<br />

Mense<br />

Tsb Sugar het tans sowat 2 700 werknemers op ’n<br />

heeltydse grondslag in diens. Die maatskappy is by<br />

twee bedingingseenhede betrokke en die vergoeding<br />

van nagenoeg 56% van die permanente arbeidsmag<br />

word deur kollektiewe ooreenkomste binne hierdie<br />

bedingingstrukture bepaal. Gelyke indiensneming by<br />

Tsb Sugar word deur ’n gelyke indiensnemingsforum<br />

bestuur, wat steun verleen aan gestruktureerde en<br />

gereelde deelname deur werknemerverteenwoordigers<br />

aan die proses, sowel as aan die finalisering van die<br />

arbeidsplan wat jaarliks aan die Departement van<br />

Arbeid voorgelê word. Verwys na Figuur 6 waar meer<br />

besonderhede oor die samestelling van Tsb Sugar se<br />

arbeidsmag verskaf word. Hoewel pogings aangewend<br />

word om swart verteenwoordiging op bestuursvlak in<br />

die maatskappy te verbeter, bly die algemene tekort<br />

aan gespesialiseerde vaardighede, veral ten opsigte<br />

van ingenieurswese en suikertegnologie, beperkende<br />

faktore.<br />

REMGRO BEPERK | 110 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


Figuur 6<br />

VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

SAMESTELLING VAN WERKSMAG (soos op 31 Augustus 2010)<br />

Werknemersprofiel Bestuursprofiel<br />

13%<br />

87%<br />

Aangesien veiligheid ’n hoofstrategiese doelwit van<br />

Tsb Sugar is, beskik dit oor ’n formele gesondheids-enveiligheidsprogram<br />

wat op ’n deurlopende grondslag<br />

deur veertien gesondheids-en-veiligheidskomitees<br />

regdeur die maatskappy gemonitor word. In die tydperk<br />

onder oorsig het die maatskappy ’n DIFR van 0.7, teenoor<br />

0.9 in 2010, behaal. Tsb Sugar gebruik die NBVV-stelsel<br />

om sy gesondheids- en veiligheidsprosesse te bestuur<br />

en in die jaarlikse eksterne oudit wat in Oktober 2010<br />

gedoen is, het die maatskappy sy vyfster NBVVgradering<br />

behou. Benewens bogenoemde, bedryf Tsb<br />

Sugar drie hoofklinieke (een by elke suikermeul) en sewe<br />

satellietklinieke tot voordeel van sy werknemers. Hierdie<br />

klinieke word deur dokters, verpleegsters, en ander<br />

gekwalifiseerde mediese personeel bedien.<br />

MIV/vigs-bewusmakingsprogramme word binne Tsb<br />

Sugar bevorder en deur 54 portuurgroepopvoeders<br />

regdeur die maatskappy ondersteun. Die portuurgroepopvoeders<br />

kry formele opleiding en die doelwit vir elke<br />

opvoeder is om een opleidingsessie per maand te hou.<br />

Die maatskappy steun vrywillige berading en toetsing<br />

en die regeringsgedrewe program om anti-retrovirale<br />

middels te verskaf.<br />

Tsb Sugar se opleidings- en ontwikkelingsplan<br />

gee aandag aan gebiede soos leierskap/bestuursvaardighede,<br />

strategiese vaardighede en vermoëns,<br />

sowel as bedryfsopleiding. Die maatskappy se<br />

interne opleidingsentrum is in terme van omvang<br />

en gehaltestandaarde as ’n instituut vir sektorale<br />

en beroepsvoortreflikheid (ISOE) geakkrediteer.<br />

Opleidingsbesteding het in die vyftien maande tot<br />

Junie 2011 R15 miljoen teenoor R14 miljoen in die twaalf<br />

maande tot Maart 2010 bedra.<br />

Wit Swart, bruin en Indiër<br />

REMGRO BEPERK | 111 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG<br />

47%<br />

53%<br />

BBSEB<br />

Tsb Sugar se jongste BBSEB-verifiëringsproses<br />

is in Junie 2011 deur NERA gedoen en ’n vlak<br />

6-bydraersvlak is behaal, wat gelykstaande aan ’n<br />

60%-verkrygings erkenningsvlak en ’n totaal van 49.8<br />

punte op die generiese telkaart is. Verskeie inisiatiewe<br />

is deur die maatskappy geïmplementeer om sy BBSEBgradering<br />

te verbeter. Die doelwit is om oor die kort<br />

termyn tot ’n vlak 5-bydraer en oor ’n driejaar-tydperk<br />

tot ’n vlak 4-bydraer te vorder.<br />

Korporatiewe maatskaplike besteding<br />

Tsb Sugar se korporatiewe maatskaplike bestedingsprogram<br />

dek terreine soos onderwys, gesondheid,<br />

sportgeleenthede, sowel as maatskaplike opheffing<br />

in plattelandse gebiede. Volledige besonder hede oor<br />

hierdie inisiatiewe van die maatskappy is op sy webblad<br />

beskikbaar.<br />

Die maatskappy se maatskaplike besteding vir die<br />

vyftien maande tot Junie 2011 het R4 miljoen beloop<br />

teenoor R2 miljoen in die twaalf maande tot Maart 2010.<br />

Omgewing<br />

Verwys na die omgewingsafdeling op bladsy 115 waarby<br />

die omgewingspraktyke van Tsb Sugar ook ingesluit is.<br />

Vir meer besonderhede oor Tsb Sugar word u verwys<br />

na sy webblad by www.tsb.co.za.


Wispeco<br />

VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

Inleiding<br />

Wispeco is ’n volfiliaal van <strong>Remgro</strong> en een van Suid-<br />

Afrika se voorste aluminiumverskaffers. Sy hoofbesig<br />

heid is die vervaardiging en verspreiding van<br />

uitgedrukte aluminiumprofiele, wat hoofsaaklik deur die<br />

bou, ingenieurs- en duursame goedere-sektor gebruik<br />

word. Tans is die maatskappy die grootste verskaffer<br />

van aluminium aan die boubedryf en dit was onlangs<br />

by verskeie van die grootste infrastruktuurprojekte<br />

in Suid-Afrika betrokke, waaronder die King Shakainternasionale<br />

lughawe, die Moses Mabhida-stadion in<br />

Durban en die Koega-behoueringsdepot in die Oos-<br />

Kaap.<br />

Bestuur, risikobestuur en nakoming<br />

Wispeco se direksie bestaan tans uit vier direkteure<br />

van wie geen onafhanklik is nie. Die samestelling van<br />

die direksie voldoen dus nie aan King III se vereistes<br />

rakende onafhanklikheid nie. <strong>Remgro</strong> het twee<br />

verteenwoordigers in Wispeco se direksie en as deel<br />

van hul pligte moet hulle toesien dat gesonde bestuursen<br />

volhoubaarheidspraktyke gevolg word deur die<br />

aanvaarding en toepassing van <strong>Remgro</strong> se beleide,<br />

prosesse en prosedures. Daar moet op gelet word dat<br />

die samestelling van Wispeco se ouditkomitee ook<br />

nie aan die vereistes van die nuwe Maatskappywet en<br />

King III voldoen nie. In hierdie verband tree dit as ’n<br />

subkomitee van <strong>Remgro</strong> se oudit-en-risikokomitee op<br />

en rapporteer aan daardie komitee by wyse van notules<br />

van vergaderings wat in die agenda van laasgenoemde<br />

ingesluit word.<br />

<strong>Remgro</strong> se interne ouditafdeling is verantwoordelik<br />

vir alle interne ouditwerk by Wispeco en help die<br />

maatskappy se direksie sodoende om ’n omvattende<br />

risikobestuurstelsel in stand te hou.<br />

Sleutelvolhoubaarheidsgebiede, risiko’s en<br />

geleenthede<br />

Belanghebbendes se kommer oor kwessies by Wispeco<br />

het hoofsaaklik te doen met produkgehalte en -veiligheid,<br />

grondstofverkryging en die interne vervaardiging<br />

van perspale, asook verskeie omgewingskwessies.<br />

’n Opsomming van maniere waarop Wispeco hierdie<br />

sake hanteer, word op die volgende bladsy verskaf.<br />

Goedkoop invoere deur mededingers is die grootste<br />

risiko wat die langtermyn-volhoubaarheid van<br />

Wispeco raak. Wispeco gaan voort in sy poging om<br />

produksie-doeltreffendhede te verbeter ten einde hoë<br />

kliëntediensvlakke en mededingende prysstrukture<br />

te handhaaf.<br />

REMGRO BEPERK | 112 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

BELANGHEBBENDES SE KOMMER WAT ONS DOEN<br />

Produkgehalte en -veiligheid<br />

Grondstofverkryging en interne produksie<br />

van perspale<br />

Kliëntediens<br />

Omgewingsimpak<br />

(verwys ook na die omgewingsafdeling op bladsy 115)<br />

Mense<br />

Die vergoeding van personeel wat in vakunies<br />

georganiseer is, maak 79% van Wispeco se heeltydse<br />

arbeidsmag uit. Hul vergoeding word jaarliks volgens<br />

’n hoofooreenkoms deur die bedingingsraad van<br />

die metaal- en ingenieursbedrywe onderhandel. Die<br />

jongste driejaar-skikkingsooreenkoms is in Julie 2011<br />

bereik. Gelyke indiensneming word deur ’n gelyke<br />

indiensnemingskomitee by Wispeco bestuur, wat<br />

maandeliks vergader en bydra tot die implementering<br />

van die arbeidsplan wat jaarliks aan die Departement<br />

van Arbeid voorgelê word. Die meeste transformasiedoelwitte<br />

wat in die vorige gelyke indiensnemingsplan<br />

in die vooruitsig gestel is, is behaal. ’n Senior<br />

bestuurder het die verantwoordelikheid om Wispeco<br />

se transformasieproses te bestuur. Verwys na Figuur 7<br />

waar meer besonderhede oor die samestelling van<br />

Wispeco se arbeidsmag verskaf word.<br />

Aanstelling van toegewysde gehaltebeheerders op elke<br />

produksielyn om te verseker dat produksie binne bepaalde<br />

toleransievlakke en spesifikasies geskied<br />

Maandelikse vergaderings waar gehaltetendense<br />

gemonitor en probleemgebiede geïdentifiseer en<br />

oplossings gevind word<br />

Voorkomende onderhoud op kritieke masjiene<br />

Uitpersprodukte geproduseer volgens BS-EN755,<br />

klaarprodukte volgens SANS 1796 en SANS 999<br />

Verkryging van hoëgehalte suiwer perspale van vier<br />

toegewysde bronne oor die wêreld<br />

Metallurgiese samestelling van interne perspaal produksie<br />

gewaarborg deur monstertoetsing van elke besending<br />

voor gietproses<br />

Giet- en hittebehandelingsproses word deurgaans<br />

gemonitor om nakoming van gehaltestandaarde te<br />

verseker<br />

Ysterinhoud beheer deur vermindering van suiwer<br />

gietmetale in smelt- en gietproses<br />

In ooreenstemming met sy visie van “een-dag-aflewering“<br />

is die maatskappy in staat om op kort kennisgewing<br />

spaarkapasiteit en oortydskofte in alle bedryfseenhede te<br />

aktiveer om verhoogde aanvraag te hanteer<br />

Skofstelsels laat ’n groot mate van buigsaamheid toe ten<br />

opsigte van arbeidsbeskikbaarheid en produksievermoë<br />

Produksieskedulering maak daarvoor voorsiening dat<br />

voorkeurbestellings daagliks ingesluit kan word volgens<br />

kliënte-aanvraag<br />

Die deurlopende monitor en beheer van uitvloei by die<br />

maatskappy se anodiseer- en poeierlaagaanlegte<br />

Die deurlopende monitor van energieverbruik om<br />

maksimum doeltreffendheid te verseker en om<br />

geleenthede vir energiebesparing te identifiseer<br />

Wispeco se bestuur erken sy verantwoordelikheid<br />

ten opsigte van gesondheids- en veiligheidsaspekte,<br />

asook die daarstelling van ’n gunstige werkomgewing<br />

vir personeel. In hierdie verband het Wispeco<br />

’n toegewysde veiligheidsbeampte wat vir die<br />

bestuur van die maatskappy se gesondheids- en<br />

veiligheidsprogram verantwoordelik is. Elke perseel het<br />

ook ’n veiligheidsverteenwoordiger wat maandelikse<br />

inspeksies doen. In die twaalf maande tot 30 Junie 2011<br />

het Wispeco ’n trotse veiligheidsrekord van slegs<br />

veertien gevalle wat ingevolge die Wet op Vergoeding<br />

vir Beroepsbeserings en -siektes gerapporteer<br />

is. Die maatskappy het ’n onafhanklike konsultant<br />

aangestel om sy gesondheids- en veiligheidsprosesse<br />

te help bestuur. Fabriekoudits sluit sake soos geraas,<br />

stofmetings en die dra van beskermende klere in. Die<br />

volgende gesondheids- en veiligheidsoudit word in<br />

September 2011 gedoen.<br />

REMGRO BEPERK | 113 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


Bewusmaking ten opsigte van MIV/vigs geskied hoofsaaklik<br />

deur opleidingsprogramme, wat deur sewentien<br />

portuurgroepopvoeders by Wispeco se hoofkantoor<br />

ondersteun word. Die portuurgroepopvoeders verskaf<br />

informele steun en leiding aan geaffekteerde personeel<br />

en hul gesinne. Die maatskappy ondersteun ook die<br />

regeringgedrewe program om anti-retrovirale middels<br />

aan die gemeenskap te verskaf en dra sorg dat die MIVstatus<br />

van alle werknemers vertroulik hanteer word.<br />

’n Aktiewe opleidingskomitee by Wispeco het die<br />

verantwoordelikheid om die opleidingsbehoefte van<br />

personeel te identifiseer en opleidingsprogramme<br />

te ontwikkel wat werknemers in staat sal stel om die<br />

vereiste vaardighede te ontwikkel en te handhaaf,<br />

sodat die maatskappy sy mededingende posisie in<br />

Figuur 7<br />

VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

SAMESTELLING VAN ARBEIDSMAG (soos op 31 Augustus 2010)<br />

Werknemersprofiel Bestuursprofiel<br />

12%<br />

88%<br />

BBSEB<br />

Wispeco se jongste BBSEB-verifiëringsproses is in<br />

Maart 2011 deur “BEEScore” voltooi en ’n vlak 5-<br />

bydraervlak is behaal, wat gelykstaande aan ’n 80%verkrygingserkenningsvlak<br />

en ’n telling van 56.45 punte<br />

op die generiese telkaart is. Die maatskappy is ook<br />

as ’n waardetoevoegingsverskaffer gesertifiseer.<br />

Wispeco is besonder trots daarop dat hy, soos met<br />

die vorige verifikasie, in drie kategorieë, te wete<br />

vaardigheids-, ondernemings- en sosio-ekonomiese<br />

ontwikkeling, die maksimum aantal punte behaal het.<br />

Die vaardigheidsontwikkelingskategorie beoordeel die<br />

mate waarin die werkgewer inisiatiewe onderneem het<br />

om die vaardighede van swart werknemers te ontwikkel.<br />

Verskeie inisiatiewe is deur die maatskappy geloods om<br />

sy BBSEB-gradering oor die medium termyn te verbeter.<br />

die mark kan behou. Hierdie inisiatiewe sluit formele<br />

opleidingsprogramme in die vorm van leerlingskappe<br />

vir leierskapsontwikkeling, sowel as tegniese opleiding<br />

in vorm van vakleerlingskappe in. Die afgelope jaar<br />

het sewe eerstelyn-bestuurders ’n bestuursertifikaat<br />

(NKR-vlak 3) verwerf, terwyl twee vakleerlinge<br />

hul masjienmonteurskwalifikasie voltooi het. Die<br />

maatskappy het ook ’n trotse opleidingsrekord ten<br />

opsigte van gestremdes en die afgelope vyf jaar<br />

is formele opleiding aan dowes verskaf. In hierdie<br />

verband het ’n groep van twaalf swart mans en vroue ’n<br />

aluminium-vervaardigingsleerlingskap in 2011 voltooi.<br />

Opleidingsbesteding vir die vyftien maande tot<br />

Junie 2011 het R6 miljoen bedra teenoor R3 miljoen<br />

in die twaalf maande tot Maart 2010.<br />

Wit Swart, bruin en Indiër<br />

REMGRO BEPERK | 114 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG<br />

28%<br />

72%<br />

Korporatiewe maatskaplike besteding<br />

Wispeco se korporatiewe maatskaplike bestedingsprogram<br />

behels hoofsaaklik opleidings programme<br />

vir die vervaardiging en installering van produkte<br />

vir die boubedryf. Hierdie praktiese opleiding word<br />

deur ervare opleiers by tegniese opleidingsentra in<br />

Kaapstad, Durban en die maatskappy se hoofkantoor<br />

in Johannesburg gefasiliteer. Die afgelope jaar is<br />

meer as 600 mense opgelei teen ’n koste van sowat<br />

R0.8 miljoen vir Wispeco.<br />

Omgewing<br />

Verwys na die omgewingsafdeling op bladsy 115 waarby<br />

die omgewingspraktyke van Wispeco ook ingesluit is.<br />

Vir meer besonderhede oor Wispeco verwys ons u na<br />

die webblad by www.wispeco.co.za.


OMGEWING<br />

VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

Onder leiding van sy omgewingsbestuursbeleid<br />

(die beleid) en die rapporteringsaanwysers van die<br />

“Global Reporting Initiative (GRI) G3“, doen <strong>Remgro</strong><br />

sy verbintenis gestand om die uitwerking van sy eie<br />

bedrywighede, en dié van sy filiale, op die natuurlike<br />

omgewing tot ’n minimum te beperk.<br />

Die beleid verbind <strong>Remgro</strong>, insluitende <strong>Remgro</strong><br />

Bestuursdienste Beperk (RBD – sy dienstemaatskappy),<br />

Rainbow Chicken, Tsb Sugar en Wispeco, daartoe om<br />

’n waardevennoot vir alle belanghebbendes, asook<br />

die natuur, te wees. Om dit te bewerkstellig, streef<br />

<strong>Remgro</strong> daarna om voortdurend sy omgewingsvertoning<br />

teenoor gestelde doelwitte te verbeter;<br />

te voldoen aan alle relevante wetgewing; en om<br />

werknemers in goeie omgewingspraktyke te onderrig.<br />

Hierdie beginsels word hoofsaaklik bepaal deur te<br />

fokus op sleutelgebiede van omgewingsimpak waaroor<br />

<strong>Remgro</strong> beheer het.<br />

Die <strong>Remgro</strong>-direksie is in die finale instansie<br />

verantwoordelik vir die implementering van die<br />

beleid, maar het hierdie verantwoordelikheid na die<br />

risiko-en-IT-bestuurskomitee gedelegeer, wat moet<br />

toesien dat die omgewingsprosedures wat RBD<br />

implementeer en handhaaf, hersien en goedgekeur<br />

word. Sover dit Rainbow Chicken, Tsb Sugar en<br />

Wispeco betref, is dit die verantwoordelikheid van<br />

<strong>Remgro</strong> se verteenwoordigers in daardie direksies<br />

om die nodige gerusstelling ten opsigte van die<br />

doeltreffendheid van die onderskeie maatskappye se<br />

omgewingsbestuursprosesse te verkry.<br />

Fokus op koolstofuitlatings<br />

Klimaatsverandering en mensgemaakte kweekhuisgasse<br />

het die klem internasionaal en plaaslik op<br />

maatskappye se koolstofuitlatings laat val. <strong>Remgro</strong><br />

Figuur 8<br />

REMGRO SE GHG-UITLATINGS (TC0 2 E)<br />

1%<br />

7%<br />

2011<br />

48%<br />

44%<br />

het hierop gereageer deur in ooreenstemming met<br />

die Kweekhuisgasprotokol (GHG) sy uitlatings oor die<br />

laaste vier jaar na te spoor en op ’n jaarlikse grondslag<br />

aan die beleggersgedrewe Koolstofopenbaarmakingsprojek<br />

deel te neem. Die projek, waarvolgens JSEgenoteerde<br />

maatskappye beoordeel word, is in 2007 in<br />

vennootskap met die Nasionale Besigheidsinisiatief in<br />

Suid-Afrika geloods.<br />

Uit erkenning vir hierdie pogings is <strong>Remgro</strong> in 2010<br />

gesamentlik sesde op die leierskapsindeks van die Suid-<br />

Afrikaanse Koolstofopenbaarmakingsprojek geplaas,<br />

terwyl Rainbow Chicken die sewende plek beklee het.<br />

Volgens die GHG-protokol kan uitlatings in die volgende<br />

kategorieë ontleed word:<br />

> Vlak 1-uitlatings – direkte uitlatings deur toerusting<br />

in <strong>Remgro</strong> se besit, bv. die fabrieke van Rainbow<br />

Chicken, Tsb Sugar en Wispeco<br />

> Vlak 2-uitlatings – indirekte uitlatings deur die<br />

gebruik van elektrisiteit<br />

> Vlak 3-uitlatings – indirekte uitlatings deur<br />

derdeparty-verskaffers (lugvervoer, motorhuur,<br />

hotelverblyf, derdeparty-vervoer, kantoorpapier)<br />

> Nie-Kyoto Protokol GHG-uitlatings, bv. freon wat in<br />

lugversorgings- en verkoelingstoerusting gebruik<br />

word<br />

Verwys na Figuur 8 vir ’n ontleding van <strong>Remgro</strong> se<br />

GHG-uitlatings per kategorie, uitgedruk in tonnemaat<br />

koolstofdioksied-ekwivalent (tCO e). 2<br />

<strong>Remgro</strong> se vlak 1- en 2-uitlatings het met 4.6% in<br />

2011 verminder vergeleke met 2010, en daar was ’n<br />

7.8%-afname in die vlak 1- en 2-uitlatings per heeltydse<br />

werknemer. Die dalings was hoofsaaklik die gevolg van<br />

energiedoeltreffendheidinisiatiewe by Rainbow Chicken<br />

en Wispeco.<br />

Vlak 1-uitlatings Vlak 2-uitlatings Vlak 3-uitlatings Nie-Kyoto GHG-uitlatings<br />

1%<br />

4%<br />

REMGRO BEPERK | 115 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG<br />

2010<br />

44%<br />

51%


VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

TOTALE KOOLSTOFUITLATINGS PER FILIAALMAATSKAPPY 2010 – 2011<br />

Rainbow*<br />

Chicken Tsb Sugar Wispeco RMS Totaal<br />

2010 (tCO 2 e) 352 627 282 512 49 920 4 361 689 420<br />

2011 (tCO 2 e) 361 261 262 238 47 597 4 602 675 698<br />

* ’n 74%-filiaal van <strong>Remgro</strong><br />

Langtermynprojekte word tans deur Tsb Sugar en<br />

Rainbow Chicken onderneem met die oog op die<br />

koolstofkredietpotensiaal om hernieubare elektrisiteit<br />

uit onderskeidelik bagasse en hoendermis op te wek.<br />

Beide projekte is in ’n aanvangstadium, waar tegniese<br />

uitvoerbaarheidstudies gedoen word. Indien dit ’n<br />

werklikheid word, sal dit ’n betekenisvolle inkomstebron<br />

vir <strong>Remgro</strong> beteken.<br />

Fokus op energie<br />

Buiten dat dit ’n belangrike bydraer tot <strong>Remgro</strong> se<br />

koolstofvoetspoor is, verskaf stygende kommoditeitspryse<br />

’n sterk finansiële aansporing om energieverbruik<br />

te verminder.<br />

Alle filiale het die afgelope jaar energiebesparende<br />

inisiatiewe van stapel laat loop, met Rainbow Chicken<br />

wat homself die teiken gestel het om die gebruik van<br />

elektrisiteit met 5% en dié van steenkool met 10% op ’n<br />

jaargrondslag te verminder.<br />

Om hierdie teikens te haal, het Rainbow Chicken<br />

beide die isolering in sy pluimveehokke en in die<br />

ontwerp van aanlegverkoelingsgeriewe verbeter; nuwe<br />

energiebesparende LED-beligting in uitgesoekte<br />

pluimveehokke aangebring en verkoelingsverlies- en<br />

hitteherwinningsprosesse by sy Hammarsdale- en<br />

Worcester-aanlegte geïnstalleer, waardeur die steenkoolverbruik<br />

in die stoomketels verminder is.<br />

Wispeco het ook herontwerpte LED-beligting in<br />

sy fabrieke en kantore geïnstalleer, terwyl energiebesparende<br />

stort koppe op die produksiebane en<br />

toerusting om kragverbruik te verminder by sy Parowaanleg<br />

in Kaapstad aangebring is.<br />

Tsb Sugar gebruik steeds hernieubare energie wat<br />

deur die verbranding van bagasse, ‘n byproduk van<br />

die suikervervaardigingsproses, gegenereer word.<br />

Oortollige elektrisiteit van hierdie proses word<br />

terugverskaf in die Suid-Afrikaanse elektrisiteitsnetwerk.<br />

Fokus op water<br />

<strong>Remgro</strong> se fokus op water vind hoofsaaklik by Rainbow<br />

Chicken plaas, waar ’n verbruik van 13 liter drinkwater<br />

per hoender as teiken vir aanlegte gestel is.<br />

Die gehalte en beskikbaarheid van water is ’n belangrike<br />

risiko vir al <strong>Remgro</strong> se bedrywighede en sal ook met<br />

die verloop van tyd groter koste meebring. Met die oog<br />

op hierdie toekomstige onsekerhede beoog <strong>Remgro</strong><br />

om ’n groepwye waterbestuurstrategie te ontwikkel.<br />

Fokus op omgewingsverantwoordelike produkte<br />

<strong>Remgro</strong> se filiale is bewus van die skaarste van<br />

hulpbronne en afvalverminderingspraktyke word deur<br />

hulle geïmplementeer, terwyl herwonne materiaal, waar<br />

moontlik, gebruik word.<br />

In hierdie opsig gebruik Wispeco se aluminiumvervaardigingsprosesse<br />

69% herwonne aluminium<br />

uit verbruikersprodukte en verwerkte afval. Rainbow<br />

Chicken het die lengte van sy voorafgevormde sakke<br />

met 20 mm verminder, oorgroot verpakkings verklein,<br />

terwyl die gebruik van alle karton in die vervoer van<br />

grondstowwe tussen aanlegte uitgeskakel is, met<br />

’n gevolglike vermindering in interprosesseringsverpakking<br />

en gepaardgaande afvalmateriaal.<br />

Nakoming<br />

In die tydperk onder oorsig was daar geen wesentlike<br />

nie-nakoming ten opsigte van enige omgewingswette,<br />

regulasies, aanvaarde standaarde of kodes van<br />

toepassing op die groep nie, en geen noemenswaardige<br />

boetes is ook gehef nie.<br />

REMGRO BEPERK | 116 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


GRI-AANWYSERTABEL*<br />

VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

Aanwyser en beskrywing 2011 2010 Eenhede<br />

Uitlatings, uitvloeie en afval<br />

Totale direkte en indirekte GHG-uitlatings<br />

Vlak 1 – Direkte uitlatings 324 221 303 135 tCO e 2<br />

Vlak 2 – Indirekte uitlatings 300 612 351 752 tCO e 2<br />

Vlak 3 – Indirekte uitlatings 44 619 28 119 tCO e 2<br />

Ander relevante indirekte GHG-uitlatings 6 246 6 414 tCO e 2<br />

Energie<br />

Direkte energieverbruik by primêre energiebron<br />

Brandstof 49 58 kiloliter<br />

Diesel 9 119 17 131 kiloliter<br />

Lugvaartbrandstof 1 195 1 082 kiloliter<br />

Natuurlike gas 5 735 101 5 649 008 m3 Vloeibare petroleum gas 582 382 kiloliter<br />

Steenkool 86 419 82 236 ton<br />

Indirekte energieverbruik by primêre bron<br />

Elektrisiteit 291 539 100 337 890 220 kWh<br />

Water<br />

Totale water onttrek by bron 6 157 427 5 626 213 kiloliter<br />

Totale volume water herwin en hergebruik 2 115 734 1 699 290 kiloliter<br />

* Die syfers waarna hierbo verwys word, sluit Rainbow Chicken, Tsb Sugar, Wispeco en RBD in en dek die twaalfmaande-tydperke<br />

geëindig 31 Maart 2010 en 31 Maart 2011.<br />

REMGRO BEPERK | 117 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


MILLENNIA PARK – REMGRO SE NUWE<br />

GROEN HOOFKANTOOR<br />

VOLHOUBARE ONTWIKKELINGSVERSLAG<br />

In ooreenstemming met sy omgewingsverbintenis het<br />

<strong>Remgro</strong> opdrag gegee dat Millenniapark, ’n bestaande<br />

kantoorgebou in Stellenbosch, volgens die maatstawwe<br />

van die Groen Geboueraad van Suid-Afrika (GBCSA)<br />

opgeknap word.<br />

Die doel is om ’n minimum vier-ster-gradering (uit ’n<br />

moontlike 6) te verkry, asook die eerste sertifisering van<br />

’n opgeknapte gebou in Suid-Afrika (in teenstelling met<br />

’n nuwe gebou) deur die GBCSA.<br />

TERUGVOER<br />

Ons verwelkom enige terugvoer oor <strong>Remgro</strong> se<br />

volhoubare ontwikkelingspraktyke, asook oor hierdie<br />

verslag. Skakel asseblief in dié verband:<br />

Die maatskappysekretaris<br />

Mariza Lubbe<br />

Tel: +27(0)21 888 3311<br />

Faks: +27(0)21 880 2722<br />

E-pos: ml@remgro.com<br />

Posadres: Posbus 456, Stellenbosch 7599<br />

Groen geboue gebruik ontwerpe, materiaal en<br />

tegnologie om die gebruik van kritieke hulpbronne<br />

soos energie, water, afvalstowwe en selfs pendel te<br />

verminder. Natuurlike lig, die sirkulering van vars lug en<br />

energiedoel treffende lugversorging en beligting dra<br />

alles by om elektrisiteitsverbruik met soveel as 30% te<br />

verminder.<br />

Nie-toksiese stowwe en verf met lae VOC-vlakke word<br />

gebruik, terwyl materiaal sover moontlik herwin word.<br />

Waterintervensies sluit doeltreffende loodgieterswerk<br />

in, die benutting van reënwater, asook waterherwinning,<br />

waardeur ’n besparing van tussen 35%<br />

en 50% bewerkstellig kan word. Afvalstowwe kan met<br />

50% en 90% en koolstofdioksieduitlatings met tussen<br />

35% en 50% in groen geboue verminder word.<br />

REMGRO BEPERK | 118 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


120 INLEIDING<br />

BESTUUR EN VOLHOUBAARHEID<br />

Vergoedingsverslag<br />

120 VERGOEDINGS-EN-NOMINASIEKOMITEE<br />

120 VERGOEDINGSBENADERING<br />

121 UITVOERENDE DIREKTEURE EN LEDE VAN DIE BESTUURSRAAD<br />

122 NIE-UITVOERENDE DIREKTEURE SE VERGOEDING<br />

124 DIREKTEURSVERGOEDING<br />

128 TOP DRIE VERDIENERS (wat nie uitvoerende direkteure is nie)


INLEIDING<br />

Die vergoedingsverslag het ten doel om ’n oorsig en<br />

begrip te gee van <strong>Remgro</strong> se vergoedingsbeginsels,<br />

-beleid en -praktyke, met spesifieke verwysing na<br />

uitvoerende en nie-uitvoerende direkteure, lede van<br />

die bestuursraad en die drie ander topverdieners in<br />

die maatskappy. Die inligting wat in hierdie verslag<br />

voorkom, is op aanbeveling van die vergoedings-ennominasiekomitee<br />

deur die direksie goedgekeur.<br />

VERGOEDINGS-EN-NOMINASIEKOMITEE<br />

Die funksie van hierdie direksiekomitee is goed gevestig<br />

binne <strong>Remgro</strong> se bedryfsomgewing. In wese is die<br />

rol van die komitee om te verseker dat direkteure en<br />

bestuur billik en verantwoordelik vergoed word en dat<br />

die openbaarmaking van direkteure se vergoeding<br />

akkuraat, volledig en deursigtig geskied.<br />

In die tydperk onder oorsig is die mandaat van die<br />

vergoedings-en-nominasiekomitee bygewerk om die<br />

aanbevelings van King III te inkorporeer en ook om<br />

lede van die komitee te help met die uitvoering van<br />

hul rol en verantwoordelikhede. Die mandaat is op<br />

19 Augustus 2010 deur die direksie goedgekeur.<br />

Die lede van die komitee in die tydperk onder oorsig was:<br />

> Mnr J P Rupert (voorsitter)<br />

> Mnr P K Harris<br />

> Mnr G T Ferreira<br />

> Mnr F Robertson<br />

Die direksie erken die beginsel in King III dat die<br />

voor sitter van die direksie nie die voorsitter van<br />

die vergoedings-en-nominasiekomitee behoort te<br />

wees nie. Vanweë die noodsaak om die maatskappy<br />

se vergoedingsbenadering in ooreenstemming met<br />

korporatiewe strategie te bring word die huidige reëling<br />

egter as toepaslik beskou.<br />

Die komitee het drie keer gedurende die tydperk<br />

vergader en verdere besonderhede oor die bywoning<br />

van die vergaderings word in die korporatiewe<br />

bestuursverslag op bladsy 85 uiteengesit.<br />

Die opdrag van die komitee, soos vervat in die mandaat,<br />

sluit die volgende in:<br />

Ten opsigte van die nominasiefunksie –<br />

> Help die direksie met die proses om geskikte<br />

kandidate te vind om as direkteure aan te stel<br />

> Verseker die daarstelling van ’n formele en deursigtige<br />

proses vir die aanstel van direkteure<br />

> Hou toesig oor die ontwikkeling van ’n formele<br />

induksieprogram vir nuwe direkteure<br />

VERGOEDINGSVERSLAG<br />

> Verseker dat formele opvolgplanne vir die direksie,<br />

hoofuitvoerende beampte en ander bestuursraadslede<br />

ontwikkel en geïmplementeer word<br />

Ten opsigte van die vergoedingsfunksie –<br />

> Hou toesig oor die daarstelling en administrasie van<br />

vergoeding van alle direkteure, bestuursraadslede en<br />

ander werknemers<br />

> Hou toesig oor die daarstelling van ’n vergoedingsbeleid<br />

> Gee raad oor die vergoeding van nie-uitvoerende<br />

direkteure<br />

> Verseker dat die mengsel van vaste en veranderlike<br />

betaling in kontant, aandele en ander vorme voldoen<br />

aan <strong>Remgro</strong> se behoeftes en strategiese doelwitte<br />

> Hou toesig oor die voorbereiding, en aanbeveling<br />

aan die direksie, van die vergoedingsverslag<br />

wat in die geïntegreerde jaarverslag ingesluit moet<br />

word<br />

Die komitee is tevrede dat hy sy verantwoordelikhede<br />

vir die tydperk in ooreenstemming met sy mandaat<br />

uitgevoer het.<br />

VERGOEDINGSBENADERING<br />

’n Vergoedingsbeleid vir direkteure en lede van die<br />

bestuursraad van <strong>Remgro</strong> is in die tydperk onder<br />

oorsig ontwikkel en aanvaar. Die vergoedingsbeleid is<br />

in ooreenstemming met die maatskappy se benadering<br />

om direkteure en senior bestuur billik en mededingend<br />

te vergoed volgens hul vermoëns, vaardighede,<br />

verantwoordelikhede en vlak van prestasie. Dit streef<br />

daarna om die volgende vergoedingsbeginsels van die<br />

maatskappy te ondersteun:<br />

> Behoud van die dienste van bestaande direkteure en<br />

senior bestuur<br />

> Werwing van potensiële direkteure en senior<br />

bestuurders<br />

> Verskaffing van vergoeding wat billik en regverdig is<br />

aan direkteure en senior bestuur<br />

> Versekering dat geen diskriminasie plaasvind nie<br />

> Erkenning en aanmoediging van prestasie wat<br />

buitengewoon is en waarde toevoeg<br />

> Versekering dat vergoedingstrukture in ooreenstemming<br />

met die maatskappy se lang termynbehoeftes<br />

is<br />

> Beskerming van die maatskappy se regte deur middel<br />

van standaard indiensnemingskontrakte<br />

Daar moet op gelet word dat die direksie nie by die<br />

alge mene jaarvergadering op 24 November 2011<br />

die aandee lhouers om ’n nie-bindende goedkeuring<br />

van die maatskappy se vergoedingsbeleid sal vra nie.<br />

REMGRO BEPERK | 120 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


UITVOERENDE DIREKTEURE EN LEDE VAN<br />

DIE BESTUURSRAAD<br />

Hierdie werknemers word volgens ’n tweevlakbenadering<br />

tot <strong>Remgro</strong> se vergoedingstrukture<br />

vergoed, wat die volgende behels:<br />

Vaste betaling<br />

Hierdie element, waarna verwys word as die totale<br />

gewaarborgde pakket, bestaan uit komponente soos<br />

salaris, kontant- of motortoelae en die maatskappy se<br />

bydrae tot aftreebefondsing en die mediesehulpskema.<br />

As deel van die jaarlikse hersieningsproses deur die<br />

vergoedings-en-nominasiekomitee word gewaar borgde<br />

pakkette gemeet aan die boonste kwartiel van die mark<br />

vir vergelykende maatskappye, soos deur onafhanklike<br />

opnames bepaal. Die dienste van ’n onafhanklike<br />

vergoed ingskonsultant word vir dié doel gekontrakteer.<br />

Die jaarlikse oorsig word gegrond op die bestuurder se<br />

verantwoordelikheidsvlak, sy/haar algehele prestasie<br />

en die bereiking van spesifieke ooreengekome<br />

doelwitte. Die hoofuitvoerende beampte, wat alle<br />

komiteevergaderings op uitnodiging bywoon, kan<br />

tydens sulke oorsigvergaderings verho gings in gewaarborgde<br />

pakkette voorstel, met uitsluiting van sy eie.<br />

Die gemiddelde salarisverhoging wat tydens die oorsig<br />

van 1 Julie 2010 aan uitvoerende direkteure en lede<br />

van die bestuursraad betaal is, was 7.8%, vergeleke<br />

met die gemiddelde salarisverhoging van 8.1% wat aan<br />

algemene werknemers betaal is.<br />

Veranderlike betaling<br />

Dit is belangrik om daarop te let dat, vanweë die<br />

aard van die maatskappy se bedrywighede as ’n<br />

beleggingshouermaatskappy en om die belange van<br />

bestuur in ooreenstemming met dié van aandeelhouers<br />

te bring, geen korttermynaansporings aan bestuur<br />

betaal word nie.<br />

<strong>Remgro</strong> het tans twee langtermyn aansporingsplanne,<br />

naamlik die <strong>Remgro</strong> Aandeleskema en die <strong>Remgro</strong><br />

Ekwiteitsvereffende Aandelegroeireg-skema (die “SARskema“).<br />

Beide hierdie skemas is ekwiteitsvereffende<br />

planne.<br />

Die <strong>Remgro</strong> Aandeleskema is deur die SAR-skema<br />

vervang na die ontbondeling van British American<br />

Tobacco Plc, en die enigste oorblywende deelnemer<br />

aan hierdie skema is die hoofuitvoerende beampte,<br />

mnr Thys Visser. Die skema is ’n uitgestelde aankoopskema<br />

en betaling geskied in drie gelyke jaarlikse<br />

paaiemente, waarvan die eerste betaalbaar is drie<br />

jaar na die aanboddatum. Deelnemers het geen<br />

reg ten opsigte van lewering, stemming of gewone<br />

VERGOEDINGSVERSLAG<br />

dividende op aandele voordat betaling geskied het nie.<br />

Deelnemers mag kies om op ’n latere datum te betaal,<br />

met ’n gevolglike uitstel van regte. Betaling wat verband<br />

hou met aanbiedinge voor 26 November 2004 moet<br />

binne tien jaar geskied, terwyl aanbiedinge daarna voor<br />

die verstryking van sewe jaar vereffen moet word.<br />

Die SAR-skema het ten doel om die dienste van bestuur<br />

te behou deur ’n aansporing wat op die langtermyngroei<br />

in die markkapitalisasie van die maatskappy<br />

gegrond is. Hierdie benadering verseker dat persoonlike<br />

welvaartskepping in ooreenstemming met korporatiewe<br />

strategie bly. Alle werknemers van die maatskappy<br />

neem aan die SAR-skema deel.<br />

Deelnemers aan die SAR-skema word vergoed met<br />

aandele ter waarde van die groei van ’n spesifieke<br />

aantal <strong>Remgro</strong> gewone aandele en dit moet uitgeoefen<br />

word binne sewe jaar na die toekenningsdatum. Die<br />

vroegste intervalle waarbinne die aandelegroeiregte<br />

(SARs) uitgeoefen kan word, is soos volg:<br />

> Een-derde na drie jaar na die toekenningsdatum<br />

> Twee-derdes na vier jaar na die toekenningsdatum<br />

> Die oorblywende gedeelte na vyf jaar na die toekenningsdatum<br />

Toekenning ingevolge die SAR-skema word van tyd<br />

tot tyd deur die komitee aan bestuur gemaak en sulke<br />

toekennings word gewoonlik op ’n veelvoud van die<br />

gewaarborgde pakket gegrond.<br />

Geen toekenning sal aan ’n enkele deelnemer gemaak<br />

word nie indien, ten tye van of as gevolg van sodanige<br />

toekenning, die totale aantal <strong>Remgro</strong> gewone aandele<br />

ten opsigte waarvan enige onuitgeoefende SARs deur<br />

die deelnemer uitgeoefen mag word, tesame met<br />

enige ander <strong>Remgro</strong> gewone aandele wat ingevolge<br />

enige ander bestuursaandeleskema vir die deelnemer<br />

opsygesit is, 2 197 399 <strong>Remgro</strong> gewone aandele sal<br />

oorskry.<br />

Soortgelyk sal geen toekenning gemaak word<br />

indien, ten tye van sodanige toekenning of as gevolg<br />

daarvan, die totale aantal <strong>Remgro</strong> gewone aandele<br />

ten opsigte waarvan enige onuitgeoefende SARs<br />

uitgeoefen mag word, tesame met die totale aantal<br />

ander <strong>Remgro</strong> gewone aandele wat ingevolge enige<br />

ander bestuurskema vir werknemers opsygesit is,<br />

21 000 000 <strong>Remgro</strong> gewone aandele in totaal sal oorskry.<br />

Vir besonderhede van die huidige status van toekennings<br />

wat ingevolge beide skemas aan uitvoerende<br />

direkteure, lede van die bestuursraad en die drie ander<br />

top-verdieners in die maatskappy gemaak is, verwys na<br />

bladsy 125 tot 128.<br />

REMGRO BEPERK | 121 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


Indien dit aanvaar word dat al die deelnemers aan beide<br />

skemas waarna hierbo verwys word, al hul opsies, wat op<br />

1 Julie 2011 aan hul aangebied is, uitoefen, sal <strong>Remgro</strong><br />

2.1 miljoen aandele moet lewer om sy verpligtinge te<br />

vereffen. Hierdie berekening is gebaseer op <strong>Remgro</strong><br />

se sluitingsprys op 30 Junie 2011 van R111.60. ‘n 10%toename<br />

of -afname in die <strong>Remgro</strong> aandeelprys,<br />

VERGOEDINGSVERSLAG<br />

sal vereis dat die aantal aandele wat gelewer moet<br />

word, 2.5 miljoen aandele en 1.8 miljoen aandele<br />

onderskeidelik sal wees.<br />

Op 30 Junie 2011 het <strong>Remgro</strong> genoeg tesourie-aandele<br />

gehou om sy verpigting te delg om aandele aan<br />

skemadeelnemers te lewer.<br />

Die onderskeie komponente van die vergoeding betaalbaar, soos hierbo beskryf, word in die onderstaande tabel<br />

opgesom:<br />

Element Doel<br />

Totale<br />

gewaarborgde<br />

pakket<br />

Langtermynveranderlike<br />

Weerspieël markwaarde van<br />

rol en individuele prestasie<br />

In ooreenstemming met<br />

aandeelhouersbelange<br />

Indiensnemingskontrakte<br />

Uitvoerende direkteure en lede van die bestuursraad<br />

het nie vastetermyn-kontrakte nie, maar word ingevolge<br />

die maatskappy se standaard indiensnemingskontrak<br />

in diens geneem. Die kennistydperk vir diensbeëindiging<br />

is een kalendermaand en die normale aftreeouderdom<br />

is 63. Uitvoerende direkteure en lede van die<br />

bestuursraad het ook nie buitengewone voordele wat<br />

geassosieer word met hul diensbeëindiging nie.<br />

NIE-UITVOERENDE DIREKTEURE<br />

SE VERGOEDING<br />

Onafhanklike nie-uitvoerende direkteure<br />

Onafhanklike nie-uitvoerende direkteure het nie<br />

werknemer kontrakte nie en ontvang nie enige voordele<br />

wat verband hou met permanente indiensneming<br />

nie. Hulle neem ook nie deel aan die maatskappy se<br />

langtermyn aansporingsplanne nie.<br />

Die raad, op aanbeveling van die vergoedings-ennominasiekomitee,<br />

het besluit dat onafhanklike nieuitvoerende<br />

direkteure nie vergoed moet word deur<br />

’n basisfooi en ’n bywoningsfooi ten opsigte van<br />

hul direksie- en komiteeverpligtinge nie. Die fooi<br />

betaalbaar aan nie-uitvoerende direkteure sal<br />

dus, soos in die verlede, ’n vaste jaarlikse fooi<br />

wees. Die fooistruktuur word jaarliks op 1 Julie<br />

hersien, onderhewig aan voorafgoedkeuring deur<br />

aandeelhouers op die maatskappy se algemene<br />

jaarvergadering. Die fooie is markverwant en neem<br />

die aard van <strong>Remgro</strong> se bedrywighede in aanmerking.<br />

<strong>Remgro</strong> betaal ook vir alle reis- en verblyfuitgawes<br />

wat op billike en behoorlike wyse aangegaan word om<br />

vergaderings by te woon.<br />

Prestasietydperk<br />

en metings Werking en aflewering<br />

Hersien jaarliks op<br />

grond van prestasie en<br />

markopnames<br />

Van tyd tot tyd, met ’n<br />

3 – 5 jaar vestigingstydperk<br />

Die jaarlikse fooie betaalbaar aan onafhanklike<br />

nie-uitvoerende direkteure vir die tydperk wat op<br />

1 April 2010 begin het, is op 18 Augustus 2010 deur<br />

aandeelhouers goedgekeur.<br />

Nie-onafhanklike nie-uitvoerende direkteure<br />

<strong>Remgro</strong> het vier nie-onafhanklike nie-uitvoerende<br />

direkteure, te wete mnr J P Rupert, dr E de la H Hertzog,<br />

asook mnre P E Beyers en J Malherbe.<br />

Mnr Rupert ontvang geen besoldiging nie, terwyl<br />

dr Hertzog se vergoeding verdeel word tussen Mediclinic<br />

International Beperk (65%) en <strong>Remgro</strong> (35%).<br />

’n Gedeelte van laasgenoemde, soos jaarliks deur<br />

aandeelhouers goedgekeur, word as direkteursfooi<br />

beskou. Soortgelyk ontvang mnr Beyers ’n salaris<br />

waarvan ’n gedeelte as direkteursfooi beskou en jaarliks<br />

deur aandeelhouers goedgekeur word. Mnr Malherbe<br />

ontvang ’n jaarlikse direkteursfooi gelyk aan dit wat aan<br />

onafhanklike nie-uitvoerende direkteure betaal word.<br />

Soos in die geval van onafhanklike, nie-uitvoerende<br />

direkteure, neem hierdie direkteure nie aan die<br />

maatskappy se langtermyn aansporingsplanne deel<br />

nie. Daar moet egter op gelet word dat na die ver<br />

kryging van VenFin Beperk in November 2009, <strong>Remgro</strong><br />

SARs aan mnr J Malherbe toe geken is om hom vir die<br />

kansellering van die VenFin-aandelegroeiregskema te<br />

vergoed. Mnr Malherbe kwalifiseer nie vir enige verdere<br />

toekenning van SARs nie.<br />

Bykomend tot hul pligte as nie-uitvoerende direkteure,<br />

verteenwoordig dr Hertzog en mnr Beyers die maatskappy<br />

in die direksies van verskeie maatskappy waarin<br />

belê word.<br />

REMGRO BEPERK | 122 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG<br />

Meet aan die boonste<br />

kwartiel van die mark vir<br />

vergelykende maatskappye<br />

Soos bepaal deur die<br />

komitee


VERGOEDINGSVERSLAG<br />

Besonderhede van die fooistruktuur betaalbaar aan nie-uitvoerende direkteure vir die tydperk geëindig<br />

30 Junie 2011 en die jaar geëindig 31 Maart 2010 word in die onderstaande tabel verskaf.<br />

Fooi vir die<br />

drie maande<br />

geëindig<br />

30 Junie<br />

2011<br />

REMGRO BEPERK | 123 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG<br />

Fooi vir die<br />

twaalf maande<br />

geëindig<br />

31 Maart<br />

2011<br />

Fooi vir die<br />

twaalf maande<br />

geëindig<br />

31 Maart<br />

2010<br />

Soort fooi R R R<br />

Raadslid 46 500 186 000 172 000<br />

Voorsitter van die oudit-en-risikokomitee 31 250 125 000 116 000<br />

Lid van die oudit-en-risikokomitee 15 750 63 000 58 000<br />

Lid van die vergoedings-en-nominasiekomitee 7 750 31 000 29 000<br />

Die voorgestelde fooistruktuur, betaalbaar aan nie-uitvoerende direkteure vir die jaar eindigende 30 Junie 2012,<br />

word in die onderstaande tabel verskaf.<br />

Tipe fooi<br />

Voorgestelde fooi vir<br />

die jaar eindigende<br />

30 Junie 2012<br />

R<br />

Raadslid 199 000<br />

Voorsitter van die oudit-en-risikokomitee 133 750<br />

Lid van die oudit-en-risikokomitee 67 400<br />

Lid van die vergoedings-en-nominasiekomitee 33 200<br />

Besonderhede van die vergoeding betaal aan uitvoerende<br />

direkteure en lede van die bestuursraad,<br />

insluitende die vergoeding van die drie ander topverdieners,<br />

asook die fooie betaal aan nie-uitvoerende<br />

direkteure vir die tydperk onder oorsig, word op die<br />

volgende bladsy uiteengesit. Die huidige status van alle<br />

aanbiedinge wat aan bogenoemde groepe ingevolge<br />

die <strong>Remgro</strong> Aandeleskema en die SAR-skema gemaak<br />

is, word ook aangebied.<br />

Die drie ander topverdieners van die maatskappy<br />

is geïdentifiseer deur slegs na hul totale<br />

gewaarborgde pakkette te verwys. Die inligting van<br />

mnr Neville Williams, ’n lid van die bestuursraad en ook<br />

’n voorgeskrewe beampte ingevolge die Maatskappywet,<br />

word afsonderlik aangebied, terwyl die inligting vir<br />

die ander twee werknemers in totaal verskaf word.<br />

Daar moet ook op gelet word dat die vergoeding van<br />

die ander drie topverdieners van die maatskappy nie<br />

vir die vergelykende twaalf maande tot 31 Maart 2010<br />

aangegee word nie omrede hulle voorheen in diens was<br />

van VenFin Beperk, wat eers in November 2009 deur<br />

<strong>Remgro</strong> verkry is. Geen sinvolle vergelyking sou dus<br />

moontlik wees nie.


DIREKTEURSVERGOEDING<br />

(Die inligting op bladsy 124 tot 128 is geouditeer)<br />

VERGOEDINGSVERSLAG<br />

Vaste betaling<br />

Vyftien maande geëindig Twaalf maande geëindig<br />

30 Junie 2011 31 Maart 2010<br />

Aftree- Ander Aftree- Ander<br />

Fooie Salarisse fonds voordele (7) Totaal Fooie Salarisse fonds voordele (7) Totaal<br />

R’000 R’000 R’000 R’000 R’000 R’000 R’000 R’000 R’000 R’000<br />

Uitvoerend<br />

W E Bührmann 233 2 427 536 284 3 480 172 1 957 422 225 2 776<br />

L Crouse 233 4 130 879 295 5 537 172 3 070 642 225 4 109<br />

J W Dreyer 233 2 533 557 139 3 462 172 1 926 416 106 2 620<br />

J J Durand (1) 233 5 568 1 151 295 7 247 72 2 122 313 75 2 582<br />

J A Preller 233 1 415 332 295 2 275 172 1 074 247 225 1 718<br />

T van Wyk (2) 155 1 743 366 123 2 387 172 1 896 410 141 2 619<br />

M H Visser 233 11 200 2 303 357 14 093 172 8 062 1 685 272 10 191<br />

Subtotaal 1 553 29 016 6 124 1 788 38 481 1 104 20 107 4 135 1 269 26 615<br />

Nie-uitvoerend<br />

(onafhanklik)<br />

G D de Jager (3) – – 93 93<br />

G T Ferreira (4) 271 271 84 84<br />

P K Harris 271 271 201 201<br />

N P Mageza (4) 311 311 96 96<br />

P J Moleketi 311 311 96 96<br />

M M Morobe 233 233 172 172<br />

M A Ramphele (4) 233 233 72 72<br />

F Robertson 350 350 259 259<br />

H Wessels (5) 389 389 288 288<br />

Subtotaal 2 369 2 369 1 361 1 361<br />

Nie-uitvoerend<br />

(nie-onafhanklik)<br />

P E Beyers 233 801 208 139 1 381 172 610 155 106 1 043<br />

E de la H Hertzog 233 1 517 314 103 2 167 172 1 141 232 79 1 624<br />

J Malherbe 233 – – – 233 172 – – – 172<br />

J P Rupert (6) – – – – – – – – – –<br />

Subtotaal 699 2 318 522 242 3 781 516 1 751 387 185 2 839<br />

Totaal 4 621 31 334 6 646 2 030 44 631 2 981 21 858 4 522 1 454 30 815<br />

(1) Mnr J J Durand is op 4 November 2009 as uitvoerende direkteur aangestel.<br />

(2) Mnr T van Wyk het op 31 Januarie 2011 as uitvoerende direkteur afgetree.<br />

(3) Mnr G D de Jager het op 5 Augustus 2009 as ’n onafhanklike nie-uitvoerende direkteur afgetree.<br />

(4) Mnre N P Mageza, P J Moleketi, G T Ferreira en dr M A Ramphele is op 4 November 2009 as onafhanklike nie-uitvoerende direkteure aangestel.<br />

Gedurende die tydperk onder oorsig het mnr Mageza ook R398 000 (2010: R59 000) as direkteursfooie vanaf Rainbow Chicken Beperk, ’n filiaalmaatskappy<br />

van <strong>Remgro</strong> Beperk, ontvang.<br />

(5) Bykomend tot sy direkteursfooi en vergoeding as voorsitter van die oudit-en-risikokomitee is ’n bedrag van R78 750 in die oorsigtydperk aan<br />

mnr H Wessels betaal vir sy bywoning van die vergaderings van die subkomitees van die oudit-en-risikokomitee.<br />

(6) Mnr J P Rupert ontvang geen vergoeding nie.<br />

(7) Voordele sluit mediesefondsbydraes en motorvoordele in.<br />

REMGRO BEPERK | 124 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


Veranderlike betaling – langtermyn aansporingsplanne<br />

<strong>Remgro</strong> Aandeleskema<br />

– gewone aandele<br />

VERGOEDINGSVERSLAG<br />

Balans van Aandeelprys Balans van<br />

aandele Aandele Datum op datum aandele<br />

aanvaar aanvaar Datum Aantal van van betaling aanvaar<br />

op gedurende van Aanbod- aandele aandele en lewering Waarde- op<br />

31 Maart die aandele prys betaal en betaal en van aandele toename (1) 30 Junie<br />

Deelnemer 2010 tydperk aanvaar (Rand) gelewer gelewer (Rand) (R’000) 2011<br />

Uitvoerend<br />

M H Visser 174 614 87.86 174 614 25/2/2011 109.66 3 807 (2) –<br />

172 681 135.00 172 681<br />

68 230 186.70 68 230<br />

Totaal 415 525 – 174 614 3 807 240 911<br />

(1) Dit verwys na die toename in die waarde van skema-aandele vir die betrokke deelnemers sedert die datum van aanbod tot en met die datum van<br />

betaling en lewering daarvan.<br />

(2) Volgens die reëls van die <strong>Remgro</strong> Aandeleskema, het mnr Visser ook gewone aandele in British American Tabacco Plc (BAT), Reinet Investments<br />

en Trans Hex ten bedrae van R21.0 miljoen gekry.<br />

Balans van Aandeelprys Balans van<br />

aandele Datum op datum aandele<br />

aanvaar Aandele Datum Aantal van van betaling aanvaar<br />

op aanvaar van Aanbod- aandele aandele en lewering Waarde- op<br />

31 Maart gedurende aandele prys betaal en betaal en van aandele toename (1) 31 Maart<br />

Deelnemer<br />

Uitvoerend<br />

2009 die jaar aanvaar (Rand) gelewer gelewer (Rand) (R’000) 2010<br />

M H Visser 174 614 87.86 174 614<br />

172 681 135.00 172 681<br />

68 230 186.70 68 230<br />

Totaal 415 525 – – – 415 525<br />

(1) Dit verwys na die toename in die waarde van skema-aandele vir die betrokke deelnemers sedert die datum van aanbod tot en met die datum van<br />

betaling en lewering daarvan.<br />

REMGRO BEPERK | 125 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


<strong>Remgro</strong> Ekwiteitsvereffende Aandelegroeireg-skema<br />

– Aandelegroeiregte (SARs)<br />

VERGOEDINGSVERSLAG<br />

Balans<br />

Billike<br />

waarde Balans<br />

van SARs SARs van SARs van SARs<br />

aanvaar aanvaar op Aandeel- aanvaar<br />

op gedurende aanbod- Aanbod- Aantal Datum prys op Waarde- op<br />

31 Maart die datum prys SARs van SARs datum van toename (3) 30 Junie<br />

Deelnemer 2010 tydperk (1) (R’000) (Rand) (2) uitgeoefen uitgeoefen uitoefening (R’000) 2011<br />

Uitvoerend<br />

W E Bührmann (4) 283 148 71.71 83 074 13/01/2011 113.00 3 430<br />

83 073 28/03/2011 108.53 3 059 117 001<br />

124 771 73.71 124 771<br />

23 548 785 108.69 23 548<br />

L Crouse 418 108 73.71 418 108<br />

51 865 730 108.69 51 865<br />

J J Durand 427 047 38.90 427 047<br />

162 354 87.21 162 354<br />

22 717 83.65 22 717<br />

12 662 90.52 12 662<br />

235 895 7 868 108.69 235 895<br />

J A Preller 141 411 71.71 58 689 23/06/2011 108.75 2 174 82 722<br />

48 788 73.71 48 788<br />

33 080 1 103 108.69 33 080<br />

T van Wyk (5) 185 207 71.71 71 569 29/06/2011 110.72 2 792 113 638<br />

87 829 73.71 87 829<br />

M H Visser 136 767 71.71 136 767 25/02/2011 109.66 5 190 –<br />

542 424 73.71 542 424<br />

486 465 16 225 108.69 486 465<br />

J W Dreyer 270 270 73.71 270 270<br />

Subtotaal 2 863 503 830 853 27 711 433 172 16 645 3 261 184<br />

Nie-uitvoerend<br />

J Malherbe 195 730 38.90 195 730<br />

75 761 87.21 75 761<br />

20 847 83.65 20 847<br />

5 807 90.52 5 807<br />

Subtotaal 298 145 – – – – 298 145<br />

Totaal 3 161 648 830 853 27 711 433 172 16 645 3 559 329<br />

(1) SARs is aangebied op 29 November 2010.<br />

(2) Ingevolge die reëls van die SAR-skema, is die aanbodprys van die SARs wat toegeken is voor die Trans Hex-ontbondeling, verminder met 29 sent om<br />

te verseker dat deelnemers naastenby in dieselfde posisie geplaas word as voor die ontbondeling.<br />

(3) Dit verwys na die toename in die waarde van SAR-skema-aandele van die aangeduide deelnemers sedert die datum van aanbod tot en met betaling<br />

en lewering daarvan.<br />

(4) Na die ontbondeling van BAT gedurende die 2009-finansiële jaar (en soos deur <strong>Remgro</strong>-aandeelhouers op 7 Oktober 2008 goedgekeur), het<br />

<strong>Remgro</strong> ‘n direkte leningsfasiliteit aan deelnemers van die <strong>Remgro</strong> Aandeleskema toegestaan ten einde die uitstaande koopprys van sekere <strong>Remgro</strong><br />

skema-aandele te vereffen. Op 31 Maart 2010 was die enigste uitstaande bedrag aan uitvoerende direkteure, ‘n bedrag van R2.5 miljoen wat deur<br />

mnr Bührmann verskuldig was. Die uitstaande bedrag is gedurende die tydperk onder oorsig afgelos.<br />

(5) Mnr T van Wyk het op 31 Januarie 2011 as uitvoerende direkteur afgetree. Ingevolge die reëls van die SAR-skema kan deelnemers wat aftree al<br />

die SARs aan hulle toegeken, uitoefen op enige tydstip binne twaalf maande na die datum van aftrede, of voor die vervaldatum van die SAR-tydperk<br />

(sewe jaar na die toekenningsdatum), wat ook al die vroegste is.<br />

REMGRO BEPERK | 126 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


VERGOEDINGSVERSLAG<br />

Balans<br />

Billike<br />

waarde Balans<br />

van SARs van SARs van SARs<br />

aanvaar SARs op Aandeel- aanvaar<br />

op aanvaar aanbod- Aanbod- Aantal Datum prys op Waarde- op<br />

31 Maart gedurende datum prys SARs van SARs datum van toename (2) 31 Maart<br />

Deelnemer 2009 die jaar (1) Uitvoerend<br />

(R’000) (Rand) uitgeoefen uitgeoefen uitoefening (R’000) 2010<br />

W E Bührmann 283 148 72.00 283 148<br />

124 771 74.00 124 771<br />

L Crouse 418 108 74.00 418 108<br />

J J Durand 427 047 11 927 39.19 427 047<br />

162 354 4 535 87.50 162 354<br />

22 717 634 83.94 22 717<br />

12 662 354 90.81 12 662<br />

J A Preller 141 411 72.00 141 411<br />

48 788 74.00 48 788<br />

T van Wyk 185 207 72.00 185 207<br />

87 829 74.00 87 829<br />

M H Visser 136 767 72.00 136 767<br />

542 424 74.00 542 424<br />

J W Dreyer 270 270 74.00 270 270<br />

Subtotaal 2 238 723 624 780 17 450 – – 2 863 503<br />

Nie-uitvoerend<br />

J Malherbe (3) 195 730 5 467 39.19 195 730<br />

75 761 2 116 87.50 75 761<br />

20 847 582 83.94 20 847<br />

5 807 162 90.81 5 807<br />

Subtotaal – 298 145 8 327 – – 298 145<br />

Totaal 2 238 723 922 925 25 777 – – 3 161 648<br />

(1) SARs is aangebied op 23 November 2009.<br />

(2) Dit verwys na die toename in die waarde van SAR-skema-aandele van die aangeduide deelnemers sedert die datum van aanbod tot en met betaling<br />

en lewering daarvan.<br />

(3) Na die verkryging van VenFin is SARs aan mnr J Malherbe toegeken ten einde hom te vergoed vir die kansellasie van die VenFin Aandelegroeiregskema.<br />

REMGRO BEPERK | 127 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG


VERGOEDINGSVERSLAG<br />

TOP DRIE VERDIENERS (wat nie uitvoerende direkteure is nie)<br />

Vaste betaling<br />

Vyftien maande geëindig<br />

30 Junie 2011<br />

Aftree- Ander<br />

Salarisse fonds voordele (1) Totaal<br />

R’000 R’000 R’000 R’000<br />

N J Williams (2) 2 117 426 295 2 838<br />

Ander twee werknemers 3 135 632 456 4 223<br />

Totaal 5 252 1 058 751 7 061<br />

(1) Voordele sluit mediesefondsbydraes en motorvoordele in.<br />

(2) Mnr Neville Williams is ’n lid van die bestuursraad.<br />

Veranderlike betaling – langtermyn aansporingsplan<br />

<strong>Remgro</strong> Ekwiteitsvereffende Aandelegroeireg-skema<br />

– Aandelegroeiregte (SARs)<br />

Billike<br />

waarde Balans<br />

SARs SARs van SARs van SARs<br />

aanvaar aanvaar op Aandeel- aanvaar<br />

op gedurende aanbod- Aanbod- Aantal Datum prys op Waarde- op<br />

31 Maart die datum prys SARs van SARs datum van toename (3) 30 Junie<br />

2010 (1) tydperk (2) (R’000) (Rand) uitgeoefen uitgeoefen uitoefening (R’000) 2011<br />

N J Williams 47 449 1 325 39.19 47 449<br />

7 555 211 83.94 7 555<br />

54 228 1 515 87.50 54 228<br />

4 259 119 90.81 4 259<br />

38 652 1 289 108.69 38 652<br />

Ander twee<br />

werknemers 54 094 1 511 39.19 54 094<br />

2 933 82 83.94 2 933<br />

26 835 750 87.50 26 835<br />

1 624 45 90.81 1 624<br />

29 539 825 97.19 29 539<br />

61 930 2 066 108.69 61 930<br />

Totaal 228 516 100 582 13 093 329 098<br />

(1) SARs is aangebied op 23 November 2009.<br />

(2) SARs is aangebied op 29 November 2010.<br />

(3) Dit verwys na die toename in die waarde van SAR-skema-aandele van die aangeduide deelnemers sedert die datum van aanbod tot en met<br />

die datum van betaling en lewering daarvan.<br />

REMGRO BEPERK | 128 | GEÏNTEGREERDE JAARVERSLAG

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!