standaard hygiëne en infectiepreventie - KNOV

KONINKLIJKE NEDERLANDSE
ORGANISATIE VAN VERLOSKUNDIGEN
Onderwaterbevallingen [8.1.5]
Diverse onderzoeken hebben aangetoond dat de maternale en neonatale infectiekansen bij onderwaterbevallingen
niet significant verhoogd zijn. Huurbaden worden geleverd met disposable hoezen die nadrukkelijk
voor éénmalig gebruik bedoeld zijn. Als het bad niet goed gedesinfecteerd wordt, kan het als bron voor microorganismen
gaan functioneren.
Bij het begeleiden van een onderwaterbevalling loopt de verloskundige het risico geïnfecteerd te raken met
micro-organismen van de moeder. Weliswaar verdunt het badwater het bloed zodanig dat de kans op overdracht
van HIV onwaarschijnlijk is, maar de kans op overdracht van Hepatitis B (via wondjes, slijmvliezen en
ogen) is niet uit te sluiten. Er loopt vrijwel altijd water in de handschoenen van de verloskundige en het
spatrisico is groot (zie ook aanbeveling 14 en 15).
Aanbeveling 29
• Gebruik bij een onderwaterbevalling lange handschoenen om het inlopen van water te beperken.
Episiotomie [8.1.6]
Er is geen bewijs dat het scheren van het perineum voorafgaand aan het zetten van een episiotomie maternale
infecties helpt voorkómen. De kleine wondjes die tijdens het scheren ontstaan, verhogen daarentegen het risico
op infectie.
Desinfectie voorafgaand aan intramusculaire, intraveneuze en subcutane injecties is niet noodzakelijk om de
kans op infecties bij de insteekplaats te voorkómen (zie ook hoofdstuk 6). De literatuursearch leverde geen
onderzoeken op waarin specifiek de infiltratie van het perineum voorafgaande aan een episiotomie het onderwerp
was.
Flacons met verdovingsvloeistof moeten volgens de aanwijzingen van de fabrikant gebruikt worden.
Een episiotomiewond is een zogenaamde schoon/besmette wond: omdat het een wond in het genitaal gebied
betreft, kan er een bacteriële besmetting optreden tijdens de ‘operatie’. Om de initiële besmettingsgraad van
de wond zo laag mogelijk te houden zou de verloskundige de huid kunnen desinfecteren voordat zij een
episiotomie zet of al voorafgaande aan het infiltreren van het perineum met verdovingsvloeistof. Adequate
desinfectie van slijmvliezen is echter niet goed mogelijk. De verloskundige zet de episiotomie met een steriele
schaar.
Het zetten van een episiotomie geeft een risico op spatten. De verloskundige moet daarom overwegen om
gebruik te maken van persoonlijke beschermingsmiddelen.
Aanbeveling 30
• Scheer, voor het zetten van een episiotomie, het perineum niet.
Aanbeveling 31
• Zet een episiotomie met een steriele schaar en met steriele handschoenen aan.
32