LokaLe duurzame energie in nederLand

Wat is geothermie?
Geothermie, ook wel aardwarmte genoemd, is de
onttrekking van warmte en koeling uit de diepere
lagen van de aarde. Deze warmte is bijvoorbeeld
70 graden en kan direct, zonder naverwarming,
gebruikt worden voor verwarming van woningen
en kantoren.
Toepassingsvorm Koelen, of koelen en
verwarmen, vaak i.c.m.
warmtepomp
Marktsector Utiliteitsbouw, glastuinbouw
en woningbouw
Minimale schaalgrootte Gebouwen > 2000m 2 , 50
woningen, koelvermogen
>100 kW
tEchNiEkEN vOOr
hEt OpWEkkEN vaN
ElEktricitEit
Wind
Wat is een windmolen?
Een windmolen wekt energie op doordat de
draaiende wieken een generator aandrijven. De
wieken van een windmolen hebben hetzelfde
ontwerp als de vleugels van een vliegtuig. Waar
de vleugels van een vliegtuig voor opwaartse
liftc zorgtn de vorm van de wieken ervoor dat ze
draaien.
WKO Verticale bodem warmtewisselaars
Verwarmen en koelen
met warmtepomp
Woningbouw en kleine
utiliteitsbouw
Diepe geothermie
Alleen verwarmen
Woningbouw, glastuinbouw
en industrie
1 woning 2500 woningen,
warmtevraag >
2 miljoen m 3 aardgas
Diepte in de bodem 30-150 meter 20-150 meter 1500-5000 meter
Vergunning Grondwaterwet Nog geen vergunning
nodig
Energiebesparing 50-80% op koeling
30-50% op verwarmen
50% op de combinatie
30-50% op verwarmen en
koelen
Mijnbouwwet
60-70% op verwarmen
Hoeveel elektriciteit een windmolen opwekt
is afhankelijk van verschillende factoren, zoals
het type windmolen en daarmee de hoogte
en de lengte van de wieken, maar ook van
omgevingsfactoren, zoals de locatie en de
windcondities.
Hoe hoger de molen en hoe groter de bladen hoe
meer elektriciteit een windmolen kan opwekken.
Windmolens komen in verschillende maten voor,
beginnend bij ongeveer 10 meter tot ruim 130
meter. Ook de diameter van de wieken verschilt en
varieert van 1 meter tot bijna 120 meter.
Natuurlijk is de hoeveelheid wind een zeer
belangrijke factor voor de hoeveelheid
opgewekte elektriciteit. Hoe harder het waait
hoe meer elektriciteit een windmolen genereert.
Windmolens produceren al elektriciteit bij
windkracht 2 (3-4 meter per seconde) maar leveren
maximaal vermogen bij windracht 6 (12-13 meter
per seconde). Wanneer het te hard waait (vanaf
windkracht 10, meer dan 25 meter per seconde)
moeten windmolens worden stopgezet om
beschadiging te voorkomen.
Hoe ‘zwaar’ de lucht is verschilt ook per regio. Aan
zee is de lucht bijvoorbeeld relatief zwaar vanwege
hoge luchtvochtigheid en is er meer luchtdruk
dan hoog in de bergen. Zware en compacte lucht
oefenen meer kracht uit op de wieken waardoor
een windmolen in zee of vlak aan de kust veel
efficiënter is.
De meeste mensen zijn bekend met de reguliere
horizontale windmolens. Maar een nadeel van
horizontale molens is dat deze zich niet goed
kan aanpassen aan wind die niet steeds uit
dezelfde richting komt. Hierdoor zijn horizontale
windmolens minder geschikt in bebouwde
omgeving. Verticaal ontworpen windmolens
gedijen beter onder wisselende windrichtingen.
De grootste windmolens kunnen tegenwoordig
ongeveer 8 MW per jaar produceren. Een ‘normale’
windmolen is ongeveer 80 tot 100 meter hoog en
heeft een vermogen van 2 tot 3 Megawatt (MW)
oftewel: ongeveer 2000 tot 3000 kW. Een moderne
windmolen van 3 MW op land produceert ruim
6,5 miljoen kWh per jaar, genoeg voor bijna 2000
huishoudens. Daarnaast is er een verscheidenheid
aan kleinere windmolens van een gemiddeld
vermogen van 75 kW oplopend tot 2700 kW.
Tegenwind?
Oppositie wordt vaak geassocieerd met
windmolens. Maar op basis van de Eurobarometer
blijkt dat op zowel Europees niveau als nationaal
niveau een substantiële maatschappelijke steun
is voor windmolens. Niet elk windproject kan per
definitie maatschappelijke steun verwachten.
Projecten die geen rekening houden met de
wensen en visies van lokale partijen hebben een
grotere kans om tegen lokale oppositie aan te
lopen. Oppositie is meestal gericht op de manier
waarop een windproject wordt gepland en
gerealiseerd en niet per definitie tegen de molens
zelf. Oppositie kan daarom worden vermeden
door de lusten en lasten te verenigen, door lokale
162 163
partijen te betrekken in het beslissingsproces en
financiering van het project, en te laten meedelen
in de winst.
Voordelen
• Wind is een onuitputtelijke bron van energie en
is schoon.
• Middelgrote windmolens zoals de Skystream
en Montana zijn op basis van kosten-baten
vergelijkbaar met zonnepanelen.
• Een aandeel in een gemiddelde tot grote
windmolen geeft een rendement van circa 5 tot
10 procent.
• Per geïnvesteerde euro in een gemiddelde tot
grote windmolen krijg je meer kWh dan bij
zonnepanelen.
• Windmolens verdienen zich in een half jaar
energetisch terug en de zeer grote windmolens
economisch na 8 jaar.
Nadelen
• De wieken van sommige windmolens maken
een zoevend geluid en ook de generator kan
hoorbaar zijn. Dit geluid is tot op maximaal
300 meter van de molen te horen maar wordt
vaak overstemd door omgevingsgeluiden van
ruisende bomen of verkeer.
• Onder een bepaalde lichtinval kunnen de
draaiende wieken als hinderlijk worden
ervaren door omwonenden. Dit fenomeen
wordt slagschaduw genoemd. Hinder door
slagschaduw kan worden vermeden door een
windmolen op gezette tijden te stoppen.
• Het plaatsen van windmolens op daken is maar
voor een beperkt aantal gebouwen geschikt, bij
voorkeur op platte daken en hoogbouw.
Met name op winderige plekken met weinig zon.
• Alle technieken op basis van draaiende
en/of bewegende onderdelen zijn
onderhoudsgevoeliger dan bijvoorbeeld een
zonnepaneel.
• De meeste kleine windmolens zijn duur in
aanschaf en leveren een relatief onzeker
rendement.
• Voor het plaatsen van een grote windmolen zijn
minimaal twee vergunningen nodig: de milieu-
vergunning en de bouwvergunning. Het beleid
ten aanzien van het afgeven van vergunningen
en de criteria die daarvoor worden gehanteerd
verschillen per gemeente.