Almelo" - Historisch Centrum Overijssel

worden gekozen, met andere woorden: wie werd of werden bedoeld met
'de gemeente' in het stuk van l660? De burgercommissie had het antwoord
klaar: de burgerij natuurlijk. Racer was aanvankelijk dezelfde mening
toegedaan, maar kwam later met de voor de hand liggende verklaring dat
het hier om de gezworen gemeente, de gemeenslieden dus, handelde.
Bovendien bestreed hij de stelling, dat de overeenkomst van 1663 niet
reehtsgeldig zou zijn").
De burgermeesterskeur van 1785 zorgde voor een harde confrontatie van
de twee standpunten. Daartoe aangezet door de burgergecommitteerden
weigerden acht van de twaalf gemeenslieden aan de loting mee te doen die
tot de keuze van de beide stadsburgemeesters moest leiden. Nu was Leiden
in last. De verkiezing kon niet doorgaan, met het gevolg dat Almelo slechts
twee burgemeesters had, die van de gravin "), Dat was de burgers te bar.
Onder tromgeroffel van het exercitiekorps kwamen op 9 maart 148 burgers
bijeen, en kozen Jacobus Revius en Gerrit Dake tot burgemeester. Het
burgemeesterscollege was weer compleet"), Dat was tenminste de mening
van de burgerij, Almelo's vrouwe dacht er beslist anders over. Zij weigerde
de nieuwgekozenen de eed te laten afnemen, waarop de burgercommitteerden
zich met de acht opstandige gemeenslieden tot de Staten wendden").
Zoals we in het voorgaande zagen, bestreed Racer echter de competentie
van de Staten. De gravin en hij dreigden nu met een proces. De schrik
sloeg de opstandige gemeenslieden om het hart: hoe lang zouden zij een
dergelijke geldverslindende procedure kunnen volhouden? Zij klampten
hiermee de burgercommissie aan, en deze zette daarop een soort akte van
verbintenis op papier, waarbij gemeenslieden en burgergecommitteerden
elkaar steun toezegden. Opnieuw ging een verzoek naar de Staten, nu om
toch vooral zelf de Almelose kwestie te behandelen en die niet over te
·laten aan de drost van Haaksbergen, zoals Racer wilde"). De opluchting
zal dan ook groot zijn geweest, toen bekend werd dat de Staten van Overijssel
bij resolutie van 25 oktober 1785 de Almelose burgerij grotendeels in het
gelijk stelden: de overeenkomst van 1660 diende te worden aangehouden,
maar de keur van 1785 zou nog op de oude manier, dus volgens het verdrag
van 1663, moeten worden uitgevoerd"), Het was alleen de vraag of de
vrouwe en Racer zich bij het Statenbesluit zouden neerleggen.
Wel riep de vrouwe, zoals de Staten dat wensten, opnieuw burgemeesters
en meente bijeen om de afgebroken keur van februari te voltooien - het
was inmiddels november geworden -, maar onder protest. Racer hield bij
deze gelegenheid een pleidooi voor de regeling van 1663, en wees daarin
onder meer op de zijns inziens gevaarlijke invloed die de doopsgezinden
zouden winnen, wanneer de keur volgens de overeenkomst van 1660 zou
worden uitgevoerd. De bijeenkomst werd een bittere teleurstelling voor de
gravin en haar advocaat. Toen de zeven gemeenslieden waren uitgeloot viel
hun keus op Revius en Dake, en de richter van Mevrouw stond weinig
anders te doen dan beiden de eed af te nernerr").
121