Rudolf Steiners rassenleer - Antroposofia

Steiner beweert dat eigenlijk alleen de blanken het menselijke element ontwikkelen, de andere
rassen dus niet. Uit de karakteristiek van het blanke ras in deze lezing blijkt echter dat hij hier
iets anders op het oog had. De nadruk in de geciteerde zin ligt niet bij ‘das Menschliche’ maar
bij ‘in sich’, want ook uit het vervolg blijkt: ‘Daher sinds ie auf sich selber angewiesen. Wenn
sie auswandern, so nehmen sie die Eigentümlichkeiten der anderen Gegenden etwas an, doch
sie gehen, nicht als Rasse, sondern mehr als einzelne Menschen zugrunde’.
Met ‘das Menschliche’ wordt de menselijke constitutie bedoeld. Anders dan negers en
Chinezen moeten blanken volgens Steiner die geheel en al in zich zelf ontwikkelen (?!), de
warmte en het licht komen hem niet van buiten te hulp zoals bij de negers en de Maleisiërs
(?!). Hierboven (citaat 127) werd dat als volgt uitgedrukt: ‘er wirft sie zurück und entwickelt
nur dasjenige an Licht und Wärme, was in seinem Innern durch seine eigene innere Arbeit
entsteht. Ja, meine Herren, da kommt ihm nicht das Atmen und die Blutzirkulation zu Hilfe
und nicht die Wärmeeerzeugung, sondern da muß er durch sein Gehirn, durch seinen Kopf
selber dasjenige ausarbeiten, was Licht und Wärme ist. Wir werfen eigentlich alles äußere
Licht und Wärme zurück.
Motivering: Hier richten de bezwaren zich tegen de volzin die begint met: ‘Man möchte
sagen…’ waar wordt gesproken over uitstervende vertakkingen van rassen, waarmee
kennelijk het ‘Maleise ras’ en het ‘Indiaanse ras’ zijn bedoeld. De volzin die begint met ‘Die
Weißen sind eigentlich…’ is bezwaarlijk. Zoals uit ons commentaar op citaat 131 blijkt, is het
waarschijnlijker dat met ‘da Menschliche’ de menselijke constitutie bedoeld wordt, althans in
die zin dat het blanke ras een groter vermogen zou hebben gehad om zich aan te passen aan
andere klimatologische omstandigheden dan die welke in Europa heersen. De laatste volzin
van de tweede alinea stelt, dat de blanken het eerder konden verdragen dan andere rassen om
zich te vestigen op andere continenten (eindelijk zegt de commissie het zelf, zie eerder het
commentaar bij citaat 130). Evenals met citaat 132 het geval is, geeft Rudolf Steiner een
beschrijving waarin het blanke ras er gunstiger van af komt dan de andere rassen die door
hem beschreven worden 72 (en dat laatste is een grote constante in zijn hele oeuvre, zie Die
Mission einzelner Volksseelen en andere werken, FS).
Steiner gaat in dit citaat door op de vijfledige model. De vijf rassen die hij beschrijft zijn
dezelfde als die hij in de zesde voordracht van Die Mission noemt, alleen heeft hij ze nu niet
gekoppeld aan de vijf planeten van het zonnestelsel. In het midden het blanke ras en aan
‘weerszijden’ de zwarten en het Mongoolse ras. Het afstervende deel van het Mongoolse ras
is het Maleise ras en dat van het zwarte ras de indianen. Vooral dat laatste is een bijzonder
raar verhaal. Nu weten wij immers dat de voorouders van de Amerikaanse indianen uit Azië
stammen, die zo’n 50.000 jaar geleden via de Beringstraat heel geleidelijk Amerika hebben
gekoloniseerd. Maar Steiner is dus niet consistent. Tenminste, als je ervan uitgaat dat de
Tolteken van Atlantis de voorouders zouden zijn van de indianen (alhoewel Steiner zelf dat
nergens expliciet zegt, i.t.t. sommige latere antroposofische publicaties en vooral
antroposofen die naar ‘aanwijzingen’ en zelfs ‘bewijzen’ zoeken voor Steiners drieste
speculaties). Eventueel zou kunnen (maar dan alleen in Steiners wereldbeeld, niet in de
realiteit), dat er een zwart ras was in Atlantis, dat na de ondergang verder leefde in Afrika.
Een gedeelte trok westwaarts en kwam in Amerika terecht, kon niet meer zoveel licht en
warmte opvangen als nodig was, begon aan een vreemde botziekte te lijden (zo erg dat de
botten afbrokkelden), werd ook anderszins intens decadent en stierf spontaan uit toen de
representanten van het edele blanke ras voet zette op het Amerikaanse continent. En dat
blanke ras kreeg geen botziekte, toen het arriveerde op het domein van de ‘Finsteren Saturn’
72 Eindrapport, p. 684