Rudolf Steiners rassenleer - Antroposofia

aanhalen. Hij legt dan ook uit wat zijn belangrijkste verschil is met Haeckel. Maar het lijkt
mij nuttig om eerst een beknopte inleiding te geven op Enst Haekels recapitulatietheorie
(overgenomen uit Hulspas en Nienhuys):
Recapitulatietheorie
‘Een door de Duitse bioloog Ernst Haeckel ontworpen theorie die zegt dat alle levende
wezens in de ontwikkeling voorafgaand aan de geboorte in kort bestek de stadia doorlopen die
hun voorouders- volgens de evolutietheorie van Charles Darwin hebben doorlopen. Een
menselijke embryo doorloopt bijvoorbeeld tijdens zijn groei stadia waarbij het
achtereenvolgens lijkt op een sponsachtig dier, een vis, een amfibie en uiteindelijk een mens.
Om het wat hoogdravender te zeggen: de ‘ontogenese’ recapituleert de ‘fylogenese’. Haeckel
noemde dit in 1872 de fundamentele wet.
Fig. 4 Illustratie evolutiemodel Ernst Haeckel (recapitulatietheorie)
De recapitulatietheorie maakte volgens Haeckel al dat speuren naar fossielen overbodig: de
ontwikkeling van het leven was in het ei of de baarmoeder te volgen. Darwin en zijn grote
verdediger, Thomas Huxley, waren aanvankelijk wel gecharmeerd van het idee, maar later
bekroop hen de twijfel, vooral omdat Haeckel het gebruikte om aan te tonen dat de materie
was doortrokken van een sturende Geist- een vorm van filosoferen waar beide Britten niets
van moesten hebben (en we weten nu dat dit bij Steiner en de antroposofie het
tegenovergestelde is, zie alle tirades tegen het ‘materialisme’, FS). Een ander probleem was
dat de stadia die Haeckel meende te zien, veel minder duidelijk waren dan gehoopt. Wanneer
bij een bepaalde soort een lichaamsdeel of orgaan sterk ontwikkeld is, wordt dat deel al
gevormd in een zeer vroeg (volgens de recapitulatietheorie té vroeg) stadium. Zo begint de
groei van de menselijke hersenen veel ‘eerder’ dan men op grond van de recapitulatietheorie