Aspecten van de occulte filosofie - Theosofisch Genootschap ...

VRAGEN EN ANTWOORDEN 731
ethische en geestelijke gronden uit een diep gevoel van mededogen. Ik
zou het nooit wagen het leven van een medemens te nemen, zelfs niet als
dit uit medelijden zou gebeuren.
EVOLUEREN WIJ IN DE EEUWIGHEID?
Een van de gedachten die aan de theosofische leringen ten grondslag ligt is dat
we eeuwig in de eeuwigheid evolueren. Dit lijkt niet bepaald een logische uitspraak.
Eeuwigheid komt ongetwijfeld neer op een statisch begrip van alles wat
eronder valt. Men kan alleen in de tijd evolueren – men kan niet in de eeuwigheid
evolueren omdat eeuwigheid de afwezigheid van tijd inhoudt en als er geen
tijd is waar kan de mens dan in evolueren? Is het logisch aan te nemen dat we
van oneindigheid tot oneindigheid in de eeuwigheid evolueren? Het lijkt mij dat
als een entiteit een dynamisch evoluerend iets is, hij dan een statische achtergrond
moet hebben om tegen te evolueren. Aan de andere kant moet hij, als hij een
statisch iets is, een dynamische achtergrond hebben om daartegen statisch te zijn.
Het woord evolutie betekent ongetwijfeld groei IN DE TIJD. Als die groei in de
tijd is, kan hij niet in de eeuwigheid zijn. Als hij niet in de eeuwigheid is, moet
hij een begin hebben gehad en moet hij naar een eind werken?
Iemand die nadenkt en een diepgaande vraag. Hij heeft gelijk met zijn
opmerkingen over evolutie als een eindig proces, dat niettemin plaatsvindt
binnen de schoot van de eindeloze duur, of wat westerlingen de eeuwigheid
noemen; en het lijkt of hier sprake is van een logisch klinkende ongerijmdheid,
maar dat is een schijnbare en geen werkelijke, om de volgende
algemene redenen: Alle evolutie vindt plaats in periodieke, zich herhalende
wereldperioden, manvantara’s genoemd, van elkaar gescheiden door
even lange wereldperioden van rust, pralaya’s genoemd. Deze perioden
van manvantara en pralaya volgen elkaar eeuwig en regelmatig op, dat wil
zeggen in de eindeloze duur, want het is onmogelijk zich een begin ervan
voor te stellen of zich voor te stellen dat ze ooit kunnen eindigen. Als we
ons dat wèl kunnen voorstellen, dan zouden we ons moeten afvragen:
Waardoor bestaan ze nu? De eeuwigheid is niet een wezen dat handelt. Ze
kan geen dingen voortbrengen, want de eeuwigheid kan alleen eeuwigheden
voortbrengen; en geen enkel manvantara of pralaya, hoe lang deze
tijdsperioden ook zijn, is meer dan een oogwenk in de eindeloze duur.
Als we deze gedachtegang volgen blijkt dat juist omdat deze elkaar
opvolgende perioden bestaan en we nooit kunnen aantonen dat ze ooit