Aspecten van de occulte filosofie - Theosofisch Genootschap ...

VRAGEN EN ANTWOORDEN 693
vloeistof en een gas, en de laatste is losgemaakt uit de vloeistof, water,
door toedoen van een kracht ‘van buiten’ – in dit geval warmte. Het is
duidelijk dat we, bij verhitting van een lichaam, vast of vloeibaar, het
kunnen verdampen als de warmte voldoende is en de bevrijde watermoleculen
dus in een toestand van tijdelijke en snelle moleculaire trilling
zijn; maar deze moleculen zijn niettemin van dezelfde substantie als de
vaste stof of de vloeistof, waaruit ze zijn losgemaakt als deeltjes damp of
gas. De analogie van de vragers is niet volmaakt.
Sta hier een ogenblik bij stil: de deeltjes of moleculen water-gas of
waterdamp, stoom genoemd, zijn in een toestand van betrekkelijk grote
individuele beweging, vergeleken met het water waaruit de stoom of deeltjes
water zijn losgemaakt. Neem de warmte weg, met andere woorden
koel het gas of de damp, stoom genoemd, af en we krijgen weer moleculen
water die samen druppels vormen en zich weer verenigen om een
hoeveelheid water te worden. In het geval van stoom hebben we de moleculaire
cohesie van de waterdeeltjes verbroken en hebben we ze dus
bevrijd en tot damp of gas gemaakt door aan het water een energie of
kracht ‘van buiten’ toe te voegen, te weten warmte. Maar de moleculen
waterdamp die met elkaar botsen, laten we zeggen in een vat, als stoom of
water-gas, en wel met wat ons een hoge bewegings- of trillingsgraad toeschijnt,
bewegen zich niettemin uiterst langzaam als individuele moleculen,
als we ze vergelijken met de bijna onbegrijpelijke trillingsfrequentie
van de elektronen in een atoom, die, naar wetenschappers ons vertellen,
zich rond de atoomkern bewegen met een bijna onbegrijpelijke snelheid,
enkele quadriljoenen omwentelingen per menselijke seconde.
Neem het geval van ijs: het trillingsgetal van de elektronen in deze
ogenschijnlijk trage, betrekkelijk starre substantie is ontzaglijk veel groter
dan de individuele bewegingen van de deeltjes of moleculen waterdamp
of gas die we stoom noemen; in het eerste geval hebben we te maken met
trillingsgetallen, die we golflengten noemen, van de atomen en elektronen
die door chemische aantrekking verenigd blijven; in het laatste geval
hebben we te maken met relatief veel langzamere bewegingen van waterdeeltjes
die als eenheden zijn bevrijd door aanwending van een kracht van
buiten, namelijk warmte.
Wat we moeten onthouden is wat ik probeerde aan te geven in het
aangehaalde citaat van mij, namelijk dat hoe hoger de frequentie waarmee
elektronen of atomen trillen, d.w.z. hoe hoger het trillingsgetal van en in
de atomen is, des te korter de lichtgolven en des te groter dus de verdich-