Aspecten van de occulte filosofie - Theosofisch Genootschap ...

VRAGEN EN ANTWOORDEN 553
ware leraar zijn gewone mannen en vrouwen als kleine kinderen, die tot
op zekere hoogte hun zin moeten krijgen, die men moet liefhebben,
voor wie moet worden gezorgd, die moeten worden begrepen, opgevoed
en geholpen.
In ieder goed mens bevindt zich een moederhart en een vaderhart; en
ieder fatsoenlijk mens vergeet nooit zijn instinct tot bescherming en
broederlijke vriendelijkheid. Ik zeg u dat iemand die zou weigeren te hulp
te komen als een kreet om hulp klinkt, om wat voor soort gevaar het ook
gaat, onmenselijk is, tot op zekere hoogte tenminste onmenselijk, geen
echt en volledig mens is. Denkt u dat de grote leraren minder zouden zijn
dan een goed mens, dan gewone goede mensen zouden moeten zijn? Hun
evolutie wordt niet vertraagd door het verwerpen van hun boodschap,
behalve misschien in die zin dat ze het later nog eens proberen en dat
houdt hen langer in dezelfde levenssfeer. Misschien wordt hun evolutie
geholpen, omdat het hun een extra gelegenheid biedt de innerlijke boeddha,
de geestelijke christus naar buiten te brengen.
VERBEELDING EN FANTASIE
Wat is het essentiële en kenmerkende feit dat zinloze fantasie scheidt van constructieve
verbeelding? Ik geloof dat die twee erg door elkaar lopen.
De grote Plato gebruikte deze twee woorden wanneer hij over fantasie
sprak en over het vermogen en de kracht van nous. Het noëtisch vermogen,
d.w.z. van nous, is dat wat ideeën en idealen voortbrengt, dat
waarheid ziet en daarom samenhangt met de structuur en werkingen van
het heelal. Fantasie daarentegen is het weerkaatste maanlicht daarvan in
ons kleine menselijke denken. Ik kan me bijvoorbeeld een trambaan voorstellen
van de aarde naar de maan, maar ik kan er niet een bouwen. Dat
is fantasie. Ik kan door alleen woorden te gebruiken, spreken over een
driehoek die een vierkant is, maar dat is onmogelijk, want een driehoek
heeft maar drie zijden; had hij er vier dan zou hij geen driehoek zijn. Dat
is fantasie. Maar als ik groot genoeg zou zijn, zou ik me wonderlijke waarheden
van het heelal kunnen voorstellen, ik zou ze kunnen zien, ik zou ze
kunnen voelen. Dat is de werking van het ware voorstellingsvermogen in
de mens, de waarheid zien; het is intuïtie.
Wat dient de mens als richtsnoer om fantasie te vermijden en op de juiste
manier de verbeelding te gebruiken?