Aspecten van de occulte filosofie - Theosofisch Genootschap ...

VRAGEN EN ANTWOORDEN 511
mukti of moksha bereikt, heeft absoluutheid bereikt. Bij een juist gebruik
van dit woord ‘absoluut’ betekent het dus eenvoudig iemand die is uitgestegen
boven, of die verlost is van alle beperkingen, alle ketens die de
gemiddelde mens kluisteren. De nirvå .nî is ‘absoluut’ in zijn nirvå .na.
Absoluut is een betrekkelijke term: men kan vrij zijn van kleine dingen;
men kan vrij zijn van grotere dingen. Elk is daar in zijn eigen sfeer
‘absoluut’ – bevrijd.
Het is heel gewoon in het Engels en in de meeste westerse filosofische
scholen dit woord, het absolute, foutief te gebruiken, in de betekenis
van oneindigheid; maar het is een verkeerd gebruik waartegen ik steeds
heb geprotesteerd en altijd zal protesteren; en er zijn bepaalde filosofen
die aan mijn kant staan – Sir William Hamilton bijvoorbeeld, die het over
ditzelfde feit heeft. In Beginselen van de Esoterische Filosofie gebruik ik dit
woord in zijn exacte, oorspronkelijke etymologische zin, met de betekenis
van een entiteit die zover is geëvolueerd dat zij is bevrijd van alle lagere
dingen, vrij, een vrije geest, een jîvanmukta, een geestelijk-goddelijke
monade.
Iedere monade die jîvanmukti bereikt of de vrijheid van de geestelijke
jîva, van de åtman, is een ‘absolute’, is in een toestand van absoluutheid,
ware vrijheid van alles beneden haar – bijvoorbeeld in onze eigen melkweg,
ons eigen thuisheelal. Alles in het heelal is relatief. Einsteinisme zo
u wilt; maar alles in het heelal is relatief; alle absoluten zijn betrekkelijk,
elk voor zijn eigen heelal; en er kan een beperkt absolute, een groter absolute,
een nog groter absolute zijn, als we bedenken dat absoluut, bevrijd
betekent. Daarom zijn er evenveel absoluten als jîvanmukta’s – evenveel
absoluten als beschermers van het heelal. Begrijpt u? Er zijn geen blijvende
absoluten. Waren die er wel, dan zou dit eenvoudig betekenen dat
een entiteit, een geestelijke entiteit, na het bereiken van het goddelijke of
halfgoddelijke, in die toestand verstart of blijft en niet verder kan, niet tot
grotere en verhevener hoogten kan evolueren.
Welnu, dat is onmogelijk, omdat al wat is, iedere levende entiteit
waar ook in de grenzeloze ruimte, voortdurend en eeuwig groeit, evolueert,
zich uitbreidt. Hoe hoopvol is die leer! Er zijn geen permanente
absoluten; en de absoluten zijn even talrijk als de jîvanmukta’s, de
bevrijde geesten.