Aspecten van de occulte filosofie - Theosofisch Genootschap ...

440 ASPECTEN VAN DE OCCULTE FILOSOFIE
den gegeven; en als onbevoegden de barrières doorbreken en dingen
overnemen zelfs dan ben ik gelukkig. Wat ik vraag is alleen dat ze eerlijk
zijn en erkennen wat de bron is van hun inspiratie en zeggen: ‘Ik heb dit
uit uw schatkamer meegenomen want de deur was niet op slot!’
Nu het volgende punt: er zit geen enkele waarheid in de uitspraak dat
de theosofische beweging heeft gefaald – geen enkele waarheid. Ik geef
toe dat de theosofische beweging in het verleden enkele ernstige fouten
heeft gemaakt, pijnlijke fouten; maar het waren fouten die niet te wijten
waren aan het hart, maar aan de moeilijkheden die kleven aan het introduceren
in het westen van een heel vreemde (zoals ze het westen toescheen)
religie-filosofie-wetenschap.
De Theosophical Society van nu is een organisatie die de aarde omvat
– met overal afdelingen, zij het dun gezaaid – en ik moet misschien spreken
over de theosofische beweging, die alle theosofische organisaties
omvat. Sommige zijn naar mijn mening meer in overeenstemming met de
oorspronkelijke doeleinden van onze grote leraren dan andere; maar ik
veroordeel niet. Mijn wens is broederlijk te zijn en te helpen.
Maar om te zeggen dat de theosofische beweging faalde, terwijl ze
door de meesters werd gesticht om de mensheid te helpen – faalde binnen
vierendertig jaar na de oprichting – is niet alleen volstrekt onwaar maar
het belastert hun heilige naam; want ze wisten wat ze deden, anders hadden
ze het niet gedaan.
Laten we terugkeren tot het eerste deel van de vraag, dat het laatste
deel van mijn antwoord is: Het is waar dat er over het stichten van de
theosofische beweging in 1875 verschil van mening bestond tussen enkele
van onze grote leraren. Sommigen dachten dat het verstandiger zou zijn
nog enkele jaren te wachten; en tot hen, mag ik zeggen, behoorde de
grote ziel die wij theosofen eren en de mahåchohan noemen, de leraar van
die twee grootmoedige heren, de mahåtma’s M. en K.H. Ook hij dacht
dat de tijd nog niet helemaal rijp was. Maar hij zei tot zijn twee chela’s,
onze beide leraren: ‘Probeer het!’ En dat deden ze. Ze probeerden het
omdat hun hart vol zorg was voor de wereld.
Kijk eens, u oudere broeders, naar het jaar 1875 als u toen al leefde en
bedenk in welke toestand de mens toen verkeerde. De godsdienst in het
westen bestond in hoofdzaak uit dogma’s en vormen: de geest was de kerken
voor een groot deel ontvlucht. De wetenschap bracht in het hart en
denken van de mens een wetenschappelijk materialisme, zodat men alle
geloof in zijn geestelijke intuïties en het gevoel dat er een innerlijk,