Aspecten van de occulte filosofie - Theosofisch Genootschap ...

VRAGEN EN ANTWOORDEN 433
nen noemen; dan, ten derde, is er de hiërarchie van de priesters, lama’s
genoemd, die uit alle klassen voortkomen; en er zijn heel wat graden van
lama’s. Er zijn de Roodkappen, die men meestal bij de grenzen aantreft,
vooral in het oosten en zuiden langs de Indiase en Chinese grenzen; en
deze, de meesten van hen, belijden wat in feite een ontaarde vorm van
boeddhisme is, in hoge mate vermengd met de oudere inheemse
Bhönpraktijken; Bhön is de naam die eraan werd gegeven vóór de hervorming
van het boeddhisme onder Tsong-kha-pa in de veertiende eeuw
van onze jaartelling.
De twee hoofden van het land, mensen die zowel geestelijke als
wereldlijke macht bezitten, zijn de dalai lama en de tashi lama. De dalai
lama is het officiële hoofd van het land, degene die de meeste officiële
zaken van het land behartigt. Hij is een lama, d.w.z. hij is een priester;
maar hij is ook wat men de ‘president’ of ‘koning’ van het land zou kunnen
noemen – dus een priesterkoning. De andere hoofdlama die gewoonlijk
in Shigatse woont is de tashi lama die, althans in theorie, het geestelijk
hoofd is van het Geelkap-boeddhisme in Tibet. Deze twee zijn waarschijnlijk
van gelijke rang, voorzover het zuiver om rang gaat; maar de
oude traditie, dat wil zeggen sinds de hervorming van het boeddhisme
door Tsong-kha-pa, heeft altijd verklaard dat de tashi lama, die teruggetrokken
in Shigatse leeft, of tot voor kort in afzondering in Shigatse
leefde, een geestelijke status heeft hoger dan die van het officiële hoofd
van het land, de dalai lama, de ‘oceaan’-lama. Een van de titels van de
lama uit Shigatse of de tashi lama betekent ‘oceaan van wijsheid’ of het
‘grote juweel van wijsheid’.
Tibetaanse ingewijden of adepten kunnen uit elke klasse komen. De
eenvoudigste arbeider, geboren als een bewerker van het land – ik bedoel
in een familie van landarbeiders – kan in die omstandigheden zijn geboren
en toch opklimmen tot een hoge rang in de geestelijke hiërarchie
waartoe onze eigen mahåtma’s behoren.
In de laatste jaren is er sprake van een infiltratie van westerse ideeën in
Tibet. De Tibetanen zijn nu een volk, zo zegt men, dat politierechters
begint aan te stellen min of meer naar westers voorbeeld; men zegt ook dat
men kortgeleden is begonnen westerse vindingen te introduceren zoals
elektrische verlichting en een postsysteem; maar dit zijn tenslotte allemaal
twijfelachtige zegeningen, als het om menselijk geluk gaat, omdat de
Tibetanen – ik bedoel de meerderheid van hen vanaf de boeren tot de
beide grote lama’s – tot nu toe een volk van eenvoudige, maar wel geeste-