Aspecten van de occulte filosofie - Theosofisch Genootschap ...

DE DRIE GRONDSTELLINGEN VAN ‘DE GEHEIME LEER’
H.P.B. zegt in de Proloog van De Geheime Leer dat het noodzakelijk is de
drie grondbeginselen te begrijpen. Zou u ons kunnen zeggen wat deze drie
grondbeginselen zijn en wat ze betekenen? Ik vind het heel moeilijk om ze te
begrijpen.
De drie grondbeginselen, zoals H.P.B. die in De Geheime Leer schetst,
vormen de basis, de drie hoekstenen waarop de hele structuur van de
moderne weergave van de oude wijsheid berust. Als u deze drie ideeën in
gedachten houdt, heeft u een achtergrond, een schets van ideeën.
H.P.B. schrijft het volgende in De Geheime Leer (1:43): ‘De Geheime
Leer formuleert drie grondstellingen: (a) Een alomtegenwoordig, eeuwig,
grenzeloos en onveranderlijk BEGINSEL [Dit betekent niet onveranderlijk
in handelen, maar betekent onveranderlijk wat zijn eigen essentie
betreft.] waarover elke speculatie onmogelijk is, omdat het het menselijke
begripsvermogen te boven gaat en door menselijke uitdrukkingen of
vergelijkingen alleen kan worden verkleind.’
H.P.B. schrijft bijna drie bladzijden over deze eerste grondstelling of
dit eerste beginsel; en ik heb daaraan veel aandacht besteed in mijn
Beginselen van de Esoterische Filosofie, omdat ze door de meeste onderzoekers
het minst wordt begrepen. Sommigen hebben gemeend dat dit
beginsel een soort god of een soort geest is, maar het is geen van beide –
tenminste niet in de gebruikelijke betekenis van deze termen. Sommige
mensen hebben daarentegen gedacht dat het slechts een abstractie is,
niet meer dan een gebruik van woorden om daarmee een hiaat in de oude
wijsheid of het mystieke denken van de meesters te verbergen of te
camoufleren; en die gedachte is eenvoudig belachelijk. Het wordt alleen
daarom een ‘beginsel’ genoemd omdat er in onze taal geen woord
bestaat dat het nauwkeurig beschrijft.
Ter illustratie: Wat is het ‘beginsel’ van een driehoek? Een driehoek is
een geometrische figuur met drie rechte zijden die aan hun einden zijn
verbonden en een ruimte omsluiten. Een ‘beginsel’ van iets beschrijft zijn
esse, zijn essentie, zijn karakteristiek; daarom is er verder geen sprake van
een beperking in de omschrijving. H.P.B. zegt zelf dat dit beginsel in zijn
esse het menselijke denken te boven gaat. Dat is duidelijk, want het is de
grenzeloze oneindigheid; het is Dat, Tat om de woorden uit de Veda van